محبوبترینها
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1854131664
فروغ قرآن در نگاه امام سجاد(علیه السلام)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
فروغ قرآن در نگاه امام سجاد(علیه السلام) نويسنده: عباس کوثری سخنان امام سجاد علیه السلام درباره قرآن چه خوش است صوت قرآن ز تو دلربا شنیدن به رخت نظاره کردن سخن خدا شنیدن قرآن نمونه کامل آمیختگی اعجاز تکوین و تشریع است . کتابی است که بشریت توان آوردن همانندی برای آن نداشته و دستورات و جامعیت آن، هر اندیشمند حکیم را به خضوع و ستایش وامیدارد . هر قدر انسانها از صفای روحی و طهارت معنوی بهرهمند باشند، میتوانند جلوههایی از جمال دلربایش را شهود کنند همانسان که قرآن میفرماید: «لایمسه الا المطهرون» (1) از آنجا که خاندان عصمت و وحی برگزیدگانی هستند که طبق آیه «تطهیر» در اوج پاکی و قداست قرار گرفته و از هر گونه پلیدی بدورند، تمام جانشان مستغرق در قرآن مجید شده و شایستهترین انسانهایی میباشند که تفسیر روشن آیات الهی را فرا راه تشنگان حقیقت قرار میدهند . یکی از این منظومه نورانی، سجاد آل محمد زین العابدین علیه السلام است . در این مقال، با نگاهی گذرا سخنان نورانیاش را درباره قرآن مینگریم . بدان امید که جرعه نوش معارف قرآنی با جام عترت باشیم . 1 - عظمت قرآن امام زین العابدین علیه السلام از رسول اکرم صلی الله علیه و آله نقل میکند که فرمود: من اعطاه الله القرآن فرای ان احدا اعطی افضل مما اعطی فقد صغر عظیما و عظم صغیرا; شخصی را که خداوند به او دانش قرآنی عطا نموده اگر تصورش این باشد که کسی را بهتر از این عطای الهی دادهاند، در حقیقتبزرگی را کوچک شمرده و کوچکی را بزرگ دانسته است . (2) 2 - ویژگیهای قرآن در دعای امام زین العابدین علیه السلام به هنگام ختم قرآن برخی از ویژگیهای آن این چنین بیان شده است . الف - نور هدایتقرآن کریم از خود با صفت «نور» یاد میکند و میفرماید: «و انزلنا الیکم نورا مبینا» (3) اما این نورانیتبرای چه فردی است؟ امام علیه السلام میفرماید: «و جعلته نورا نهتدی من ظلم الضلالة والجهالة باتباعه; بار خدایا! قرآن را نور و روشنایی گردانیدی که با پیروی از تعالیم آن از تاریکیهای گمراهی و نادانی رهایی یابیم .» (4) در رابطه با جاودانگی نور قرآن میفرماید: «ونور هدی لایطفا عن الشاهدین برهانه; و آن را نور هدایتی قرار دادی که برهان و دلیل آن از شاهدان و گواهان خاموش نمیشود .» (5) ب - درمان دردها قرآن میفرماید: «وننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمة للمؤمنین» ; «ما فروفرستادیم از قرآن آنچه را که برای مؤمنان شفا و رحمت است .» (6) اما اینکه در چه زمان و برای چه فرد؟ امام زین العابدین علیه السلام در دعای خویش اینگونه بیان میدارد: «و شفاء لمن انصتبفهم التصدیق الی استماعه; قرآن شفا و درمان استبرای کسی که فهمیدن آن را از روی تصدیق و باور خواسته و برای شنیدنش خاموش گشته است .» (7) ج - ترازوی عدالتقرآن مجید میفرماید: «ای کسانی که ایمان آوردهاید! برای خدا قیام کنید، و از روی عدالت گواهی دهید . دشمنی با جمعیتی، شما را به گناه و ترک عدالت نکشاند . عدالت ورزید که به پرهیزکاری نزدیکتر است و از «معصیت» خدا بپرهیزید که خداوند از آنچه انجام میدهید، با خبر است .» (8) و خطاب به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله میفرماید: «بگو به هر کتابی که خدا نازل کرده، ایمان آوردهام و مامورم در میان شما عدالت کنم .» (9) و عدالت را مبنای تشکیل خانواده دانسته و میفرماید: «فان خفتم الا تعدلوا فواحدة» (10) و نیز مبنای روابط اقتصادی قلمداد شده و میفرماید: «و اوفوا الکیل و المیزان بالقسط» ; «و حق پیمانه و وزن را به عدالت ادا کنید .» (11) و همچنین حل منازعات را بر اساس عدالتخواستار شده است و میفرماید: «فاصلحوا بینهما بالعدل و اقسطوا ان الله یحب المقسطین» ; «در میان آن دو به عدالت صلح برقرار سازید و عدالت پیشه کنید که خداوند عدالت پیشگان را دوست دارد .» (12) اما اینکه چه معیار و ملاک و قانونی میتوان برای به دست آوردن عدالت معین نمود؟ امام زین العابدین علیه السلام میفرماید: «و میزان عدل لایحیف عن الحق لسانه; قرآن ترازوی عدالت است که زبانهاش از حق و درستی برنمیگردد .» (13) 3 - تلاوت زیبا در حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمده است که فرمود: «لکل شیء حلیة و حیلة القرآن الصوت الحسن; برای هرچیز زینت و زیوری است و زینت قرآن، صدای نیکو است .» (14) امام صادق علیه السلام در تفسیری از «ترتیل» میفرماید: «آن است که در آن درنگ کنی و صدای خویش را زیبا سازی .» (15) در این جهت امام زین العابدین علیه السلام نیز اسوه است . نوفلی میگوید: نزد امام موسی بن جعفر علیه السلام از صدا و صوت یاد نمودم; حضرت فرمود: به هنگام قرائت قرآن توسط علی بن الحسین علیه السلام چه بسا فردی از آن جا عبور میکرد و از صدای خوش او مدهوش میگشت و اگر امام از حسن واقعی آن چیزی را آشکار مینمود، مردم تحمل و تاب زیبایی آن را نداشتند . نوفلی میگوید: به آن حضرت گفتم: مگر پیامبر صلی الله علیه و آله با مردم نماز نمیگزارد و صدای خویش را به هنگام تلاوت قرآن بلند نمیکرد؟ حضرت فرمود: پیامبر صلی الله علیه و آله به قدر توان مردم با اقتدا کنندگان خود برخورد میکرد . (16) احمد ار بگشاید آن پر جلیل تا ابد مدهوش ماند جبرئیل در حدیثی دیگر امام صادق علیه السلام میفرماید: «کان علی ابن الحسین صلوات الله علیه احسن الناس صوتا بالقرآن و کان السقاؤون یمرون فیقفون ببابه یسمعون قرائته و کان ابو جعفر علیه السلام احسن الناس صوتا; علی بن الحسین علیه السلام خوش صداترین افراد در خواندن قرآن بود . افراد سقا همواره به هنگام عبور، بر در خانهاش میایستادند و به قرائت او گوش میدادند . و ابوجعفر (امام باقر علیه السلام) نیز نیکوترین صدا را در خواندن قرآن داشت .» (17) 4 - مقدار تلاوت قرآن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در اولین آیاتی که بر وی نازل شد، مامور قرائت آیات الهی شد و در دستور دیگری، خداوند به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و مؤمنان میفرماید: «فاقرءوا ما تیسر من القرآن» ; «آنچه برای شما میسر است، قرآن بخوانید .» زهری میگوید: از امام زین العابدین علیه السلام پرسیدم: کدام عمل با فضیلتتر است؟ حضرت فرمود: وارد شوندهای که دوباره حرکت میکند . پرسیدم: وارد شونده حرکت کننده؟! فرمود: شروع قرآن و ختم آن، با قرائت اول آن و پایان رسیدن آن دوباره شروع کند (همانند مسافری که با رسیدن به یک محل در بین راه دوباره از آن جا حرکت میکند و به مسیر خود ادامه میدهد). (18) 5 - انس با قرآن زهری میگوید: امام علی بن الحسین علیه السلام میفرمود: «لومات من بین المشرق و المغرب لما استوحشتبعد ان یکون القرآن معی; اگر تمام افرادی که بین مشرق و مغرب هستند، بمیرند، چون قرآن با من است; هراس و وحشتی به دل راه نخواهم داد .» (19) 6 - قرآن و مردمان آخر الزمان از امام سجاد علیه السلام در باره توحید سؤال شد، فرمود: «خداوند میدانست که در آخرالزمان مردمانی میآیند که زیاد اندیشه میکنند; بدین جهت، خداوند سوره توحید و آیات سوره حدید تا «علیم بذات الصدور» را نازل نمود . پس هرکس خارج از این محدوده را قصد کند، هلاک خواهد گشت .» (20) 7 - تفکر در قرآن زهری میگوید: شنیدم از امام علی بن الحسین علیه السلام که میفرمود: «آیات القرآن خزائن فکلما فتحتخزانة ینبغی لک ان تنظر ما فیها; آیات قرآن گنجینهای نهفته است پس هر زمان که در گنجینه گشوده شود، شایسته است که به آنچه در آن است، نظر کنی .» (21) 8 - تفسیر حروف مقطعه بیست و نه سوره از قرآن کریم با «حروف مقطعه» آغاز شده است . مفسران معانی گوناگونی برای آن ذکر کردهاند; یکی از تفسیرهای مهم آن، این است که: قرآن کریم از نمونه همین حروفی است که در اختیار همگان قرار گرفته است; اگر توانایی دارید، بسان آن را ابداع کنید! امام زین العابدین علیه السلام میفرماید: «قریش و یهود به قرآن نسبت ناروا دادند و گفتند: قرآن، سحر است . آن را خودش ساخته و به خدا نسبت داده است . خداوند به آنها اعلام فرمود: «الم ...» ; یعنی ای محمد! کتابی که به تو فرو فرستادیم، از همین حروف مقطعه «الف - لام - میم» است که به لغت و همان حروف الفبای شما میباشد . [به آنها بگو:] اگر در ادعای خود راستگو هستید، همانند آن را بیاورید .» (22) 9 - ویژگیهای اولیاء الله قرآن کریم میفرماید: «الا ان اولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون» ; «بدانید که اولیاء خدا نه هراسی دارند و نه غمگین میشوند .» (23) اینکه اولیاءالله دارای چه ویژگیهایی هستند؟ در حدیثی از امام سجاد علیه السلام بیان شده است . عیاشی مینویسد: امام باقر علیه السلام فرمود: «در کتاب علی بن الحسین علیه السلام چنین یافتیم که اولیاء الله نه ترسی دارند و نه غم و اندوهی زیرا واجب الهی را انجام داده و سنت رسول اکرم صلی الله علیه و آله را گرفتهاند . از آنچه خداوند حرام نموده، پرهیز کرده و در زندگی زودگذر دنیا نسبتبه زینتهای آن زهد را پیشه ساختهاند و به آنچه در نزد خداست، رغبت نموده و در تلاش برای روزی پاکیزه بودهاند و قصد فخر فروشی و زیادهطلبی ندارند و پس از آن برای انجام حقوق واجب خود انفاق کردهاند . ایناناند که خداوند در درآمدهایشان برکت قرارداده و بر آنچه برای آخرت خویش پیش فرستادهاند، ثواب داده میشوند .» (24) 10 - رزمندگان واقعی در مسیر مکه، عباد بصری با امام زین العابدین علیه السلام ملاقات میکند; به اعتراض میگوید: جهاد و سختیهای آن را رها کردی و به سوی حج و راحتی آن رو آوردی؟ سپس آیه شریفه «ان الله اشتری من المؤمنین انفسهم و اموالهم بان لهم الجنة» را قرائت کرد . حضرت فرمود: ادامه آیه را بخوان! عباد بصری آیه بعد را قرائت کرد: «التائبون العابدون السائحون الراکعون الساجدون الآمرون بالمعروف و الناهون عن المنکر و الحافظون لحدود الله و بشر المؤمنین» (25) ; «توبه کنندگان، عبادت گران، ستایشگران، سیاحت کنندگان، رکوع کنندگان، سجده آوران، آمران به معروف، نهی کنندگان از منکر و حافظان حدود (ومرزهای) الهی و بشارت ده به (این چنین) مؤمنان .» آنگاه حضرت فرمود: هنگامی که افرادی با این اوصاف بیابم، جهاد با آنان با فضیلتتر از حج است . (26) 11 - معنای زهد عدهای تصور میکنند که «زهد» دوری از اجتماع و پشت کردن به زندگی و زیباییهای آن است . قرآن کریم میفرماید: «من حرم زینة الله التی اخرج لعباده و الطیبات من الرزق» ; «بگو چه کسی زینتهای الهی را که برای بندگان خود آفریده و روزیهای پاکیزه را حرام کرده است؟!» (27) و نیز در قالب دعا به انسانها میآموزد که از خداوند خیر دنیا و آخرت را بخواهند: «ربنا آتنا فی الدنیا حسنة و فی الاخرة حسنة» (28) در این زمینه، امام سجاد علیه السلام میفرماید: «الا و ان الزهد فی آیة من کتاب الله لکیلا تاسوا علی ما فاتکم و لاتفرحوا بما آتیکم; آگاه باشید که زهد در این آیه از قرآن است که میفرماید: این به خاطر آن است که برای آنچه از دست دادهاید، تاسف نخورید و به آنچه به شما داده است، دلبسته و شادمان نباشید .» (29) چنانکه در نهج البلاغه نیز میخوانیم که میفرماید: زهد بین دو کلمه از قرآن است که خداوند فرموده: «لکیلا تاسوا ...» ; هر کس که بر گذشته افسوس نخورد و به آینده مغرور و دلبسته نشود، زهد را به هر دو طرف خود گرفته است . (30) غلام همت آنم که زیر چرخ کبود ز هر چه رنگ تعلق پذیرد، آزاد استمگر تعلق خاطر به ماه رخساری که خاطر از همه غمها به مهر او شاد است12 - عالم برزخ امام سجاد علیه السلام پس از تلاوت آیه کریمه «و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون» ; (31) «پشتسر آنها برزخی است تا روزی که برانگیخته شوند .» ، فرموده: «هو القبر و ان لهم فیها معیشة ضنکا و الله ان القبر لروضة من ریاض الجنة او حفرة من حفر النار; برزخ، قبر است که در آن زندگی سختی دارند . به خدا قسم که قبر، باغی از باغهای بهشتیا گودالی از گودالهای آتش است . (32) درود و سلام و صلوات خدا بر زیباترین روح پرستنده، سجاد آل محمد صلی الله علیه و آله آن زمان که در خانه پرمهر ابی عبدالله الحسین علیه السلام متولد شد و آن هنگام که در کربلا شاهد سختترین مصیبتها (شهادت سید الشهداء و یاران با وفایش) گشت و آن هنگام که با دلی غمگین و قلبی محزون به سوی دیار حق شتافت و قبرستان بقیع را با وجود خویش عطری دیگر بخشید! پي نوشت : 1 . واقعه/79 . 2 . اصول کافی، ج 2، ص 605، باب فضل حامل القرآن، ح 7 . 3 . نساء/174 . 4 و 5 . صحیفه سجادیه، دعای 42 . 6 . اسراء/82 . 7 . صحیفه سجادیه، دعای 42 . 8 . مائده/8 . 9 . شوری/15 . 10 . نساء/4 . 11 . انعام/152 . 12 . حجرات/9 . 13 . صحیفه سجادیه، دعای 42 . 14 . اصول کافی، ج 2، ص 615، باب ترتیل القرآن بالصوت الحسن، ح 9 . 15 . تفسیر صافی، ج 1، ص 45، مقدمه یازدهم . 16 . اصول کافی، ج 2، ص 615، ح 4 . 17 . همان، ح 11 . 18 . همان، باب فضل حامل القرآن، ح 7 . 19 . همان، باب فضل القرآن، ح 13 . 20 . تفسیر صافی، ج 2، ص 866 . 21 . اصول کافی، ج 2، ص 609، باب فی قرائته، ح 2 . 22 . تفسیر برهان، ج 1، ص 54 . 23 . یونس/62 . 24 . تفسیر صافی، ج 2، ص 757 . 25 . توبه/111 و 112 . 26 . تفسیر صافی، ج 1، ص 734، ذیل آیه 111 سوره توبه . 27 . اعراب/32 . 28 . بقره/201 . 29 و 30 . تفسیر صافی، ج 2، ص 665، ذیل آیه 23 سوره حدید . 31 . مؤمنون/100 . 32 . تفسیر صافی، ج 2، ص 149 . منبع: ماهنامه کوثر
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 797]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها