محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798199908
وبر به قوانین تاریخی معتقد نیست/ چرا اخلاق پروتستان برای ما مهم است؟ - اخبار ایران و جهان |
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: نشست بررسی کتاب اخلاق پروتستان؛
وبر به قوانین تاریخی معتقد نیست/ چرا اخلاق پروتستان برای ما مهم است؟
شناسهٔ خبر: 2476675 چهارشنبه ۸ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۲:۳۰
دین و اندیشه > همایش ها و میزگردها
صمیم: اخلاق پروتستان برای ما مهم است چرا که دین برای ما مسأله است. عبدالکریم رشیدیان: گیدنز می گوید وبر به قوانین تاریخی معتقد نیست و پیدایش سرمایه داری جدید را نتیجه ترکیبی از عوامل مختلف می بیند. به گزارش خبرنگار مهر، طی تفاهم نامه ای بین انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات با انتشارات علمی و فرهنگی قرار است در سلسله نشست هایی، ۱۰ کتاب مهم را که این انتشارات در حوزه علوم اجتماعی منتشر کرده است، با حضور مترجم یا نویسنده و یک منتقد مورد نقد و بررسی قرار دهد. این جلسه اولین جلسه از این نشست ها است که به کتاب «اخلاق پروتستان و روح سرمایه داری وبر» ترجمه عبدالکریم رشیدیان اختصاص دارد. این نشست با حضور مترجم و رضا صمیم به عنوان منتقد برگزار شد.در ابتدای این نشست دکتر صمیم به بیان معرفی کتاب و نقد های خود به ترجمه آن پرداخت. وی با بیان جایگاه مطالعات اخلاقی و اخلاق پروتستان در آلمان گفت: من دوست دارم اخلاق پروتستانی را یک پروژه دینی در مطالعات دینی آلمانی ببینم. مطالعات دینی در ابتدای قرن ۱۹ شروع شد که با تأمل فلسفی شروع می شود و به نظر با اخلاق پروتستانی به اوج خودش می رسد.وی افزود: مارکس در مقدمه مقاله ای می گوید تا آنجا که به آلمان مربوط است نقد دین اساساً به انتها رسیده ولی البته نقد دین برای آلمان پیش نیاز هر نقدی است. در این سخن مارکس دو فراز وجود دارد که برخی معتقدند با هم متناقض هستند. اول می گویند نقد دین به پایان رسیده و بعد می گویند نقد دین پیش نیاز هر نقدی است. واقعیت این است که مارکس معتقد است که برای هر آلمانی نیاز است که به دین بپردازد. چون برای آلمانی ها دین مهم است و مسئله است و البته جنس مسئله بودن دین در آلمان و جنس آن در جاهای دیگر اروپا متفاوت است. چرا که آلمان تجربه ای را از سر گذرانده که به واسطه این تجربه شکل جدیدی از مناسبات اجتماعی مستقر شده است و آن هم تجربه اصلاحی لوتر است. صمیم تأکید کرد: چرا با مارکس شروع کردم؟ چون مارکس خودش را آخرین حلقه پروسه انتقاد از دین می داند و می گوید من اولین آدمی هستم که تشخیص دادم که دیگر دین را نباید نقد کرد بلکه باید کار دیگر کرد. جالب اینجاست که ۶۰ سال بعد کتاب اخلاق پروتستان توسط وبر نوشته می شود. سوال این است که چرا بعد از این زمان که مارکس این حرف ها را می زند این کتاب که پروژه موفقی هم بوده است نگاشته می شود؟ در واقع آلمانی ها بعد از این جریان ها یک شکل تجدید نظر شده از دین را ارائه می کنند. در حالی که در قرون ۱۷، ۱۸ و ۱۹ دین در زندگی آلمان دخیل است و به تعبیر دکتر طباطبایی در این سه قرن دیانت پروتستانی آلمانی، حکومتشان و حکومتشان هم عین دیانتشان است؛ یعنی دیانت پروتستان آلمانی با دولت آمیخته است.وی تصریح کرد: عملاً بعد از لوتر در آلمان دیانتی حاکم می شود که بر دولتشان تأثیر دارد و در عین حال دخالتی هم در دولت ندارد و مشروعیتی هم به آنها نمی دهد. عملاً طی ۳۰۰ سال در آلمان دینی وجود دارد که باید نقد شود تا دست از سر آلمانی ها بردارد و این نقد با کانت شروع می شود و یکی از وظایف اصلی فلاسفه آلمانی با نقادی دین آغاز می شود. مارکس می گوید با من دین به پایان می رسد و باید به گونه دیگر به دین بپردازیم. مارکس با فوئرباخ ... همه در نقد دین کتاب می نویسند اما ماکس وبر، ۶۰ سال بعد از مارکس به قبل از مارکس برمی گردد؛ یعنی به قبل از نقد دین برمی گردد و کتاب اخلاق پروتستانی را می نویسد. اخلاق پروتستانی برای ما ایرانی ها هم مانند آلمانی ها مهم است چراکه برای ما هم دین مسئله است اما نکته این است که این مسئله بودگی ما را به سمت اخلاق پروتستانی وبر سوق داده تا تحلیل های مارکسی یعنی پروژه وبر در اخلاق پروتستان با اقتضائات اجتماعی و دینی ما در نسبت دین و مناسبات اجتماعی بیشتر همخوان بوده است.صمیم تأکید کرد: اخلاق پروتستانی برای ما مهم است البته در غرب هم مهم بوده و هست چرا که یکی از پرفروش ترین کتابهاست. حتی از لحاظ آماری هم از کتاب های مارکس و دورکیم در غرب پرفروش تر است و انجمن جامعه شناسی ایران هم آن را جزو ۱۰ کتاب برتر جامعه شناسی معرفی کرده است. این کتاب در ۱۸ ویرایش تاکنون ترجمه شده است که متاسفانه ترجمه اول ترجمه تالکوت پارسونز برای ما مهم بوده است. به فارسی سه ترجمه از این کتاب شده است؛ یکی در سال ۷۱ توسط دکتر انصاری و انتشارات سمت که از متن تالکت پارسونز استفاده کرده است و ضعف عمده آن این است که یادداشت های وبر را بدون هیچ دلیل در این کتاب حذف کرده است که مورد بحث ما نیست. تلاش دوم ترجمه دکتر رشیدیان است که در سال ۷۳ انتشارات علمی و فرهنگی آن را به چاپ رسانده است و امروز به چاپ ششم رسیده است که ترجمه سلیس و دقیقی است. دقیق به این دلیل که هم کتاب دیده شده و هم یادداشت های آن ترجمه شده است و مترجم مدعی است با توجه به سه متن ترجمه شده است که به نظرم متن تالکوت پارسونز محور بوده است و با فرانسوی و آلمانی تطبیق داده شده است. ترجمه دیگر از مرحوم ثاقب فر است که از متن فرانسوی ترجمه شده است.وی افزود: یکی از نکات و ضعف های این کتاب نداشتن مقدمه مبسوط مترجم است. در یک اثر کلاسیک باید یک مقدمه مبسوط باشد. برخی معتقدند که پارسونز بسیار سلیس و روان ترجمه کرده است و برخی هم معتقدند که این روان بودن به اصل متن ضربه می زند و عمق نظری نویسنده را بیان نمی کند. نکته دیگر در مورد این کتاب نداشتن واژه نامه است که البته این کار ناشر بوده و ضعفی بر کار آقای دکتر رشیدیان نیست. ما در ایران سعی می کنیم با توجه به شناخت معنوی خودمان واژه بسازیم که در این کتاب هم چندین جا با این مسئله مواجه بودیم و دکتر رشیدیان به جعل واژه پرداخته است.وی به واژه قفس آهنین اشاره کرد که ترجمه درستی از واژه آلمانی که وبر به کار برده است نیست. وبر در واقع از محفظه ای به سختی فولاد استفاده می کند که آقای دکتر آن را جعل کرد.در ادامه دکتر رشیدیان پاسخ به نقدهای مطرح شده گفت: آن چیزی که منتقد فرمودند را سعی می کنم که به اهم آنها بپردازم و مهمترین آنها را انتخاب کنم و پاسخ دهم. اولین نکته این بود که کتاب مقدمه ندارد. دوستان می دانند که من زیاد اهل مقدمه نوشتن نیستم و بیشترین مقدمه را در کتاب هستی و زمان هایدگر نوشتم. چرا که واقعاً آن کتاب نیازمند مقدمه بود. سعی می کنم در درون کار خودم آن را انجام دهم. البته این کتاب مقدمه گیدنز را دارد که به نظرم یکی از بهترین مقدمات است و بسیار خوب جمع بندی می کند و در عین سادگی که البته ضربه ای هم به متن نمی زند و بسیار خوب متن را جمع بندی می کند.وی افزود: ننوشتن مقدمه برای من شاید یک مقدار معنی دار بود. انگیزه من برای ترجمه این کتاب خودش هم معنی دار بود و یکی این بود که چرا گروه های جامعه شناسی تاکنون این کتاب را ترجمه نکردند در صورتی که یکی از مهمترین اثرهای جامعه شناسی است و نقد من به گروه های جامعه شناسی این است من به عنوان یک دانشجوی فلسفه این کتاب را ترجمه کرده ام و اساسا چرا یک دانشجوی فلسفه باید این کار را بکند؟ این سوالی است که باید به آن پاسخ داده شود. بنابراین این کتاب مقدمه گیدنز را دارد و خیلی بهتر از مقدمه من است.وی افزود: کسانی که از پروتستانتیزم با این شور و شوق حرف می زنند، یادشان می رود که پروتستانتیزم رابطه تنگاتنگی با سرمایه داری دارد. آیا سرمایه داری قابل دفاع است؟ من با ترجمه این کتاب می خواستم توجه بدهم که این اندیشه متعلق به دوره معینی از تاریخ سرمایه داری اروپا است. یعنی قرن ۱۸ اروپا و پشتوانه دینی ، تاریخی و اجتماعی این سخن یعنی پروتستانتیزم و سرمایه داری آن زمان است. در واقع هدفم از ترجمه این کتاب توجه دوستان به این مسئله بود. من با ترجمه این کتاب می خواستم دوستان را توجه بدهم به اینکه شما نمی توانید یک اندیشه را بدون ارتباط با یک سیستم اجتماعی طرح کنید.وی با اشاره به بحث ترجمه گفت: هیچ قانون ثابتی برای ترجمه نیست. می گویند ترجمه باید روان باشد یا نه نباید روان باشد. ترجمه باید ترجمه باشد و هیچ قید ثابتی برای آن وجود ندارد. بنابراین اگر کسی بگوید ترجمه خوب کدام است، می گویم ترجمه باید ترجمه باشد. ترجمه باید وفادارانه باشد. اگر متن ساده است، ترجمه آن هم ساده است و اگر متن سخت باشد ترجمه آن هم سخت می شود. اگر من یک باغ را در آلمان دارم توصیف می کنم این باغ فین کاشان نیست. من نمی توانم با همان تعابیری که باغ را توصیف می کنم، جوری آن را ترسیم کنم که خواننده فکر کند که شباهت خاصی با باغ فین کاشان دارد. پس اولین چیزی که باید در ترجمه رعایت کرد، نزدیک بودن به زبان ترجمه است و آن حفظ سطر است. به نظرم ترجمه را نباید دل بخواه تغییر داد. اتفاقاً کتاب هایی که تاکنون من ترجمه کرده ام کتاب های دشواری بودند اما این کتاب اصلاً به نظرم دشوار نیست. البته یک سنگینی در متن وجود دارد اما کتاب دشواری نیست. به هر حال از حیث محتوا و ویرایش فارسی این کتاب ما کار بسیار سنگینی کردیم و اصلا ضربه ای به متن این کتاب نزدیم.رشیدیان افزود: بنابراین اگر متن روان باشد، ترجمه آن هم روان باید باشد و اگر متن سخت باشد ترجمه آن هم سخت می شود. نقدی به واژه نامه شد که در واقع این کار انتشارات است و کتاب بدون واژه نامه مانند اصلی است که دم ندارد که کتاب باید واژه نامه داشته باشد.وی با اشاره به واژه های دکتر صمیم بیان کردند گفت: واژه قفس آهنین را اشاره کردید باید عرض کنم استعاره ها در متن معجزه نمی کند و همچنین فرمودید با جعل واژه، اغتشاش در معنای متن ایجاد کرده اید. من در متن هایدگر، واژه جعل کردم. من در آنجا باید به جای اصالت، خودینگی به کار می بردم، چراکه اصالت اصلاً در هایدگر معنایی ندارد. در هایدگر خود بودن مهم است نه اصل. در جاهایی مجبورید که شما واژه جعل کنید. اما به جرأت می توانم بگویم در این کتاب من واژه ای جعل نکرده ام و خوشحال می شوم اگر مواردی وجود دارد را به من نشان دهید. اشاره ای به مجله ارغنون داشتید و مقالاتی که در آنجا ترجمه و منتشر شده است. باید عرض کنم که ترجمه مقاله با ترجمه کتاب بسیار متفاوت است. شما در مقاله فضایی را دارید که می توانید از هر واژه ای استفاده کنید. اما در کتاب باید واژه ای را انتخاب کنید که باید از پس این تکرار در تمام کتاب بربیاید و آن را تا آخر کتاب استفاده کنید.وی افزود: واقعیت این است که از یک کتاب نمی توان یک پروژه ساخت و این برداشت غلط است. برخی معتقدند که اگر یک کتاب مانند اخلاق پروتستان ترجمه شد، بخشی از مشکلات فلسفی، طیفی حل می شود و جوامعی که رشد کمی دارند یک کتاب برایشان پروژه می شود. ما باید چندین کتاب داشته باشیم تا یک تأثیر یا پروژه اجتماعی، سیاسی را ایجاد کند. شاید این گونه باشد اما در جوامع دیگر این ممکن نیست. کتاب اخلاق پروتستانی وبر همان گونه که کتاب بزرگ و مهمی است. اما باید عرض کنم که کتاب های بزرگ و مهم متعلق به کسی نیستند و همه می توانند به آنها نزدیک شوند و این کتاب به هیچ وجه موضوع یک پروژه نمی تواند باشد. موضوع مطالعه می تواند قرار بگیرد، اما موضوع یک پروژه نمی تواند باشد. خود وبر می گوید: من قصد ندارم به جای ماتریالیسم جبرگرایانه یک تبیین ایده آلیستی یک جانبه از تاریخ را جایگزین نمایم. در تمام کتاب شما این را می بینید و هرگز نمی توانید تعیین تکلیف کنید که بالاخره پروتستانتیزم بود که سرمایه داری را ایجاد کرد یا برعکس. گیدنز می گوید وبر به وجود قوانین تاریخی معتقد نیست. متفکری که به این معتقد نیست و پیدایش سرمایه داری جدید را نتیجه ترکیب ویژه ای از رویداد های یا عوامل مختلف می بیند، چگونه می توان بر آن پروژه فرموله اعمال کرد؟ یعنی ما با یک علت مواجه نیستیم بلکه با تعداد متکثری از علل مواجه هستیم.رشیدیان در ادامه تصریح کرد: نکته مهم این کتاب این است که این ارتباط را توضیح می دهد، اما اولویت را نشان نمی دهد. سوال اینجاست که آیا اولویت در علوم اجتماعی حذف شده است؟ آیا ما برای تبیین یک پدیده اجتماعی باید به ترکیب چند علت اشاره کنیم؟ خواننده این کتاب باید هوشیار باشد که تا پایان این کتاب این سردرگمی و رجوع مکرر به عناصر گوناگون باقی است. شما اگر از من سوال کنید که وبر به کدام یک معتقد است من می گویم نمی دانم. وبر با تحلیل خودش به نظر می آید بین این دو یک حالت تذبذب دارد و یک رویکرد مونوئیستی (تک خطی) را نتوانسته است دنبال کند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 328]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها