تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 8 شهریور 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشيدن؛ مانند حيوا...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1813027500




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

شاخص روشنفکری دینی میزان فهم و همراهی با رهبری است


واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۰۸:۱۰




1-257.jpg

یک عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم گفت: در جامعه ما روشنفکران دینی کسانی هستند که این روشنفکری را تحت فرهنگ و هدایت‌ها و ارشادات امام خمینی (ره) و پس از ایشان مقام معظم رهبری تعریف کرده‌ باشند. حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند در گفت‌وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با بیان این‌که «موضوع روشنفکری و روشنفکری دینی همواره بعد از دوران قاجار در بین مردم ایران به صورت چشم گیری وجود داشته است» اظهار کرد: در مقابل روشنفکری دینی، روشنفکری بیمار و غرب زده‌ای وجود دارد که از نظر علمی و فکری دارای آثار و تبعات مختلفی است و مطالب زیادی پیرامون این دو موضوع نوشته شده است و خیلی از شخصیت‌های گوناگون پیرامون مسأله روشنفکری مطالب مختلفی ارائه داده‌اند که تمام این‌ مطالب برگرفته از تحولات فرهنگی و اجتماعی است. وی ادامه داد: نگاه روشنفکری از این جهت ضروری و حائز اهمیت است که همواره یک نگاهی رو به جلو دارد و سعی می‌کند که با اهتمام به حرکت روبه جلو بر ابتکارات، نوآوری‌ها و خلاقیت‌های جدید بیفزاید و تمام عرصه‌های فکری، علمی، اجرایی و فرهنگی و تمام ابعاد پیشرفت جامعه را تجربه و آن‌ها را دنبال کند. این روشنفکری ظرفیت بزرگی را برای پیشرفت هر جامعه‌ای فراهم می‌کند ولی آن‌چیزی که باید مورد توجه قرار گیرد و در ایران اسلامی و هم‌چنین در سایر کشورهای اسلامی با آن روبرو بوده‌ایم، تقابل جدی است که بین روشنفکری دینی و روشنفکری غرب زده و یا بیمار وجود داشته است. این عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم تصریح کرد: اینکه ما بخواهیم بگوییم چقدر در جامعه ما به روشنفکری دینی اهتمام ورزیده شده است باید بگوییم یکی از راه‌های شناخت هر چیزی شناخت ضد آن است. در مقایسه بین روشنفکری بیمار و روشنفکری دینی بهتر می‌توانیم مولفه‌های روشنفکری دینی را تشخیص بدهیم. روشنفکری بیمار بعد از دوران قاجار با تاثیرپذیری از کشورهای غربی اتفاق افتاد و در این روشنفکری، الگوی توسعه در کشور باید برگرفته از توسعه غربی باشد. با این توجیه که این الگو‌ها تجربه شده‌اند و آثار پیشرفت خود را در جوامع به اثبات رسانده‌اند. ویژگی بعدی این روشنفکری علم غربی است یعنی اینکه برای پیشرفت در هر کشوری در تمام عرصه‌های علوم انسانی و تجربی باید از غرب الگو بگیریم چرا که آن‌ها سردمدار پیشرفت هستند و باید تلاش کنیم به قله‌ای برسیم که آن‌ها هستند و بعد اگر خواستیم حرف افزون‌تری بزنیم. پیروزمند یادآور شد: این نشان‌دهنده تکنوکرات بودن این جریان است که اگر می‌خواهیم به آخرین تکنولوژی‌های مدرن و روز دنیا دسترسی داشته باشیم و آن‌ها را به کار بگیریم باید به سمت روشنفکری غربی برویم. ویژگی بعدی روشنفکری بیمار این است که می‌گویند روابط بین‌المللی باید یک روابط منفعلانه باشد، به این معنا که به هیچ وجه معتقد نیستند که ایران اسلامی و همه کشورهای اسلامی خود می‌توانند