واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۹ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۰:۰۲

مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی به این پرسش که چرا پیامبر(ص) با زینب زن پسرخواندهاش ازدواج کرد؟ و آیا درست است که میگویند پیامبرعاشق او بود؟ پاسخ داد. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این مرکز قبل از بیان جواب سوال فوق در مقدمهای بیان کرد: یکی از اهداف اصلی رسالت پیامبر اکرم (ص) کامل کردن مکارم اخلاق و از بین بردن اخلاق جاهلی بود. (1) آن حضرت در این راه از هیچگونه مجاهدتی دریغ نکرد. بعنوان نمونه از جمله مواردی که پیامبر(ص) در طول عمر مبارک خویش سعی فراوانی کردند تا آن را اصلاح کنند برخی رسوم و اخلاقیات جاهلی در امر ازدواج بود که دامنگیر مردم آن زمان گردیده بود مثل اینکه آنان ازدواج یک برده آزاد شده با یک زن آزاد را نمیپسندیدند و آنرا خلاف شان و مرتبه اجتماعی خویش میدانستند و یا اینکه ازدواج با زن پسر خوانده را امری حرام و زشت میشمردند. و از طرفی انواع ازدواجهای جاهلی را باطل و ملغی اعلان نمود و تنها دو نوع از آنان را با احکام جدید تایید نمود. بعد از بیان این مقدمه کوتاه به بیان چرایی ازدواج پیامبر(ص) با زینب بنت جحش میپردازیم. برای بیان این مطلب لازم است به بخشی از زندگی این بانو قبل از ازدواج با پیامبراکرم(ص) اشاره کنیم. زینب بنت جحش دختر عمه پیامبر اکرم(ص) و نوه عبدالمطلب بود و با توجه به نسبی که داشت جزء دخترهای اشرف زاده شناخته میشد. (2) بعد از مهاجرت زینب به مدینه، پیامبر(ص) از زینب برای زید بن حارثه برده آزاد شده و پسر خوانده خویش خواستگاری نمود. وقتی که پیامبر مسأله خواستگاری را مطرح کرد، در آغاز زینب و برادرش چنین تصور کردند که پیامبر(ص)برای خودش دارد خواستگاری میکند لذا هر دو از این امر راضی و خوشحال شدند؛ ولی وقتی که فهمیدند برای زید بن حارثه خواستگاری میکند قبول نکردند و زینب دلیل رد این خواستگاری را اینگونه گفت: من از او برترم. (3) بعد از این جریان بود که خداوند متعال خطاب به همه زنان و مردان مومن اعلام کرد که هیچ زن و مرد مؤمنی حق ندارد در برابر درخواست پیامبر(ص) از خود استقلال نشان بدهد.(4) پس از نزول این آیه زینب و برادرش عبدالله رضایت دادند و زینب همسر زید شد و به این ترتیب، با یکی از سنتهای جاهلیت و باطل آن زمان، بدینگونه مخالفت شد، مردم فهمیدند که از نظر اسلامی هیچگونه عیبی نیست در این که یک اشراف زاده با یک برده آزاد شده ازدواج کند. اما متاسفانه این ازدواج چندان دوام نیاورد چرا که زید به دلیل ناسازگاری اخلاقی با زینب، بعد از مدتی تصمیم به جدایی از وی گرفت. پیامبر اکرم(ص) هر چه تلاش کرد نتوانست زید را از این کار منصرف کند و نهایتا زید همسر خویش را طلاق داد. (5) بعد از جدا شدن زید از زینب و سپری شدن ایام عده، خداوند متعال به پیامبراکرم(ص) امر کرد که خود وی باید با زینب ازدواج کند. دلیل امر به این ازدواج از سوی خداوند برمیگشت به اینکه باید یکی دیگر از آداب و رسوم عصر جاهلی از بین میرفت، در آن زمان، یکی از این رسمهای بجای مانده جاهلی این بود که ازدواج با زن پسر خوانده ناپسند و ممنوع بود. آنان زن پسر خوانده را مانند زن پسر واقعی میدانستند، حال پیامبر اسلام(ص) باید این رسم را نیز لغو میکرد. لذا وی از سوی خدا مأمور شد که همسر مطلّقه پسر خوانده خویش را به همسری بگیرد تا آن رسم باطل از بین برود و این دستور از طریق وحی – آیه 37 احزاب- بر پیامبر ابلاغ گردید. (6) بعدها زینب به سبب اینکه امر ازدواج او با پیامبر(ص) به امر الهی انجام شده است بر دیگر همسران پیامبر(ص) برتری میجست. (7) اما برخی مغرضین با تمسک به برخی گزارشهای جعلی تاریخی مثلا ابن سعد در طبقات آورده است که: «وقتی زینب بدون حجاب مقابل پیامبر(ص) حاضر شد، حضرت به او پشت کرد و فرمود: «پروردگار بزرگ منزه است، دگرگون و تصرف کننده دلها منزه است» و رفت، زید وقتی ماجرا را شنید پیش پیامبر(ص) آمد و گفت: اگر از زینب تمایل پیدا کردهاید، وی را طلاق بدهم تا شما با او ازدواج کنید! ولی پیامبر(ص) فرمود: «همسرت را پسندیده نگهدار» ولی زید دیگر با زن خود نیامیخت و علیرغم چند بار فرمان پیامبر(ص) به ایشان که فرمودند: «همسرت را پسندیده نگهدار» زنش را طلاق داد و تنها پس از آن بود که پیامبر(ص) با او ازدواج کردند.» (8) درباره دلیل این ازدواج بیان میکنند؛ که عشق پیامبر(ص) به زینب دلیل طلاق وی از زید و ازدواجش با پیامبر بوده است؛ با کمی تامل در آنچه قبلا بیان شد باطل بودن این کلام کاملا روشن و واضح میشود. زینب دختر عمه پیامبر(ص) بود و پیامبر(ص) او را از کودکیاش دیده بود و به خوبی نسبت به وی شناخت داشت با این همه ایشان خود زینب را برای زید خواستگاری کرد در حالیکه اگر تمایل داشت خود حضرت میتوانست پیش از زید با زینب وصلت نماید، نکته جالب این است که زینب در جریان خواستگاری گمان میکرد پیامبر(ص) او را برای خود خواستگاری میکند لذا وقتی خلاف تصورش را دید، حاضر به ازدواج با زید نبود و تنها بعد از امر الهی به تبعیت از دستور پیامبر(ص) به این ازدواج تن داد، حال اگر پیامبر(ص) عاشق زینب بوده است چرا همان ابتدا او را برای خود خواستگاری نکرد، چرا بعد از اختلاف بین زید و زینب تمام تلاش خود را برای ادامه زندگی آنها بکار برد و زید را به ادامه زندگی تشویق میکرد. ضمن اینکه به شهادت آیه 36 سوره احزاب پیامبر(ص) بعد از جدایی زید از همسرش میلی به این ازدواج با زینب نداشت و امر خداوند مبنی بر اینکه باید این ازدواج صورت بگیرد سبب شد که پیامبر(ص) زینب را به عقد خود درآورد. نتیجه از مجموع آنچه بیان شد میتوان گفت که ازدواج پیامبر(ص) با زینب به امر خداوند بوده است و دلیل این امر نیز لغو یکی دیگر از رسوم و آداب جاهلی بوده و آن رسم این بود که مردم آن دوره ازدواج با پسر خوانده را بنابر آداب جاهلیت جایز نمیدانستند. پی نوشتها: 1. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاءالتراث العربی، 1403ق، ج 68، ص 382. 2. ابن سعد، الطبقات الکبری، چاپ احسان عباس (اختصارات)، ج ۸، ص۱۰۱؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۸۷/ ۱۹۶۷، ج ۹، ص۲۴۲. 3. ابن سعد، همان، ج۸، ص۱۰۱. 4. احزاب، آیه 36. 5. ابن سعد، همان، ج۸، ص۱۰۳؛ احمد بن یحیی بلاذری، أنساب الأشراف، چاپ محمود فردوسعظم، دمشق ۱۹۹۷/۱۴۱۸، ج۱، ص۵۲۲. 6. احزاب، آیه ۳۷. 7. ابن سعد، همان، ج۸، ص۱۰۳. 8. ابن سعد، همان، ج8، ص104و103. 9. ابن سعد، همان، ج8، ص108و107. منبع: مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]