واضح آرشیو وب فارسی:مهر: سیدمحمدتقی موحد ابطحی:
رویکرد تهذیب بهترین تفسیر از تبدیل فلسفه یونانی به اسلامی است
شناسهٔ خبر: 3024797 - پنجشنبه ۲۴ دی ۱۳۹۴ - ۱۳:۴۶
دین و اندیشه > همایش ها و میزگردها
یک محقق گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود، بهترین تفسیر ازاز فرایندی است که فلسفه یونانی را به فلسفه اسلامی تبدیل کرد. به گزارش خبرگزاری مهر، به همت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه کرسی علمی ترویجی «دفاعی از رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود جهت تولید علم دینی» ۲۲ دی ماه با حضور ارائه دکتر سیدمحمدتقی موحد ابطحی، محقق گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و ناقدان آن حجت الاسلام دکتر حسین سوزنچی، دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع) و دکتر حسین بستان، استادیار گروه جامعه شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد. بر اساس طرح نامه ارائه شده، علم دینی موضوعی شناخته شده در جهان اسلام و به خصوص ایران پس از انقلاب اسلامی است و در زمینه چگونگی تولید آن دو دیدگاه کلان (تهذیبی و تأسیسی) وجود دارد که دیدگاه تهذیب و تکمیل علوم موجود در دهه ۸۰ به واسطه تقریر ضعیف و نقد قوی دکتر ملکیان و دکتر خسرو باقری در محاق رفته و در حالی که به نظر می رسد قرائت قوی از این نظریه قابل ارائه است و این قرائت می تواند از عهده نقدهای استاد ملکیان و دکتر باقری برآید و همچنین می توان با آن، تاریخ تحولات علم در دوره تمدن اسلامی را تبیین کرد. در این نشست، موحدابطحی، با بیان اینکه منتقدین رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود برای تولید علم دینی، تصویری خام از این رویکرد را مورد نقد قرار داده اند، گفت: این تصویر، در واقع همان تصویری است که در آن اسلامی سازی علوم صرفا از طریق حذف برخی قضایای علمی ناسازگار با آموزه های دینی و اضافه کردن آیات و روایات ناظر به این موضوع آن قضیه انجام می گیرد. وی که معتقد بود بر اساس این تصویر چندین نقد بر این دیدگاه وارد شده است، اظهار داشت: در این طرح، فارغ از اینکه آیا چنین قرائت خامی از رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود طرفداری هم دارد یا خیر؟ قرائتی از این رویکرد ارائه و نشان داده شده که نقدهای منتقدین به این قرائت وارد نیست. وی در همین باره توضیح داد: به عبارت دیگر با تدقیق و رعایت ضوابط مراحل مختلف فرایند تهذیب و تکمیل علوم موجود، نه علمی ناسازگار به دست می آید، نه معنایی خارج از ضوابط روش شناسی فهم متون دینی به آیات و روایات تحمیل می شود، نه احساس بی نیازی کاذب از انجام تحقیقات علمی ایجاد می گردد، نه موجبات وهم اسلام فراهم می شود، نه از چارچوب فعالیت علمی خارج می شویم، نه مراجعه ما به آیات و روایات بیهوده می گردد، نه نگران هستیم که علم جایگزین را چگونه تاسیس کنیم، نه دغدغه یافتن مشتریانی برای محصول این فرایند را داریم و همین طور نه چنین رویکردی ما را در موضع انفعال قرار می دهد. وی افزود: در این طرح، همچنین نشان داده شده که پس از برداشتن گام اول فرایند تهذیب و تکمیل علوم موجود، یعنی مرحله فهم صحیح و روشمند آیات و روایات، چنانچه به مجموعه منسجمی از باورهای دینی دست یافتیم، تلاش برای ایجاد سازگاری و انسجام باورهای علمی با باورهای علمی به عنوان یک وظیفه و تکلیف معرفتی باید انجام گیرد. موحد ابطحی تأکید کرد: این تلاش می تواند از طریق جایگزینی تعبیر دینی نظریه با تعبیر الحادی، تغییر صورت بندی نظریه به گونه ای که نظریه قابلیت تعبیر دینی بیابد، کنار گذاشتن نظریه هایی که هیچ تعبیر سازگار و هماهنگ با آموزه های اساسی اسلام را نمی پذیرد و انجام فعالیت علمی در چارچوب دیگر نظریات موجود، این راهکار تنها در علوم چند پارادایمی، از جمله جامعه شناسی و روان شناسی و … امکان پذیر است. وی در پایان سخنانش تصریح کرد: به نظر می رسد که رویکرد تهذیب و تکمیل علوم موجود، بهترین تفسیر از فرایندی است که فلسفه یونانی را به فلسفه اسلامی تبدیل کرد. موحد ابطحی در همین باره افزود: آموزه های اسلامی از طریق تاثیر در جهت دهی، تاثیر در طرح مسئله (یا تاثیر در مقام گردآوری)، تاثیر در ابداع استدلال، تاثیر در رفع اشتباه و … فلسفه یونانی را آنچنان متحول کرد که محصول آن (فلسفه اسلامی) هم با فلسفه یونان، هم با فلسفه مسیحی و فلسفه یهودی تفاوتهای قابل توجه دارد. وی گفت: با بررسی تاریخ تحولات علوم در تمدن اسلامی می توان نمونه های دیگری از تاثیرگذاری آموزه های اسلامی را در علوم مختلف شناسایی کرد که برای نمونه می توان به تاثیر در اهداف علم، تاثیر در ادبیات علم، تاثیر در کاربرد علم و … اشاره کرد. وی همچنین تصریح کرد: مجموعه این چنین تاثیرگذاری هایی در علوم مختلف در نهایت به علمی منتهی می شود که بیشتری سازگاری و انسجام را با آموزه های اسلامی دارد و در پاسخ به مسائل و رفع مشکلات جامعه اسلامی بیشترین کارآمدی را از خود نشان می دهد و در نهایت با فرهنگ و زیست اسلامی بیشترین تطابق را می یابد و این همان دغدغه ای است که طرفداران علم دینی به اشکال مختلف آن را دنبال می کنند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 101]