محور تمدن سازی جدید و ارائه یک الگوی جدید از ارتباطات بین‌المللی باشند. شاید بتوانند در مقام ایده و نظر حرفی بزنند ولی در مقام عمل و مسائل عینی قدرت عرض اندام در برابر قدرت‌های بین‌المللی را ندارند و به همین جهت باید بپذیرند که در کنار سایر دولت‌ها و معادلات آن‌ها بایستند و عمل کنند تا بتوانند به ادامه حیات خود بپردازند. وی گفت: ویژگی بعدی روشنفکری بیمار، نفی بی‌محابای سنت و ارزش‌های گذشته است که به بهانه کهنه بودن آن‌ها را رد می‌کنند در حالیکه در فرهنگ اسلامی هر چیزی به دلیل صرفا قدیمی بودن آن نفی نمی‌شود. ویژگی بعدی روشنفکری بیمار تساهل و تسامح نسبت به جایگاه ارتقای فرهنگ اسلامی از زوایا و ابعاد مختلف است. وی ادامه داد: ویژگی مهم و بعدی این روشنفکری بیمار، نفی انقلابی‌گری و مانع قلمداد کردن انقلابی‌گری در مسیر پیشرفت جامعه است که انقلابی‌گری را به معنای تعصبات خشک و تندروی و خشونت گرایی معرفی می‌کند و این چهره‌ای واژگون و نادرست از انقلاب است و معنای غلطی از اعتدال در مقابل انقلاب ارائه می‌دهند تا بتوانند به مولفه‌هایی که از پیش تعیین کرده‌اند، برسند. این عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم افزود: ویژگی بعدی روشنفکری بیمار که به ویژه در سال‌های اخیر ترویج پیدا کرده است، بیان تئوری و نظریه توهم توطئه به جای باور کردن جنگ واقعی است و یک جنگ نرم همه جانبه بین نظام اسلامی و نظام سلطه است. به باور این گروه شکل‌گیری جنگ نرم ترفندی برای پوشاندن نواقص و فرار از مسئولیت‌هاست. حال آنکه اصلا این گونه نیست که افرادی، گروهی و یا جریان‌ها و سرمایه‌هایی به دنبال این باشند که نظام اسلامی را از زوایای مختلف زمین گیر کنند و نقطه مقابل طبعا تفکری است که جنگ نرم را واقعی و فراگیر می‌داند. این‌ها اهم ویژگی‌های روشنفکری بیمار است که از گذشته تا به امروز بوده است و خیلی‌ها هستند که این تفکر را دنبال می‌کنند و سایه این تفکر بر جوامع اسلامی همچنان سنگینی می‌کند. پیروزمند تاکید کرد: مولفه‌های روشنفکری دینی در موارد یاد شده درست در مقابل روشنفکری بیمار قرار می‌گیرد. این دو جریان از جهاتی با هم مشترکاتی دارند و آن این است که هردو به دنبال نوگرایی و گشودن افق‌های جدید به روی جوامع هستند و می‌خواهند افراد، مهارت‌ها و کارآمدی‌های بیشتر و به روزتری را استفاده کنند و به پیشرفت علمی و اجتماعی برسند اما آنچه به عنوان الگو برای این حرکت‌ها اتخاذ می‌کنند کاملا با یکدیگر متفاوت هستند. در روشنفکری دینی ادعا بر این است که باید الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را مدنظر قرار بدهیم و از این طریق به تغییر ساختار‌ها و تنظیم سیاست‌های کشور برسیم. اعتقاد بر این است که علوم انسانی اسلامی باید در کشور پایه گذاری شود چرا که بدون این الگو پیشرفت از عقبه و الگوی لازم برخوردار نیست و در روشنفکری دینی افراد به جد به دنبال تولید علم هستند ولی با روش متفاوت از روشنفکری غربی و بیمار. وی ادامه داد: یکی دیگر از ویژگی‌های روشنفکری دینی این است که در سیاست خارجی ارتباط فعالی را تعقیب می‌کند به گونه‌ای که بتواند یک جبهه فرهنگی و سیاسی را در مقابل نظام سلطه ایجاد کند. به هر سنتی پایبند نیست چرا که برخی از سنت‌ها ریشه در خرافات دارند، اما سنت‌هایی که ریشه در آموزه‌های دینی دارد را به جد دنبال می‌کند. در عین اینکه قائل به تکامل در معرفت دینی است و نگاه ایستا به معارف دینی ندارد. در عین اینکه به هیچ وجه قائل به تساهل و تسامح اجرای احکام اسلامی نیست و در نقطه مقابل به هیچ وجه قائل به سخت‌گیری و برخورد غیرقانونی با آحاد جامعه و دخالت در حوزه خصوصی زندگی مردم نیست، اما نسبت به ارتقای سطح فرهنگ عمومی جامعه و اخلاق عمومی جامعه بر محور فرهنگ اسلامی اصرار می‌ورزد و از هر نوع ابتکار عمل و خلاقیتی که بتواند سبب پیشرفت آن‌ها شود دریغ نمی‌کند. این عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم افزود: ویژگی دیگر روشنفکری دینی و انقلابی‌گری این است که برخلاف تفکر مخالف که اساسا انقلابی‌گری را مانع می‌داند و عصر آن را سپری شده قلمداد می‌کند این تفکر معتقد بر این است که انقلابی‌گری یعنی روحیه جهادی، بصیرت و جسارت که همه آن‌ها باید همراه با واقع بینی باشد و اگر این اصل‌ها از هر کشوری و به ویژه ایران اسلامی گرفته شود حتما به انزوا کشیده می‌شود و پیام اصلی انقلاب که تحقق تمدن نوین اسلامی است به فراموشی سپرده خواهد شد و معتقد بر این است که جنگ نرم یک واقعیت جدی است که بعد از انقلاب شکل‌های متنوع‌تری گرفته است و در این جنگ نرم باورهای دینی مردم مورد هجوم قرار گرفته است که در روشنفکری دینی با آن مبارزه می‌شود. پیروزمند خاطرنشان کرد: ویژگی بعدی روشنفکری دینی تکیه بر توان و سرمایه داخلی است و اعتقاد به امداد الهی - برای کسانی که در صراط مستقیم الهی هستند- دارد و در این راه ثبات قدم حرف اول را می‌زند و می‌گویند که همه چیز را نباید به محاسبات دنیایی سنجید بنابراین با این ویژگی‌ها و مشخصه‌ها باید بگوییم که روشنفکری دینی یک پدیده‌ای است که باید به آن پرداخت و مسیرهای آن را از طریق اسلام دریافت کنیم و بدانیم که تمام جوامع اسلامی و از جمله ایران اسلامی درگیر دو جریان روشنفکری دینی و غربی هستند و با توجه به دین اسلام افق‌های آینده را راحت‌تر و بهتر می‌توانیم ترسیم کنیم. وی در ادامه با طرح این پرسش که «چقدر در جامعه ما به مقوله روشنفکری پرداخته می‌شود؟» گفت: ‌در ایران اسلامی اصل تحقق انقلاب و پیشبرد جبهه فکری انقلاب اسلامی وام‌دار افراد مشهور و غیرمشهور و سطوح مختلف علمی، مسئولیت و تنوع اصناف و مشاغل مختلف بوده‌ است که بار این مسئولیت را بر دوش کشیده‌اند. به عبارت دیگر اگر انقلاب اسلامی بعد از سه دهه می‌تواند همچنان با طراوت در مقابل زیاده خواهی‌های نظام‌های دیگر قد علم کند و اهداف خود را با شجاعت مطرح کند و در این راه ثبات قدم داشته باشد دلیلی ندارد جز برداشتن گام‌های استواری در روشنفکری دینی و شکل گیری جامعه روشنفکر دینی در متن جامعه. وی گفت: وقتی سخن از روشنفکری دینی به میان می‌آوریم مصداق فقط تعدادی از تحصیل کردگان و دانشجویان نیست که البته آن‌ها هم تاثیرگذار هستند. در حوزه‌های علمیه بعد از انقلاب روشنفکری دینی با جدیت دنبال شده است و نسل جدیدی بر اساس تفکر انقلابی تربیت شده‌اند و دارای تحصیلات و نظریه‌های مفیدی هستند. این عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم تاکید کرد: به غیر از جامعه علمی و حوزوی در ساختار سیاسی کشور در مشاغل مختلف اقتصادی کشور حتی در میان بازاریان و کارگران نیز می‌توانیم این مقوله را ببینیم و حتی یک کارگر و بازاری هم می‌تواند روشنفکر باشد و این نظریه کاملا خلاف نظریه روشنفکری غرب و بیمارگونه است که فقط یک عده محدودی را مجاز به روشنفکری می‌داند. هر کسی در هر حدی از مسئولیت و اطلاعات باشد و هر فردی که مسئولیت پذیر است و نسبت به حال و آینده خود را مسئول می‌داند و ابتکار و خلاقیت دارد و به نوعی بر محوریت غیرت دینی حرکت می‌کند و اعتقاد و باور مذهبی دارد به نوعی روشنفکر دینی محسوب می‌شود. اگر با این تعریف از روشنفکر دینی این اصل را دنبال کنیم می‌بینیم که دارای چه سرمایه عظیمی در مسیر روشنفکری دینی هستیم. پیروزمند با بیان اینکه «در دو نوع از روشنفکری دینی و روشنفکری بیمار به زبان روز صحبت کردن وجود دارد» خاطرنشان کرد: ‌ حتی کسانی که در جامعه ما به عنوان تفکر سنت‌گرا شناخته می‌شوند امروزه به این باور رسیده‌اند که از ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی روز برای ارائه اندیشه خود استفاده کنند و از تریبون‌های فضای مجازی روز به روز بیشتر استفاده می‌کنند تا پیام خودشان را به مخاطبان برسانند. استفاده از ابزارهای روز یک امر حل شده‌ای است و یک معضل محسوب نمی‌شود. وی یادآور شد: ولی در این رابطه به آن چیزی که باید توجه کنیم این است که در این موضوع و قرار داشتن در روشنفکری دینی الزاماتی وجود دارد که باید رعایت شود. به این معنا که فعالان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی باید به دنبال ایجاد تصمیم‌های نافذ‌تر، مفید‌تر و نوین‌تری در پیام‌رسانی باشند و در استفاده از ابزار‌ها منفعل از فرهنگ غرب رفتار نکنند که تا حدی به صورت سهوی اینگونه است. ما مبدع وسایل ارتباطی نیستیم اما فرهنگ‌های مختلف از این ظرفیت‌ها استفاده می‌کنند ولی اینکه بتوانیم ابتکار عمل در ابزارسازی داشته باشیم به دور از توقع نیست و یا حتی در نوع بهره‌مندی این ابزار‌ها یک حرف قابل تأمل باید بزنیم و اصحاب فرهنگ و سازمان‌های فرهنگی باید برای این مقوله بیشتر فکر کنند. این عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم در ادامه با اشاره به ویژگی‌های روشنفکر دینی تصریح کرد: در جامعه ما روشنفکران دینی کسانی هستند که این روشنفکری را تحت فرهنگ و هدایت‌ها و ارشادات امام خمینی (ره) و پس از ایشان مقام معظم رهبری تعریف کرده‌ باشند و امروز نوآوری‌ها و مسئولیت‌پذیری‌ها و ابتکار و خلاقیت‌ خود را در مسیر آن جهت‌گیری‌ها تعریف کرده و می‌کنند. این‌ها روشنفکر دینی محسوب می‌شوند اما آنهایی که به هر نحوی قدرت همراهی و هضم و قدرت پذیرش این تفکر را ندارند قاعدتاً نمی‌توان نام آن‌ها را روشنفکر دینی نهاد. پیروزمند ادامه داد: اینگونه نیست که اگر کسی روشنفکر دینی بود تا آخر روشنفکر می‌ماند و یا اگر در نقطه مقابل کسی که سابقه فکری خوبی نداشته تا آخر عمر به‌ همان سابقه باقی می‌ماند. افراد و جریان‌های فکری را باید بر اساس حال فعلی آن‌ها شناخت و همه ما هم در معرض خطر و ابتلا و امتحانات پیچیده‌ای هستیم و امیدواریم بتوانیم در عرصه روشنفکری دینی با سرافرازی در مقابل امام عصر (عج) بیرون بیاییم. شاخص دوران معاصر ما در تشخیص روشنفکر دینی آنهایی هستند که در جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی قرار می‌گیرد و آنهایی که در جبهه معارض هستند جزء جبهه روشنفکر بیمار محسوب می‌شوند و در کل شاخص روشنفکری دینی میزان فهم و همراهی با رهبری است. انتهای پیام
کد خبرنگار:







این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 41]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


دین و اندیشه
پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن