محبوبترینها
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798308041
مدارا، تعادل بخش رفتارهاي فردي و اجتماعي
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
مدارا، تعادل بخش رفتارهاي فردي و اجتماعي نويسنده:حمزه کريم خاني مدارا در آيينه ي احاديث:از مضمون برخي روايات استفاده مي شود که اساسا ايمان در پرتو مدارا کردن با مردم، محفوظ مي ماند و با دقت بيشتر مي توان چنين استنباط کرد که در صورت فقدان ملايمت و مدارا، بر اثر خشونت و تندي و ناسازگاري و تعصب، انسان، گرفتار هيجانات عصبي شده، سرمايه هاي ايمان و تقواي خود را بر باد خواهد داد.بديهي است در موقع بروز ناملايمات و مشکلات در زندگي انسان، شخصي که شيوة مدارا را در پيش نمي گيرد، به آساني عصباني مي شود و نيروي خرد و عقل از انسان فاصله مي گيرد و لذا اعمال و رفتارهايي که زيبنده ي يک فرد مؤمن نيست، از او صادر مي شود. پس انسان، در پرتو مدارا کردن، قدرت پيدا مي کند که ذخاير ايماني خويش را محفوظ نگه دارد.امام باقر(ع) مي فرمايند: «هر چيزي داراي قفل و بست است و قفل ايمان، مداراست».(1)مضمون برخي از احاديث، چنين است که: «هيچ چيزي به پاي زيبايي و نيکويي مدارا نمي رسد»(2) و «اگر مدارا و ملايمت به صورت موجودي مادي تجسم مي يافت، زيباتر از آن، در ميان مخلوقات خداوند ديده نمي شد»،(3) که اينها بيانگر تأثيرات سازنده ي اين صفت اخلاقي پسنديده در رفتارهاي فردي واجتماعي انسان هاست.پيامبر گرامي اسلام (ص) مي فرمايند: «اگر رفق و مدارا به صورت موجودي مادي آفريده مي شد، زيباتر از آن در ميان آفريده شدگان وجود نداشت».(4)خودروهاي شخصي و جمعي اي که ميليون ها انسان را از جايي به مکان و مقصد ديگري انتقال مي دهند، بدون وجود انعطاف در لاستيک هاي چرخ هايشان، چنين تحرکي نداشتند.آري! زندگي انسان نيز سخت محتاج مدارا کردن و رفق و انعطاف است. راه زندگي، هميشه هموار نيست و سنگلاخ هايي نيز در آن وجود دارد که با برخورداري از مدارا و ملايمت مي توان از آنها عبور کرد.اگر روحيه ي مداراگرايي، توسط پدران و مادران در محيط خانه و پس از آن توسط مربيان و معلمان در محيط مدرسه ها به کودکان و جوانان آموزش داده شود، به تدريج، همچون ديگر توانايي ها و استعدادها، در وجود آنها تقويت مي شود و تکامل مي يابد.در جامعه ي کنوني ما بسيار ديده مي شود که جوانان (اعم از دختر و پسر) در عين برخورداري از رشد جسمي و رشد ذهني، متأسفانه از رشد اجتماعي مناسب برخوردار نيستند، از ديگر انسان ها گريزان اند، داراي حالت جنگندگي و خشونت هستند و کمترين نشاني از روحيه ي مدارا در آنان وجود ندارد. در نتيجه، انسان هاي پرتوقعي هستند که هميشه انتظار دارند که ديگران با آنان نرمش و ملايمت (و حتي اطاعت) داشته باشند. اين عده فراموش کرده اند که هنر انسان، در اين نيست که ذهنش از معلومات فراوان انباشته باشد بلکه هنر انسان، در اين است که بتواند با ديگران زندگي کند!به طور کلي، انسان ها بايد در مسير زندگي، حالت فنري داشته باشند، هر قدر فنرهاي يک خودرو، قوي تر و سالم تر باشند، بهتر و راحت تر چاله ها و ناهمواري ها را رد مي کند و با سلامت بيشتري از آنها مي گذرد. ولي وقتي فنرهاي يک خودرو، حالت فنري را از دست داده باشند، در برخورد با يک دست انداز کوچک هم دچار شکست مي شوند و خودرو از حرکت و پويايي باز خواهد ماند.در جامعه اي که خود ساخته نيست، افراد، نوعا داراي مدارا و ملايمت نيستند؛ برخوردها تند و شکننده است؛ ارتباط افراد با يکديگر تند و تيز بوده، از نرمش و ملاطفت و گذشت، کمتر اثري ديده مي شود.کلي ترين ويژگي هاي مداراگراييشايد کلي ترين ويژگي فرد مداراگرا آن است که نسبت به خود، واقع بين است. بدين معنا که درباره ي انگيزه هايش خود را فريب نمي دهد، هدف هاي قابل دسترس (نه دور و دراز و خيالي) براي خود طرح مي کند، براي خودش هم احتمال خطا در نظر مي گيرد، و از تعارضات غيرلازم، پرهيز مي نمايد. او با مشکلاتش به طور عيني برخورد مي کند، درست مانند زماني که به حل يک مسئله ي رياضي و يا تنظيم تعادل دوچرخه و يا ساختن يک ميز مي پردازد، خود را با حقايق لازم و مربوط، آشنا مي سازد و اطمينان مي يابد که مشکل را شناخته است، آن گاه براي حل آن، برنامه ريزي مي کند. در مقابل، انساني که از مداراگرايي دوري مي کند، همواره درباره ي انگيزه هاي واقعي خويش، خود را فريب مي دهد، خود را بي خطا مي پندارد، و عادتاً به کمک مکانيزم هاي دفاعي و زور، خودخواهي هايش را اعمال مي کند، تا خود را از اضطراب هاي ناشي از تعارض و ناکامي برهاند.نقش مدارا در روابط اجتماعيانساني که از نظر اجتماعي به رشد و کمال رسيده است، به اين حقيقت معترف است که هر چه روابط انسان با ديگران، بهتر و سالم تر باشد، ميزان پيشرفت او در زمينه ي مسائل اجتماعي بيشتر خواهد بود. از طرفي ديگر، رعايت اصل «مدارا» در جهت بهبود و رشد روابط انسان با ديگران بسيار مؤثر است؛ اما براي تقويت اين اصل بايد اراده و خواستي قوي داشت.اگر برداشت انسان اين باشد که خود از ديگران برتر است يا با آنها فرق دارد، هرگز نمي تواند روابط خوبي با افراد ديگر داشته باشد.نخستين گام، درک اين نکته است که هر انساني بايد به ديگران توجه داشته باشد و براي آنها ارزش قائل شود و هيچ وقت يک جانبه و مستبدانه درباره ي افراد و عملکرد آنها تصميم نگيرد و قضاوت ننمايد.برخي صاحب نظران چنين مي گويند که روابط اجتماعي، موضوعي کاملاً متغير و دگرگون شونده است و ارائه ي قاعده يا روشي خاص براي موارد گوناگون آن ميسر نيست و هر موقعيت اجتماعي، به واکنشي ويژه نياز دارد. با وجود اين، برخي روش هاي عمومي هست که ايجاد روابط متعادل و خوب اجتماعي را آسان تر مي کند.معمولاً مدارا در ايجاد روابط اجتماعي سالم و خوب، نقشي اساسي ايفا مي کند. وقتي انسان در برخوردهاي خود با ديگر افراد، مهرباني، نرمش و ملايمت و در يک کلام «مدارا» به خرج مي دهد، اگر چه ديگران هم در روابط خود، ضعف ها و مشکلاتي داشته باشند، ولي آن شخص با عملکرد خود نه تنها آنان را بر اشتباهات و ضعف هاي خويش آگاه مي سازد، بلکه خود، عامل اصلي در تقويت و رشد روابط اجتماعي خواهد بود.گاهي مشاهده مي شود که برخي از افراد با به کارگيري اصل مدارا،از بروز مشکلات و تنگناها و حتي درگيري هاي اجتماعي (که جز به وسيله ي مراجع قضايي جامعه، حل و فصل نمي شود)، جلوگيري مي کنند. از اين رو بايد اعتراف کرد که هر شخصي که درصدد رشد و بهبود روابط اجتماعي خود است، بايد به تقويت و رشد خصيصه ي با ارزش «مدارا» يا به تعبير عاميانه ترش: «گذشت» و «سازگاري» همت گمارد.تأثيرات مثبت مدارا بر رفتارهاي فرديبه طور کلي اگر به بررسي و مطالعه ي رفتارهاي فردي يک انسان که صفت مدارا را سر لوحه ي زندگي روزمره خويش قرار داده است، بپردازيم، مي توان ويژگي ها و تأثيرات مثبت بسياري (که جملگي ناشي از به کارگيري خصيصه ي نيکوي مداراست) در زندگي فردي او بيابيم، که برخي از آنها به شرح زير است:1.چنين شخصي، هم قادر و هم خواهان گرفتن مسئوليت متناسب با سنّ خود و توانايي هاي خود است.2. اين توانايي را دارد که در حالت تعارض و نگراني و ناکامي، تصميمات سازنده و مفيد بگيرد.3. در تجاربي که متعلق به محدوده ي رشد سنّي اوست، با لذت شرکت مي کند.4. مايل به پذيرش تجارب و مسئوليت هاي مربوط به نقش و يا موقعيت خويش در زندگي است.5. با اشتياق به حل و فصل مشکلاتي که بر سر راه خويش مي بيند، مي پردازد.6. به جاي عذرتراشي و دليل تراشي براي شکست هاي خود، از آنها عبرت مي گيرد.7. بيشترين ارضاي خويش را در موقعيت ها و تجارب واقعي زندگي مي بيند و نه در رؤياها و توهمات.8. از انديشه و استعدادهاي فکري خويش براي طرح برنامه هاي عملي استفاده مي کند.9. موفقيت خويش را بيش از حد، بزرگ نمي بيند.10. مي داند چگونه و چه وقت، کار کند و چگونه و چه وقت به تفريح بپردازد.11. به موقعيت هايي که در ازاي رسيدن به موفقيت، او را از هدف و رغبت واقعي اش دور مي سازد، پاسخ منفي مي دهد.12. به موقعيت هايي که موقتاً براي او نامطلوب است، ولي در آينده ي نزديک، تأثيرات مثبتي در زندگي او دارد، پاسخ مثبت مي دهد. 13. خشم خود را در جريان دفاع از حقوق خويش، بي پرده (اما به دور از خشونت کلامي يا رفتاري) ابراز مي دارد و در عين حال، شرايط زماني و مکاني را هم در نظر مي گيرد.14. محبت خويش را مستقيما نشان مي دهد و شواهدي متناسب با ميزان و نوع محبت، در عمل، ابراز مي دارد.15. زماني که تغيير علت ها و عوامل به وجود آورنده ي ناراحتي ها از توان او خارج است، قدرت تحمل درد و ناکامي عاطفي را داراست.16. انرژي خويش را روي يک هدف معين و واحد که مصمم به رسيدن به آن است، متمرکز مي کند.17. به اين نتيجه رسيده است که شخصي که کمتر با خود در ستيز است، بيشترين نيرو و توانايي خود را در مقابله با موانع خارجي به کار مي بندد.18. عادات و نگرش هاي ذهني خويش را آن چنان سازمان يافته در اختيار دارد که مي تواند در مواجهه با مشکلات، سازش لازم را داشته باشد.19. چون خود را معصوم از خطا و گناه نمي داند، اشتباهات ديگران را غير قابل جبران نمي بيند و بزرگ نمايي نمي کند.20. تجربه به او نشان داده است که مدارا و عدم خشونت، نوعي سرمايه گذاري «اعتماد» و «محبت» در قلب هاي ديگران است.پي نوشت1. بحارالأنوار، ج68، ص211.2. ميزان الحکمه، ج5، ص2106، ح 7357.3. همان، ح 7358.4. سفينه البحار، ج1، ص532.منابع:1. رشد شخصيت و بهداشت رواني، سيما نظيري، تهران: انتشارات انجمن اوليا و مربيان، چهارم، 1373.2. رشد اجتماعي از نظر اسلام، مجيد رشيدپور، تهران: انتشارات انجمن اوليا و مربيان، چهارم، 1380.3. رفتارهاي به هنجار و نا به هنجار کودکان و نوجوانان، شکوه نوايي نژاد، تهران: انتشارات انجمن اوليا و مربيان، پنجم، 1375.4. شادي و زندگي، مهدي بهادري نژاد، تهران: اوحدي، اول، 1375.منبع:نشريه حديث زندگي/خ
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 286]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها