محبوبترینها
از کجا بفهمیم قاشق چنگال اصل است | قاشق چنگال تقلبی نخرید!
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1799166372
آن جیپ افسانه‌ای
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
آن جیپ افسانه‌ای یک‌بار در محضر استاد علی معلم‌دامغانی نشسته بودیم حدود 16 سال پیش؛ یکی از بچه‌های جلسه، پدربزرگ فرهیخته‌ای داشت با هشتاد سال سن و از خاندان‌های قدیمی مازندران. استاد درباره او می‌گفت: فرق این آدم با شما در آن است که او به طور زنده با 150 سال از تاریخ بشری مرتبط و متصل است.
مقصود استاد این بود که او با پدربزرگی زندگی می کند که متعلق به دو نسل پیش است و خاطرات او از نسل های فراموش شده یا رو به فراموشی یعنی اجداد دوم و سوم و چندم را این نوه مستقیما از پدربزرگ می شنود و تجربه های او از آن سوی تاریخ روز را در قالب پند و نصیحت دریافت می کند و عادات شخصی او را از نزدیک می بیند؛ عاداتی که برخاسته از سنت هایی است مربوط به آن سوی تاریخ معاصر و بعضا ریشه در اعماق تاریخ سنتی ما دارد. استادانی مثل دکتر باستانی پاریزی، حکم همان پدربزرگ را داشتند برای جامعه دانشگاهی. به برکت حضور آنها ما مستقیما و به طور زنده مرتبط و متصل می شدیم با گذشته علمی مان یعنی آن درس خواندن طلبه وار قدیمی، عطش فراگیری از بزرگان، درک محضر استادان بزرگ قدیم و پذیرش شمّ علمی از طریق مشافهه با آنان که دیگر نظیرشان نخواهد آمد امثال ملک الشعرای بهار، علامه علی اکبر دهخدا، شیخ محمدخان قزوینی، سیدحسن تقی زاده، بدیع الزمان فروزانفر، عباس اقبال آشتیانی، سیدکاظم عصار، فاضل تونی و محی الدین الهی قمشه ای... حالا با کمی فاصله گرفتن از زمان درگذشت استاد باستانی پاریزی که نوروز امسال خبر تلخ آن را شنیدیم، فرصتی است که کمی درباره او بدون قضاوت حسی و عاطفی سخن گفت؛ او فقط یک مورخ نبود؛ به نظر من او پیش از هر چیز، یک نویسنده بود به تمام معنی کلمه. کتاب های ارزشمند و بی استثنا خواندنی آن عزیز فقید، ترکیبی است از اطلاعات تاریخی، تحلیل تاریخ، فلسفه تاریخ، ادبیات، مطالعات لغوی، خاطرات شخصی، طنازی و ظرافت، اسطوره و دین و مذهب و حتی خرافات و فرهنگ عامه. او مصداق بارز یک کتابخوان حرفه ای بود که فقط پایه (base) و زمینه کارش تاریخ بود والا دریافت های شخصی خودش را می گفت و کار ذوقی خودش را پیش می برد و در این راه از داده های هر نوع علمی در متنش استفاده می کرد، اما در این میان، نقش «اسلوب نثر» او در متن هایی که آفرید، نقشی محوری و یکه بود و به عبارت دیگر اگر او چنین نثری نداشت، هرگز نمی توانست باستانی پاریزی شود. او از آخرین نمایندگان منش علمی «چندرشته ای / میان رشته ای» بود، منشی که در غرب یک اصل در پژوهش علوم انسانی است و در گذشته علمی ما هم یک اصل بوده است، ولی اکنون چه در حوزه های علمیه چه در دانشگاه های ما ملخ ریشه اش را خورده است. یکی از جالب ترین زاویه های ورود به آثار او، جزئی نگری اوست که البته در مکاتب تاریخ نگاری هم مکتب آنال این خصیصه را دارد. مثلا تحقیق او در «اژدهای هفت سر» پرتوی بر تاریخ، فرهنگ و ادبیات ایران می افکند از زاویه نقش ابریشم و صنایع نساجی و سپس در یک پلان بزرگ تر، نقش جاده های ترانزیت بازرگانی از قبیل جاده ابریشم و جاده ادویه در تمامی شئون تاریخ و فرهنگ ایران. در «نون جو و دوغ گو» این بار نقش پنهان و غیرمستقیم، اما بعضا بنیادین یکی از غلات یعنی جو و نان جو در تاریخ و فرهنگ ایران و جهان، موضوع کار قرار می گیرد و در یک نمای کلان، بحث را به خوراک و سپس تمتع و بهره وری و نسبت آن با اوج و حضیض تمدن ها و پادشاهی ها می کشاند. در این کتاب با یک نوع دایره المعارف درباره نان جو مواجه می شویم همان طور که کتاب قبلی دائره المعارفی است درباره ابریشم و حتی فاضل فقید وارد مباحث فقه اللغه می شود و برخی از لغات مهجور را که نسبتی با ابریشم و صنایع نساجی دارد، وامی کاود. این چنین است که آثار باستانی پاریزی، بر اساس یک سنت نوشتاری مشرق زمین، پیکره می یابد: الکلام یجر الکلام یا به قول بیهقی: سخن از سخن می شکافد. به حق در نگارش تاریخ طنز مکتوب باید جایگاهی خاص برای او در نظر گرفت. منش طنازانه او در نثرش خیره کننده است. یاد «هواخوری های او» هرگز از خاطر علاقه مندان نخواهد رفت. در بحبوحه یک موضوع جدی و گیراگیر رد و نقد و جرح و تعدیل، رفته رفته از موضوع، تعمدا دور می شود و صفحاتی از کتاب، حالت «گعده علمی» و حتی خاطره گویی و شوخی با ماندگان و درگذشتگان پیدا می کند و بعد می گوید: «خب؛ یک هواخوری خوبی رفتیم، حالا برگردیم به بحثمان» و این هواخوری های او بعضا از نظر بذل و بخشش بی دریغ اطلاعات و پرورش شم علمی مهم تر از خود متن است. دوست عزیزم، شاعر زبده و فاضل نخبه، آقای سیدعلی میرافضلی می گفت که یک بار از آرامگاه سید نعمت الله ولی در ماهان بیرون می آمدم که دیدم سه استاد، سه دانشمند، آقایان ایرج افشار، ابراهیم باستانی پاریزی و محمدرضا شفیعی کدکنی از یک جیپ پیاده شده اند و وارد صحن آرامگاه می شوند. میرافضلی به پیشوازشان می رود و معلوم می شود که از چابهار به راه افتاده اند و به سمت خراسان می روند و لابد غیر از قصد سیاحت، به دنبال تجدید عهدی با دانسته ها و استنباط هایشان در حوزه تاریخ و ادبیات و ایران شناسی و... بوده اند. آن جیپ افسانه ای، اکنون کجاست؟ از سرنشینانش فقط یک نفر مانده است. زهیر توکلی - روزنامه نگار و پژوهشگر
دوشنبه 25 فروردین 1393 8:25
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها