تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835401927
سيره تربيتي و شخصيت بانو مجتهده امين (1)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
سيره تربيتي و شخصيت بانو مجتهده امين (1) نويسنده:محمدحسين رياحى چكيده معرفى شخصيتهاى برجسته زنان دنياى اسلام گامى است ضرورى براى احياى ارزشهاى اسلامى و بالاترين دليل است بر توانمندىهاى زنان مسلمان و سعه وجودى آنها در جهت كسب مدارج عالى علم و معرفت . بانوى مجتهده سيده نصرت امين " معروف به بانوى ايرانى " از علماى برجسته عالم تشيع و از اولياى الهى بود . اين علويهى عارف به نفحات رحمانى ، سراسر عمر پربركتش را صرف تعليم و تعلم معارف اسلامى كرد و در طريق سير و سلوك و جست و جوى قرب و رضاى حق تعالى به مخزن العرفان دست يافت و تأليفات گران قدرى در رشتههاى تفسير قرآن ، حديث ، حكمت ، فقه ، اصول و اخلاق از خود به يادگار گذاشت و از طرفى ، با تأسيس حوزه علميه خواهران و آموزشگاهى دخترانه پايهگذار حركت علمى و معنوى زنان در عصر خود بود . اين نبشتار مىكوشد با معرفى ابعاد اخلاقى ، معنوى و تربيتى بانو مجتهده امين ، ضمن ارج نهادن به شخصيت آن استوانه علم و تقوا ، زنان متعهد جامعهى اسلامى را نيز با وظايف خطير خود آشنا سازد . كليد واژهها : بانو امين ، تحصيلات علمى ، اجازات ، سيره تربيتى ، آثار و آراء اخلاقى و عرفانى ، پژوهشهاى قرآنى ، فعاليتهاى اجتماعى . مقدمه تاريخ و تمدن اسلامى در بين ساير تمدنهاى بزرگ عالم داراى اعتبار و ارزش بسيارى است . يكى از ويژگىهاى قابل اعتناى آن ، منزلت و اعتبار بانوان در عرصهى اين فرهنگ بوده و هست ؛ به ويژه مكتب انسان ساز تشيع در اين بين ممتاز و برجسته است . با تفحص و پژوهش در آثار متعدد و از جمله نامهها ، پى مىبريم كه از همان قرون اوليه هجرى زمينههاى تلاش براى بانوان ، بخصوص در عرصههاى اجتماعى ، علمى و فرهنگى فراهم شده است . زنان در دوران رسالت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و معصومان عليهمالسلام و حتى پس از آن فعاليتهاى قابل توجهى داشتهاند . اين مسئله به ويژه در تاريخ ايران محسوس و قابل توجه است . در اين ميان ، مىتوان از اصفهان نام برد كه محل پرورش بانوان عالمه بسيارى در ادوار مختلف از جمله آل بويه ، سلجوقى و به ويژه عصر صفوى بوده است . اين شهر در دورهى صفويه شخصيتهايى همچون آمنه بيگم مجلسى ، بنت المنشار و فاطمه رويدشتيه را به خود ديده است . اصفهان در دورهى معاصر هم از اين فيض بىبهره نبوده ؛ چرا كه شخصيتى مانند بانو امين را در خود پرورده است ؛ بانويى كه برخاسته از سلسله جليله سادات خاتون آبادى است . خاندان امين ، فرع اين شجره طيبه مىباشد كه دهها عالم ، فقيه ، واعظ ، مفسر ، نسابه ، اديب ، و مورخ به جامعه مسلمانان تقديم كرده است . اميد است تبيين زندگانى اين مجتهده بزرگوار بتواند گامى مثبت در جهت معرفى شخصيتى توانمند در عرصههاى علمى و معنوى باشد و بانوان جامعه ما از آن به عنوان الگويى مناسب در عرصههاى مختلف بهره گيرند . بانوى افتخارآفرين بىشك ، يكى از افتخارات پايتخت فرهنگى جهان اسلام ، يعنى شهر دانشمندپرور اصفهان ، وجود شخصيتى ارزنده و والا در دوره معاصر از حيث علمى و ذوب شده در فرهنگ و تمدن اسلامى ، بانو مجتهده سيده نصرت امين است . اگرچه در عرصهى اين فرهنگ عظيم و انسانساز هميشه افرادى فرهيخته و با عظمت در پهنه دانش و بينش ، به ويژه از طايفهى نسوان ، برخاستهاند ؛ ليكن بدون ترديد ، چهره برجستهى بانو امين همواره در تاريخ و فرهنگ ايران و جامعه مسلمانان تابناك خواهد ماند . اما آنچه كه اين بانو را نسبت به بسيارى از شخصيتهاى زن دوران خود و پيش از آن متمايز مىكند فروغ معنوى و خلل ناپذير ايشان ، به خصوص از حيث اخلاقى ، تربيتى و معنوى است . با بررسى نقش زنان در عالم اسلام درمىيابيم كه همواره بانوان شايسته و متعهد بسيارى وجود داشتهاند كه در عرصههاى مختلف فرهنگ و ادب منشأ ثمرات و بركات فراوانى بوده و آثار قابل توجهى از خود به يادگار گذاردهاند . در تاريخ اسلام ، به خصوص مكتب پرارج تشيع نيز زنان فداكار ، عالم و متقى فراوانى وجود داشتهاند كه از جمله آنها مىتوان به مادر سيد رضى و سيد مرتضى علم الهدى ، دختر شيخ طوسى و نيز آمنه بيگم دختر ملا محمدتقى مجلسى اشاره نمود . " عقيقى بخشايشى ، 1382 ، ص 157 و 790 " از اين رو ، معرفى ابعاد اخلاقى ، معنوى و تربيتى يكى از اسوههاى عالى قدر جامعه كه از مراتب والايى برخوردار است و به حق از مفاخر دنياى اسلام به شمار مىرود ، در حقيقت ، ارج نهادن به شخصيت آن استوانه علم و تقوا خواهد بود . شخصيت علمى و تقواى اين عالم ربانى خود حجتى است بر اينكه زنان جامعه اسلامى مىتوانند با طى مدارج عالى علم و معرفت خود را از محروميتهايى كه توطئه دشمنان و ناآشنايى دوستان از احكام اسلام و قرآن بر آنها ، بلكه بر اسلام و مسلمانان همواره تحميل كرده است برهانند و وجودشان منشأ خدمات عظيم و ارزشمند علمى و فرهنگى قرار گيرد . در اينجا بجاست پيش از پرداختن به ابعاد اخلاقى و معنوى اين بانوى بزرگوار ، سير زندگى و احوالات ايشان را كه مىتواند تا حدى مبين اوضاع و احوال اين بانو و دوران حيات وى باشد ، مرور نماييم . خاندان و تحصيلات نسب بانو مجتهده سيده نصرت امين ، با سى واسطه به وجود مقدس امام على بن ابىطالب عليهالسلام مىرسد . اين بانوى بزرگوار و متواضع از نوادگان مير معصوم خاتونآبادى " متوفاى 1155 ق " از علماى زاهد و وارسته اصفهان در اواخر عهد صفويه است . درباره آغاز زندگى و شروع به تحصيل اين بانو آمده است : حاجيه خانم سيده نصرت بيگم امين " معروف به بانوى ايرانى " در سال 1265 ه . ش در اصفهان متولد شد . " يادنامه ، 1371 ، ص 9 " پدر ايشان حاج سيد محمدعلى امين التجار اصفهانى فردى مؤمن و سخاوتمند بود و مادر ، بانويى بسيار شريف ، متعبد و خيرخواه . خداوند پس از سه فرزند پسر ، اين دختر را به ايشان عطا مىكند . مادر با روشنبينى فرزند را در چهار سالگى براى آموزش قرآن و فراگيرى خواندن و نوشتن به مكتب مىفرستد ؛ در حالى كه فضاى حاكم بر آن ايام به گونهاى بود كه كمتر خانوادهاى به خود اجازه مىداد دخترى را براى كسب دانش به مكتب يا مدرسه بفرستد و چه بسيار والدينى كه آموزش و آشنايى با خط و نوشتن را براى دختران خود جايز نمىدانستند . " رياحى ، 1376 ، ص 83" يكى از سه برادر بانو امين ، به » حاج امين « مشهور و در اصفهان معروف بود. وى در دوره چهارم مجلس به نمايندگى از مردم راهى مجلس شوراى ملى شد ، لكن بعدا به واسطه آزادى خواهى مورد غضب رضا شاه واقع و تبعيد گرديد . " مجموعه مقالات ، 1372 ، ص 23 " بانو امين از 9 سالگى علاقه خاصى به خواندن و نوشتن پيدا كرد . ايشان از خاطرات خود در اين باره مىگويد : » همبازىهايم به من ايراد مىگرفتند كه چرا تو نمىآيى بازى كنى . ولى من عشقم فقط درس بود . « " همان ، ص 24 - 23 " بدين سان ، بانو امين به تحصيل ادامه مىدهد تا اينكه در پانزده سالگى با پسرعموى خود به نام حاج ميرزا ملقب به معين التجار كه از بازرگانان سرشناس و معتبر اصفهان بود ازدواج مىكند و به خانهدارى و تربيت فرزندان مشغول مىشود . اما اين امر نيز نمىتواند مانع ادامه تحصيل و عشق به مطالعه و تحقيق ايشان در معارف اسلامى شود . " رياحى ، 1375 ، ص 57 " بانو امين صاحب هشت فرزند شد كه هفت تن از آنها به مرگى زودرس درگذشتند و فقط يك فرزند پسر از ايشان باقى ماند . وى از اين واقعه با عنوان » ابتلا و آزمايش حق تعالى « ياد مىكرد . " همان ، ص 75 " فضاى حاكم بر دوران و مواضع بانو در حقيقت ، عظمت كار اين بانو و تلاشهاى مستمر وى با در نظر گرفتن فضا و جو آن زمان بسيار در خور توجه است . » از دوران قاجار كه بگذريم ، دورهى رضاخان تقريبا مقارن با انديشه تجددخواهى و تبليغات وسيع اسلامزدايى ، به خصوص در اصفهان ، بود . در آغاز اين دوره ، خانم امين 35 ساله بود و اصفهان هم در اين ايام حوزههاى علميه ] بسيار [ داشت . اين شهر بعد از تهران آماج فعاليتهاى تجددخواهى يعضى خانمها قرار گرفت . مجرى اين فعاليتها خانم ] صديقه [ دولتآبادى بود كه مىگفتند 15 سال قبل از جريان كشف حجاب ايشان به طور رسمى حجاب خود را برداشته بود . دولتآبادى كانونى هم به نام » كانون بانوان « داير كرده بود كه بعد از برداشتن حجابش و ظاهر شدن در ملأ عام ، مردم اين كانون را از ميان برداشتند . البته افرادى مانند خانم دولتآبادى كم نبودند . زنانى هم بودند كه فكر مىكردند اگر در اين گونه مراسم شركت كنند متجدد خوانده مىشوند و عدهاى هم به دليل مشاغلى كه داشتند مجبور به كنار گذاشتن حجاب شدند . به هر حال ، مرجع تجددخواهى مانع ترويج انديشه و تفكر دينى بخصوص در بين بانوان شد و از اينجا مىفهميم كه خانم امين چه حركت عظيم و برجستهاى را شروع كرد و به انجام رساند . « " مجموعه مقالات ، 1372 ، ص 233 " سياست رضاخان مبتنى بر ناسيوناليسم افراطى بود كه پايههاى آن را بر دو اصل » تحقير فرهنگ و محو آثار تمدن اسلامى « و همچنين » برگشت به ايران پيش از اسلام « قرار داده بود . اتفاقا در همين زمان بود كه خانم امين از نام مستعار » بانوى ايرانى « استفاده كرد . استنباط اين است كه چون رضاخان مىخواست زن ايرانى را به پيش از اسلام برگرداند و هويت و اصالت را به آن دوران نسبت بدهد ، خانم امين مىخواست بگويد بانوى ايرانى اين زمان ، بانويى است كه از اسلام و دوران عهد اسلام زندگى نوين و واقعى خود را شروع كرده است ؛ يعنى زمانى كه اسلام به ايران وارد شده و ايرانيان مسلمان شدهاند هويت اصلى و واقعى زن ايرانى شكل گرفته است . اين بانوى بزرگوار در عين تحصيل و تدريس ، به دفاع از معيارها و موازين شرعى پرداخت . سال 1310 شمسى مقدمه كشف حجاب بود ؛ سال 1311 كنگره » زنان شرق « كه دولتآبادى در آن شركت داشت برگزار شد و سپس كشف حجاب به طور رسمى صورت گرفت . مىگويند در همين موقع بود كه خانم امين كتاب روش خوشبختى را نوشت و در آن به دفاع از حقوق زنان پرداخت . خانم امين حتى پيش از علامه طباطبائى و استاد شهيد مرتضى مطهرى اين مطلب را بيان كرد . " رياحى ، 1376 ، ص 58 " استادان و مربيان بانو مجتهده امين در طى حيات ارزشمند علمى و معنوى خود از استادان گرانقدر و شخصيتهاى والايى بهره برد كه مسلما تأثيرات آنان از حيث اخلاقى و تربيتى بسيار بوده است . از جملهى اين افراد ، مرحوم آيت الله حاج مير سيد على موسوى نجفآبادى بود كه خود نيز از مبرزترين و مطرحترين چهرههاى اخلاقى و علمى حوزه علميه اصفهان و ايران در زمان خود به شمار مىآمد . استفاده بانو مجتهده امين از شخصيت علمى استادش مرحوم مير سيد على نجفآبادى قابل توجه بود ، به گونهاى كه اين بانوى مكرمه پس از آنكه صرف ، نحو ، بلاغت ، تفسير ، حديث ، فقه ، اصول و فلسفه را آموخت به مطالعات خود در سطوح عاليه ادامه داد تا به درجه اجتهاد رسيد . جديت وى در امر تحصيل به حدى بود كه هيچ چيز ، حتى مرگ فرزند ، نمىتوانست مانع حضور وى در كلاس درس شود . مرحوم حاج مير سيد على نجفآبادى در اين مورد نقل كرده است : » روزى شنيدم فرزند ايشان فوت شده است ؛ فكر كردم خانم ديگر درس را تعطيل خواهد كرد ، ولى برعكس دو روز بعد كسى را به سراغم فرستاد كه براى تدريس به منزل ايشان بروم و من از علاقه ايشان به درس و تحصيل ، سخت تعجب كردم . « " همان " بانو امين بسيارى از دروس فقه و اصول و حكمت را از مرحوم آيت الله مير سيد على نجفآبادى در منزل فراگرفته بود . مرحوم نجفآبادى در اين باره مىگويد : » حكمت را دايىام به من درس داد و يكى نيست كه من به او درس بدهم . من مىخواهم به اين خانم درس بدهم كه از من يادگارى باقى مانده باشد . « " يادنامه ، 1371 ، ص 14 " زمانى كه اين مجتهده گران قدر اولين كتاب خود به نام اربعين هاشميه را نوشت و علما و بزرگان حوزه علميه نجف اشرف از آن استقبال كردند ، آيت الله آقا سيد محمدعلى نجفآبادى در تكميل تشويقهاى علما گفت : » بانو امين هر چه در اين كتاب نوشتهاند از تراوشات فكرى خودشان بوده و ربطى به تعليمات من ندارد . « " رياحى ، 1376 ، ص 86 " از ديگر شخصيتهاى علمى آن روزگار اصفهان كه بانو مجتهده امين مدتها از حضور او استفادههاى علمى و معنوى برد و متأسفانه شخصيت و جايگاه او مطرح نشده ، عالم كامل ، فقيه نبيه و مجتهد زاهد حاج ميرزا شيخ مرتضى مظاهرى است . اين عالم وارسته مدتها در اصفهان و نجف از محضر استادانى همچون آقا سيد ابوتراب خوانسارى ، آيت الله العظمى آقا سيد ابوالحسن اصفهانى ، آقا سيد ابوالقاسم دهكردى ، شيخ محمدجواد بلاغى ، آخوند ملا محمدحسين فشاركى ، آقا ميرزا محمد حسين نائينى ، و آقا ضياءالدين عراقى استفاده برد . وى پس از وصول به مقامات عاليه و اجتهاد و اخذ اجازات روايتى اجتهاد از اساتيد بزرگوار خود و مرحوم علامه محقق متتبع حاج شيخ آقا بزرگ طهرانى به اصفهان مراجعت نمود و به درس و بحث و اقامه جماعت و امر به معروف و نهى از منكر و تأليف و تصنيف كتب پرداخت . " مهدوى ، 1384 ، ج 2 ، ص 1087 - 1086 " البته شخصيتهاى ديگر از اعاظم علما و عرفاى اصفهان در آن دوران نيز در شكلگيرى شخصيت و تعليمات مجتهده بزرگ دوران خانم امين تأثير قابل توجهى داشتهاند كه برخى از آنان عبارتند از : مرحوم آقا حاج شيخ ابوالقاسم زفرهاى معروف به حاج آخوند كه در ادبيات عرب يد طولانى داشت ، آقا ميرزا علىاصغر شريف كه از علماى وارسته اصفهان بود ، آيت الله حاج ميرزا على آقا شيرازى ، آيت الله آقا سيد ابوالقاسم دهكردى و نيز حاج آقا سيد حسين نظامالدين . "همايونى ، 1383 ، ص 60 " سيرى در سيره تربيتى و شخصيت اخلاقى و علمى بانو مجتهده امين رحمه الله ××زيرنويس تاريخ وصول 1386 / 2 / 23 ؛ تاريخ تصويب نهايى 1386 / 11 / 13 . @ . /خ
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 337]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها