تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836349674
مطالعة تطبيقي حقوق معنوي مؤلف (4)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
مطالعة تطبيقي حقوق معنوي مؤلف (4) نويسنده:صمد حضرتي و شاهين دژ د: حق عدول يا استرداد اثر «Droit de repentir au deretrait» از جمله حقوق معنوي ديگري كه در قانون حقوق پديدآورندة اثر فرانسه براي پديدآورنده اثر پيشبيني شده و در قانون ايران وكنوانسيونهاي بينالمللي به آن اشاره نشده، حق عدول يا انصراف است. حق عدول، به معناي استرداد اثر پس از انتقال آن است. به عنوان مثال، اگر تهيه كننده و پديدآورندة اثر به موجب عقد قرارداد تسليم اثرش را به ديگري تعهد كند، پس از انعقاد قرارداد و پس از واگذاري حق انتفاع و بهرهبرداري نيز ميتواند از تسليم آن خودداري كند. بنابراين، پديدآورنده حتي در صورت تسليم، ميتواند آن را از گيرنده (منتقلاليه) پس بگيرد. اما در صورت استرداد اثر، لازم است پديدآورنده خسارت وارده به گيرنده (منتقلاليه) را جبران كند؛ زيرا عقد قرارداد موجب تحمل هزينهاي شده كه منشأ آن پديدآورنده بوده است. و چون بدون ارتكاب قصور از طرف گيرنده (منتقل اليه)، پديدآورنده قرارداد را فسخ كرده است، بايد خسارت را جبران كند. شايد دليل اين گونه موارد،آن باشد كه گاهي بعضي شرايط پيش ميآيد كه مؤلف پس از اينكه انتشار اثر را به ناشري واگذار كرد و اثر منتشر شد، به دليل انعكاس افكار عمومي و ضررهايي كه به موقعيت اجتماعي، ادبي، عملي و مذهبي وي وارد ميآيد، پخش وتوزيع اثر مذكور را به زيان خود ميبيند. از اين رو، پديدآورنده تصميم ميگيرد از ادامه نشر و پخش اثر جلوگيري كند و قصد مينمايد كه اثر را از مبادله خارج، و در اثر قبلي تجديد نظر اسامي كند. لذا، مادة 32 قانون فرانسه (1957م) در اين خصوص مقرر ميدارد: «پس از انتقال حق بهرهبرداري و حتي پس از انتشار و عرضة اثر، پديدآورنده حق تصحيح يا استرداد اثر خود را از منتقلاليه دارد. اما،اين حق در صورتي قابل اجراست، كه خسارت احتمالي وارد شده به منتقلاليه را دربارة تصحيح يا استرداد اثر پرداخت كند.» اين حق به اين علت پيشبيني شده، كه شخصيت پديدآورنده در اثرش عجين گشته است. احترام به شخصيت او، ايجاب ميكند كه در صورت انصراف در رضايت نداشتن از عرضة اثر، نتوان او را مجبور به تسليم يا انتشار اثرش كرد. حق مزبور، حق شخصي و وابسته به خود مؤلف است. لذا، بعد از مرگ مؤلف، اين حق به بازماندگانش منتقل نميشود؛ چون فقط مؤلف ميتواند در اين باره تصميم بگيرد (سنهوري، 1967م، 420). نكتهاي كه در اينجا لازم است ذكر شود،اين است كه بهتر است اين حق نيز در قانون حمايت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان، به رسميت شناخته شود تا از اين جهت، نقصي در قانون مزبور نداشته باشيم. هـ: حق پاداش و جايزه يكي ديگر از وجوه حقوق معنوي، پاداش و جايزهاي است كه براثر تعلق ميگيرد. به طور مثال، اگر كسي اجازة نشر انحصاري و بهرهبرداري از كتابش را براي مدت 10سال به فردي بدهد، ولي سال پنجم كتاب برندة جايزه شود؛ هر چند كلية حقوق مادي اثر را به ديگري واگذار كرده باشد، ليكن جايزه مخصوص مؤلف است و شامل واگذاري نميشود. بنابراين، هرگونه پاداش و جايزهاي، متعلق به مؤلف است (عبادي، 1374، ص154). تبصرة ماده 13 قانون 1348 نيز مقرر ميدارد: «پاداش و جايزة نقدي و امتيازاتي كه در مسابقات علمي، هنري و ادبي طبق شرايط مسابقه به آثار مورد حمايت قانون موضوع اين ماده تعلق ميگيرد، متعلق به پديدآورنده خواهد بود. حتي اگر پديدآورنده حقوق مادي خود را كلاً به ديگري واگذار كرده باشد، پاداش و جوايز نقدي يا غيرنقدي كه بر اثر تعلق گيرد، ارتباطي به منتقلاليه نداشته و متعلق به مؤلف است.» در حالي كه برخي از حقوقدانان (صفايي، 1375، ص77) حق مزبور را از حقوق مادي به حساب ميآورند، ولي به نظر ميرسد كه اين حق را بايد از جمله حقوق معنوي مؤلف دانست؛ زيرا اگر چه به صورت مادي جلوهگر ميشود، ولي يك نوع امتيازي است كه به لحاظ شخصيت و قدرت علمي و ادبي مؤلف، به او تعلق ميگيرد. ضمانت اجراي حمايت از حق معنوي مؤلف قانونگذار براي اينكه بتواند آثار فكري را از تعرضات ديگران مصون بدارد و حمايت خود را از آثار با ضمانت اجراي كافي همراه سازد، براي كساني كه بدون كسب اجازه از مؤلفان،از آثار آنها براي مقاصد مادي و كسب شهرت و حيثيت به شكل غيرقانوني استفاده ميكنند، ضمانت اجراهاي جزايي و مدني به قرار ذيل در نظر گرفته است. الف: ضمانت اجراي جزايي نقض حق معنوي مؤلف، فينفسه جرم محسوب ميشود. اين جرم، عنوان مستقل دارد. لذا، لازم نيست عناوين ديگري همچون: سرقت، خيانت در امانت يا تخريب اموال ديگري به عمد تحقق يابد تا متخلف قابل مجازات باشد؛ اگرچه ممكن است درمواقعي، عناوين متعدد جرايم فوق، با هم جمع شوند. اكنون، انواع تجاوز به حقوق معنوي از سوي اشخاص صورت ميگيرد، بررسي ميشود. 1. تجاوز به نام،عنوان و نشاني ويژة اثر و مجازات آن حق انتساب اثر به مؤلف، يكي از حقوق مسلم مؤلف است. نقض اين حق را قانون ايران، (مادة 23 قانون 1348). موجب مجازات حبس تأديبي از 6 ماه تا 2 سال خواهد بود. بعضي از مصاديق اين جرم عبارت است از: 1. نام غيرمؤلف به جاي نام مؤلف ذكر شود. لذا، اگر هيچ نامي ذكر نگردد، جرم مزبور محقق نميشود. 2. اثر به نام ديگري، نشر، پخش يا عرضه شده باشد. بنابراين، بايد عرفاً مفهوم نشر تحقق يابد. 3. عامل نشر، اصولاً اجازه نداشته باشد. (در اين صورت) مجازات او به ترتيب مقرر در مادة‌خواهد بود. ولي اگر تخلف مزبور (ذكر نام ديگري به جاي مؤلف) يا ذكر نكردن نام، از سوي ناشر يا انتقال گيرنده يا هر شخص مجاز ديگري براي استفاده، استناد يا اقتباس انجام گرفته باشد، در آن صورت مشمول مادة 25 قانون فوق خواهد بود، و مجازات آن از 3 ماه تا يك سال حبس است. 2. تحريف و تغيير اثر و مجازات آن تغيير و تحريف اثرهاي مورد حمايت و نشر آن بدون اذن مؤلف، ممنوع است. براساس مواد 25و 19قانون 1348، در صورت نقض موجب مجازات حبس از 3 ماه تا يك سال و مجازات ديگر آن ضبط آثار غير مجاز ميباشد البته، صرف تحريف، تغيير و نشر اثر، جرم نيست. هنگامي شخص مجازات ميشود، كه علاوه بر تغيير و تحريف اثر، آن را منتشر كند و در دسترس همگان قرار دهد. قانونگذار ايران، دقت لازم را در تنظيم مادة 25 به كار نبرده است. مادة 23 همين قانون، مجازات صرف «نشر يا پخش يا عرضه» اثر بدون اجازة ديگري را از 6 ماه تا 3 سال حبس تأديبي در نظر گرفته است؛ حال آنكه در تغيير و تحريف اضافه برنشر، تحريف و تغييري هم در اثر حمايت شده صورت ميگيرد. پس، لازم بود ميزان مجازات مقرر براي آن سنگينتر از مورد قبلي يا حداقل به همان اندازه باشد. بند 1 مادة 6 مكرر كنوانسيون برن نيز در اين زمينه مقرر ميدارد: «در صورتيكه تغييرات موجب لطمه به حيثيت پديدآورنده شود، وي ميتواند به آن اعتراض كند. و در غير اين صورت، به حق معنوي مشاراليه لطمه وارد نميشود تا موجب شكايت وي گردد.» بنابراين، فقط در صورتي كه عنوان كلي افترا، تهمت و لطمه به حسن شهرت ديگر مصداق پيدا كند، موجبي براي تعقيب جزايي به وجود ميآيد. ب: ضمانت اجراي مدني طبق مقررات مسئوليت مدني، هر شخصي كه به ديگري ضرري نامتعارف وارد سازد كه موجب قانوني نداشته باشد، بايد آن را جبران كند. در حقوق ايران مطابق مقررات قانون مدني ناظر به مسئوليت مدني در فصل مربوط به اتلاف و تبيب يا حتي استيفا از حال غير بدون اذن او، و براساس مواد 1و2 قانون مسئوليت مدني و مقررات قوانين خاص در زمينة‌مسئوليت، ميتوان به ترتيب مزبور حكم كرد. علاوه براين، قوانين خاص در حقوق ادبي و هنري نيز به اين موضوع پرداختهاند. بنابراين، اگر حقوق معنوي نقض شوند، متخلف ممكن است محكوم به جبران خسارت گردد. اما، روشن است كه برآورد مالي خسارات معنوي، بسيار مشكل است. از اين رو، نميتوان به سهولت معياري را به دست داد تا براساس آن، قاضي قادر باشد مبلغي پول براي جبران آنها معين كند. اوضاع و فرهنگ هر جامعه به تناسب معنويت يا ماديت آن، دخالت كامل در برآورد مالي خسارات معنوي دارد. به همين دليل، با اينكه مواد 2و10 قانون مسئوليت مدني ايران، جبران خسارات معنوي را از طريق مادي ميسر كرده است، محاكم عملاً راههاي معنوي، همچون الزام به عذرخواهي از طريق جرايد را مرجح ميشمرند؛ در حالي كه در برخي مجامع غربي، خلاف آن مشاهده ميشود. ج: درج مفاد حكم در روزنامه براساس مادة 27: «شاكي خصوصي ميتواند از دادگاه صادركنندة حكم نهايي درخواست كند كه مفاد حكم، در يكي از روزنامهها به انتخاب و هزينة او آگهي شود.» د: جلوگيري از نشر و پخش و عرضة اثر مجازات مدني و جزايي متخلف براي احقاق حق پديدآورنده كافي نيست، بلكه در اكثر موارد بايد براي جلوگيري از نشر، پخش و عرضة اثر اقدام شود. در اين باره، مادة 29 قانون مقرر ميدارد: «مراجع قضايي ميتوانند ضمن رسيدگي به شكايت شاكي خصوصي نسبت به جلوگيري از نشر و پخش و عرضة آثار مورد شكايت و ضبط آن، دستور لازم به ضابطين دادگستري بدهند.» نتيجه حق مؤلف كه زاييده انديشه و فكر انسان است، نوعي مالكيت فكري محسوب ميشود. حق معنوي مؤلف، از جمله حقوق مؤلف است كه در كشورهاي تابع حقوق كامن لاو - بر خلاف كشورهاي داراي حقوق نوشته - پرتوي كمتري نسبت به حق مادي مؤلف دارد. حمايت از حقوق معنوي و مادي مؤلف، موجب تشويق و ترغيب مؤلفان، مصنفان و هنرمندان، و در نتيجه گسترش فرهنگ و هنر خواهد شد. نتايج مطالب پيشگفته عبارتند از: اولاً، بايد تعريف جامع و قانوني از حقوق معنوي ارائه شود. و در قانون، حقوق معنوي به طور مطلق غيرقابل انتقال معرفي شده است، كه بايد تصريح كرد كه قابل انتقال از طريق ارث يا وصيت است. ثانياً، حق عدول يا استرداد اثر، در قانون 1348 پيشبيني نشده است. بجا بود كه اين حق نيز كه يكي از حقوق معنوي مؤلف است، ذكر ميشد. ثالثاً، درست است كه در زمينة شرعي بودن حق مادي مؤلف اختلاف نظر وجود دارد، ولي همة فقهاي معاصر رعايت حق معنوي مؤلف را لازم و واجب ميدانند. رابعاً، در دادگاه كشور ما،كمتر دعوايي دربارة حق مادي و معنوي مؤلف مطرح شده است. برخورد رويه قضايي با اين مهم، در سطح بسيار ابتدايي قرار دارد. اميد است كه محاكم دادگستري و همچنين خود مؤلفان و هنرمندان، نسبت به اين حقوق توجه بيشتري بكنند. خامساً، با پيشرفت فنآوري و ارتباط فرهنگها و تمدنها، موضوعات جديدي، از جمله حقوق برنامههاي كامپيوتري به وجود آمده، كه بجاست با مقتضيات زمان مقرراتي مطابق با آنها پيشبيني و وضع گردد.و محاكم خاصي نيز براي رسيدگي به مسائل مطروحه تأسيس شود. كتابنامه 1. آذري، آذركيوان، «حقوق معنوي پديدآورنده اثر»، نشرية دانشكدة حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران، شمارة 22، 1360 2. آيتي، حميد، حقوق آفرينشهاي فكري، تهران: نشر حقوقدان، 1357 3. ابراهيمزاده پاشا، حسن، حمايت از مؤلفين برنامههاي كامپيوتري، پاياننامة كارشناسي ارشد، دانشگاه شهيد بهشتي، 1376 4. جعفري لنگرودي، محمدجعفر، حقوق امول، تهران: گنج دانش، 1370 5. جوناسكو،اورليان، ترجمه: محسن فرشاد، مجلة مؤسسه تطبيقي دانشگاه تهران، شمارة 2 6. دواني، علي، مفاخر اسلامي، ج2، تهران: انتشارات اميركبير، چ1، 1366 7. الزحيلي، وهبة، «حق تأليف، نشر و توزيع»، ترجمه: محمود رضا، افتخارزاده، حقوق مؤلفان، هنرمندان و ناشران در فقه معاصر اسلامي، نشر هزاران، 1376 8. سعيديفر، عباس، حق مؤلف درحقوق ايران و تطبيق بين سيستم حقوق ايران و فرانسه، پايان نامة‌كارشنارسي ارشد، دانشگاه شهيد بهشتي، 1362 9. السنهوري عبدالرزاق، الوسيط في شرح القانون المدني، ج8، قاهره: داراحياء التراث العربي، 1967 10. صادقي مقدم، هوشنگ (محمدحسن)، حقوق مؤلف در ايران و كنوانسيونهاي بينالمللي، پاياننامة كارشناسي ارشد، دانشگاه تربيت مدرس، 1376 11. صادقي نشاط،امير، حمايت از حقوق پديدآورندگان نرم افزارهاي كامپيوتري، تهران: سازمان برنامه و بودجه، 1376 12. صفايي، سيدحسين، مقالاتي دربارة حقوق مدني و تطبيقي، تهران: نشر ميزان، 1375 13. عبادي، شيرين، «ميزگردي پيرامون پديدآورندگان آثار فكري»، سروش، شمارة 763، سال 17، 1374 14. كوچكيپور، علياكبر، «حقوق پديدآورندة آثار ادبي و هنري»، اطلاعات، 4بهمن، 1372 15. گرجي، ابوالقاسم، «حقوق معنوي و حكم آن»، خبرنامة انفورماتيك، شمارة 3و4، سال7، 1371 16. مرادي، نورالله، «حق مؤلف»، نامة انجمن كتابداران ايران، شمارة 2، دورة 6، 1352 17. مشيريان، محمد، حق مؤلف و حقوق تطبيقي، رسالة دكتري، دانشگاه تهران، 1339 18.claude Dock, Marie, Etudes sur de droit dauteur Bibl: d Histoire du droit romain, paris, 1963 19.Morillot, Andre, de la protection accorde aux oeuvre d art en Allemagne 20.Stromholm, le droit moral de lauteur, 1967, T.1 منبع:www.lawnet.ir ادامه دارد...
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 522]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها