محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1841932805
شناسایی عوامل مؤثر بر استقرار حکومت مهدوی بر اساس رویکرد استراتژیک
واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
شناسایی عوامل مؤثر بر استقرار حکومت مهدوی بر اساس رویکرد استراتژیک
برای تغییر اساسی در نگرش و تفکرات جامعه، نیازمند تغییرات اساسی در بینش و نظریات کودکان و جوانان هستیم. به همین جهت، در مدارس و دانشگاه‌ها با بازنگری در سرفصل دروس و متون درسی و گنجاندن مباحث مهدویت و فرهنگ اسلامی، گامی اساسی را در استقرار حکومت مهدوی در جامعه می‌توان برداشت.
بخش دوم و پایانی/ ویژگیهای حکومت جهانی امام عصر(عج) حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) دارای ویژگی‌هایی است؛ از جمله: 1. رشد سریع علم و علوم اسلامی؛ 2. جهانی شدن عدالت؛ 3. حکومت صالحان در زمان ظهور؛ 4. آبادانی جهان؛ 5. وجود امنیت در زمان ظهور؛ 6. برادری و برابری و نبود تبعیض؛ 7. اجرا کردن شیوۀ حضرت رسول(ص) ؛ 8. از بین رفتن هر نوع بیماری و ناراحتی و نقص عضو و ناتوانی؛ 9. نبود فقیر و نیازمند (همو). ماهیت حکومت جهانی مهدویت حکومت جهان اسلام به رهبری امام زمان(عج) دارای روح و ماهیت ویژه‌ای است که دیگر حکومت‌ها از آن بی‌بهره‌اند. ماهیت حکومت اسلام، آموزه‌های وحیانی است که به انسان تعلیم می‌دهد که خدای او یکی است و فقط باید در برابر خداوند عبادت و کرنش کند و در رفتار و کردارش از دایرۀ بندگی خدا بیرون نرود؛ زیرا خداوند در قرآن می‌فرماید: (وَ اعْبُدُوا اللهَ وَ لَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً). این حکومت پیامی دارد تا در بستر عمل به ارزش‌های وحیانی، دنیای بهتری را به وی ارزانی بدارد. متأسفانه آن‌چه در حکومت امروز بشری کمتر وجود دارد یا اصلاً به چشم نمی‌خورد، خداست و پای‌بندی به وحی و اخلاق و ارزش‌های معنوی کمتر دیده می‌شود. حکومت مادی بر اساس سرمایه‌اندوزی، مال‌پرستی و سود بیشتر، از هر طریق و ترفند، بنا شده است. این تاروپود، جای عشق به خوبی‌ها، ارزش‌ها، ایثار و مجاهدت‌ها و بالأخره زیبایی‌های زندگی را اشغال کرده، به‌طوری که جامعۀ انسانی را از گردونۀ خوبی‌ها حذف نموده است. بنابراین حکومت مادی، می‌پندارد که دین و امور معنوی، در پیوندهای اجتماعی ناکارآمد است و این پندار تا جایی در افکار و اندیشۀ جامعه بشری ریشه کرده که معتقد است تمدن و حکومت را باید بدون در نظر گرفتن ارزش‌ها پایه‌ریزی کرد. استاد شهید مرتضی مطهری در این باره می‌نویسد: «فکر خدا و زندگی اخروی را باید کنار گذاشت ... باید رأفت و رقت قلب را دور انداخت. رأفت از عجز است؛ فروتنی و فرمان‌برداری از فرومایگی است؛ حلم و حوصله، عفو و اغماض، از بی‌همتی و مستی است . مردانگی باید اختیار کرد. بشر باید به مرحلۀ مرد برتر برسد، عزم و اراده داشته باشد. این است روح حکومت مادی غرب که از باب نمونه به آن اشاره کردیم.» ولی حکومت جهانی مهدویت که به همت توانای امام عصر(عج) توسعه و گسترش می‌یابد و بر اساس وحی و ماهیت دینی جلوه‌گری می‌کند، دارای چند ویژگی خواهد بود (طاهری، 1388): 1. ایمان و معنویت: ایمان و معنویت شاخص اول به شمار می‌آید. انگیزه و موتور پیش‌برندۀ حقیقی در نظام مهدوی، ایمانی است که از سرچشمۀ دل و فکر مردم می‌جوشد و دست و پا و وجود آنها را در جهت درست به حرکت درمی‌آورد. پس شاخص اول، دمیدن و تقویت روح ایمان و معنویت و دادن اعتقاد و اندیشه‌ای درست به افراد است (کارگر، 1386: 76). 2. عدل و احسان: عدل و احسان، در حکومت جهانی اسلام سنگ زیرین است. اجرای عدالت اجتماعی و گسترش آن، از بنیادی‌ترین ویژگیهای حکومت مهدویت است که پیامبر اکرم(ص) و معصومان: نیز بر این حقیقت انگشت نهاده‌اند که امام زمان(عج) خواهد آمد و جهان پر از ظلم و جور را پر از عدل و داد خواهد کرد. بنابراین می‌توان گفت: اجرای عدالت بر اساس دین، سرآغاز انقلاب اجتماعی و حکومت جهانی آن حضرت است و این اجرای عدالت، به کارگزاران و کارکنانی عادل و نیکوکار نیاز دارد. (لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَ الْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ)؛ (حدید: 25) به راستى ما پیامبران خود را با دلایل آشکار روانه کردیم و با آنها کتاب و ترازو را فرود آوردیم تا مردم به انصاف برخیزند. از این‌رو، همان‌طور که پیامبران وظیفه داشتند تا مردم را برابر کتاب و میزان، به دادگری به پا دارند، حضرت مهدی(عج) نیز وظیفه دارد بر سیرۀ پیامبران، جامعۀ انسانی را به دادگری به پا داشته و از نارواها و ستم باز دارد. (إِنَّ اللهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسَانِ وَإِیتَاءِ ذِی الْقُرْبَى وَ یَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنکَرِ وَ الْبَغْیِ)؛ (نحل: 90) در حقیقت، خدا به دادگرى و نیکوکارى و بخشش به خویشاوندان فرمان مىدهد و از کار زشت و ناپسند و ستم بازمىدارد. این آیه، اصول ارزش‌های فردی و اجتماعی را ترسیم کرده و نیز از ضدارزش‌ها و پلیدی‌ها بازداشته است. این آیه به معنای واقعی و کامل، در عصر ظهور اجرا خواهد شد. عدل یعنی نگه‌داشت دقیق حقوق مردم و مبارزه فراگیر و همه‌سویه با نابرابری‌ها. احسان، جایگاه برتری در میان ارزش‌های اجتماعی اسلام دارد که به یک معنا بالاتر از عدالت است؛ زیرا اگر در هر حکومت پایه‌های حقوقی انسانی، بر اساس عدالت اجتماعی استوار گردد، جلوه‌های احسان و نیکوکاری، فضای جامعه را می‌آکند. 3. استحکام پیوندهای اجتماعی: به‌طور کلی تاروپود و ساختار هر تمدن و حکومتی را افراد آن می‌سازند. جامعۀ بشری با برخورداری از روح جمعی، پایه‌های حکومت را بنا می‌کند و بر پویایی و شکوفایی آن می‌افزاید. انسان‌ها به پاره‌های پیکر حکومت می‌مانند که به هر نسبت پیوند و زندگی جمعی آنان بیشتر باشد، آثار پیشرفت و توسعه در آن حکومت نمایان‌تر است. در آموزه‌های اسلامی، مفاهیم و واژه‌هایی وجود دارد که پیام آنها بنیان‌گذاری و شکوفاسازی و استحکام روحیۀ جمعی و اجتماعی است؛ مانند «توادّ»، «تراحم»، «تعاضد»، «تواصی» و از همه گویاتر واژۀ «تعاون» که خداوند در قرآن به عنوان یک دستور اجتماعی به انسان‌ها می‌فرماید: (تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوَى وَ لَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَ الْعُدْوَانِ)؛ (مائده: 2) در نیکوکارى و پرهیزگارى با یکدیگر همکارى کنید و در گناه و تعدّى دستیار هم نشوید. بنابراین، از آیات و روایات به خوبی استفاده می‌شود که تعاون بر نیکی و نیکویی، به مفهوم گستردۀ آن یعنی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، در یکی از ابزارهای تمدن اسلامی است و روشن است که پیدایش روح جمعی و تعاون، ساخته و پرداختۀ حکومت اسلامی است (حائری‌پور، 1388: 12). 4. برقراری امنیت: در هر فرهنگ و حکومتی، امنیت اجتماعی اصل است. برقراری امنیت، از مهمترین نیازهای اساسی بشر به شمار می‌آید: امنیت سیاسی، قضایی، قانونی، اقتصادی، حقوقی، اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی و خانوادگی. بستر زندگی سالم و جامعۀ صالح، امنیت و آرامش را فراهم می‌سازد. از مهمترین محصولات امنیت، پدیدار شدن نشانه‌های عدالت است و مردم، همبستگی بیش‌تری پیدا می‌کنند. در این صورت، راه‌های نفوذ هجوم‌ها و شبیخون‌های دشمنان داخلی و خارجی را با تمام توان می‌بندند و آقایی و سربلندی خویش را پاس می‌دارند. برقراری امنیت به معنای اعم آن، یکی از ویژگیهای حکومت جهانی مهدوی است. همه‌جا و در همۀ موارد ذکر شده که امنیت و آرامش، در حد اعلای آن گسترش می‌یابد و در آن حکومت، جان و مال و ناموس و آبروی مردم از هر آسیبی در امان می‌ماند. شاید این آیۀ شریفه بر همین مورد یعنی حکومت جهانی آن حضرت تطبیق می‌یابد: (وَ لَیُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً)؛ (نور: 55) و بیمشان را به ایمنى مبدل گرداند. امام صادق(ع) می فرماید: «آیۀ شریفه دربارۀ حکومت امام زمان است» و سپس ادامه می‌دهد: در آن زمان چندان امنیت بر سراسر جهان گسترده می‌شود که از هیچ چیز به چیز دیگر، زیان نمی‌رسد. ترس و وحشتی به چشم نمی‌خورد. حتی جانوران و حیوانات در بین مردم رفت و آمد می‌کنند و نسبت به یکدیگر آزاری ندارند (متقی‌زاده: 1389: 52). 5. ساماندهی اقتصادی: در تعالیم دینی و آموزه‌های آن، پیوندی استوار بین مسائل اقتصادی و مسائل معنوی دیده می‌شود. در این زمینه روایات فراوان است؛ از جمله پیامبر(ص) فرمود: لولا الخبز ما صلّینا و لا صمنا و لا ادّینا فرائض ربّنا؛ (کلینی، 1365: ج5، 73) بدون نان، نه عبادت می‌توان کرد و نه روزه می‌توان گرفت و نه واجبات دیگر را می‌توان انجام داد. ثلاثة أشیاء یحتاج النّاس طُرّاً إلیها: الأمن و العدل و الخِصب؛ (حرانی، 1404: 320) سه چیز است که همۀ مردم به آن نیاز دارند: امنیت، عدالت و فراوانی ارزاق. 6. رشد عقل و گسترش دانش: عقل در نظام و حکومت اسلامی، جایگاه ویژه‌ای دارد و رکن حرکت و تلاش به شمار می‌رود. عقل ستون خیمۀ دین است و دین بدون عقل، جایگاه حقیقی خود را پیدا نمی‌کند. اساساً دین بدون عقل شناخته نمی‌شود و مجهول می‌ماند. عقل گوهر دین را می‌شناساند و به انسان می‌فهماند و دستور می‌دهد که در برابر آن سر فرود آورد و به فرمان‌هایش گردن نهد. خلاصه عقل، راهنمای انسان است به سوی زیبایی‌ها، خوبی‌ها، ارزش‌ها، راستی‌ها و پرهیزدهنده از خطرها. از این‌رو در قرآن، از عقل به خِردورزی، اندیشیدن به علم و دین آگاه شدن و فرزانگی سفارش بسیار شده است و در فقه اسلامی نیز عقل، یکی از منابع چهارگانه اجتهاد به شمار می‌رود؛ زیرا اجتهاد بدون در نظر گرفتن این رکن مهم و پایه استوار، ناتمام است. از امام صادق(ع) درباره جایگاه عقل در زندگی بشر سؤال شد. حضرت در پاسخ فرمود: ما عبد به الرّحمن و اکتسب به الجنان؛ (کلینی، 1365: ج1، 11) چیزی است که با آن خداوند عبادت می‌شود و بهشت به دست می‌آید. سپس سؤال‌کننده پرسید: «آن‌چه معاویه در زندگی خود به کار بست چه بود؟» حضرت در پاسخ فرمود: تلک النّکراء، تلک الشّیطنة و هی شبیهة بالعقل و لیست بالعقل؛ (همو) معاویه نیرنگ، فریب و شیطنت داشت و آن، مانند عقل بود نه خود عقل. در حکومت اسلامی مهدویت، عقل با بندگی، اخلاق، ارزش و تقوا، پیوند ناگسستنی دارند. هرگاه عقل با یکی از این‌ها و صدها ارزش والای دیگر، همراه نباشد، از مدار خارج می‌شود
و جامعه به نیرنگ می‌آلاید و هرگونه سودجویی، استثمار، استعمار و به بردگی واداشتن دیگران، خردورزی نام می‌گیرد. علم و تکنولوژی که دست‌آورد عقل و خرد است، اگر با عقل سالم و به دور از هوا و هوس به کار گرفته نشود، فاجعه به بار می‌آورد، همان فاجعه‌ای که امروز شاهد آن هستیم. 7. سادگی در تجملات: سادگی ویژگی دیگر حکومت حضرت حجت(عج) است. امام رضا(ع) می‌فرماید: اگر قائم ما ظهور نماید، خوراکش جز غذایی ساده و مقداری شیر نخواهد بود و لباسش خشن و غیرلطیف است )مجلسی، 1394: ج52، 358). حضرت مهدی(عج) در سادگی از پیامبر اسلام پیروی می‌کند. امام برای خود بسیار سخت‌گیر است؛ لباس خشن می‌پوشد و نان جو می‌خورد. اما برای امت، بسیار مهربان است؛ زیرا مردم به او پناه می‌برند (حکیم، 1422: 221). حضرت اگر زندگی ساده دارد، به دلیل این نیست که مجبور است و توان زندگی با تجمل را ندارد؛ زیرا در آن زمان، زندگی مردم عادی بسیار خوب است و آنان از بهترین نعمت‌ها بهره‌مند هستند، چه رسد به اینکه رهبر جامعه که همه چیز در اختیارش است. اما زندگی حضرت شاید به این دلیل ساده باشد که ایشان به زندگی دنیایی زیاد اهمیت نمی‌دهد و به اندازۀ نیاز و قرب الهی از آن استفاده می‌کند. 8. تکامل اخلاق و عزت اجتماعی: در آن زمان مردم آسایش فراوانی دارند و عزت نفسشان چنان بالا می‌رود که از پذیرفتن زکات و امثال آن امتناع می‌کنند. رسول خدا(ص) فرمود: هنگامی که حضرت مهدی ظهور کند، مردم اموال و زکات‌ها را در کوچه‌ها می‌برند، ولی کسی پیدا نمی‌شود که به دریافت آنها حاضر باشد. امام باقر(ع) نیز فرمود: مردم، مالیات خود را بر گردن گذاشته، به سوی مهدی می‌روند. خداوند به شیعیان ما در زندگی رفاه و آسایش داده است و آنان در بی‌نیازی به سر می‌برند، و اگر لطف و سعادت خداوند آنان را دربر نمی‌گرفت، سرکشی می‌کردند (مجلسی، 1394: ج52، 345). حضرت اباعبدالله(ع) فرمود: در زمان ظهور حضرت قائم، زمین گنج‌های خود را بیرون می‌ریزد، به‌گونه‌ای که مردم آن را بر روی زمین می‌بینند. مردم زکات مال خود را به دوش می‌گیرند تا مستحقی بیابند و زکات مال را به او بدهند، اما به دلیل اینکه خداوند آنها را بی‌نیاز گردانیده و به فضل خویش به آنها روزی داده است، کسی پیدا نمی‌شود تا زکات را قبول نماید (همو: ج52، 337). از این احادیث چنین برمی‌آید که مردم از لحاظ زندگی مادی، در آسایش و راحتی خواهند بود. دلیل آن واضح است؛ زیرا از یک‌سو، باران فراوان می‌بارد که باعث می‌شود زمین برکاتش را خارج کند و از سوی دیگر، مردم اموال واجب خود را بیرون می‌آورند و افراد جامعه عزت‌طلب و قانع هستند و امام نیز اموال را مساوی میانشان تقسیم می‌کند. این عوامل باعث می‌شود تا مردم در جامعه، از لحاظ اقتصادی زندگی مرفهی داشته باشند. 9. توحیدمحوری: توحیدمحوری، از مهمترین ویژگیهای حکومت جهانی اسلام است. همۀ قوانین و تدابیر اجرایی در این حکومت بر محوریت توحید استوار است. توحید سرچشمۀ وحدت در قانون‌گذاری و محور مشترک تمام جوامع بشری در جایگاه بندگان خدای یکتاست. حکومت جهانی اسلام به صورت تجلی ارادۀ الهی، بالاترین سازوکار مدیریتی و اجرایی است. بر اساس اندیشۀ توحیدی، نابرابری‌های طبقاتی و نژادی رنگ می‌بازد و همگان در صف واحد، پیرو این دین واحد و فرمان‌بردار قانون الهی شناخته می‌شوند. بی‌تردید نابرابری‌های طبقاتی، نژادی و خانوادگی، یکی از آسیب‌های زیان‌بار جامعۀ مستقل و سالم شمرده می‌شود. در جامعه‌ای نابرابر که امکانات و برخورداری‌های مادی و معنوی در اختیار طبقه خاص قرار دارد، بی‌عدالتی و تبعیض به وجود خواهد آمد و وجود تبعیض و نابرابری، حکومت‌ها را با چالش مشروعیت و مقبولیت و سرانجام بی‌ثباتی سیاسی روبه‌رو می‌سازد؛ اما در جامعۀ جهانی اسلام، برابری همگان در پیشگاه قانون و برخورداری برابر از امکانات موجود بر محوریت اندیشۀ توحیدی‌محوری، به ایجاد قانون واحد و روش واحد قانون‌گرایی و قانون‌گذاری می‌انجامد و جامعۀ چندپاره را به وحدت و یک‌رنگی می‌رساند. در همین زمینه، امام صادق(ع) حکومت آن حضرت را چنین معرفی می‌فرماید: ای مفضّل، سوگند به خدا که او (مهدی(عج) ) اختلاف میان ملت‌ها و ادیان را برمی‌چیند و دین، واحد می‌شود؛ همان‌گونه که خدا فرموده است: «در حقیقت، دین نزد خدا همان اسلام است» (همو: ج3، 45). 10. اجرای کامل قوانین: از جمله عواملی که در نیک‌بختی یا نگون‌بختی اصلاح، سازندگی، تباهی و انحطاط جامعه‌ها و تمدن‌ها نقش سرنوشت‌سازی دارد، قوانین و مقررات حاکم بر جامعه و تمدن در ابعاد گوناگون حیات، به‌ویژه حکومت و سیاست و قضاوت است. قوانین با همۀ انواع و اقسام آن، ابزارها و دستگاه‌های تربیت‌کننده‌ای هستند که جامعه را به سوی ارزش‌ها یا ضدارزش‌ها جهت می‌دهند و به سوی نیکی و نیک‌بختی یا شرارت و نگون‌ساری سوق می‌دهند. در این میان، تنها قوانین اسلام واقعی است که نیک‌بختی جامعۀ انسانی را در دنیا و آخرت تضمین می‌کند. قوانین اسلام، احکام و مقررات راستین خدا، جز در زمان پیامبر(ص) و امیر مؤمنان علی(ع) به‌طور کامل اجرا نگردید و فعلیت همۀ آنها در عصر حضرت مهدی(عج) و جامعۀ مهدوی محقق خواهد شد. تمامی قوانین و مقررات بیگانه از اسلام و قرآن، در حکومت امام مهدی(عج) دور ریخته می‌شود و هرگز بدان‌ها عمل نمی‌گردد و به جای آنها، مقررات درخشان و زندگی‌ساز برخاسته از قرآن و شیوه راستین پیامبر(ص) امور مردم را تدبیر و شئون کشور را تنظیم می‌کند و در کران تا کران جامعه‌ها، همان‌گونه که شایسته و بایسته است، اجرا می‌شود. در واقع هدف حضرت مهدی(عج) همان هدف بعثت خاتم الانبیاست که در جامعۀ فعلی و قبل از جامعۀ مهدوی، به واسطۀ فقدان شرایط و موانع خارجی تحقق نیافته و در جامعۀ مهدوی شرایط فراهم و موانع مرتفع خواهد شد (کارگر، 1386: 45). 11. صفا و اخوت: در نظام مهدوی، درگیری‌های برخاسته از انگیزه‌های خرافی و شخصی و منفعت‌طلبی، مردود است و با آن مبارزه می‌شود. فضا، فضای صمیمیت، برادری و همدلی است (الهی‌نژاد، 1387: 67). 12. صلاح اخلاقی و رفتاری: اسلام انسان را تزکیه می‌نماید و از مفاسد و رذایل اخلاقی پیراسته و پاک می‌کند و انسانِ بااخلاق می‌سازد: (وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَ الْحِکْمَةَ) (جمعه: 2) تزکیه یکی از آن پایه‌های اصلی است (همو). 13. اقتدار و عزت: جامعه و نظام مهدوی، توسری‌خور و وابسته و دنباله‌روی هر بیگانه‌ای نیست؛ بلکه عزیز و مقتدر و تصمیم‌گیر است؛ صلاح خود را که شناخت، برای تأمین آن تلاش می‌کند و کار خود را به پیش می‌برد (همو). 14. کار و حرکت و پیشرفت مستمر: در نظام مهدوی، توقف وجود ندارد. به‌طور مرتب حرکت و کار و پیشرفت است. البته این کار، لذت‌آور، شادی‌بخش و نیرودهنده است. از این‌رو، مسئولان نظام باید در این زمینه همه تلاش خود را به کار گیرند تا هم خدمات فرهنگی و معنوی آنان جلوه بیش‌تری یابد، هم به رسالت مهم خویش پای‌بند باشند و هم ضامن تداوم و بقای انقلاب و حافظ ارزش‌ها شوند (همو). مقام معظم رهبری می‌فرماید: در زمینه فرهنگی ... ما باید روحیۀ ایمان و عنصر ایثار و فداکاری را در درجۀ اوّل در خودمان و سپس در مردم تقویت کنیم. این هم باید در برنامه‌ها گنجانده و دیده شود. بخش مهمّی که قدرت ملی ما را تشکیل داد، همین روحیۀ ایثار بود که در جنگ به صورت شهادتطلبی ظاهر شد. ... اگر ما بتوانیم این را در خودمان تقویت کنیم همۀ معادلات قدرت در دنیا به سود ما به هم خواهد ریخت (دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران، 15/5/1382). 15. ریشه‌کن شدن فقر: وقتى همۀ منابع زمینى براى امام مهدى(عج) آشکار شود و برکات آسمان و زمین، بر مردم زمان او بىدریغ جریان یابد و بیتالمال به عدالت تقسیم گردد، جایى براى تهی‌دستى نمىماند و بشر در دولت امام مهدى(عج) براى همیشه از چنگال فقر و ندارى رها مىشود. در روزگار ایشان روابط اقتصادى، بر اساس برادرى و برابرى شکل مىگیرد و اصل سودجویى و منفعتطلبى شخصى، جاى خود را به حس دل‌سوزى، غم‌خوارى و مواسات با برادران دینى مىدهد و در این حال، همه یکدیگر را اعضاى یک خانواده می‌دانند و بوى یگانگى و یک‌رنگى در همه جا به مشام می‌رسد. از روایات استفاده مىشود که بی‌نیازی مردم در آن زمان، به جهت روحیۀ قناعت و بىنیازى روحى است. به بیان دیگر، پیش از آن‌که مردم از بیرون، صاحب مال فراوان شوند و بىنیاز گردند، از درون، روح بىنیازى در آنها به وجود می‌آید و به آن‌چه خداوند از فضل خویش به آنها عطا کرده، خشنود مىگردند و بنابراین چشمى به اموال دیگران ندارند. پیامبر اکرم(ص) در این زمینه می‌فرماید: و خداوند دلهاى امت محمد(ص) را از بىنیازى پر مىکند و عدالت مهدوى همۀ آنها را دربر مىگیرد (صافی گلپایگانی، 1383: 167). 16. مقابله با تهاجم فرهنگی و مظاهر فساد: مقام معظم رهبری می‌فرماید: برای یک ملت فاجعۀ فرهنگی از فاجعۀ اقتصادی بسیار سنگین تر و خسارت‌بارتر است. یورش فرهنگی از یورش نظامی بسیار بی‌رحمانه‌تر وصعب‌العلاج‌تر است. ایشان در جای دیگر فرموده است: امروز حتی دیرباورترین اشخاص نیز خط و نشان دشمنان سوگندخوردۀ انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی را در صحنۀ پرماجرای تهاجم فرهنگی به وضوح مشاهده می‌کنند. در این تهاجم خطرناک، نه‌فقط ارزش‌های اسلامی بلکه فرهنگ اصیل ملی مردم، پیش‌تر باورهای راه‌گشا و مبارک آنان آماج تیرهای زهرآگین دشمنان قرار گرفته است و صدها رسانۀ گفتاری و تصویری و نوشتاری و انبوهی از نویسندگان و پژوهش‌گران و گویندگان و هنرمندان و پشت سر آنان سیاست‌بازان و سرمایه‌داران و مزدوران‌شان، از چهار گوشۀ جبهۀ استکبار، ایران اسلامی و ملت سرافراز آن و به‌ویژه نسل جوان نام‌آور و شجاع را هدف گرفته‌اند. باید مسئولین نظام جهت آگاهی به نسل جوان کشور و رفع فساد جامعه بکوشند. روش‌شناسی تحقیق این تحقیق از نظر هدف تحقیق، از نوع کاربردی است. طرح آن توصیفی، از نوع پیمایشی است. در این تحقیق، از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شده است. به عبارتی نمونۀ آماری تحقیق حاضر به صورت تصادفی ساده، از بین کارشناسان، مدیران و متخصصان امور دینی در حوزه و دانشگاه، در سازمان‌های تبلیغات اسلامی و فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر قم انتخاب شده‌اند. جدول _ تعداد پرسش‌نامه توزیع‌شده تعداد پرسش‌نامه‌های توزیع‌شده تعداد پرسش‌نامه‌های جمع‌آوری‌شده 100 95 در این تحقیق، ابتدا از طریق مطالعۀ مبانی نظری و ادبیات تحقیق و تبادل نظر با متخصصان امر، به شناسایی ابعاد و شاخص‌های حکومت مهدوی پرداخته شد. بعد از جمع‌آوری اطلاعات و مشخص کردن فاکتورهای اصلی، از روش پیمایشی که یکی از انواع روش‌ها تحقیق است، استفاده گردید و پرسش‌نامه‌ای برای شناسایی شاخص‌های حکومت مهدوی با هیجده سؤال انتخاب شد. برای طراحی پرسش‌نامه، از مبانی نظری و مطالعات انجام‌شده و تبادل نظر با متخصصان امر و استادان راهنما و مشاور، استفاده گردید. در این تحقیق، به منظور اندازه‌گیری و سنجش پاسخ‌های داده‌شده، از مقیاس 5 امتیازی لیکرت استفاده گردیده است که از گزینه بسیار بااهمیت تا بسیار بی‌اهمیت را شامل می‌شود. برای سنجش پایایی پرسش‌نامه، از محاسبه ضریب α در نرم‌افزار spss استفاده شده که میزان 812/0 برای پرسش‌نامه شاخص‌های حکومت مهدوی به دست آمد و مشخص گردید که پرسش‌نامه از اعتبار لازم برخوردار است. در این تحقیق، از روش‌های آمار توصیفی و تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، برای بررسی نظریات کارکنان و کارشناسان استفاده شده است. البته در کنار آزمون‌های بالا، از آزمون آلفای کرونباخ نیز استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم‌افزار Spss استفاده شد. تحلیل داده‌های تحقیق تحلیل شاخص‌های حکومت مهدوی از دیدگاه کارشناسان و خبرگان برای تحلیل و رتبه‌بندی شاخص‌های حکومت مهدوی، از تحلیل اکتشافی استفاده شد. محقق بعد از تشکیل توابع تحلیل اکتشافی، به بررسی ارزش هر یک از مؤلفه‌ها بر اساس ماتریس تشکیل شده پرداخت. بعد از تحلیل داده‌های ماتریس‌های تشکیل شده، نتایج رتبه‌بندی شاخص‌های حکومت مهدوی به صورت ذیل به دست آمد: بر اساس نظر خبرگان، شاخص توحیدمحوری در رتبۀ اول قرار دارد. شاخص‌های عدالت، برابری و عدم تبعیض، پیاده‌سازی سیرۀ نبوی و شایسته‌سالاری در رتبه‌های دوم تا پنجم
قرار دارند. جدول رتبه‌بندی 18 فاکتور از دیدگاه خبرگان فاکتورها رتبه میزان اهمیت توحیدمحوری 1 6.79 % عدالت 2 6.67 % برابری و عدم تبعیض 3 6.59 % پیاده‌سازی سیرۀ نبوی 4 6.57 % شایسته‌سالاری 5 6.05 % سادگی و ساده‌زیستی 6 5.78 % اقتدار و عزت 7 5.54 % اجرای کامل قوانین 8 5.50 % نوع‌دوستی و برادری 9 5.45 % رشد عقل و افزایش دانش 10 5.32 % استحکام پیوندهای اجتماعی 11 5.28 % کار و تلاش، توسعه پایدار 12 4.80 % تکامل اخلاق 13 4.76 % امنیت و آرامش 14 4.47 % ریشه‌کنی فقر و نیازمندی 15 4.40 % ساماندهی اقتصادی 16 4.30 % مقابله با تهاجم فرهنگی 17 4.25 % حمایت از مظلومان 18 4.07 % نتیجه‌گیری تحقیق در راستای استراتژی‌های ایجاد حکومت مهدوی در کشور، به نکات ذیل می‌توان اشاره نمود: 1. استقرار و تحقق حکومت مهدوی، نیازمند تدوین چشم‌انداز، استراتژی و برنامه‌های بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت است. لذا در این بخش، به تعدادی از روش‌ها و استراتژی‌های تحقق حکومت مهدوی اشاره می‌شود: 2. تدوین چشم‌انداز حکومت اسلامی بر پایۀ تفکر مهدویت از دیدگاه قرآن، روایات و احادیث: تحقق یافتن حکومت مهدوی و تبلور شاخص‌های حکومت مهدوی در آن، نیازمند تدوین استراتژی‌هایی برای تحقق آرمان‌های حکومت مهدوی است. از این‌رو، تدوین استراتژی‌های حکومت مهدوی، نیازمند تدوین برنامه‌های بالادستی و پایین‌دستی است. از جمله سندهای بالادستی، سند چشم‌انداز است تا آرمان‌های حکومت مهدوی را معرفی نماید و مشخص کند که در این حکومت، به دنبال چه هستیم و به کجا می‌خواهیم برسیم. 3. تدوین استراتژی وحدت و انسجام میان مسلمانان: تقویت انسجام اسلامی یکی دیگر از راهکارهای موضوع دفاع از مهدویت می‌تواند باشد. اعتقاد به ظهور مهدی(عج) به جامعه شیعیان اختصاص ندارد، بلکه به عنوان یک موضوع اسلامی، نزد بسیاری از اهل سنت نیز معتبر و مورد احترام است. بر این اساس، دفاع از اصالت مهدویت، وظیفه همه مسلمانان است و این امر، نقش مهمی در جهت تقویت انسجام اسلامی می‌تواند ایفا نماید. در دورانی که جهان غرب، تحریف و تضعیف مبانی اعتقادی اسلام را دنبال می‌کند و تمام توان تبلیغاتی خود از قبیل رسانه، فیلم، ماهواره، بازی‌های رایانه‌ای و قلم و بیان را در این مسیر به کار گرفته است، ضرورت دارد کشورها و علمای اسلامی، ترغیب شوند تا یکپارچه به دفاع از اندیشه مهدویت بپردازند. امروز ضرورت ایجاد انسجام اسلامی برای مقابله با این وضعیت، بیش از هر زمان دیگر احساس می‌شود. بنابراین ضرورت دارد جهان اسلام به‌خصوص اهل تقریب و به‌ویژه شیعیان، در جهت تبدیل اندیشه مهدویت به عاملی برای وحدت و همگرایی فعالیت نمایند. یکی از شیوه‌های کاربردی در ایجاد وحدت اسلامی، تدوین آثار علمی در قالب کتاب، مجله و روزنامه، نیز برگزاری نشست‌های علمی و تبادل افکار و نظریات است. در آثار علمی باید به عوامل وحدت و عوامل اختلاف پرداخته شده و مشکلات جهان اسلام بررسی گردد. تدوین فقه مقارن و عقاید تطبیقی و مقایسه‌ای نیز باید از محورهای مهم آثار علمی باشند. کتاب‌هایی مانند الفصول المهمة نوشته علامه شرف‌الدین و انتشار مجله‌ای مانند رسالة التقریب، نقش بنیادی در زمینه‌سازی وحدت اسلامی داشته‌اند. از سوی دیگر، با تدوین سریال‌ها و نمایش‌نامه‌ها نیز برای ایجاد وحدت اسلامی می‌توان زمینه‌سازی نمود. بهتر است این دست از آثار، به زبان‌های مختلف ترجمه شوند و در اختیار مسلمانان قرار گیرند. 4. استراتژی ترویج و اشاعۀ فرهنگ مهدویت و اعتقاد به مهدویت و وجود منجی موعود، با ویژگی‌هایی که شیعه به آن اعتقاد دارد: جمهوری اسلامی ایران در عرصۀ سیاست خارجی به‌ویژه دیپلماسی فرهنگی، باید از جایگاه ویژه‌ای برخوردار باشد. کشوری که به اندیشۀ مهدویت معتقد بوده و در انتظار نظامی مبتنی بر عدل و صلح است، نمی‌تواند نظم ظالمانه فعلی در عرصه بین‌الملل را بپذیرد. این کشور باید مبانی فکری نظام جهانی مبتنی بر بی‌عدالتی را به چالش کشد و بر ضرورت استقرار یک نظام عادلانه بین‌المللی در جهان اصرار ورزد. لذا استفاده از تریبون‌های بین‌المللی برای افشای نقاط منفی نظم فعلی در جهان و معرفی نظم مبتنی بر عدالت و اخلاق باید کماکان در دستور کار دستگاه دیپلماسی کشور قرار گیرد. هم‌اکنون تئوری‌های نویسندگانی از قبیل هانتینگتون، جنگ و میان فرهنگ‌ها
و تمدن‌های جهان به‌ویژه تمدن‌های اسلامی و چینی را تشویق می‌کند. جلوگیری از وقوع جنگ بین تمدن‌ها، نیازمند اشاعۀ تفکر مهدویت اسلامی است؛ زیرا مهدویت با تکیه بر مکتب غنی و کامل اسلام و با آرمان صلح‌طلبی و عدالت‌خواهی، آینده‌ای امیدبخش را به انسان‌ها نوید می‌دهد. پیشنهادها 1. فرهنگ‌سازی و اشاعۀ فرهنگ مهدویت از طریق آموزش در مدارس و دانشگاه‌ها: برای تغییر اساسی در نگرش و تفکرات جامعه، نیازمند تغییرات اساسی در بینش و نظریات کودکان و جوانان هستیم. به همین جهت، در مدارس و دانشگاه‌ها با بازنگری در سرفصل دروس و متون درسی و گنجاندن مباحث مهدویت و فرهنگ اسلامی، گامی اساسی را در استقرار حکومت مهدوی در جامعه می‌توان برداشت. 2. رسانه‌های چندگانه، همچون تلویزیون، رادیو، روزنامه‌ها، وبلاگ‌ها، ماهواره‌ها و ... از ابزارهای اصلی و تأثیرگذار بر روی فرهنگ جامعه است. صدا و سیما می‌تواند به سمت تدوین و ساخت برنامه‌های ارزشی، با رویکرد اسلامی و تأکید بر تفکر مهدویت گام بردارد و در جهت استقرار شاخص‌های حکومت مهدوی در نظام حکومتی کشور تلاش نماید. در صورت تغییر فرهنگ جامع به سوی مهدویت و انتظار ظهور، آحاد جامعه از مسئولان می‌خواهند تا در جهت اصلاح ساختار و قوانین کشور در راستای استقرار حکومت مهدوی گام بردارند. 3. در کشور ما، هرچند بنا بر سخنان مقام معظم رهبری، شورای عالی انقلاب فرهنگی متولی اصلی فرهنگ است، نهادهای مختلفی همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم تحقیقات و فن‌آوری و ... نیز متولی هستند. از این‌رو، ساختارهای موازی در جهت فرهنگ‌سازی در جامعه گام برمی‌دارند. لذا هماهنگی و یکسان‌سازی برنامه‌ها و استراتژی‌های این نهادها ضروری به نظر می‌رسد. از این‌رو، باید ساختاری مناسب و هماهنگ در این حوزه ایجاد شوند تا برنامه‌های اشاعۀ فرهنگ مهدویت، با دیدگاه‌ها و سلیقه‌های مختلف اجرا نشود که این تفاوت در سلیقه‌ها، ممکن است باعث سردرگمی جامعه شود و در نهایت نتایج معکوسی دربر داشته باشد. 4. نهادینه شدن فرهنگ مهدوی و فرهنگ‌سازی، نیازمند داشتن مبانی نظری قوی و تدوین منابع و کتب مناسب در ا ین زمینه است. برای تحقق این امر، باید مراکز پژوهشی در حوزۀ مهدویت ایجاد شوند که به‌طور خاص، در جهت تحقق اهداف حکومت مهدوی پژوهش کنند و نتایج آن را به صورت مکتوب چاپ نمایند و در اختیار مراکز آموزشی و علمی قرار دهند تا مستندات در این زمینه افزایش یابد. هر چقدر مستندات و ادلۀ تفکر مهدویت در کشور افزایش یابد، پشتوانه قوی‌تری بر حمایت از تفکرات مهدویت در برابر پرسش‌ها و ابهامات موجود در این حوزه ایجاد می‌شود. 5. برقراری ارتباط مستمر بین حوزه و دانشگاه برای تبادل فکری میان این دو قشر: یکی از موانعی که به آن تأکید می‌شود، دوگانگی فکری میان دانشگاهیان و حوزویان است. این دو قشر، مبانی فکری و نظری متفاوتی دارند و باعث شده که دوگانگی به ظاهر ساده، ولی ریشه‌ای را در سطح جامعه به وجود آورند. بیشتر مبانی فکری دروس دانشگاهی به‌ویژه رشته‌های علوم انسانی، نشئت گرفته از مبانی فکری غرب است و تدریس این دروس در دانشگاه‌ها، نوع بینش و اصول اساسی تفکرات دانشجویان و استادان را عوض کرده و به شکل‌های گوناگون، در مبانی فکری جامعه نیز جریان یافته و نوعی دوگانگی در جامعه ایجاد نموده است. برای رفع این دوگانگی، نیاز است تا ارتباط مستمر بین دانشگاهیان و حوزویان برقرار شود. 6. عملیاتی نمودن ایجاد حکومت مهدوی: در ادامه، مدلی برای اجرا و فراهم نمودن شرایط ایجاد حکومت مهدوی در دانشگاه‌ها آورده شده است که این مدل را برای تمام سازمان‌های موجود در کشور برای استقرار حکومت مهدوی می‌توان ترسیم و عملیاتی نمود. منابع اسفندیاری، مصطفی، «بررسی مهمترین اختلاف‌های سنی و شیعه در مهدویت»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، 1388ش. اکرمی، موسی، «آینده‌شناسی و آینده‌نگری»، نشریه رهیافت، ش16، تهران، انتشارات مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، 1376ش. الهی‌نژاد، حسین، اتحاد و همگرایی در پرتو مهدویت و موعودگرایی، قم، انتشارات آیین احمد، 1387ش. پورعزت، علی‌اصغر، «تصویرپردازی از آینده»، نشریه سخن سمت، ش10، تهران، انتشارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، 1382ش. جعفریان، رسول، دین و سیاست در دوره صفوى، تهران، نشر علم، چاپ اول، 1388ش. حائری‌پور، مهدی، «شاخصه‌های جامعه منتظر ظهور»، مجموعه مقالات پنجمین همایش بین المللی دکترین مهدویت، جلد سوم، قم، انتشارات مؤسسه آینده روشن، 1388ش. حرّانی، ابن‌شعبه، تحف العقول عن آل الرسول(ص) ، قم، انتشارات جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1404ق. حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، تهران، انتشارات مکتبة الاسلامیة، بی‌تا. حکیم، سیدمنذر و جمعی از نویسندگان، اعلام الهدایة، قم، مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت:، 1422ق. خامنه‌ای، سیدعلی، «علوم انسانی و بایسته‌های آن»، مجله معارف، ش71، قم، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، 1388ش. شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمه: محمد دشتی، قم، انتشارات لاهیجی، چاپ دوم، 1379ش. دلشاد تهرانی، مصطفی، سیرۀ نبوی (منطق عملی)، دفتر سوم: «سیره مدیریتی»، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1373ش. شفیعی سروستانی، اسماعیل، درآمدی بر استراتژی انتظار، تهران، نشر موعود، 1381ش. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، منتخب‌الاثر فی الامام الثانی العشر، ترجمه: نثار احمد زرین، قم، مؤسسه منتظر، 1383ش. طاهری، محمدعلی، به نقل از سایت حوزه در سایت راسخون، 1388ش. غفرانی و تقوی گیلانی، «روش‌شناسی آینده‌شناسی»، نشریه رهیافت، ش22، 1379ش. ______________________ ، «مطالعات و روش‌شناسی آینده‌شناسی»، نشریه رهیافت، ش25، 1380ش. فروزنده دهکردی، لطف‌الله؛ جوکار، علی‌اکبر، مدیریت اسلامی و الگوهای آن، تهران، انتشارات دانشگاه پیام‌نور، 1386ش. فیروزآبادی،سیدحسن، «راهبردهای دولت زمینه‌ساز در توسعۀ پایدار طوع و رغبت مهدوی»، مجموعه مقالات پنجمین همایش بین‌المللی مهدویت، جلد دوم، قم، انتشارات مؤسسه آینده روشن، 1388ش. کارگر، رحیم، جستارهایی در مهدویت، قم، مرکز تخصصی مهدویت، چاپ اول، 1386ش. ___________ ، مهدویت (پیش از ظهور)، قم، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، دفتر نشر معارف، 1387ش. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1365ش. گودرزی، غلامرضا، «اصول و روش‌های آینده‌نگری علمی»، طرح تحقیقاتی مجمع تشخیص مصلحت نظام، 1381ش. _________________ ، تصمیم‌گیری استراتژیک (رویکرد موعودگرای شیعه)، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) ، چاپ اول، 1386ش. متقی‌زاده، زینب، جهانی شدن و فرهنگ مهدوی، قم، انتشارات بنیاد فرهنگی حضرت مهدی و مرکز تخصصی مهدویت، چاپ دوم، 1389ش. مجلسى، محمدباقر، بحار الانوار، تهران، انتشارات اسلامیه، 1394ق. محسنی کبیر، ذبیح‌الله، مهدی(عج) ، آخرین سفیر انقلاب، قم، انتشارات دانشوران، 1380ش. نیکزاد، عباس، «دفاع از حریم امامت و مهدویت»، مجله رواق اندیشه وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ش50، 1384ش. نیکزاد لاریجانی، میرسعید، «موانع و مشکلات فراروی مدیریت اسلامی در جامعه ایران و راه‌های برون‌رفت از آن»، سایت پایگاه مقالات مدیریت دانشگاه امام صادق(ع) ، 1384ش. http://zohoor.ir http://mouood.org منبع: فصلنامه مشرق موعود – شماره 19 انتهای متن/
94/03/21 - 05:36
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 203]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها