تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1848728761
ريشههاي 8 سال جنگ
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
ريشههاي 8 سال جنگ چکیده :پیرامون زمینههای بروز جنگ تحمیلی زیاد سخن گفته شده و هرکس از منظر خود به این مهم پرداخته است. آنچه اهمیت دارد این است که وسعت جنگ، دامنه و شدت آن، زمینههای تحمیل جنگ و هزاران مسئله دیگر ایجاب می‌کند که این مهم بیشتر بررسی شود و هر کس با اطلاعاتی که دارد و میزان حضورش در عرصه هشت سال دفاع مقدس بدین مهم اهمیت داده و سهم خود را در این دفاع جانانه ادا کند. سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز با اذعان به این نکته که نمی‌توان این مهم را در چند سطر تحلیل نمود ولی به بهانه هفته دفاع مقدس با نگاه به عواملی چون «اختلافات تاریخی و رقابت‌های منطقه‌ای میان دو کشور ، معضلات ژئوپولتیکی عراق که تاکنون منشأ دو جنگ در منطقه شده، وقوع انقلاب اسلامی ایران و ماهیت استکبار ستیزی آن، پیدایش خلأ قدرت منطقه‌ای پس از فروپاشی رژیم شاهنشاهی، تنش در روابط ایران و امریکا ... را بطور خلاصه ارائه داده است. روابط ايران و امريكا اصلي‌ترين عامل بروز جنگ تحميلي جنگ عراق علیه ایران بار دیگر صحنه‌های جنگ جهانی دوم را در خاطره‌ها زنده می‌كرد. روحیه شهادت طلبی، همه جوانان ایرانی را فراگرفته بود؛ جوان ایرانی خود را زیر تانك در حال پیشروی عراق می‌انداخت. برخی از فرماندهان عالیرتبه عراقی از مواجه شدن با پدیده شهادت طلبی گیج و مبهوت شده بودند. این پدیده بعضی اوقات آنها را رنج می‌داد. حتی صدام رهبر عراق نیز از این روحیه به ستوه آمده بود. اگر چنین نبردی در اروپا یا میان رژیم صهیونیستی و اعراب رخ می داد، شورای امنیت سازمان ملل متحد شب‌های متوالی تا سحر به كار خود ادامه می‌داد تا آن را متوقف كند. واقعیت امر حاکی از آن بود كه جهان با نوعی بی‌توجهی و بی‌مسئولیتی، نظاره‌گر این صحنه‌های هولناك و اندوهبار بود . از دیدگاه غرب این بی‌توجهی و بی مسؤلیتی توجیه می‌گردید. آنها بر این باور بودند که چرا غرب تلاش كند، نبردی را متوقف سازد كه ملاحظه می‌كند دو دشمن او هر یك متكفل نابودی دیگری شده‌اند؟ انقلاب اسلامی با سرنگون ساختن «رژیم شاه که طرفدار غرب» بود، از یک سو و اتخاذ سیاستی كه غرب آن را مخالف خود به حساب می‌آورد، از سویی دیگر، غربی‌ها را به خشم آورده بود. اشغال سفارت امریکا و دستگیری و زندانی كردن كلیه كارمندان سفارت به عنوان گروگان اتفاق دیگری بود که ابهت امریکا را در اذهان ایرانیانی که سالها در زیر یوق این استعمارگری كه به ناحق خود را منادی صلح معرفی می کرد رنج می برد و نیز موجب قطع روابط بين جمهوری اسلامی نوپا، اما پویا و مصمم با امريكا گرديد. ماهیت وجودی رژیم عراق دومین عامل بروز جنگ تحمیلی ماهیت رژیم بعث و چگونگی ظهور و بروز این حزب حکایت از توسعه‌طلبی حزبی داشت که روی کار آمدن فردی چون صدام در رأس این حزب زمینههای بروز جنگ تحمیلی را تسهیل نمود. در آغاز جنگ، روابط غرب با بغداد رو به گسترش بوده و نقش بغداد در سیاست‌های منطقه‌ای به ویژه مسائل مربوط به مناقشه اعراب و رژیم صهیونیستی حائز اهميت بود. از این رو واشنگتن مانعی در این نمی دید كه جنگ طولانی شده و خسارت‌های ناشی از آن افزایش یابد.در آن روزگار، تحلیل این بود كه طولانی شدن جنگ و افزایش خسارت های آن حتی اگر عراق پیروز میدان بوجود آمده باشد ، موجب محدود شدن نقش منطقه ای عراق نیز خواهد شد. تنها این نظر واشنگتن و بقیه متحدان غربی آن نبود، بلكه چنین تفكری حتی در میان تعدادی از همسایگان عرب عراق و ایران نیز رایج شده بود .امریکا از اینكه می دید، دو دشمن او تا سرحد مرگ درگیر شده نیز خوشحال بود. كما اینكه برای كشورهای خلیج فارس ثروتمند از نظر مالی و فقیر از نظر تعداد جمعیت، نیز مناسب بود كه همسایگان قوی آنها مشغول جنگ و درگیری گردند که در نهایت به تضعیف آنان منجر شود. در این میان ملك خالد، پادشاه وقت عربستان سعودی در بیان مكنونات قلبی خود صادق‌تر از دیگران بود. شخصیت های بسیاری در جهان اسلام و غرب با تعجب و حیرت زده می‌پرسیدند، «آیا غربی ها در مقابل كشت و كشتارهای موجود میان عراق و ایران آن طور كه ظواهر امر نشان می‌دهد بی‌تفاوت بوده و هیچ دخالتی نخواهند نمود ؟» یا در پس پرده اهداف و مقاصدی وجود دارد؟ این سؤال را می‌توان به عبارت روشن‌تر و صریح‌تر چنین مطرح كرد: آیا جنگ واقعاً یك امر تصادفی است كه فرصت‌هایی را ایجاد كرده است تا برخی از آن بهره‌مند شده‌اند؟ آیا نمی‌توان چنین مطرح نمود که جنگ را همانهایی که از آن سود می‌برند طرح‌ریزی و برای اجرای آن تلاش كردند؟ آنهایی كه معتقد به تئوری توطئه بودند، در خاطره خود، سابقه طولانی از سیاست‌های آشكار و پنهان استعماری در زمینههای مختلف، داشتند. اما برای همه آشكار بود كه سرچشمه آن همت و نشاطی كه طرفین برای استقبال از جنگ از خود نشان دادند، نمی‌تواند منشأيی جز این داشته باشد كه هر یك از طرفین برای این امر ضرورت‌هایی را در نظر داشتند كه آنها را به میدان نبرد كشاند. ترجیحاً اینكه این مسئله در كلیه شئون انسانی یك قاعده آمیخته با تناقضات است. به عبارت دیگر برای درگیری میان ایران و عراق دلایل و اسباب مجهول وجود داشته، از طرف دیگر آشكار است كه محافل دشمن با طرفین درگیر در جنگ، برای خود منافعی را رصد نموده و برای دستیابی بدان از هیچ تلاشی فروگذاری ننمودند. شاید هنری كسینجر خیلی از حقیقت به دور نبود، هنگامی كه اظهار داشت: «این اولین جنگ در تاریخ است كه امیدواریم طرف پیروزی نداشته باشد، بلكه هر یك از طرفین شكست خورده از آن خارج شوند.» در اوایل جنگ موضع امریکا به عراق خيلي نزديك شد. علت این بود كه در زمان آغاز جنگ، ایران همچنان58 نفر از اعضای سفارت امریکا در تهران را به عنوان گروگان بازداشت كرده بود. كه پس از گذشت444 روز آزاد شدند. آزادی این عده مصادف شد با آخرین روز دوران ریاست جمهوری جیمی كارتر. امریکا نمی خواست نه حكومت ناسیونالیستی فعالی وجود داشته باشد و نه یك دولت اسلامی پر جنب و جوش در منطقه، این یك اتهام نیست، و این برای امریکا مناسب بود كه جنگ میان دو كشور واقع شود و این كشور نه تنها به خاطر ملاحظاتی در تدارك جنگ و فتنه مشاركت داشت، بلكه بدون شك در استمرار نبرد تا رسیدن به نقطه اوج آن، مشاركت داشته است. صدام، رئیس‌جمهور عراق، شخصاً در نامه‌ای كه خطاب به رئیس جمهور وقت ایران علی اكبر هاشمی رفسنجانی در21آوریل1990 فرستاد، دو مرتبه به احتمالات «فتنه» اشاره كرد؛ در صفحه3 نامه مذكور آمده است: از جمله احتمالاتی كه بر وضع موجود مترتب است این است كه قدرت های دست اندركار فتنه‌ای كه میان ایران و عراق واقع شد، بار دیگر برای شروع جنگ به نحوی كه صلح را از دو كشور دور سازد، تلاش می‌كنند. سپس در صفحه 4 همان نامه مجدداً می گوید: این نیروهای شرور كه امیدواریم به یاری خداوند آرزوهایشان نقش برآب شود و تیرهایشان به خطا رود، حتماً برای ازسرگیری ستیز مسلحانه وخونین میان ایران و عراق خواهند كوشید. صدام در این نامه به قدرت‌هایی كه در فتنه دست داشتند به طور آشكار اشاره نموده اما چرا همین فرد متوجه نشد که به چه دلیلی ملت خود را با اطلاعات غلطی که از ایران ، نیروهای مسلح، محبوبیت و مشروعیت نظام اسلامی داشته یا به او القا نموده‌اند، درگیر جنگی طولانی نموده که به تصور خود می‌توانست یک هفته‌ای به اهداف خود دست یافته یا خوزستان را جدا ساخته و یا این نظام نوپای انقلابی را سرنگون کند ؟ او هیچگاه از خود نپرسید چرا امریکا در این اهداف با او همنوا شده است؟ علاوه بر بازداشت گروگان‌های سفارت امریکا در تهران دلایل دیگری نیز برای این امر وجود داشت. از جمله این واقعیت وجود داشت كه ایران یك كشور نفت‌خیز است و می‌بایست در مقطعی از تاریخ در صورتی كه مانند سال1973 فروش نفت اعراب ممنوع اعلام گردد، نفت آن جایگزین نفت اعراب بشود. شاید امریکا امیدوار بود كه پس از جنگ، رژیمی در ایران روی كار آید تا در صورتی كه شرایط ایجاب نماید بتواند خلأ نفت اعراب در خاورمیانه را پر نماید! و این حقیقت وجود دارد كه وقتی شاه(معدوم) نقش پلیس منطقه را از جانب امریکا عهده دار شد، واشنگتن سلاح‌های فراوانی در اختیار شاه(معدوم) قرار داده و چه بسا یكی از آرزوهای سیاستمداران امریکایی این بود كه این سلاح‌ها نابود شوند. ماهیت استکبارستیزی انقلاب اسلامی عاملی دیگر برای تحمیل جنگ پیام انقلاب ایران در درجه اول متوجه شیعیان بود. عراق هم از نظر تاریخی كشوری است كه عقاید شیعه در آن متولد شده است. این كشور در طول قرن‌های اخیر صحنه درگیری بوده است. حقیقت دیگری هم وجود دارد و آن این است كه حدود 65 درصد عراقی‌ها پیرو مذهب تشیع هستند. بنابراین زمینه آماده است و چه بسا پیام انقلاب ایران به گوش برسد و اگر این پذیرش به نهایت خود برسد، باعث از هم پاشیدن اركان حكومت ناسیونالیستی در عراق خواهد شد. رئیس جمهور وقت امریکا جیمی كارتر عمق تأثیر سقوط شاه(معدوم) و از بین رفتن نفوذ امریکا در ایران را بر منافع بسیار بزرگ امریکا در منطقه خلیج فارس درك می‌كرد. بسیاری از تحلیلگران سیاسی در امریکا پیروزی انقلاب اسلامی دشمن با امریکا را در سال1978 با روی كار آمدن كمونیست‌ها در چین در سال 1948 مقایسه می‌كردند و بیشتر ارزیابی‌ها و تحلیل‌ها بر این اساس بود كه شكست سیاسی امریکا در سقوط شاه(معدوم) از شكست این كشور در ویتنام خطرناكتر و رسواكننده‌تر است. می‌توان گفت، در رابطه با ایران، خسارت‌ها در قلب منافع امریکا بوده اولین آنها نفت بود. كما اینكه در كانون كلیه تصورات امنیتی امریکا در امور مربوط به خاورمیانه نیز بود. امریکا در منطقه دارای پایگاه هایی بود، اما این پایگاه‌ها به خاطر حساسیت‌های اهالی آن، فعال نبودند، سپس تحولات منبعث از انقلاب ایران آغاز شد و این پایگاه‌ها از دست رفت. جیمی كارتر مجدانه به دنبال راه‌حلی می‌گشت تا منافع فزون‌تری را کسب کند از این رو بعد از گذشت2 ماه از ورود شاه(معدوم) به مصر به عنوان پناهنده، در مارس1979 تصمیم گرفت خودش به منطقه آمده و در تأمین این منافع و حفظ آن بکوشد. هدف دیدار جیمی كارتر، حل بعضی از مشكلات موجود میان مصر و رژیم صهیونیستی بود كه تا آن زمان مانع امضای قرارداد صلح میان دو كشور شده بود، اعلام گردید. با اینكه كارتر به قاهره آمد و سپس به قدس رفت و مجدداً به قاهره بازگشت، اما حوادث ایران بیشتر از قرارداد صلح میان مصر و رژیم صهیونیستی، مورد توجه او بود.بدین ترتیب می‌بایست، سیاست جدیدی در قبال ایران اتخاذ كرد كه بتوان از هر فرصتی استفاده نمود. كارتر نمی‌خواست تنها به شیوه‌های غیرمستقیم تكیه كند، زیرا این شیوه‌ها كاملاً تضمین شده نیستند، كما اینكه تحت كنترل دائمی امریکا هم قرار ندارند. بنابراین در واشنگتن توجه به ضرورت ایجاد یك نظریه صریح امنیتی از جانب امریکا درباره منطقه خلیج فارس شكل گرفت. سپس «اصل» كارتر كه شامل دو قسمت می‌شد، مطرح گردید. بخش سیاسی شامل اصلی می‌شود كه كارتر آن را رسماً در سخنرانی خود در كنگره در23 ژانویه1980 اعلام كرد. «هرگونه اقدامی از جانب هر نیرویی برای دستیابی به مركز اعصاب منطقه خلیج فارس، از نظر امریکا به عنوان تهاجم به مصالح حیاتی این كشور محسوب خواهد شد و پاسخ این اقدام با تمام وسایل از جمله قدرت نظامی داده خواهد شد.» بخش دوم نظریه امنیتی امریکا درباره منطقه خلیج فارس متممی نظامی برای اعلامیه سیاسی بود و در نیروهای موسوم به واكنش سریع تجسم یافت. براندازی نظام جمهوری اسلامی عامل مهمی برای تحمیل جنگ امریكا و دولت‌های مرتجع از همان روزهای اول انقلاب احساس خطر نموده و تحقیر امریكا در اشغال لانه جاسوسی و شكست طلسم شكست ناپذیری امریكا، شیطان بزرگ را علیه انقلاب اسلامی بسيج كرد. در این میان صدام كه قصد داشت به جای شاه مخلوع ایران ژاندارمی منطقه را در دست بگیرد، خود را برای نبرد كه نتیجه آن سرنگون كردن نظام جمهوری اسلامی ایران بود آماده كرد. در واقع هدف اصلی تجاوز رژیم عراق سرنگون كردن نظام جمهوری اسلامی بود. طه یاسین رمضان معاون نخست وزیر عراق طی مصاحبه‌ای با الثوره در 7 مهر 1359 تأكید می‌كند: «این جنگ به دلیل عهدنامه 1975 و یا چند صد كیلومتر خاك و یا نصف شط‌العرب نیست، این جنگ برای سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی است.» در واقع درخواست لغو قرارداد 1975 صرفاً بهانه‌ای برای آغاز تهاجم به ایران بوده و برقراری سلطه عراق بر شط العرب و خوزستان و سرنگونی رژیم نظام جمهوری اسلامی از اهداف اصلی تهاجم عراق به شمار می‌رود. ژاندارمي منطقه و جایگزینی شاه امریکا پس از این که مهره مطیعی چون شاه را از دست داد به فکر انتخاب مهره‌ای مؤثر افتاد. خصلت‌های فردی، روحیات برتری‌طلبی و تمامیت خواهی صدام او را برای انتخاب بهترین گزینه به جای شاه مناسب می‌نمود. صدام نیز از ایفای چنین نقشی بدش نمی‌آمد و دوست داشت که به عنوان رهبر اعراب مطرح شود. صدام برای تثبیت نقش خود به عنوان ژاندارم خليج فارس در بهمن ماه 1358 به انتشار منشور ملی اقدام كرد. وی می گوید: «به عقیده ما تعهد كشورهای خلیج فارس به این منشور به عنوان تعیین كننده چارچوب كلی روابط فیمابین، امنیت خلیج فارس را تأمین می‌كند. نگهبان امنیت خلیج فارس، فرزندان خلیج فارس و كشورهای آن می‌باشند.» او تجاوز عراق به ایران را دفاع از ملت عرب، كشورهای خلیج‌فارس و حفظ ویژگی عربی بودن خلیج‌فارس عنوان می‌كرد. وی در سخنرانی رادیویی خود در 28سپتامبر 1980 گفت: «این جنگ تنها برای ما نیست بلكه بیشتر برای تمام اعراب و نیز ویژگی عربی بودن خلیج فارس است.» نتیجه : نمی‌توان تنها یک مؤلفه را در زمینه بروز جنگ تحمیلی مؤثر دانسته و از بقیه مؤلفه‌ها صرفنظر نمود. آنچه از تحقیقات این چند ساله پس از جنگ برمی‌آید نشان از این مهم دارد که اختلافات ریشه‌ای میان دو کشور، ماهیت استکبارستیزی جمهوری اسلامی ایران، پیدایش خلأ قدرت در منطقه، بهم خوردن توازن قوا پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ، روی کارآمدن حزب بعث و تمامیت طلبی عراق و ... در تحمیل این جنگ نقش داشته و این جنگ را اجتناب‌ناپذیر کرده است. منبع: http://www.iran-newspaper.com/خ
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 449]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها