محبوبترینها
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798750812
صدقه(قسمت اول)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
صدقه(قسمت اول) نويسنده: سيد حسين شيخ الاسلامي چیزی مانند زكات كه انسان از مال خود در راه خدا می دهد را صدقه گویند؛ ولی در واقع، صدقه هم شامل واجب می شود و هم مستحب. علامه بزرگوار ابن فهد برای صدقه پنج قسم بیان كرده است: صدقه در مال، در جاه، در عقل، در زبان، در علم.[1] صدقه در مال، معلوم است و اما در جاه: تصورش به این است كه برای دیگری در راه خدا شفاعت كند، و در عقل: در مشورت كمك نماید، و در زبان:در میان مردم به اصطلاح برخیزد، و در علم: روشنگر افكار مردم شود. و باید متوجه بود كه صدقه در مال، تنها پنج ریال یا یك تومان دادن به فقیر و مسكین نیست، بلكه جامعه از این مال یا به نحو وجوب و یا بطور استحباب، حقی دارد؛ بنابراین از این اموال، شخص مسلمان باید جامعه را بهره مند سازد، كتابهای دینی چاپ كرده، در دسترس قرار دهد، كتابخانه، بیمارستان، زایشگاه، پل، جاده، و حمام بسازد و صدها امر دیگر كه در خدمت بندگان خدا قرار می گیرد، انجام دهد. معنای فقیر و مسكین: فقیر: كسی است كه محتاج است، ولی سؤال (درخواست) نمی كند، اما مسكین؛ كسی است كه سؤال می نماید و بر این معنی از امام باقر ـ علیه السلام ـ روایتی نقل شده است.[2] و آیه مباركه: « لِلْفُقَراءِ الَّذِینَ أُحْصِرُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ لا یَسْتَطِیعُونَ ضَرْباً فِی الْأَرْضِ یَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ أَغْنِیاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِیماهُمْ لا یَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحافاً»[3] روشنگر این مدعاست. اقسام صدقه همانطوری كه گذشت، صدقه دارای معنی عامی است كه هم شامل واجبات مانند زكات خواهد شد و هم صدقات مستحبی را می گیرد، بنابراین بی تناسب نیست كه بطور اختصار درباره قسم اول هم بطور خلاصه بحثی شود. زكات(صدقه واجب): زكات یكی از فروع دین و از ضروریات اسلام است و منكر آن كافر و نجس است و در اكثر آیات قرآن هر كجا نامی از نماز برده شده، از زكات هم نامی برده شده و فقهای اسلام، در كتب فقهیّه خود، یك فصل مخصوص زكات و بعضی یك جلد درباره آن نوشته اند. شخصی بنام ثعلبه انصاری خدمت پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه و آله ـ شرفیاب شد، عرضه داشت: از خدا بخواه بمن ثروت زیادی مرحمت كند! حضرت فرمود: صلاح نیست، منحرف خواهی شد، سوگند به آنكه جانم در قبضه قدرت اوست، اگر اراده نمایم كه تمام كوه های دنیا طلا و نقره شود، خواهد شد. ثعلبه رفت و بار دیگر آمد، قسم خورد و گفت: اگر خدا روزیم كند، تمام حقوق الهی و حقوق همسایگان و مستمندان را می پردازم، حضرت دعا كرده و آنقدر گوسفندان او زیاد گردید كه در شهر نتوانست نگهداری كند. زمانی كه تهیدست بود، پیوسته در جماعتها حاضر بود، ولی وقتی ثروت او رو به افزایش یافت، كم كم حضور او در جماعت ها كم شد، تا بجایی رسید كه بطور كلی قطع كرد. خدمت حضرت شرح حال او را گفتند، فرمود: وای بحال ثعلبه! طولی نكشید كه آیه زكات آمد، سرور كائنات برای گرفتن مالیات اسلامی (زكات) به سوی او مأمور فرستاد، در پاسخ مأمور گفت:این یا جزیه است یا شبیه به آن، از دیگران بگیرید تا نوبت من شود. بعد از آنكه از دیگران مالیات گرفتند، نزد او آمدند. حرف خود را تكرار كرد، آنگاه گفت: بروید تا من درباره آن فكری كنم مأمورین حضور پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه و آله ـ رسیدند و جریان را بعرض آن حضرت رسانیدند، فرمود:وای بحال ثعلبه! چیزی نگذشت كه آیه نازل شد كه: بعضی از مردم با خدا عهد كردند كه اگر خدا از فضل خود ثروتی به ما عنایت كند، زكاتش را می دهیم و از نیكوكاران خواهیم بود و چون خدا از فضلش به آنها عطا كرد، به آن بخل ورزیده و پشت نمودند و حال آنكه آنان روگردانند.[4] چون ثعلبه از موضوع مطلع گردید، نزد حضرت رفت، او را نپذیرفت. بعد از رحلت آن سرور نزد خلفاء ثلاثه رفت، آنها هم راهش نداند و در حال كفر و نفاق از دنیا رفت.[5] آری، ترك واجب گاهی از كفر و ارتداد سر در می آورد، باید كوشید دستورات الهی را موبمو عمل كرد و هیچ تنبلی و سستی نشان نداده و محبت مال را باید از دل بیرون كرد، نكند بگونه ای باشد كه نماز بخواند، حج برود، یا احیاناً روزه بگیرد، اما به زكات كه می رسد، ترك كند كه امكان دارد به سرنوشت ثعلبه ها دچار گردد و در شدت و سختی آن، همین بس كه پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ آن را كفر به خدا به حساب آورده است.[6] و از علی بن ابیطالب ـ علیه السلام ـ روایت شده كه فرمود: بر شما باد به زكات؛ زیرا از پیامبر شما شنیدم كه می فرمود: زكات پل اسلام است پس هر كه آن را بپردازد، از پل گذشته و هر كه نپردازد،در زیر آن محبوس خواهد شد. زكات خشم خدا را خاموش می نماید.[7] زكات چنانكه در رساله های عملیّه ذكر شده، بر نه چیز واجب می شود: گندم، جو،كشمش، خرما، طلا، نقره،شتر، گاو و گوسفند. صدقات مستحبی: برای اهمیت و عظمت صدقات مستحبی خوبست نخست به حالات انبیاء و ائمه ـ علیهم السّلام ـ بلكه به حالات سایر مؤمنین و افراد خیّر و محسن، نظر افكند كه چگونه از مال خود، در راه خدا بهره مند شده؟ و بوسیله آن چه خدمتهایی به جهان اسلام و مسلمین نموده اند. روایات در فضیلت صدقه بسیارند كه برای نمونه به بعضی از آنها می پردازیم: علی ـ علیه السلام ـ فرمود: هر كه به عوض و بدل یقین كند، خوب بخشش نماید.[8] و نیز فرموده: خوشا به حال كسی كه زیادی مالش را انفاق كند و از زیادی گفتارش جلوگیری نماید.[9] امام باقر از علی بن ابیطالب ـ علیهما السّلام ـ نقل می فرماید كه: آن حضرت فرمود: روزی یك دینار انفاق كردم، رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ به من فرمود: آیا نمی دانی كه صدقه مؤمن از دستش بیرون نمی رود، تا آنكه از دهان هفتاد شیطان آزاد گردد (همه گویند: نده!) و در دست سائل قرار نگیرد، تا نخست در دست خدای بزرگ قرار گیرد، آیا خداوند چنین آیه ای نفرموده: آیا ندانسته اند كه خدا اوست كه توبه را از بندگانش می پذیرد و صدقات را می گیرد.[10] زمانیكه امام باقر ـ علیه السلام ـ پدر بزرگوارش را غسل می داد، افراد متوجه پینه های دست و پا و پیشانی امام زین العابدین ـ علیه السلام ـ بودند كه در اثر سجده بسیار پینه بسته بود، ولی در پشت شانه نیز اثر پینه ای دیدند، از امام باقر ـ علیه السلام ـ پرسیدند: این اثر چیست؟ حضرت فرمود: اگر بعد از حیات پدرم نبود، نمی گفتم. روزی بر او نمی گذشت مگر آنكه یكی یا بیشتر از بینوایان را سیر می كرد شب كه می شد، انبان خود را پر می كرد و وقتی دیده ها بخواب می رفت، به در خانه تنگدستان آبرومند رفته، میان آنان تقسیم می فرمود، و آنان نمی دانستند كه آورنده طعام كیست؟[11] صدقات پیمبر و آل او ـ علیهم السّلام ـ آن قدر زیاد است كه خود نیازمند به كتاب مستقلی است و علامه بزرگوار، مجلسی ـ رضوان الله علیه ـ در بحار، یك باب مخصوص برای آن باز نموده است. فوائد صدقه: برای صدقه واجب یا مستحب، فوائد بسیاری است كه از خلال روایات و آیات استفاده می شود: 1 . پاداش زیاد اخروی، چنانكه از پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه و آله ـ نقل شده: آگاه باشید هر كه انفاق نماید به صدقه ای، برای اوست به وزن هر درهم، مانند كوه اُحد از نعمت های بهشت.[12] 2 . صدقه در دست پروردگار قرار گیرد، چنانكه از امام صادق ـ علیه السلام ـ نقل شده كه فرمود: هیچ چیزی نیست مگر آنكه فرشته ای بر آن موكل است، جز صدقه، چه آنكه آن در دست خدا واقع می شود.[13] 3 . با صدقه مال كم نخواهد شد، همانطور كه از موسی بن جعفر ـ علیهما السّلام ـ از پدران بزرگوارش از پیامبر اكرم ـ صلی الله علیه و آله ـ نقل شده كه فرمود: هیچگاه مال انسان با صدقه كم نخواهد شد، پس بدهید و نترسید.[14] 4 . كمر شیطان را می شكند.[15] 5 . مرگ بد را دفع می كند.[16] 6 . عمر را زیاد می نماید.[17] 7 . روزی را زیاد و فقر را برطرف سازد.[18] 8 . شفا و دوای مریض است.[19] 9 . از خطر خرابی محفوظ ماند.[20] 10 . خانه و شهر را آباد سازد.[21] 11 . قضاء حتمی آسمانی را برطرف كند.[22] 12 . از اذیت درنده نگهداری نماید، چنانكه از حضرت رضا ـ علیه السلام ـ نقل شده: در زمان بنی اسرائیل قحطی شدیدی سالیان پی در پی پدید آمد در نزد زنی لقمه نانی بود، آن را در دهان گذاشت، سائلی او را صدا زد، زن گفت: در چنین وقتی ببخشم؟ آن را از دهان بیرون آورد و به سائل داد كه ناگهان بچه كوچك او، در بیابان مورد حمله گرگ قرار گرفت، او را در دهان گرفت و فرار كرد. مادر بدنبال آن می دوید و فریاد می زد، پروردگار جبرئیل را فرستاد، بچه را از دهان گرگ گرفت و به مادر تحویل داد، فرمود: «یا أمه الله»آیا خوشنود شدی؟ این لقمه بجای آن لقمه است.[23] 13 . مالِ انسان را از تصرف اشرار حفظ می كند، چنانكه از پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ روایت شده، هر كه در حالت اختیار مال خود را از خوبان دریغ دارد، خداوند در حالت اضطرار، مال او را نصیب اشرار كند.[24] 14 . هفتاد در از شر و بدی را می بندد.[25] 15 . تجارت سودمندی است، چه در دنیا و چه در آخرت، چنانكه از علی ـ علیه السلام ـ روایت شده: هر گاه گرسنه شدید، با خدا بوسیله صدقه سودا كنید.[26] 16 . ناراحتی فكری وسوسه و ترس را برطرف سازد.[27] 17 . صدقه در شب، خشم خدا را فرو نشاند و گناه بزرگ را نابود ساخته و حساب را آسان گرداند.[28] 18 . یك درهم صدقه بالاتر از ده شب نماز است.[29] باید توجه داشت كه مراد از ده شب نماز، قسم مستحب آنست نه واجب، وگرنه اگر كوه ابوقبیس طلا گردد و در راه خدا انفاق شود، جای یك ركعت واجب را نخواهد گرفت. 19 . قرض انسان ادا شود و بركت ایجاد كند.[30] 20 . فرزندان انفاق كننده، مورد بخشش الهی قرار گیرند.[31] 21 . نحسی روز و شب را برطرف می سازد، چنانكه از امام صادق ـ علیه السلام ـ روایت شده كه پدران بزرگوارش از جد والاتبار خود نقل فرموده اند میان من و مردی زمینی بود. آنمرد اراده كرد آن را قسمت كند. چون از اهل نجوم بود، در ساعت خوبی اقدام كرد، وقتی به سوی این كار بیرون آمد، بدنبال پدرم فرستاد، چون زمین را قسمت كردند، بهترین سهم نصیب پدرم شد، آن مرد تعجب كرد، پدرم به او فرمود: چرا تعجب می كنی؟ جریان ساعت را گفت. حضرت فرمود: آیا تو را به بهتر از آنچه انجام دادی، دلالت نكنم؟ چون صبح كردی، به صدقه ای تصدق كن كه نحسی آن روز از تو برطرف خواهد شد و چون شب نمایی، صدقه بده كه نحسی آن شب از تو برطرف خواهد گردید.[32] موضوع نحسی روز و شب، چنانكه در شرح گفتار رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ (ساعاتُهُ اَفْضلُ السَّاعاتِ) گذشت، هم از آیات قرآنی استفاده می گردد و هم از روایات، بعلاوه با تجربه ثابت شده كه بعضی از روزها، برای انسان نحس گشته و در آن روز مصائب گوناگونی به سوی او رو می آورد و یا در بعضی از شبها، حوادث رقت بار و قضایای كوبنده ای بوجود می آید كه خود دلیل بر صحت و امكان آنست ـ والله اعلم. پی نوشت:[1] . عده الداعی، ص 44. [2] . الفَقیرُ الّذی لایسأَلُ النّاسُ وَ المسكینُ الّذی یَسأَلُ، تفسیر صافی، ص 708. [3] . برای فقراء: آن كسانی كه در راه خدا بازداشت شده اند، قدرت سیر در زمین را ندارند،نادان آنها را از جهت عفیف بودنشان، ثروتمند می پندارند،تو آنها را به سیما می شناسی، از مردم در حالت الحاح سؤال نمی كنند سوره بقره، آیه 273. [4] . وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِینَ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ، سوره توبه، آیه 75. [5] . آداب النفس، ج 1، ص 325، منهج الصادقین، در شرح آیه. [6] . خصال، ج 1، ص 156، خصال ده گانه. [7] . علَیكم بالزّكوهِ فَانّی سمعتُ نبیّكم یقول: الزكوهُ قَنْطَرَهُ الإسلامِ فَمَن اَداها جازَ القَنطرهَ وَ مَنْ مَنَعَها احتُبِسَ دونَها وَ هی تُطفی غضَبَ الرَّبَّ، بحار،ج 96، ص 15. [8] . مَن ایقَنَ بِالخَلفِ جادَ بالعطیّه، بحار، ج 96، ص 115. [9] . طوبی لمَن انْفَقَ الفَضلَ مِن مالِهِ و اَمسَكَ الفَضلَ مِن كلامِهِ، بحار، ج 96، ص 117. [10] . اَما علمت اَنَّ صَدَقهَ المُؤمن لاتخرج من یدهِ حَتی یٌفَكَّ بها عَنْ لُحِی سَبْعینَ شیطاناً و ما یَقَعُ فی یَدِ السّائلِ حَتی یقَعَ فی یَدِ الرَّبَّ تباركَ و تعالی اَلم یقل هذه الآیهَ: المْ یَعلَمُوا اّنَّ الله هو یَقبلُ عنَ عبادهِ و یأخُذًُ الصّدقاتِ. سوره توبه، آیه 104، بحار، ج 96، ص 127. [11] . سفینه البحار، لغت صدق. [12] . بحار، ج 96، ص 115. [13] . ما من شَیءٍ اِلا وكلَ بهِ ملكٌ إلا الصَّدَقهَ فاِنّها تَقَعُ فی یدِ الله، بحار، ج 96، ص 127. روایت گذشته از امام باقر ـ علیه السلام ـ نیز بر آن دلالت دارد. [14] . و ما نقَصَ مالٌ مِن صدَقهٍ قطّ فاعطوا و لا تَجبنوُا. بحار، ج 96، ص 131. [15] . و الصّدَقَهًُ تكسِرُ ظَهْرهُ. بحار، ج 96، ص 114. [16] . الصّدقهُ تمنَعُ میتهَ السُوءِ، بحار ج 96، ص 124. [17] . بحار، ج 96، ص 119. [18] . اِستَنزلوُا الرّزقَ بالصّدقه، بحار، ج 96، ص 118.البر و الصدقه ینفیانِ الفقرَ همان مدرك، ص 119. [19] . داووا مرَضاكُم بالصّدقهِ، بحار، ج 96، ص 120. [20] . دفع الله عزّوجلَّ عنه الهَدمَ. بحار، ج 96، ص 124. [21] . أنّ الصّدقهَ وصلهَ الرّحِم تعمِّرانِ الدّیارَ. بحار، ج 96، ص 130. [22] . تدفَعُ القَضاءَ المُبرَمَ مِنَ السَّماءِ بحار، ج 96، ص 130. [23] . لقمهُ بلقمهٍ، بحار، ج 96، ص 124. [24] . من منعَ مالَهُ من الاَخیار اختیاراً صرَفَ اللّهُ مالَهُ الیَ الاشرارِ اضطراراً. بحار، ج 96، ص 131. [25] . قال النَّبی ـ صلی الله علیه و آله ـ : الصّدَقهُ تسُدُّ سَبعینَ باباً مِنَ الشَّرََ. دعوات راوندی. [26] . اذا اَملقتُم فتاجِرُوا الله بالصَّدقَهِ. نهج‌البلاغه، ص 258، حكم. [27] . قال ابو عبدالله ـ علیه السلام ـ : اذا وَقعَ فی نفسِكَ شَیءٌ فخذ شَیئاً فتصدَّق بهِ علی اَوّلِ مسكینٍ تلقاهُ فانَّ الله یَدْفعُ عَنكَ، نهج‌البلاغه، ص 129. [28] . إنَّ صَدقهَ اللّیلِ تُطُفی غضبَ الرَّبَّ و تَمْحُوا ذَنبَ العظیمِ و تُهوّن الحِسابَ. بحار، ج 96، ص 128. [29] . صدقهُ درهمٍ افضَل من صلوهٍ عشرٍ لیالٍ، بحار، ج 96، ص 133. 30] . الصدقهُ تَقضِی الدَّینَ و تُخلِفُ البرَكهَ، بحار، ج 96، ص 134. [31] . قال الصادق ـ علیه السلام ـ ما اَحسَنَ عبدٌ الصّدقهَ فی الدُّنیا إلا احسَنَ اللهُ الخلافهَ علی وُلِدِهِ مِن بَعدهِ. بحار، ج 96، ص 135. [32] . إذا اَصبَحتَ فَتَصدَّق بِصَدَقَهٍ تُذهب عَنكَ نَحَس ذلكَ الیَومِ، وَ إذا اَمسَیتَ فَتَصَدَّق بِصَدقهٍ تذهب عَنكَ نحس تِلكَ اللَّیله، نوادر، ص 53، كافی، ج 4، ص 6، بحار، ج 96، ص 131. كلُّ معروف صدقَهٌ الی غنیَّ او فقیر فتصَدَّقوا ولو بَشِقِّ تَمرَهٍ و اتَّقوا النّار ولو بشِقَّ التَّمرهِ فانَّ الله عزوجلّ یربیها لصاحبِها كما یربّی اَحَدُكم فلوه اَو فصیلَهُ حتّی یوفِّیهُ اِیّاها یَومَ القیمهِ حتّی یكونَ اَعظمَ مِن الجَبَلِ العَظیم، بحار، ج 96، ص 122.منبع: وظايف ما در ماه مبارك رمضان
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 268]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها