محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803956013
اعجاز روانشناختی قرآن در گستره اجتماع
واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
اعجاز روانشناختی قرآن در گستره اجتماع
یکی از انواع اعجاز‌ها ،اعجاز روانشناختی در گستره اجتماع می‌باشد که در معارف بشری همانند ندارد و این، نشانگر آن است که قرآن کریم، قرن‌ها قبل، معضلات روانی افراد و اجتماع را واکاوی نموده و انسان‌ها را به سوی سعادت سوق داده است.
بخش سوم و پایانی سوم: اعجاز روانی اقتصادی قرآن‌کریم و روایات، از دیرباز مشکلات و بیماریهای روانی اقتصادی را پیش‌بینی نموده و راهکارهایی را برای آنان ارائه داده است. این مهم قابل تامل است که قرآن‌کریم در قرن‌ها پیش، این معضل را واکاوی نموده و باب سعادت را بر همگان گشوده است به طوری که در معارف بشری همانندی ندارد. از آنجا که مصادیق این بحث بسیار گسترده می‌باشد، در این مجال به نمونه‌هایی از آن اشاره می‌شود: الف) کار، تلاش و تقوای فردی، مهم‌ترین عامل رفع فقر و آشفتگی روحی حاصل از آن بی‌گمان یکی از عوامل فقر، بیکاری و کم‌کاری است، از اینرو درآموزه‌های دینی، با هدف فقرزدایی از جامعه، به عنصر کار و تقویت وجدان کاری، تاکید فراوان شده است و استفاده از منابع تخصیص‌یافته برای رفع فقر و تامین نیازهای محرومان همچون زکات، تنها برای آن دسته از محرومان است که بر اثر بیماری، پیری و حوادث و مانند آن گرفتار نادانی و فقر شده‌اند، بنابراین استفاده از آن، برای کسانی که فرصت و توان اشتغال به کار را دارند، مجاز نیست. امام باقر(ع) در این‌باره می‌فرمایند: «ان الصدقه لاتحل لمحترف ولا لذی مره سوی قوی فقنز هوا عنها، صدقه برای پیشه ور و نیز کسی که تندرست و توانمند است، حلال نیست، پس از گرفتن آن خودداری کنید». (کلینی، محمد بن یعقوب، الفروع من الکافی، 3/560) بدین‌سان رعایت دقیق دستورات دینی، زمینه هر گونه استفاده نادرست از فرهنگ انفاق را که خلاف هدف نهایی آن یعنی فقر زدایی است، از میان می‌برد. افزون بر این، تقوای فردی و توکل به خدا به معنای واقعی کلمه (ر.ک: الترمذی ـ ابوعیسی ـ ، محمد بن عیسی، سنن‌الترمذی «الجامع الصحیح»، ح 2517؛ القزوینی ـ ابن‌ماجه ـ ، محمد بن یزید، سنن ابن‌ماجه، تحقیق: محمد فواد عبدالباقی، ح 3489)، در کنار کار و تلاش، روزی را افزایش داده و فقر را ریشه‌کن می‌کند. (ر.ک؛ محمدی ری‌شهری، محمد، التنمیه الاقتصادیه فی الکتاب والسنه، 347ـ350) و بی‌‌تقوایی توانمندی‌‌ها را در راه‌های زیان‌بار و غیر مفید تباه می‌سازد. (ر.ک: ساعی، احمد، مسائل سیاسی، اقتصادی جهان سوم/ 173ـ175) و هیچ گاه جوامع با کفر و بی ایمانی، به پیشرفت اقتصادی نرسیده‌اند (ر.ک: شریف النسبی، مرتضی، چرخه توسعه راهنمای رشد شتابان/ 105ـ 106؛ ساعی، احمد، درآمدی بر شناخت مسائل اقتصادی، سیاسی جهان سوم/ 83). یاد کردنی است که کار و تلاش همراه با تقوای فردی، نه تنها موجب رفع فقر و آشفتگی روانی اقتصادی می‌شود، بلکه آرامش روانی را برای فرد و در مقیاس بالاتر، برای جامعه به ارمغان می‌آورد. 1ـ حذف ثروت از معیارهای ارزیابی مادی‌گرایان و متکاثران، ارزش را تنها منحصر در قدرت مالی و گاه فرزندان و عشیره خود می‌دانسته و حتی آن را معیار قرب الهی می‌شمرند و در طول تاریخ، پیوسته در برابر جبهه حق و پیامبران، این معیار را شاخص می‌دانسته‌اند.در مقابله با این اندیشه، در جای جای قرآن کریم، بر این نکته تاکید شده است که دارا بودن ثروت، نه ملاک قرب و محبوبیت به بارگاه ا لهی است و نه معیار ارزیابی افراد و احراز صلاحیت آنان برای تصدی مسئولیت‌ها (ر.ک: سبا/ 37؛ زخرف/ 33ـ34). از سوی دیگر، قرآن کریم گاه ثروت فراوان را نوعی عذاب، کیفر گناهان و نشانه استدراج متکاثران بر می‌شمرد (ر.ک: توبه/ 585 و 85؛ فجر/ 15ـ20). در روایات نیز ثروت، معیار ارزش گذاری نیست، چنانکه امام صادق(ع) می‌فرمایند:«أَتَرَى اللَّهَ أَعْطَى مَنْ أَعْطَى مِنْ کَرَامَتِهِ عَلَیْهِ ـ وَ مَنَعَ مَنْ مَنَعَ مِنْ هَوَانٍ بِهِ عَلَیْهِ ـ لَا وَلَکِنَّ الْمَالَ مَالُ اللَّهِ یَضَعُهُ عِنْدَ الرَّجُلِ وَدَائِعَ؛ آیا چنین پنداری که خداوند به آنکس که (مالی) عطا کرده، از آن‌روست که وی را گرامی و از آن کس که منع کرده خوارش نموده است؟ بلکه مال، از آن خداست که آن را نزد آدمی به ودیعت نهاده است.» (عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیرالعیاشی، تحقیق سیدهاشم رسولی محلاتی، 13/2 و ر.ک: ایروانی، جواد، اخلاق اقتصادی از دیدگاه قرآن و حدیث، 181). بنابراین ثروت از دیدگاه اسلام، نه ملاک ارزش و برتری که وسیله تامین زندگی است و قوام و سامان بخش آن است، از اینرو، گنجینه ساختن و تفاخر به آن، نهی شده است. 2ـ تاکید بر همنشینی با محرومان و دوری از متکاثران واژه تکاثر در پاره‌ای از روایات به معنای ثروت اندوزی نا به حق به کار رفته است. (ر.ک: فتال نیشابوری، محمد بن حسن، روضه الواعظین، 2/493). همنشینی با محرومان، افزون بر آنکه آدمی را از احوال آنان و وضع معیشتی‌شان آگاه می‌سازد و روحیه فروتنی و نوع دوستی را در وی تقویت می‌کند، گاهی موثر در بازگرداندن شخصیت حقیقی، کرامت و اعتبار اجتماعی آنها به شمار می‌رود و آنان را از انزوای اجتماعی به در می‌آورد. در سیره امکان معصوم(ع) نیز این مساله به روشنی نمایان است. به عنوان مثال: امام حسین(ع) از کنار تعدادی مسکین گذشت که تکه‌هایی (نان) بر روی عبایی گذارده بودند و می‌خوردند. حضرت به آنان سلام کرد. آنان، امام(ع) را به خوردن غذا دعوت کردند و امام(ع) کنارشان نشست... (ابن‌شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل‌ابیطالب، تحقیق سید هاشم رسولی محلاتی، 4/66). از دیگر سو، آموزه‌های دینی به دوری از متکاثران و به ویژه چشم نداشتن به ثروت آنان، دستور داده است، (ر.ک: طه/131؛ کهف/28؛ شعراء/151ـ152؛ قلم/10ـ14) امام باقر(ع) در این باره می‌فرمایند:«لاتجالس الاغنیا، فان العبد مجالسهم وهو یری ان الله علیه نعمه فما یقوم حتی یری ان لیس الله علیه نعمه؛ با ثروتمندان همنشینی مکن، چرا که بنده، در حالی که خود را مشمول نعمت الهی می‌داند، با آنان همنشینی می‌کند ولی پس از برخاستن از مجلس، چنین می‌پندارد که خداوند به او نعمتی نداده است» (ابن بابویه قمی«شیخ صدوق»، محمد بن علی، الامالی/ 253). بدین‌سان، همنشینی با محرومان و دوری از متکاثران، موجب کرامت افراد می‌شود و جامعه را به سمت عدم گزینشی بودن، سوق داده و در نتیجه آرامش روانی اقتصادی را به ارمغان می‌آورد. 3ـ رسیدگی اغنیاء به محرومان از مهم‌ترین وظایف ثروتمندان جامعه، رسیدگی به حال فقران و نیازمندان است هم از بعد عاطفی ـ عدم تحقیر آنها واحترام به شخصیت آنان و... ـ (ر.ک: الاسکافی «ابن‌همام»، محمد بن همام، التمحیص، تحقیق: مدرسه الامام المهدی(عج)/ 50، ح 89) و هم از بعد مالی. در بعد مالی، انفاق مالی، جایگاه ممتازی در مکتب اقتصادی و اخلاقی اسلام دارد به طوری که در قرآن‌کریم بیش از 190 آیه (حدود 3% کل آیات) به این موضوع اختصاص یافته است. در این آیات با شیوه‌های گوناگون به اهمیت و ترغیب توانگران به این امر اشاره شده است، از جمله: انفاق، از ارکان و نشانه های راستی ایمان است (ر.ک: انفال/ 3ـ4؛ حجرات/ 15) و هم ردیف نماز (ر.ک: بقره/ 3) و جهاد با جان (ر.ک: بقره/ 193ـ 195؛ توبه/ 41) و تهجد شبانه (ر.ک: سجده/16) و نشانه متقین (ر.ک: آل‌عمران/ 133ـ 134) و گردنه‌ای در مسیر تکامل (ر.ک: بلد/ 11ـ14) و نیز سودایی است مقدس که خداوند خریدار آن است و مومن فروشنده و بهشت بهای آن. (ر.ک: توبه/ 111). اهتمام فراوان آموزه‌های دینی به انفاق نشان از نقش موثر این عنصر، در ساماندهی امور اقتصادی، اجتماعی و دینی دارد (ر.ک: نمازی، حسین، نظامهای اقتصادی/81-82)، چه نهادینه شدن فرهنگ انفاق از مهم‌ترین عوامل توزیع عادلانه ثروت است و فقر و تکاثر و آثار نامطلوب اعتقادی و اجتماعی آن را از جامعه می‌زداید و آرامش روانی اقتصادی را برای افراد و اجتماع، به دنبال دارد. ب) مقابله با پدیده اتراف (مصرف گرایی و رفاه زدگی) قرآن کریم و روایات، هفت درمان و راه کار مقابله با اتراف را بیان می‌کند که مهم‌ترین آنها به قرار زیر می باشد: 1ـ دوری خواص از اتراف خواص و شخصیت‌های تأثیر‌گذار جامعه از زندگی اشرافی و اترافی باید بر حذر باشند، چراکه آنان الگو و اسوه‌هایی برای توده‌های مردم به شمار می‌روند و شیوه زندگی آنان تاثیر فراوانی بر دیگران می‌گذارد (ر.ک: نهج‌البلاغه، خطبه 207). پیامبراکرم(ص) و ائمه اطهار به عنوان الگو و اسوه جهانیان، از مظاهر زندگی اترافی و حتی از مصادیق جزئی آن، سخت پرهیز می کردند، هنگامی که برای رسول خدا(ص) نوشیدنی بسیار گوارایی آوردند، فرمود: «أخروه عنی، هذا شرب المترفین؛ آن را از من دور سازید که این، نوشیدنی مترفان است.(ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، 1/ 395). 2ـ برقراری عدالت اجتماعی در بعد اقتصادی، انباشته شدن ثروت در دست عده‌ای محدود، از عوامل مهم بروز پدیده اتراف است، از اینرو برقراری عدالت و توزیع عادلانه ثروت، زمینه بروز و گسترش آن را می‌کاهد یا نابود می‌سازد. امیر مومنان(ع) عامل اصلاح و ساماندهی امور جامعه را، دادگستری می‌داند: «الرعیه لایصلحها الا العدل؛ توده‌های مردم را جز عدالت، اصلاح نکند». (آمدی، عبدالواحد بن محمد، غررالحکم و درر الحکم/ 340). 3ـ تقویت باورهای ایمانی و ارزشهای اخلاقی حاکمیت ارزشهای اترافی و رفاه زدگی بر یک جامعه در کنار ضعف بنیان‌های اعتقادی، بستر مناسبی برای گسترش روحیه اترافی، به وجود می‌آورد، بنابراین نخستین گام برای مقابله با آن ـ همچون دیگر مفاسد اقتصادی ـ تقویت باورها و تحکیم ارزشهای اصیل در جامعه است (ر.ک: ایروانی، جواد، اخلاق اقتصادی از دیدگاه قرآن و حدیث/ 227) از اینرو قرآن کریم، پیوسته مترفان را به فرجام دردناک اخروی آن بیم می‌دهد و به ارزشهای اخلاقی، اصالت می‌بخشد (ر.ک: انبیاء/ 12ـ15). ج) کیفر سرقت، راهی به سوی بهداشت روان اقتصادی جامعه مجازات در آراستگی زندگی گروهی و ساماندهی به پیوندهای افراد آن، بی‌گمان راه‌کاری بایسته و سازکاری سامانده به شمار می‌آید. این رویکرد از آن روست که از یک سو، آنان را به باید و نبایدهای خود در بستر این همزیستی آشنا می‌سازد و از دیگر سوی، آنها را به صورت گردن ننهادن به این وظایف، در برابر آن مسئول و پاسخ گو می‌انگارد. وانگهی، سودجویی‌ها و خواستنی‌های پایان‌ناپذیر انسان در کشاکش این زندگی اجتماعی، او را به دست‌اندازی به حقوق دیگران وسوسه می‌کند، همان‌که سیمای آرام و عادی جامعه را به آشفتگی دچار می‌سازد. این جاست که کیفر به عنوان ابزاری مهارگر در آموزه های دینی و اندیشه دانش کیفر گذاشته شده است تا به گمان خود در برابر این آسیب وسیله‌ای کارگر را فراهم دیده باشد. (ابراهیم‌پور لیالستانی، حسن، اهداف و مبانی مجازات در دو رویکرد حقوق جزا و آموزه‌های دینی/ 85). در قرآن و روایات نیز مجازات جایگاهی بس برجسته دارد. این برجستگی از آن‌رو می‌باشد که با ویژگی مختار بودن انسان پیوند خورده است، زیرا هنگامی که پذیرفتیم انسان موجودی مختار می‌باشد، دست آورد این حق اختیار، مسئول بودن او در برابر هرگزینشی خواهد بود. وانگهی، مسئول بودن نیز بدون پاداش و کیفر بی‌معناست. (مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیرنمونه، 19/ 386) یادکردنی است که این گونه از کیفر، شرائط خاصی دارد که مجال بررسی آن در این نوشتار نیست. (ر.ک: موسوی خمینی، سید روح‌الله، تحریرالوسیله،2/482؛ طباطبائی، سید علی، ریاض المسائل، 2/490؛ سابق، سید، فقه السنه/334 ـ 333؛ حسنی، علی‌اکبر، جرم‌ها و مجازات‌ها در اسلام/133؛ فرقانی، منصور، مبانی فقهی و حقوقی جرائم تادیب کودک/191 ـ 190). در این جا بر آنیم تا مجازات و کیفر این جرم را از نگاه مبانی اسلام مورد ارزیابی قرار دهیم. 1ـ قرار دادن کیفر برای سرقت در قرآن قرآن‌کریم، عمل سرقت را جزو اولین محرمات به شمار آورده است. این معنا را می‌توان به وضوح در آیه دوازده سوره ممتحنه شاهد بود. در این آیه خداوند ضمن بر شمردن موادی که می‌بایست هنگام بیعت با خدا و پیامبر مورد قبول و تعهد مومنان قرار گیرد، پس از تقبیح شرک و نهی از آن، حکم سرقت را بیان فرمود: (یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِذَا جَاءَکَ الْمُؤْمِنَاتُ یُبَایِعْنَکَ عَلَى أَن لاَیُشْرِکْنَ بِاللَّهِ شَیْئاً وَلاَ یَسْرِقْنَ وَلاَ یَزْنِینَ ...)؛ «ای پیامبر، آنگاه که زنان با ایمان نزد تو آیند تا بیعت بر آن کنند که، برای خدا چیزی را شریک نسازند، و دست به دزدی نبرند و از زنا بپرهیزند...» (ممتحنه/ 12). امّا آیه متعرض کیفر سرقت: (وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَیْدِیَهُمَا جَزَاءً بِمَا کَسَبَا نَکَالاً مِنَ اللّهِ وَاللّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ فَمَن تَابَ مِن بَعْدِ ظُلْمِهِ وَأَصْلَحَ فَإِنَّ اللّهَ یَتُوبُ عَلَیْهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ)؛ «و مرد زن دزد را به [سزای] آنچه کرده اند دست شان را به عنوان کیفری از جانب خدا ببرید، خداوند فرمانروای توانا و حکیم است. پس اگر کسی پس از ارتکاب ظلم، توبه کند و صالح شود، همانا خداوند توبه او را می‌پذیرد، و خداوند آمرزنده مهربان است». (مائده/ 38 و 39) از به کاربسته شدن این مجازات به عنوان قصاص که بگذریم، قرآن کریم آن را به گونه مشخص در مورد جرم دزدی به کار برده است. (ابراهیم پور لیالستانی، حسن، اهداف و مبانی مجازات در دو رویکرد حقوق جزا و آموزهای دینی/ 169). آیه فوق، حکم سرقت و فلسفه آن را بیان نموده و ضمن اشاره به حکمت و رحمت خداوندی، برای خروج از این کیفر و عقوبت، رهنمود می‌دهد. مطالبی از این آیه استنتاج می‌شود که بررسی و بیان آنها تا اندازه‌ای از زوایای این مجازات پرده برمی‌دارد: 1ـ حکم سرقت، عبارت از قطع و بریدن دست است. البته بریدن دست، تنها به سرقت حدّی پیوسته است و گونه تعزیری آن تنها کیفر زندان را دارد؛ 2ـ در این حکم فرقی میان مرد و زن نیست که این خود می‌تواند از اهمیت و قاطعیت حکم حکایت کند؛ 3ـ حکم مزبور، کیفر و مجازات بوده و نتیجه‌ای است که بزه کاران از کار خود گرفته‌اند و خود کرده را تدبیر نیست. جمله «جزاءً بما کسبا» گویای این معنا می‌باشد و بیان می‌دارد که مجازات بریدن دست، ره آورد کار خود دزد است و پیآمدی است که خود او برای خویش دست و پا کرده است، (مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه،4/374)، زیرا وی با آزادی و اختیار بی‌آنکه اضطرار، تهدید و اجباری در کار باشد، دست‌رنج و حاصل تلاش دیگران را ربوده و از آنِ خود کرده است؛ بدین سان کیفر مزبور نتیجه کار خود او می‌باشد. 4. جمله «والله عزیز حکیم» که مشتمل بر دو صفت است، روشن‌گر این حقیقت است که خداوند، در عین عزّت دارای حکمت است نه مانند قدرتمندانی که برخلاف حکمت عمل می کنند و نه مانند آن حکیمی است که دارای قدرت و قاطعیت نباشد، لذا اگر خداوند، به نحو قاطع، حکم به قطع دست سارق یا مجازات دیگر مجرمین و قصاص متجاوزین می‌نماید، این حکم ناشی از قدرت و قهر و غلبه او نیست، بلکه ناشی از حکمت و واقعیت نگری و مصلحت خواهی نسبت به بندگان است که با قدرت و حاکمیت او، به اجرا در می‌آید. 2ـ آموزش اعتقادات دینی در سطح جامعه راه درمان بسیاری از بیماریهای روانی از جمله بیماریهای روانی اقتصادی و به طور خاص سرقت، منوط به موضوعات اعتقادی است. در بررسى افرادى که در مراکز بازپرورى مورد تحقیق قرار گرفته‌اند، ضعف شدید پایبندى به اصول اعتقادى و دینى دیده شده است، (قربان حسینی، علی اکبر، جرم‌شناسی و جرم‌یابی سرقت، 255) در حالى که اعتقادات دینى به دو علت اساسى موجب جلوگیرى از ارتکاب اعمال خلاف مىگردد؛ در دل و اندیشه انسان مؤمن هوا و هوس راه ندارد و او اسیر حرص و آز نبوده و بنده مظاهر دنیوى نیست. هیچ نیرویى او را از مسیر هدایت منحرف نمىکند. با قناعت و توکل بر خداوند نیازهاى دنیایى را در حد ضرورت به طریق مشروع تهیه و نیازها را از راه صحیح برآورده مىسازد.(صادقیان، احمد، قرآن و بهداشت روان/343). اعتقاد به حلال و حرام علت دوم براى عدم تصور ارتکاب خلاف از سوى انسانهاى پرهیزکار است (صادقیان، احمد، قرآن و بهداشت روان/262). جمع‌بندی و نتیجه‌گیری یکی از جنبه‌های متمایز این کتاب آسمانی نسبت به دیگر کتب، جنبه اعجاز آن است. قرآن از جنبه‌های متعددی اعجاز دارد. یکی از انواع اعجاز‌ها که به اختصار در این مقاله بدان پرداخته شد اعجاز روانشناختی در گستره اجتماع می‌باشد که در سه بعد اعجاز روانی ـ اخلاقی، اعجاز روانی ـ اعتقادی و اعجاز روانی ـ اقتصادی به اختصار مطرح شد که در معارف بشری همانند ندارد و این مهم، نشانگر آن است که قرآن کریم به عنوان کتاب هدایت و سعادت، در قرن‌ها قبل، معضلات روانی افراد و اجتماع را واکاوی نموده و انسان‌ها را به سوی سعادت و خوشبختی سوق داده است. منابع 1. ابن بابویه القمی (الصدوق)، ابوجعفر محمد بن علی، من لایحضر الفقیه، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1413ق. 2. ـــــــــــــــــــــــــ ، ابوجعفر محمد بن علی، الامالی، (بی جا)، انتشارات کتابخانه اسلامیه، 1362ش. 3. ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دارصادر، (بی تا). 4. ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابیطالب، تحقیق سید هاشم رسولی محلاتی، قم، علامه، 1379ش 5. ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، تحقیق: محمدفواد عبدالباقی، چاپ اول، بیروت، دارالاحیاءالتراث العربی، 1395ق. 6. انصاری، ابی اسماعیل عبدالله، منازل السائرین، قم، انتشارات بیدار،1381 ش. 7. ایروانی، جواد، اخلاق اقتصادی از دیدگاه قرآن و حدیث، چاپ اول، مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی،1384ش. 8. بحرانی، هاشم، البرهان، چاپ سوم، (بی جا)، موسسه الوفا،1403ق. 9. پریور، علی، نابسامانیهای روانی و بیماریهای حاصل از آن، تهران، آسیا، 1354ش. 10. پورلیالستانی، حسن ابراهیم، اهداف و مبانی مجازات در دو رویکرد حقوق جزا و آموزهای دینی، نشر بوستان کتاب، 1387ش، چاپ اول. 11. ترمذی(ابو عیسی)، محمد بن عیسی، سنن الترمذی(الجامع الصحیح)،تحقیق:احمد محمد شاکر، بیروت، دارالاحیاءالتراث العربی،(بی تا). 12. تمیمی آمدی، عبد الرحمن بن محمد ، غررالحکم و دررالکلم، ترجمه محمد علی انصاری، تهران، (بی‌تا). 13. حسنی، علی‌اکبر، جرم‌ها و مجازات‌ها در اسلام، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1362ش، چاپ چهارم. 14. حسینی، سید محمد، دو چهره گان(نفاق آفت دین و اجتماع)، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1377ش. 15. رشید پور، مجید، تعادل و استحکام خانواده، تهران، اطلاعات، 1378ش. 16. رضایی اصفهانی، محمدعلی، پژوهشی در اعجاز علمی، رشت، انتشارات کتاب مبین، 1380ش. 17. سابق، سید، فقه السنه، بیروت، دارالکتاب العربی، بی تا. 18. ساعی، احمد، درآمدی برشناخت مسائل اقتصادی، سیاسی جهان سوم، تهران، نشر قومس، 1375ش، چاپ دوم. 19. سبزواری، محمد، جامع الاخبار، قم،موسسه آل البیت، 1414ق. 20. شریف النسبی، مرتضی، چرخه توسعه راهنمای رشد شتابان، تهران، موسسه خدماتی فرهنگی رسا، 1375ش، چاپ اول. 21. شیرازی، عبدالکریم، مظلومیت زن در طول تاریخ، ترجمه لاله بختیاری و محمد حسن تبرائیان، (بی‌جا)، (بی‌نا)، 1364ش، چاپ اول. 22. صادقیان، احمد، قرآن و بهداشت روان، قم، انتشارات پژوهشهای تفسیر و علوم قرآن، 1386ش، چاپ اول. 23. طباطبائی (صاحب‌ریاض)، سید علی بن محمد ابی‌معاذ، ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل، قم، موسسه آل البیت، 1418ق، چاپ اول. 24. طباطبایی، سیدمحمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417ق. 25. عاملی(شهید اول)، محمد بن مکی، الدره الباهره من الاصداف الطاهره، ترجمه وتصحیح عبدالهادی مسعودی، قم، انتشارات زائر، 1379ش. 26. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تحقیق سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران، چاپخانه علمیه، 1380ش. 27. فتال نیشابوری، محمد بن حسن، روضه الواعظین، قم، منشورات الرضی،( بی تا). 28. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، تحقیق: الدکتور مهدی المخزولی، قم، انتشارات اسوه، 1414 ق. 29. فرقانی، منصور، مبانی فقهی و حقوقی جرائم علیه تادیب کودک ، تهران، انتشارات سازمان انجمن اولیاء و مربیان، 1379ش، چاپ اول. 30. فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، محجه البیضاء، قم، انتشارات جامعه مدرسین،1383 ش. 31. قائمی، علی، خانواده و مسائل همسران جوان، تهران، انتشارات امیری، 1368ش. 32. قربان حسینی، علی‌اصغر، جرم‌شناسی و جرم‌یابی سرقت، انتشارات جهاد دانشگاهی، 1371ش، چاپ اول. 33. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، 1367ش، چاپ چهارم. 34. کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، اصول الکافی، شرح محمدباقر کمره‌ای، تهران، چاپ اسلامیه، (بی تا). 35. محلوجی، محمد، نهاد خانواده در اسلام، تهران، دانشگاه تربیت معلم، 1370ش. 36. محمدی آشنایی، علی، مسئله حجاب، (بی جا)، ارم، 1370ش، چاپ دوم. 37. محمدی نیا، اسد الله، بهشت جوانان، قم، سبط اکبر، 1379ش. 38. محمدی ری‌شهری، محمد، التنمیه الاقتصادیه فی الکتاب والسنه، قم، دارالحدیث، 1380ش، چاپ اول. 39. مشایخی، مهدی، پاسداران عفت، قم، شفق،1352ش. 40. مصطفوی، سیدجواد، حجاب و آزادی، (بی جا)، سازمان تبلیغات اسلامی، 1369ش، چاپ سوم. 41. مظاهری، حسین، اخلاق در خانه، قم، اخلاق، 1374ش. 42. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، چاپ اول، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1374ش. 43. موسوی خمینی، سید روح‌الله، جایگاه زن در اندیشه امام، تهران، ستاد بزرگداشت یکصدمین سال تولد امام، (بی‌تا). 44. ـــــــــــــــــــــــــــــ ، تحریر الوسیله ، قم، دارالعلم. بی تا، چاپ اول. 45. ـــــــــــــــــــــــــــــ ، اربعین، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجاء، 1368 ش 46. نمازی، حسین، نظامهای اقتصادی، تهران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 1374ش، چاپ اول. هاشمی رکاوندی، سید مجتبی، مقدمه ای بر روانشناسی زن، قم، شفق، 1370ش. منبع: مجله قرآن و علم شماره 8 انتهای متن/
92/11/02 - 00:05
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 60]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها