واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
صفات مؤمن: قسمت 7 درس اخلاق حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(دامت برکاته)25 ذى العقده مطابق بعضى از احاديث روز «دحو الارض» و روز حركت امام رضا(ع) از مدينه به سوى طوس است. «دحو» به معنى گسترش است و از همين قبيل است آيه «و الارض بعد ذلك دحيها».(1)گسترش زمين به چه معناست؟ و با علم روز كه معتقد است زمين از منظومه شمسى است و از خورشيد جدا شده چگونه سازگار است؟زمين وقتى از خورشيد جدا شد گلوله اى از آتش و مواد مذاب بود، سپس در اطراف آن جوّ فشرده اى از بخار آب به وجود آمد و دوره باران هاى سيلابى شروع شد به طورى كه آب تمام سطح زمين را فراگرفت، بعد از آن آبها در زمين فرو رفت و خشكى ها آهسته آهسته از زير آب نمايان شد، پس «دحو الارض» به معنى روز پيدايش خشكى ها از زير آب است كه مطابق بيان روايات ابتدايش از خانه كعبه بوده و در علم امروز هم خلاف آن ثابت نشده است. اين روز در واقع روز نعمت بزرگ خداست كه خداوند خشكى ها را از زير آب خارج كرده و براى زندگى بشر آماده نمود.مطابق بعضى از تواريخ امام رضا(ع) در اين روز از مدينه به سمت طوس حركت كردند كه اين هم براى ما مردم ايران يك نعمت بزرگ الهى است قدوم ايشان به اين كشور سرچشمه آبادى و معنويّت و روحانيت و بركات الهى شد و اگر بارگاه حضرت در كشور ما نبود شيعيان پناهگاهى نداشتند. هر سال حدود پانزده ميليون نفر براى تجديد بيعت با اهل بيت(ع) به زيارتش مى روند و سايه معنويّت ايشان بر سر كشور ماست و بلاها را برطرف مى كند. به هر حال امروز از جهات مختلف روز مباركى است و اميدواريم خدا توفيق استفاده از بركات اين روز را به ما عنايت فرمايد.مقدمه: در بحث اخلاقى هفته حديثى از پيامبر اكرم(ص) خطاب به حضرت على(ع) نقل كرديم كه در آن حضرت 103 صفت براى مؤمن بيان فرمودند كه در جلسات قبل سى و يك صفت بيان شد و در اين جلسه چهار صفت ديگر را بيان مى كنيم.متن حديث:«... حليماً اذا جهل عليه، صبوراً على من اساء اليه، يُبجّل الكبير و يرحّم الصغير».(2)ترجمه حديث:مؤمنان كامل الايمان در مقابل جهل جاهلان بردبار و در مقابل بدى صبورند و به بزرگان احترام مى كنند و كوچك ها را مورد نوازش قرار مى دهند.شرح حديث:سى و دوّمين صفت مؤمن «حليماً اذا جهل عليه» است يعنى در مقابل جهل جاهلان بردبار است و اگر به او بد بگويند بردبار است و بدى آنها را با بدى جواب نمى دهد.سى و سوّمين صفت مؤمن «صبوراً على من أساء اليه» است يعنى اگر كسى عملا بدى كرد صبر مى كند. تفاوت اين صفت با صفت قبلى در اين است كه در مورد قبل گفتار بد و در اين مورد كار بد مراد است.در اسلام يك قانون داريم و يك اخلاق، قانون اين است كه اگر كسى به شما بدى كرد به همان اندازه در مقابل او بدى كنيد قرآن مى فرمايد: «فمن اعتدى عليكم فاعتدوا عليه بمثل ما اعتدى عليكم»،(3) اين قوانين براى اين است كه بدكاران سراغ آن نروند، و امّا اخلاق اين است كه نه تنها در مقابل بدى، بدى نكنيد بلكه بدى را با خوبى جبران كنيد، قرآن مى فرمايد: «و اذا مرّا باللغو مرّوا كراماً»(4) و يا «ادفع باللتى هى احسن السيئة»(5) و يا «و اذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاماً».(6) اين اخلاق است.سى و چهارمين صفت مؤمن «يبجّل الكبير» است يعنى بزرگ ترها را تعظيم مى كند. مسئله احترام به پيرمردها و افراد مسنّ در روايات زيادى مورد توجّه واقع شده است. مرحوم شيخ عبّاس قمى در كتاب سفينة البحار روايتى را نقل مى كند:«من وقّر ذا شيبة لشيبته آمنه الله تعالى من فزع يوم القيمة»(7) كسى كه پيرمردى را به خاطر پيرى گرامى بدارد خدا او را از عذاب روز قيامت حفظ مى كند، و در روايت ديگر مى فرمايد:«انّ من اجلال الله تعالى اكرام ذى الشيبة المسلم».(8)سى و پنجمين صفت مؤمن «يرحّم الصغير» است يعنى كوچكترها را مورد نوازش قرار مى دهد.معروف است كه وقتى به بزرگان مى رسيد به خاطر بزرگى آنها را احترام كنيد و وقتى به كوچك ترها مى رسيد آنها را به خاطر اين كه كمتر گناه كرده اند احترام كنيد.پي نوشت : 1. آيه 30، سوره نازعات.2.بحار، ج 64، ص 311.3. آيه 194، سوره بقره.4. آيه 72 سوره فرقان.5. آيه 96، سوره مؤمنون.6. آيه 63، سوره فرقان.7. سفينة البحار، ماده «شيب».8. سفينة البحار ماده «شيب».منبع: پایگاه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(دامت برکاته)
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 262]