واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
صفات مؤمن: قسمت 6 درس اخلاق حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(دامت برکاته) مقدمه: در بحث اخلاقى هفته حديثى از پيامبر اكرم(ص) خطاب به على(ع) نقل كرديم كه در آن حضرت 103 صفت براى مؤمن بيان فرمودند كه در جلسات قبل بيست و شش صفت بيان شد و در اين جلسه پنج صفت ديگر را بيان مى كنيم:متن حديث: «... لطيف الحركات، حلو المشاهدة، كثير العبادة، حسن الوقار، ليّن الجانب».(1)ترجمه:حركات مؤمن توأم با لطف و ديدارش شيرين، عبادتش زياد است و حركات سبك از او سر نمى زند و نرمش و محبّت دارد.شرح:بيست و هفتمين صفت مؤمن «لطيف الحركات» است يعنى حركت او توأم با لطف است و با خلق خدا برخورد محبّت آميز و لطيف دارد. بيست و هشتمين صفت مؤمن «حلو المشاهدة» است يعنى ديدارش شيرين است و هيچگاه تلخ و اخمو نيست.بيست و نهمين صفت مؤمن «كثير العبادة» است يعنى عبادت او زياد است. آيا نماز و روزه مراد است يا معنى ديگرى دارد؟عبادت دو قسم است:1- عبادت بالمعنى الاخص:عباداتى كه اگر قصد قربت نداشته باشد باطل مى شود.2- عبادت بالمعنى الاعم:هر كارى كه اگر با قصد قربت انجام شود ثواب دارد ولى قصد قربت شرط صحّت آن نيست، كه در اين صورت مى توان به تمام كارها جنبه عبادى داد. عبادت در روايت مى تواند به همين معنا باشد.سى امين صفت مؤمن «حسن الوقار» است يعنى حركات سبك از او سر نمى زند (وِقار يا وَقار از ماده «وَقر» به معنى سنگينى است).سى و يكمين صفت مؤمن «ليّن الجانب» است، يعنى نرمش و محبّت و عواطف دارد.در بين اين پنج صفت كه خوانده شد چهار صفت مربوط به برخورد با مردم است. حسن برخورد و حسن معاشرت با مردم اهميت زيادى دارد و در مخاطبين مؤثر است چه اهل دين باشيم و چه اهل دنيا.دشمنان ما اصرار دارند كه برچسب خشونت به ما بچسبانند بايد نشان دهيم كه ما «اشداء على الكفار» ولى «رحماء بينهم» هستيم. در حالات ائمه(ع) آمده است كه حتّى با غير مسلمين كه جنبه حربى نداشتند به محبّت برخورد مى كردند. به عنوان نمونه در تاريخ آمده است كه على(ع) با مرد يهودى هم سفر بودند، و به او گفته بود كه سر دوراهى از او جدا مى شود ولى در عين حال حضرت مقدارى از راه را همراه او رفت، شخص يهودى گفت شما راه را اشتباه مى رويد، حضرت در پاسخ فرمود: براى عمل به دستور دين خود و بجاى آوردن حقّ هم سفرى مقدارى از راه را همراه تو مى آيم، با ديدن اين عمل شخص تعجّب كرده و بعد مسلمان مى شود. عمل كردن به يك دستور ساده اسلامى سبب مى شود كه عدّه كثيرى مسلمان شوند «يدخلون فى دين الله افواجاً» ولى با كمال تأسف بعضى از مقدّسين، انسان هاى خشكى هستند كه اين كار آنها به دست دشمنان بهانه مى دهد در حالى كه اساس دين ما خشونت نيست، در قرآن 114 سوره داريم كه 113 تا از سوره ها با «الرحمن الرحيم» شروع مى شود يعنى یک، یکصدو چهاردهم خشونت و 113 رحمت است.ما دو گونه برخورد زيبا داريم:1- رياكارانه و براى جلب منافع دنيا.2- مخلصانه كه از قلب مى جوشد.نوع اوّل در غرب معمول است مثلا در هواپيماهاى آنها براى جلب رضايت مشترى زياد محبّت مى كنند، زيرا اين كار ابزار درآمد است، چون مى دانند برخورد خوب با مشترى سبب جلب و جذب مشترى است.نوع دوّم از صفات مؤمن است، وقتى مى گوييم مؤمن خوش معاشرت است، براى جلب منافع دنيوى نيست بلكه براى تأليف قلوب و نزديكى به يكديگر است. در داستان لقمان حكيم و پندهاى او كه در قرآن آمده مى فرمايد:«ولا تصعّر خدّك للناس ولا تمش فى الارض مَرَحاً».(2)«تصعّر» از ماده «صعر» است و در اصل بيمارى است كه شتر به آن مبتلا مى شود و در اثر آن گردنش به سمت چپ يا راست كج مى شود. آيه خطاب مى كند كه مانند شتر بيمارى كه گردنش كج شده مباش و روى خودت را از مردم برمگردان. از اين تعبير معلوم مى شود كه انسان هاى بدعنق و بداخلاق نوعى بيمارى دارند. در ادامه آيه مى فرمايد با تكبّر هم راه نرو.پي نوشت : 1. بحار، ج 64، ص 310. 2. آيه 18، سوره لقمان.منبع: پایگاه حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(دامت برکاته)
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 345]