واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
قرآن و ظهور حضرت مهدي عليه السلام(2) خداوند متعال مي فرمايد: (و لقد کتبنا في الزبور من بعد الذکر أن الأرض يرثها عبادي الصالحون)؛ (1) «ما در (زبور) بعد از (ذکر) نوشتيم که بندگان صالح من وارث زمين خواهند شد».در مقصود به «زبور» و «ذکر» در آيه ي فوق نزد مفسرين اختلاف است:الف- برخي مراد به «زبور» را تمام کتب آسماني و مراد به «ذکر» را امّ الکتاب دانسته اند.ب- برخي ديگر مراد به اول راکتاب هاي آسماني و مراد به دوم را خصوص تورات دانسته اند.ج- احتمال سوم آن که مراد به زبور قرآن و مراد به ذکر تورات و انجيل است.د- احتمال چهارم آن است که مقصود به «زبور» زبور داوود عليه السلام و مراد به «الذکر» تورات موسي عليه السلام است.(2)قول اخير اقرب به واقع است، زيرا:اولاً: لفظ «من بعد» در آيه، حمل بر معناي حقيقي مي شود، به جهت آن که زبور بعد از تورات نازل شده است.ثانياً: کتاب داوود عليه السلام به اسم مزبور بوده و کتاب موسي به نام تورات بوده است.در زبور 37 جمله ي 9-11 مي خوانيم:«... زيرا که شريران منقطع مي شوند ولي متوکلان به خداوند وارث زمين خواهند شد و حال اندک است که شرير نيست مي شود، هرچند مکانش را استفسار نمايي ناپديد خواهد شد. امام متواضعان وارث زمين شده و از کثرت سلامتي متلذذ خواهند گشت.»در جمله ي 29 مي خوانيم: «صالحان وارث زمين خواهند شد و در آن تا ابد ساکن خواهند گشت».مقصود از کلمه ي «الارض»:در اين که مقصود از کلمه ي «الارض» چيست نزد مفسرين اختلاف است:1- برخي همانند ابن عباس مراد از آن را زمين بهشت دانسته اند به دليل آيه ي: (و قالوا الحمد لله الذي صدقنا وعده و أورثنا الأرض نتبوأ من الجنه حيث نشآء)؛(3) «آن ها مي گويند: حمد و ستايش مخصوص خداوندي است که به وعده ي خويش درباره ي ما وفا کرد و زمين را ميراث ما قرار داد که هرجا بخواهيم منزلگاه خود قرار دهيم».2- برخي ديگر همانند کلبي مقصود به آن را زمين دنيا دانسته اند که امت محمد صلي الله عليه و آله آن را وارث خواهد شد، به دليل آيه ي (قال موسي لقومه استعينوا بالله و اصبروا ان الأرض لله يورثها من يشاء من عباده و العاقبه للمتقين)(4)؛ «موسي به قوم خود گفت: از خدا ياري جوييد و استقامت پيشه کنيد که زمين از آن خداست و آن را به هر کس از بندگانش که بخواهد واگذار مي کند و سرانجام (نيک) با پرهيزکاران است».3- برخي ديگر مي گويند که مراد «زمين مقدس» است که امت محمد صلي الله عليه و آله آن را به ارث خواهند برد».(5)4- برخي همانند علامه طباطبايي رحمه الله مقصود به «الارض» در آيه ي فوق را مطلق زمين دنيا و آخرت «بهشت» دانسته اند، زيرا تخصيص به زمين دنيا بدون وجه است، لذا به عموم آن تمسک کرده و مقصود به آن را مطلق زمين دانسته اند.(6)قول چهارم اقرب به واقع است؛ زيرا با مقايسه ي کلمه ي «الارض» در اين آيه با آيات ديگر به دست مي آيد که مقصود به آن يا خصوص زمين دنياست و يا تعميم داده آن را شامل زمين آخرت نيز مي دانيم.مصداق «عبادي الصالحون»در مورد (عبادي الصالحون) نيز مفسرين اختلاف نموده اند: برخي مراد از آن را امت محمد صلي الله عليه و آله و برخي نيز بني اسرائيل و برخي ديگر شامل هر شخص صالحي دانسته اند.(7)ولي بنابرنظر صحيح، آيه معناي عامي دارد که شامل هر زمان و مکاني مي شود، ولي مصداق اکمل و اتمّ آن مطابق روايات، زماني است که مهدي موعود عليه السلام ظهور کرده و زمين را پر از عدل و داد نمايد، در آن زمان است که تمام کره ي زمين در اختيار بندگان صالح خداوند قرار خواهد گرفت. شاهد اين معنا آيات ديگر و روايات تفسيري ذيل آيه ي شريفه است.انطباق آيه بر عصر ظهور:از جهاتي، آيه ي فوق را مي توان بر عصر ظهور امام زمان عليه السلام تطبيق و انطباق نمود:1- تفسير مفسرين شيعه و سني در دلالت آيه بر ارث بردن بندگان صالح خداوند در آخرالزمان.ابن کثير مي گويد: «خداوند در اين آيه ي شريفه بشارت مي دهد بر بندگان صالح خود که در دنيا و آخرت آنان را سعادتمند کرده و آنان را وارث زمين و بهشت گرداند.»(8)«آلوسي» مي گويد: «اگر بگوييم که اين آيه مربوط به عصر مهدي عليه السلام و نزول عيسي عليه السلام است به اقوال ديگري احتياج نيست».(9)«حوّي» در تفسير آيه ي فوق مي گويد: «اين آيه شبيه آيه ي 33 از سوره ي توبه است. اين وعده ي الهي- ان شاء الله- مطابق آيه و روايات، قبل از نزول حضرت مسيح تحقق خواهد يافت.»(10)2- اطلاق آيه شامل تمام روي زمين و نيز تمام صالحان خواهد بود.3- در ذيل آيه ي فوق رواياتي نقل شده که دلالت بر انطباق آيه بر عصر ظهور حضرت مهدي عليه السلام دارد.ثوبان از رسول خدا صلي الله عليه و آله نقل کرده که فرمود: «خداوند براي من زمين را جمع نمود پس من مشرق ها و مغرب هاي آن را مشاهده مي کردم و امت من زود است که به آن خواهند رسيد».(11)امام باقر عليه السلام فرمود: «مقصود به (عبادي الصالحون) اصحاب مهدي عليه السلام در آخرالزمان هستند».(12)پي نوشت : 1-انبياء/ 105.2- جامع البيان، ج10، ص103، زاد المسير، ج5، ص291-292.3- زمر/ 74.4- اعراف/ 128.5- تفسير فخر رازي، ج22، ص229، جامع البيان، ج10، ص105.6- الميزان، ج14، ص493.7- تفسير زاد المسير، ج5، ص292.8- تفسير ابن کثير، ج2، ص524.9- روح المعاني، ج17، ص95.10- اساس في التفسير، ج7، ص3510.11- تفسير آلوسي، ج17، ص95.12- مجمع البيان، ج7، ص66.منبع: کتاب قرآن و ظهور حضرت مهدي عجل الله فرجه/س
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 340]