واضح آرشیو وب فارسی:مهر:
کتاب «تئوری انتخاب در مدرسه» روانه بازار نشر شد
شناسهٔ خبر: 2898088 - یکشنبه ۸ شهریور ۱۳۹۴ - ۱۱:۴۱
دین و اندیشه > سایر
کتاب «تئوری انتخاب در مدرسه» نوشته علی صاحبی به همت انتشارات سایه سخن منتشر شد. به گزارش خبرنگار مهر، «تئوری انتخاب در مدرسه» کتابی است که علی صاحبی آن را بهمنظور آموزش چگونگی بهکارگیری نظریۀ انتخاب در مواجهه با دانش آموزان نوشته است. این اثر در ۲۸۰ صفحه و به بهاء ۱۴۰۰۰ تومان از سوی «انتشارات سایۀ سخن» به چاپ رسیده است. مخاطبان این کتاب، معلمان، والدین و دیگر بزرگسالانی هستند که با دانشآموزان سروکار دارند و به آنها نشان میدهد چگونه باید به کودکان بیاموزند تا از یادگیری و مدرسه لذت ببرند و شادی بیشتری را تجربه کنند.مبنای اندیشه های طرحشده در این کتاب، از «نظریۀ انتخاب» و «واقعیت درمانی» ویلیام گلسر گرفته شده است. گلسر بیش از چهل سال در امور مدارس فعالیت کرده است و ایده ها و نظریههایش را در خصوص مدرسه و کلاس درس بهطور عملی در مدارس کیفی گلسری و مدارس دیگر آزموده است.مطابق این نظریه، انسان با نیازهای خاصی به دنیا میآید و بهطور ذاتی برنامهریزی شده است تا به ارضای آن نیازها بپردازد. هر یک از رفتارهای انسان، نماینده بهترین تلاش او در هر لحظه برای ارضای این نیازهای فطری یا دستورهای ژنتیک است.صاحبی، دکترای روانشناسی بالینی و عضو هیئتعلمی مؤسسه ویلیام گلسر در یادداشتی، خطاب به معلمان، عنوان می کند: «برای ترفیع رشد بهینه دانشآموزان، معلمان باید محیطی در کلاس درس خلق کنند که دانشآموزان را به ارضای نیازهای روانشناختیشان؛ یعنی نیاز به عشق و احساس تعلق، نیاز به آزادی، نیاز به قدرت/ ارزشمندی و نیاز به تفریح، ترغیب کند».بر این اساس، یکی از شیوههای کلیدی تهیۀ برنامۀ آموزشی موفق، آن است که فعالیتهای انتخابی بزرگسالان یا دانشآموزان، بهقدری از تنوع و گوناگونی برخوردار باشند که هر روز در مدرسه، تکتک نیازهای روانشناختی دانشآموزان برآورده شود. صاحبی معتقد است اگر شماری از فعالیتها با در نظر گرفتن این نکته انتخاب شوند، گامی مهم در مسیر خلق و آفرینش یک برنامۀ آموزشی مؤثر و محیط یادگیری کارآمد برداشته خواهد شد. نویسنده در ادامه می گوید: «پس از یادگیری و بهکارگیری آموزههای این کتاب خواهید دید دانش آموزانی که با آنها سروکار دارید، رفتارهای مسئولانه تری انتخاب می کنند، نیازهایی را که برانگیخته شان میکند، بهتر می فهمند و درمییابند رفتار و کردار و شادمانی که در سراسر عمر تجربه میکنند، تحت کنترل خودشان است».کتاب حاضر، در سه بخش مبانی نظری، کاربست تئوری-راهکارهای مداخلهای و ضمایم به شرح زیر تنظیم شده است: در بخش نخست که شامل سه فصل است، مفاهیم اصلی «نظریۀ انتخاب» مرور شده است. فصل اول کتاب به معرفی «الگوی کلیدی معلم راهبر» میپردازد. این الگو به معلم کمک می کند تا محیط یادگیری خود را از طریق «انتخاب» و نه شانس و اقبال، ایجاد و مدیریت کند. استفاده از راهنمای برنامه ریزی درسی بر بنیاد تئوری انتخاب، یک محیط کیفی و مطلوب برای دانش آموزان ایجاد می کند. همچنین در این الگو معلم به عنوان یک مدیر در کلاس نقش آفرینی میکند.صاحبی در این باره می نویسد: «اگر با دانش آموزان سروکار دارید، با هر عنوانی، اعم از معلم، مربی، راهنما یا ناظم، در مرحله نخست مدیر هستید، مدیریت در کلاس درس یعنی پیش از هر چیز، برای دانش آموزان محیطی خلق کنیم که به یادگیری علاقه مند شوند و سپس فعالیتها، استراتژیها و ساختارهایی فراهم کنیم که یادگیری و عملکرد کیفی را تشویق و تقویت کند».نویسنده در فصل دوم با عنوان «تئوری انتخاب: فهم بهتر انگیزۀ درونی» به مرور کلی روانشناسی کنترل درونی با تأکید بر تئوری انتخاب میپردازد. او با اشاره به اینکه انسان با تکیه بر اصول روانشناسی کنترل بیرونی، دیگر حاضر نیست، بپذیرد زندگی او محصول «انتخاب» های خودش است، بیان می کند یکی از تئوریهای روانشناسی کنترل درونی که به خوبی چرایی و چگونگی صدور رفتار انسان را تبیین میکند، تئوری انتخاب گلسر است.نیازهای اساسی ذکر شده، انسان را به خلق دنیایی یگانه، منحصربهفرد و مطلوب که همواره او را از درون برمیانگیزاند، رهنمون میشوند. این دنیا تشکیل شده است از ارزشها، افراد، رفتارها و باورهایی که بیش از هر چیز دیگری برای ما اهمیت دارند. در تئوری انتخاب این دنیا، «دنیای مطلوب» نام دارد.صاحبی این ایده را در خصوص دانش آموزان اینگونه بست میدهد: «آنچه در دنیای درونیمان قرار میدهیم، چیزهایی است که حاضریم برایشان تلاش کنیم. اگر دوست داریم دانش آموزان بیشتری را برانگیزانیم تا تکالیف مدرسه را با کیفیت بهتر انجام دهند، نیاز داریم محیطهای یادگیری ایجاد کنیم که دانش آموزان بیشتری در مدرسه، یادگیری و پرکاری در مدرسه را در دنیای درونی خود قرار دهند. این زمانی اتفاق می افتد که دانشآموزان کشف کنند یادگیری به آنها کمک می کند با دیگران «پیوند و رابطه» برقرار کنند، احساس «شایستگی و کفایت» کنند، «انتخاب» و گزینۀ بیشتری داشته باشند و همۀ اینها در محیطی رخ دهد که «ایمنی و سلامت» همگان را به دقت تضمین کند».فصل سوم کتاب در مورد شیوه های برآوردهسازی نیازها در کلاس درس بحث می کند. در این قسمت، روشهایی در جهت ارضای نیاز به بقاء، عشق و احساس تعلق، قدرت/ ارزشمندی و پیشرفت و آزادی در کلاس بهتفصیل بیان شده است.در بخش دوم کتاب، نویسنده در دو فصل با فرض بر اینکه یک مدرسۀ کیفی یا مدیریت راهبرانه پیشروی او قرار دارد، کاربست نظریۀ انتخاب را در ارائۀ راهکارهای مداخلهای بهطور مبسوط شرح می دهد.در این بخش، فصل چهارم کتاب با عنوان «برخورد با مشکلات انضباطی دانشآموزان در کلاس» به بحث پیرامون برخورد مؤثر با دانشآموزان اخلالگر و برخورد با دانش آموزانی که از آنها خواسته می شود کلاس را ترک کنند، می پردازد و خاطرنشان می کند که همۀ طرح های پیشنهادی این کتاب فقط زمانی مؤثر واقع می شود که دانش آموزان، مدرسۀ خود را جایی ببینند که در آن می توانند نیازهای خود را برآورده کنند و این هدفی است که همواره مدیریت راهبرانه آن را دنبال می کند.
یکی از مفاهیم بسیار مهم جنبش مدارس کیفی، تمایز بین «تدریس» و «مدیریت» است. تشخیص و تمایز گذاشتن بین این دو مفهوم و شاخص های رفتاری هر کدام توسط معلم، در فصل پنجم با عنوان «اکنون در چه نقشه ایم؟ معلم؟ مشاور یا مدیر اجرایی؟» مطرح شده است.در کتاب حاضر، ضمایمِ «وقتی شرایط برای جلسه مشاوره مهیا نیست»، «نگاهی تازه به موفقیتها و ناکامیهای مدارس از منظر تئوری انتخاب» و «چگونه دانش آموزان را به ارزیابی شخصی یا خودسنجی دعوت کنیم؟»، بخش سوم کتاب را در سه فصل شکل داده اند.فصل ششم در این بخش، نشان میدهد وقتی شرایط برای جلسه مشاوره مهیا نیست، لازم نیست مداخلاتی که برای حل مسئلۀ دانشآموز انجام میشود، همواره بر سیاق جلسه مشاورهای باشد. نویسنده در این قسمت عنوان می کند: «اگر در برخورد با دانشآموزان با کمی مقاومت روبهرو شدید، از «فرایند» پرسشگری استفاده و سپس موقعیت را ترک کنید. اجازه بدهید دانش آموز منزلت خود را حفظ کند و شانس مرور ماوقع را داشته باشد تا به درک بهتر موقعیت و رفتار خودش نائل آید.» فصل هفتم با عنوان «نگاهی تازه به موفقیتها و ناکامیهای مدارس از منظر تئوری انتخاب» ترجمه مقاله هایی از ویلیام گلسر است که وی آن را پس از تجربه موفق خود در به کارگیری تئوری انتخاب در دو مدرسه، نوشته است. پس از این دو تجربه دستاول، او دستورالعمل گام به گام چگونگی حرکت بهسوی یک مدرسۀ کیفیشدن را در سه کتاب خود با عناوین: ۱. همۀ دانشآموزان میتوانند موفق شوند ۲. مدرسۀ کیفی ۳. معلم مدرسۀ کیفی بهتفصیل آورده است. ارزیابی شخصی به عنوان ابزاری که به افراد کمک میکند تا مؤثرتر و کارآمدتر دست به انتخاب بزنند در فصل هشتم کتاب، با عنوان «چگونه دانش آموزان را به ارزیابی شخصی یا خودسنجی دعوت کنیم؟» مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده در این فصل، انواع گوناگون و شیوهای متنوع خودسنجی را بر مبنای تئوری انتخاب ارائه کرده است.گفتنی است کتابهای «تئوری انتخاب»، «مدرسۀ کیفی» و «هر دانش آموزی میتواند موفق بشود» نوشته ویلیام گلسر، به قلم علی صاحبی به فارسی برگردانده شده است. علاقه مندان برای تهیۀ کتاب میتوانند با شماره های ۰۲۱۶۶۹۶۲۴۵۶ و ۰۲۱۶۶۴۹۶۴۱۰ تماس حاصل نمایند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 84]