محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1832745670
جایگاه علم و عقلانیت در مکتب امام باقر(ع) در گفت وگو با حجت الاسلام سید کاظم ارفع
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:
جایگاه علم و عقلانیت در مکتب امام باقر(ع) در گفت وگو با حجت الاسلام سید کاظم ارفع فرهنگ > دین و اندیشه - جایگاه علمی امام باقر و دوران امامت این امام شیعه یکی از عمیق ترین دوران هایی است که موجب افتخار شیعیان در تاریخ اسلام بوده است. در سالروز شهادت امام باقر(ع) به سراغ حجت الاسلام و المسلمین سید کاظم ارفع محقق ونویسنده آثار و کتاب های فراوان در حوزه معارف اسلامی رفتیم تا به بررسی این دوره مهم بپردازیم.
گفت وگوی خبرآنلاین را با حجت الاسلام و المسلمین سید کاظم ارفع، محقق و نویسنده درحوزه معارف اسلامی می خوانید: جناب استاد ارفع در ابتدا بفرمایید چرا امام باقر (ع) به شکافنده علوم معروف اند؟ امام باقرعلیه السلام ، علاوه بر «شاکر» و « هادی » به ویژه به «باقر» به معنای شکافنده ملقب است ، و جابرن یزید جعفی در توضیح لقب اخیر می گوید : آن حضرت علم را شکافت و رموز و دقائق آن را روشن ساخت . یعقوبی نیز می نویسد : به این دلیل باقر نامیده شد که علم را شکافت . راغب اصفهانی هم مانند این عبارت را گفته است .ابن منظور در مورد کلمه «باقر» می گوید : «تبقر» ، داشتن علم و مال زیاد را گویند و به محمد بن علی بن حسین بن علی علیه السلام بدان جهت باقر گفته می شود که آن حضرت علم را شکافت واصول آن را مشخص و طرز استنباط فروع علم از اصول آن را بیان فرمود . یکى از علماى بزرگ سنّى به نام ابن حجر هیتمى درباره ایشان مى نویسد: «محمّد باقر به اندازه اى گنج هاى پنهان معارف و دانش ها را آشکار ساخته، حقایق احکام و حکمت ها و لطایف دانشها را بیان نموده که جز بر عناصر بى بصیرت یا بد سیرت پوشیده نیست و از همین جاست که وى راشکافنده دانش و جامع علوم و برافروزنده پرچم دانش خوانده اند.» جایگاه و شخصیت امام باقر در دوران خودشان بر اساس منابع تاریخی چگونه بوده است؟ بسیارى از دانشمندان بزرگ اسلامى درباره جایگاه علمى امام، جمله هاى بسیار زیبایى بر زبان رانده و یا نگاشته اند که همچنان تاریخ، آن را در خاطر خود نگاهدارى مى کند. دانشمندان بسیارى چون «ابن مبارک»، «زهرى»، «اوزاعى»، «مالک»، «شافعى»، «زیاد بن منذر نهدى» و... درباره برجستگى علمى او سخن گفته اند. دامنه گسترده روایات امام در زمینه هاى گوناگون علمى، اندیشوران اهل سنت و محدثین آنان را بر آن داشت تا از ایشان روایت کنند و سخنان وى را درج و نقل نمایند که از جمله آنها «ابوحنیفه» را مى توان نام برد. روایات در باره‌ی گستردگی علم امام باقر علیه السلام بسیار است. مثلا : حبابه والبیه می گوید:« مردی را در فاصله در ِ کعبه و حجرالاسود دیدم که بر بلندی نشسته و دست به دعا برداشته بود. پس از مدتی مردم او را شناختند، برای سؤال به سوی او هجوم آوردند و از مشکلات خود از هر دری پرسیدند. و او از مسجدالحرام خارج نشد مگر وقتی پاسخ هزار مسأله را داد. وقتی که خواست حرکت کند، ندا کننده‌ای فریاد زد:« آگاه باشید که او همان نور درخشان و نسیم خوشبو و حق پویاست. او محمد بن علی الباقر، پرچم علم و گوینده‌ای فهیم و بادرایت است.» روایت دیگری هست که روزی امام باقر علیه السلام به دو نفر از اصحاب خود فرمود:« اگر به شرق و غرب بروید، اگر عالم را زیر و رو کنید، هیچ علمی پیدا نمی‌کنید مگر اینکه ریشه در خانه ما اهل بیت دارد؛ اهل بیتی که جبرئیل به آنها نازل شده است.» محمد بن مسلم می‌گوید: امام باقر علیه السلام فرمود:«اگر گمان می‌کنید که ما شما را نمی‌‌بینیم و سخنان شما را نمی شنویم، در اشتباهید. چرا که در این صورت ما بر سایر مردم فضیلتی نخواهیم داشت.» عرض کردم:« اگر ممکن است به من چیزی نشان دهید که با آن برای دیگران استدلال کنم.»
فرمود:« در راه که می آمدید، وقتی به ربذه رسیدید، میان تو و همسفرت، بحثی در گرفت و او تو را برای محبت و معرفت به ما سرزنش کرد!» گفتم:« آری، به خدا قسم همین طور بود! آیا شما ما را می دیدید؟!»
امام فرمود:«با اطلاع و قدرت خداوند تعالی. من ساحر یا غیبگو یا دیوانه نیستم، بلکه اینها از علم نبوت است. ما از آینده هم خبر داریم.»
پرسیدم:« چه کسی به شما خبر می دهد؟»
فرمود:« گاهی حقایق به قلب ما وارد می‌شود و گاهی در گوش ما گفته می شود. در عین حال ما خادمانی از جن در اختیار داریم که مؤمن و شیعه اند و از شما مطیع تر.» همین محمد بن مسلم می‌گوید: « من هر سوالی داشتم، از امام باقر علیه السلام می‌کردم تا زمانی که در مجموع سی هزار حدیث از او شنیدم؛ پس از امام باقر، از امام صادق علیه السلام نیز حدود شانزده هزار حدیث پرسیدم.» چرا نقش فرهنگی و مساله توسعه علوم در دوران امام باقر(ع) ایگونه گسترش یافته است؟ دوره اى امامت امام باقر (ع) ، جامعه اسلامى در وضع فرهنگى نابه سامانى به سر مى برد و عرصه فرهنگى جامعه گرفتار مشکلات عمیق عقیدتى و درگیرى هاى مختلف فقهى میان فرق اسلامى شده بود. فروکش کردن تنش هاى سیاسى پس از واقعه عاشوراى سال 61 هجرى، همچنین شکست برخى احزاب سیاسى مانند «عبداللَّه بن زبیر» سبب یکپارچگى حاکمیت بنى امیه شده بود و ناگزیر، بسیارى از دانشمندان از صحنه سیاسى دور شده بودند و حرکت گسترده اى در زمینه هاى مختلف علمى با بحث و بررسى درباره مسایل گوناگون آغاز شده بود. این رویکرد گسترده به مسایل فقهى و بحث تبادل نظرهاى علمى در این برهه و پیدایش مکتب ها و سبک هاى مختلف علمى پس از مدت ها رکود، رونق فراوانى به بازار علم می داد و به واقع نقش درخشان امام در این دوره در روشن سازى افکار عمومى دانشمندان اسلامى و به ویژه خردورزان شیعه بسیار داراى اهمیت و برترى است. با ظهور امام باقر(ع)، گام مهم و به سزایى در راستاى تبیین آراء شیعه برداشته شد و جنبش تحسین برانگیزى در میان دانشمندان شیعى پدید آمد. از سوى دیگر، خطر افکار آلوده یهود و سیطره نظریات فرقه مرجئه، جبریه، قدریه، غلات و... حیات فکرى شیعه را با خطر روبه رو کرده بود که مرجعیت علمى شایسته اى چون امام باقر(ع)، تفکرات خطرناک این فرقه ها را تا حد قابل توجهى منزوى ساخت . پرورش فرهیختگان و دانشمندان بسیار یکی از ویژه گی های این دوره است. از نقش امام در پرورش این افراد بفرمایید؟ امام باقر(ع)، دانشمندان برجسته اى را در رشته هاى گوناگون معارف چون فقه، حدیث، تفسیر و دیگر شاخه هاى علوم اسلامى تربیت کرد که هر یک وزنه اى در دانش به شمار مى رفتند. امام با درایت و هوشیارى تمام توانست شکافى را که در گذر سال هاى متمادى بین قرآن و عترت در باورهاى دینى بخش عظیمى از مردم پدید آمده بود، از میان بردارد. پیش از دوران امامت امام باقر(ع)، خفقان سیاسى به اندازه اى بود که در برخى از ادوار انتقال آموزه هاى ناب اسلامى فقط از طریق دعا و نیایش و یا در قالب آموزش هاى دینى به چند پیشکار و خدمتگزار که با امام حشر و نشر داشتند، صورت مى گرفت. در این میان، عصر امام باقر(ع) به دلیل وجود شرایط سیاسى خاص اوضاع حاکم، تا اندازه اى به امام اجازه برقرارى مجامع علمى داد تا ایشان بتواند استعدادهاى نهفته اى را که در جامعه اسلامى وجود داشت تربیت کند؛ با این همه، نباید تصور کرد که امام هیچ گونه محدودیتى در این راستا نداشته؛ بلکه با رعایت تقیه و پنهان کارى و عدم برانگیختن حساسیّت دستگاه، این معنا را عملى کرده و با وجود تنگناهاى خاص سیاسى و فرهنگى توانست افراد زیادى - بالغ بر 462 نفر - را با آموزش ها و تعالیم ناب خویش پرورش دهد که نام یکایک آنها در دست است. 6161
کلید واژه ها: امام محمدباقر(ع) -
پنجشنبه 10 مهر 1393 - 00:11:02
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 50]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها