واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
ناصر کبیر کیست؟
ناصر کبیر در اواخر عمر، از سیاست و جنگ و حکومت، کنارهگیری کرد و زمام امور حکومت را در اواخر عمرش به او داد و خود به زهد و پارسایی، ارشاد خلق، تدریس و آبادانی شهرها گذراند.
به گزارش خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس، ناصرالحق، ابومحمد حسن اطروش مشهور به ناصر کبیر از فقها، متکلم، علما، حاکم و شعرای توانمند در قرن سوم ه. ق است. شیخ طوسی او را در شمار اصحاب امام هادی آوردهاست. حاکم طبرستان بود و از این رو که بر اثر اصابت شمشیری توسط رافع بن هرثمه در نبردگاه کر شده بود به اطروش خوانده میشد. وی همچنین جد مادری شریف رضی و شریف مرتضی است و مادرش ام ولد و مملوکه خراسانیه بود. از وی به عنوان نخستین مروج اسلام در سرزمینهای شمالی و ایران نام برده میشود. ناصر کبیر بر امرای سامانی طبرستان خروج کرد و پس از پیروزی بر آنان پایگاه علویان را رونق بخشید. وی تا هنگام مرگ بر گیلان، طبرستان و قسمتی از گرگان حکومت داشت. ناصر کبیر در علوم تفسیر، فقه کلام و حدیث از سرآمدان روزگار خود محسوب میشد و مشهورترین اثری که به وی نسبت میدهند تفسیر کبیر نام دارد. پیش از وی «حسن بن زید بن محمد بن اسماعیل بن حسن بن زید بن امام حسن مجتبی(ع)»، معروف به «داعی کبیر» و مؤسس سلسله علویان در طبرستان از سال 250 تا 270 قمری و «سیدابوالحسن احمد بن محمد» از سال 270 تا 271 و «سیدمحمد بن زید» برادر حسن بن زید، معروف به «داعی الیالحق» از 271 تا 287 قمری بر منطقه طبرستان شامل مازندران، گرگان، سلسله جبال البرز و بخشهایی از استان سمنان و استان تهران فعلی، زمامداری و نخستین حکومت شیعی، به مذهب زیدی را در ایران پایهگذاری کردند. این سید حسینی در 301 هجری حکومت علوی را بار دیگر در طبرستان احیا کرد. او که اصالتاً اهل مدینه بود، در دوره سلطه حسن بن زید به طبرستان آمده و در نبردی که محمد بن زید کشته شده بود شرکت داشت. او ابتدا به ری گریخت و از آنجا در پی دعوتی از شاه جستانی دیلمان، که به او قول حمایت برای فتح مجدد طبرستان را داده بود بدانجا رفت. پس از دو تلاش ناموفق برای طبرستان او موفق شد دیلمیان شمال کوهها و گیلیان شرق سفیدرود را به اسلام بگرواند. از آنجا که نظریه حقوقی او از مال قاسم بن ابراهیم که اهالی زیدی رویان و شرق دیلمان آن را پذیرفته بودند در مواردی متفاوت بود گروندگان به او جامعه زیدی متفاوتی به نام ناصریه را شکل دادند. او در 301 شکست سختی را بر سپاه سامانی در رود بوررود در شرف چالوس تحمیل کرد و مالکیت طبرستان را در دست گرفت. حکومت او به دلیل عدالتش مورد تحسین شدید مورخ سنی، طبری قرار گرفت. زیدان بعدی همگی او را به دلیل دانش فراوان و مدیریت نمونه اش امام خود میشمارند. برخی از آثار پرشمار او در الهیات و حقوق موجود اند. مقبره او در آمل توسط زوار زیارت میشد. [حرم او محلی برای زیارت ناصریه که پیوند محکمی با بازماندگانش داشت که همگی نام خانوادگی افتخاری ناصر داشتند تبدیل شد. به گفتهٔ طبری و ابن اثیر او حاکمی عادل و نیکسیرت بود و مردم همانند او را در عدل و برپائی حق و حسن روش ندیدند. ناصر کبیر در اواخر عمر، از سیاست و جنگ و حکومت، کنارهگیری کرد. او در سال 301ق. آمل را تصرّف کرد و با اینکه فرزند ارشدش، ابوالحسین احمد بن اطروش از هر جهت لیاقت حکومت را داشت، بنا به عللی، زمام امور را به دست یکی از علویان به نام قاسم بن حسن داد که وی به او خیانت کرد. به دستور اطروش، قاسم را دستگیر و زندانی کردند؛ امّا وی اظهار ندامت کرد و اطروش او را عفو و دختر خود را به عقد وی درآورد و زمام امور حکومت را در اواخر عمرش به او داد و خود به زهد و پارسایی، ارشاد خلق، تدریس و آبادانی شهرها گذراند. وی سرانجام در شب جمعه 25 شعبان 304ق. در حالی که عمرش به 79 سال رسیده بود، دارفانی را وداع گفت و در روز جمعه در شهر آمل دفن شد. انتهای پیام/
92/12/20 - 12:26
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 153]