تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
دستگاه آب یونیزه قلیایی کره‌ای
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1871979519
كريم مجتهدي در گفت‌وگوي مشروح با فارس:نمي‌توان غرب را از شرق بالاتر دانست/ به جاي فلسفه مضاف بگوييم علم ميان‌رشته‌اي
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: كريم مجتهدي در گفت‌وگوي مشروح با فارس:نمي‌توان غرب را از شرق بالاتر دانست/ به جاي فلسفه مضاف بگوييم علم ميان‌رشته‌اي
چهره ماندگار فلسفه ايران گفت: عده‌اي غرب را تبليغ و عده‌اي آن را تكذيب مي‌كنند كه هيچ كدام اصولي نيست. به قول «اشپنگلر» متفكر بزرگ آلماني، نمي‌توان غرب را از شرق بالاتر دانست ولي عكس آن صادق است.
به گزارش خبرنگار آيين و انديشه خبرگزاري فارس، غربشناسي در ايران با جريان‌هاي مختلف در نحوه مواجه با تفكر غرب و استفاده از آن نمود پيدا كرده است. برخي از اين جريانات به مقابله با غرب پرداختند و برخي نيز تعادلي برخورد كردند و توانستند تفكيك خوبي بين اين تفكر و تفكر شرقي ايجاد كنند.
فرهنگ و فكر غربي طي يك فرآيند به كشور ما آمد و در طول تاريخ نيز به مدل‌هاي مختلف نمود يافته است، البته اين ورود به كشور با دخالت‌هاي سياسي و نظامي هم همراه بوده و با ابزار تكنولوژي ورود كرده است اما درباره شرق‌شناسي و غربشناسي از ديرباز مباحثي در كشور مطرح بوده است، افراد بسياري در حوزه شرق شناسي فعاليت كرده‌اند اما اين امر را كمتر در حوزه غربشناسي مي‌بينيم.
در اين رابطه با «كريم مجتهدي» عضو هيئت علمي پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي و چهره ماندگار فلسفه ايران به گفت‌وگو نشستيم كه در ادامه مي‌خوانيم:
تبيين‌ها و مطالعاتمان درباره غرب ناقص است
* استاد در ابتدا بفرماييد چه اندازه تاكنون در حوزه غربشناسي در كشور كار شده و آيا اين ميزان قابل توجه بوده است؟
-در حوزه غربشناسي تا حدودي سعي شده كه يك كارهايي انجام شود، گروه‌هايي به لحاظ تخصصي يا عمومي كار كردند ولي به نظر من مفهوم صحيح غربشناسي هنوز درست تبيين نشده است. ما درباره فرهنگ غربي، تاريخ غرب و فلسفه غرب به خوبي مطالعه و بررسي نكرديم و تبيين‌هايمان ناقص بوده است بايد به اين مسأله خوب دقت كنيم، بنابراين با نخواندن فلسفه غرب و تاريخ آن بدون دانستن اوصاف فرهنگ غرب ما شرقي هم نخواهيم شد چه رسد غرب‌شناس!
در نتيجه ما نياز به يك مطالعه خاص داريم بر اين اساس كه به اعتقاد بسياري امروزي‌ها خودمان را به غرب آلوده هم نكنيم و حداقل به جنبه‌هاي مختلف آن بپردازيم.
مبحث غربشناسي را به درستي طرح نمي‌كنيم
*پس اين شناخت چطور حاصل مي‌شود؟
- شناخت بدون اينكه بخواهيم اين جنبه‌ها را رواج دهيم ممكن نيست، متأسفانه خود مفهوم غربشناسي بد جوري طرح مي‌شود، به نظر من طرح خود اين مسأله مشكل دارد چرا كه طرح مسأله به حل آن كمك نمي‌كند، تا زماني كه مسأله درست طرح نشود، پيدا كردن راه حل براي آن صرفاً توهمي بيش نيست.
فرض كنيد يك مسأله‌اي در زندگي خانوادگي وجود دارد نخستين كار اين است كه بايد اول مسأله را درست طرح كنيد اين مثل يك كار فلسفي است اگر مسأله خوب طرح نشود احتمالا راه حلي هم برايش پيدا مي‌شود درصورتيكه اگر اين كار را نكنيم هيچ راه حلي برايش پيدا نمي‌شود، غرب شناسي هم چنين حالتي دارد هنوز به نظر من در كشور ما جا نيافته يك عده غرب را تبليغ و يك عده هم تكذيب و با آن مبارزه مي‌كنند كه هيچ كدام هم نتيجه درست و اصولي نمي‌گيرند.
*پس اشتباهات اساسي ما در حوزه غربشناسي چيست؟ همين طرح نادرست مسأله؟
-بله مسائل را درست طرح نمي‌كنيم البته منظورم اين نيست كه مسائل الزاماً نادرست است هميشه هم اينطور نيست منتها طرح آنها مورد دارد.
اشپلينگر شرق را كمتر از فرهنگ غرب نمي‌داند
*استاد با توجه به به اينكه مي‌دانم در حوزه غرب شناسي مطالعات بسيار داشته‌ايد اين را مي‌گويم كه عده‌اي اعتقاد دارند تمدن ايران و هند كودكي تمدن اروپاست، با اين موافق هستيد؟ اگر خير چرا؟
-اين حرف‌ها از نظر من خيلي بچگانه است يكي از متفكران بزرگ آلماني كه خيلي هم معروف است، اوايل قرن بيستم -كه تعمداً اسمش را هم مي‌گويم- «اسوالد اشپنگلر» كتاب بزرگ و مهمي به نام «انحطاط غرب» نوشته است در اين كتاب او تذكر داده كه فرهنگ غرب در حال انحطاط است. از نظر او ما بايد فرهنگ را از تمدن متمايز بدانيم اين موضوع را او عنوان كرده كه به اسم فرهنگ مي‌تواند غير از تمدن باشد فرهنگ يك نوع پيشرفت معنوي، روحي و اخلاقي است و ريشه‌هاي سنتي دارد كه بيشتر در شرق رايج است، ممالكي كه او از آنها صحبت مي‌كند در درجه اول هندوستان سپس ايران، چين و ... است.
اشپلينگر مي‌گويد كه ما نمي‌توانيم بگوييم شرقي‌ها از ما پايين‌تر هستند برعكس آنها به لحاظ فرهنگي از ما بالاتر هم هستند يعني او تمدن را به پيشرفت‌هاي مادي، صنعتي و كاربردي معنا نمي‌كند و مي‌خواهد بگويد كه غرب از لحاظ تمدني يعني صنايع، مديريت و نگاه مادي كه به جهان داريم تنها پيشرفت كرده است و اين نگاه معنوي و روحاني را از دست داده است بنابراين بين اين دو نگاه بايد تمايز قائل شد البته او نمي‌گويد كه كدام تمدن بهتر يا بدتر است ولي آنطور كه بيان كرده مي‌گويد نمي‌توان غرب را از شرق بالاتر دانست ولي عكس آن صادق است.
*نظر خودتان در اين رابطه چيست؟
-اقتباس خود من؟ به اعتقاد من پيشرفت واقعي زماني معنا مي‌يابد كه اين دو جنبه كم و بيش با هم باشند يعني هم انسان پيشرفت مادي، صنعتي و سلامت جسماني داشته باشد و هم ارزش‌هاي معنوي شامل سنت، ارزش‌هاي اخلاقي و هنري را بتواند در خود پرورش دهد در نهايت آرمان چيزي نزديك اين دو است.
البته در نهايت بحث به اين سادگي‌ها نيست و نمي‌توان گفت كه شرق به لحاظ فرهنگي و معنوي پايين‌تر از غرب است برعكسش حاكم مي‌تواند، شود آنها به پيشرفت مادي، صنعتي و بهداشتي رسيدند حالا ما هم بايد به نحوي با اينها آشنا شويم و ريشه‌هاي اصلي خودمان و مزاياي فرهنگ خودمان را به فراموشي نسپاريم.
شرق‌شناسي وارونه همان اغراض شرق‌شناسان غربي است
*مبحثي كه درباره شرق شناسي وارونه توسط ادوار سعيد مطرح شده را چطور ارزيابي مي‌كنيد؟
-من البته اين را شرق‌شناسي وارونه نمي‌گويم اين همان مطالعه اغراض شرق شناسان غربي است اينها وقتي درباره شرق پرداختند و كتاب نوشتند طبيعي است كه اينطور هم بشود اغراض و اهدافي داشته باشند اينها به يك معنايي مي‌خواستند زمينه را براي نفوذ سياسي در شرق آماده كنند بنابراين من هم با ادوارد سعيد موافق هستم.
*پس يعني درست است كه ما هم چيزي به عنوان غربشناسي وارونه را دنبال كنيم؟
-ساده‌لوحانه خير. اگر بياييم و يك چيزهاي ساده انديشانه از خودمان بسازيم مطالعاتمان نتيجه نمي‌دهد.
*يعني تا به حال اصلاً اين كار صورت نگرفته است؟
-ببينيد از نظر من غربشناسي اگر به عنوان يك رشته و درس مطالعه شود، يعني به صورت علمي آن را در نظر بگيريم يا حتي اگر غير علمي هم بگوييم، به ناچار يك رشته ميان رشته‌اي مي‌شود يعني نمي‌توان گفت رشته مستقل است چرا كه به ناچار قسمتي از آن تاريخ، فلسفه، تاريخ هنر، صنايع و ... خواهد بود.
غربشناسي هم يك رشته ميان‌رشته‌اي است
*در فضاي آكادميك ما الان چنين رشته‌اي فعال است؟
-رشته مستقل كه خير به عنوان يك درس ولي وجود دارد مثلاً يك معلم تاريخ مي‌تواند راجع به اين جنبه‌هاي غرب هم صحبت كند البته نه اينكه خودش يك رشته مستقل بشود چرا كه حوزه ميان رشته‌اي است الان خيلي از موضوعاتي كه پيشتر بدان‌ها پرداخته نمي‌شد يا فكر مي‌كردند كه مستقل است، ميان رشته‌اي شده است.
به جاي فلسفه مضاف بگوييم علوم ميان‌رشته‌اي
*همان چيزي كه به آن فلسفه‌هاي مضاف مي‌گوييم؟
-خب الزاماً فلسفه مضاف نيست يا لااقل من بدان مضاف نمي‌گويم بلكه جزو رشته‌هاي ميان‌رشته‌اي است، مثلاً بيوشيمي را شما در نظر بگيريد؛ يك رشته به نام زيست شناسي ما داريم و يك رشته به نام شيمي كه اين دو را بخواهيم به هم نزديك كنيم زيست شناسي مبتني بر شناخت عناصر شيميايي مي‌شود.
يك مثال ديگر انسان شناسي فرهنگي و انسان شناسي جسماني يا موضوعاتي از تاريخ و فلسفه را اگر ميان رشته‌اي بگيريم براي به اصطلاح فلسفه مضاف مي‌شود فلسفه تاريخ، هنر، سياست و ... اين يعني فلسفه داراي موضوع سياست، هنر و .. است بهتر اين است كه بگوييم ميان رشته‌اي تا مضاف چون مضاف يعني آلوده مثلاً مي‌گويند آب مضاف.
بنابراين اگر بخواهيم غرب شناسي را هم بررسي كنيم بايد ميان رشته‌اي در نظر بگيريم كه اگر باشد يك بحث و مطالعه ميان رشته‌اي بايد تنظيم شود كه در آن هم تاريخ لحاظ مي‌شود و هم فلسفه، منطق، فرهنگ شناسي و ... كه اين هم يكي از انواع فرهنگ است در ايران امروزي بايد بيشتر جنبه‌هاي سياسي قضيه مدنظر قرار گيرد چرا كه بهرحال غرب يك موضع سياسي دارد و حرف ادوارد سعيد هم دراين رابطه صحيح است.
اگر طرح بحثمان درست نباشد هر مبحثي را به انحراف مي‌كشانيم
*خب پس اين سياست باعث به انحراف كشيده شدن فلسفه مي‌شود؟
-اگر مباحث درست بحث نشود همينطور است چرا كه هر بحثي كه درست طرح و بحث نشود باعث انحراف است و موجب تحريف فلسفه مي‌شود حتي ممكن است كتاب مقدس را بد تدريس كنيم و موجب تحريف آن شود.
*به عنوان سؤال پاياني، طرح كاري خودتان به كجا رسيد؟
-طرح من كه هنوز خيلي پيشرفت نكرده اما اين را به شما بگويم كه من ارديبهشت امسال و در ششمين روز نمايشگاه كتاب هفتصد صفحه‌اي‌ام را با عنوان «دوره تجديد حيات فرهنگي غرب؛ از دانته تا كامپانلا» رونمايي كردم از ارديبهشت پيش تا به حال چند ماه گذشته است طرح‌ها و كارهايي را جلو برده‌ام اما هيچ وقت در چند ماه نمي‌توان جواب گرفت چرا كه كاري كه الان در حوزه فيلسوفان از ابتدا تاكنون دارم كار يك روز و دو روز نيست بنابراين فعلاً طرح من هم كار مي‌برد.
انتهاي پيام/
دوشنبه 18 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها