تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 9 شهریور 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):هيچ آيينى، با نادانى رُشد نمى كند.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1813247611




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

نقش شعر دردفاع مقدس ورسالت شعرا


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
نقش شعر دردفاع مقدس ورسالت شعرا(1)
نقش شعر دردفاع مقدس ورسالت شعرا   نويسنده:حجت الاسلام و المسلمين سيدرضي شکوري، امام جمعه   ايـن افـتـخار در دو جهان بهر ما بس است چون مملکت به جامه ي عزّت ملبس است ايـن عـزّتـي که گشـتـه بـه عالم نصيب ما مـرهـون هـشـت سـال دفـاع مقدس است عباس تميزي عَن رَسُولِ اللهِ (ص) : لَمّا سُئِلَ عَنِ الشِّعْرِ : اَنَّ الْمُؤْمِنَ مُجاهِدٌ بِسَيْفِهِ وَ لِسانِهِ وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِه لَكَاَنَّما يَنْضِحُونَهُمْ بِالنَّبْلِ(1) از پيامبر خدا (ص) چون درباره شعر پرسش شد فرمود : همانا مؤمن با شمشير و زبان خود جهاد مي كند سوگند به آنكه جانم در دست اوست شاعران با شعر خود ، گويي به دشمن تير مي اندازند. الف : مواضع ائمه (ع) در ارتباط با شعراء :   يكي از موضوعات مهم در ارتباط با موضوع شعر توجه به مواضع اهل بيت (ع) نسبت به شعراي متعهد دوران خويش است كه مي توان بخش مهمي از پاسخ پرسشهاي خويش را در زمينه شعر و شاعري از ديدگاه اسلام از اين مواضع پيدا كرد. بعنوان نمونه چند محور را مورد اشاره قرار مي دهيم : 1- معمولاً اهل بيت (ع) نسبت به اشعار با محتواي ارزشي موضع مثبت داشتند و از شعراي متعهد تمجيد مي كردند. • رسولخدا (ص) در ارتباط با جايگاه شعر مي فرمايد: اِنَّ مِنَ الشِّعْرِ لَحِكَماً (2) يعني برخي از شعرها حكمت است. • و از امام صادق (ع) نقل شده فرمود : مَنْ قالَ فِينا بَيْتَ شِعْرٍ بَنَي اللهُ تَعالي لَهُ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ (3) هركه درباره ما يك بيت شعر بگويد خداوند در بهشت يك خانه برايش مي سازد. 2- انشاء يا انشاد اشعار از ناحيه خود اهل بيت(ع) در زمينه هاي مختلف. 3- تشويق ، تكريم و دادن صله به برخي از شاعران 4- تشكيل جلسه و دعوت از شيعيان براي استماع اشعار بعضي از شعراء مانند : تشكيل جلسه از ناحيه امام صادق (ع) در مِني ، جهت استماع هاشميّات كُميت اَسدي از جمله قصيده لاميّه هاشميّات كه در محضر امام (ع) خوانده شد اين بيت است: فَلَمْ اَرَ مَخْذُولاً اَجَلَّ مُصيبَتاً وَ اَوْجَبَ مِنْهُ نُصْرَةً حِينَ يُخْذَلُ من تنها مانده اي را كه سزاوارتر از او (حسين (ع)) به ياري هنگام تنهايي باشد نمي شناسم. 5- تكميل كردن متن و محتواي اشعار بعضي از شعراء مانند: تكميل قصيده تائيه دعبل خزاعي بوسيله امام رضا (ع) وقتي اشعار دعبل در محضر امام (ع) به اين قسمت رسيد : وَ قَبْرٌ بِـبَغْدادٍ لِنَفْسٍ زَكِيَّةٍ تَضَمَّـنَهَا الرَّحْمنُ فِي الْغُرُفاتِ(4) امام (ع) خطاب به دِعبل فرمود : آيا مي خواهي در اينجا دو بيت به قصيده تو بيفزايم تا شعر تو در بيان مصائب ، غربت و پراكندگي ما اهل بيت (ع) كامل گردد؟ دعبل جواب داد : آري اي فرزند رسولخدا (ص) امام (ع) فرمود: وَ قَـبْرٌ بِـطُوسٍ يا لَها مِنْ مُصيبَةٍ اَلَحَّتْ عَلَي الْاَحْشاءِ بِالزَّفَراتِ اِلَي الْحَشْرِ حَتّي يَبْـعَثَ اللهُ قائِماً يُـفَـرِّجُ عَـنَّا الْـغَمَّ وَ الْكُرُباتِ مويه كن بر غريبي كه در طوس است واي از اين مصيبت كه تا صبح حشر دلها را در آتش اندوه مي گدازد تاآن كه خداوند قائم (عج) را برانگيزد و او بار سنگين را از دوش ما بردارد و رنج هاي بي كران ما را شفا بخشد دعبل پرسيد : فدايت شوم اين قبر كيست ؟ امام عليه السّلام فرمود : قبر من است. ب : رسالت شعراء   رسالت شعراء در ارتباط با دفاع مقدس و انعكاس مسائل جنگ يك رسالت سنگيني مي باشد و موضوعات متعددي وجود دارد كه لازم است در قالب شعر و ادبيات لطيف تبيين گردد. مانند : شجاعت هاي رزمندگان ، مظلوميت آنان ، قهرماني ملت ايران ، نقش اساسي رهبري، نيروهاي مسلح بويژه بسيج، نقش خانواده شهداء ، ايثار جهادگران و حتّي نقش خود شعر در دفاع مقدّس و چندين موضوع مهم و اساسي ديگر كه لازم است با زبان هنر در جامعه انعكاس پيدا كرده و در گستره تاريخ زنده بماند. ج : ويژگيهاي شعر دفاع مقدس :   موضوع شعر و شاعري در طول تاريخ اسلام فراز و نشيبهاي متعددي را پشت سر گذاشته است. اولاً :تحولاتي كه در محتواي شعر پس از اسلام بوجود آمد و شُعرايي كه در قرنهاي مختلف در دامن اسلام پرورش يافته اند امثال : كُميت اسدي ، سيد اسماعيل حِمْيَري ، دِعبِل خُزاعِي ، شيخ كاظم عُذري ، اقبال لاهوري ، مُحتشم كاشاني ، سعدي ، حافظ شيرازي و ناصر خسرو تا برسيم به سيّد محمّد حسين شهريار هيچكدام قابل مقايسه با شعراي قبل از اسلام نمي باشند . در عين حال شعر در عالم اسلام نيز ادوار مختلفي را پشت سر گذاشته است حتّي اگر ايران خودمان را در نظر بگيريم بعضي از اُدباء از دوران مشروطه تابحال تقسيمات متعددي را در ارتباط با محتواي شعر شاعران در نظر گرفته اند. ولي ما اگر ويژگيهاي شعر دوران انقلاب بويژه دفاع مقدس را در نظر بگيريم مي توانيم در موارد زير فهرست و شمارش كنيم : 1- تحوّل و دگرگوني در محتوا 2- استفاده از مضامين و موضوعات جديد 3- غفلت ستيزي و دعوت به بيداري 4- بازگشت به خويشتن 5- موضوع مهدويت و انتظار 6- بازگشت به عشق آسماني 7- بيان رنج و محروميت طبقات فرودست 8- نكوهش رياكاران و صاحبان زر و زور 9- پيوند دادن ميان حماسه و عرفان 10- اندوه و حسرت بازماندن از كاروان شهداء 11- ياد شهيدان و عروج آنان 12- انعكاس فرهنگ جهاد و شهادت 13- انعكاس مضامين و معارف اسلامي 14- توجه به غزل و تجلّي حماسه و مرثيه در آن اينها نمونه هايي از تحولاتي است كه در شعر دفاع مقدس بوجود آمده و تحوّلات عظيمي را بوجود آورده است. بطوريكه قبلاً اشاره كردم خود نقش شعر در دفاع مقدس يك موضوعي است كه بايد در چنين همايشهايي مورد توجه شعراء و ادباء قرار بگيرد. نمونه اي از شعر دفاع مقدس كه امروز زبان حال نوع رزمندگان و كساني است كه يك روز در كنار شهداء مي جنگيدند و امروز آرزوي شهادت را در دل خود دارند. شـهـادت نـردبان آسـمان بود شـهادت آسمان را نردبان بود چرا بـرداشتند اين نردبان را ؟ چـرا بـستـنـد راه آسمان را ؟ مرا پايي به دست نردبان ماند مـرا دستي به بام آسمان ماند مـرا اسب سپيدي بود روزي شهادت را اميدي بود روزي د : مضامين شعر دفاع مقدس :   شعراي متعهد در طول دوران دفاع مقدس ضمن حضور در ميدانهاي جنگ و نبرد با دشمنان متجاوز و تقديم بيشتر از 44 نفر شهيد شاعر ، در ميدان لسان و سرودن شعر نيز جنگيدند و رسالت خويش را به نحو احسن انجام دادند. لازم است به برخي از محورهاي شعر دوران دفاع مقدس را ولو بصورت فهرست اشاره اي داشته باشيم: ابتدا لازم به يادآوري است كه بر اساس نظر بعضي از پژوهشگران تعداد 219 نفر از شعرا در مورد دفاع مقدس شعر سروده اند و كل آمار شعر در موضوع دفاع مقدس 385 قطعه مي باشد. (5) در هر صورت محورهاي اساسي اشعار عصر دفاع مقدس عبارتند از : 1- تشويق و تهييج مردم براي حضور در جبهه هاي جنگ 2- شور آفريني در رزمندگان و ترغيب آنان براي مقاومت و پايداري در ميدانهاي جنگ 3- ترويج فرهنگ شهادت طلبي در ميان آحاد جامعه 4- خلق اشعار عرفاني حماسي 5- سرودن سوگنامه هاي حماسي لازم به ذكر است كه يكي از ويژگيهاي بارز سوگنامه هاي دفاع مقدس حماسي بودن آنهاست ؛ ضمن اينكه در سوگ شهداء سروده مي شد ولي در مردم روح حماسي ايجاد مي كرد مانند سوگنامه معروف آقاي پرويز بيگي يـاران چـه غـريـبـانــه *** رفـتـنــد از ايـن خـانــه پي نوشت :   (1) مجمع البيان / طبرسي ج 7 ص 326 (2) كتاب امالي / صدوق ص 718 (3) عيون اخبار الرضا / صدوق ج 1 ص 7 (4) ادب الطَّفْ ج 1 ص 295 (5) سايت صبح   منبع:سایت شورای سیاست گذاری ائمه جمعه ارسال توسط کاربر محترم:j133719  
#دین و اندیشه#





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 516]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


دین و اندیشه
پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن