محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1832125942
مؤلفه‌های قرآنی انسجام اسلامی در آرمان شهر مهدوی
واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
مؤلفه‌های قرآنی انسجام اسلامی در آرمان شهر مهدوی
جامعة آرمانی مهدوی، در سایه‌سار اتحاد ملی و انسجام اسلامی با مؤلفه‌های قرآنی عدالت، مهرورزی، تعاون و همدلی، انفاق و احسان، امر به معروف و نهی از منکر بر اساس وعده خداوند در قرآن کریم محقّق خواهد شد.
چکیده اتحاد ملی و انسجام اسلامی به مثابه اصلی قاطع و ضروری در همه زمان‌ها محسوب می‌شود و از معدود مفاهیمی است که مورد توجه و تاکید خاص قرار گرفته است و همگان، قوام و دوام جامعه را بدان وابسته می‌دانند. در آرمان شهر مهدوی نیز این موضوع، تأمین کنندة منافع و مصالح اعضای آن و موجب استقرار امنیت و توسعه عدالت فردی و اجتماعی است. به طور کلی، امید مردم به تحقق پذیری جامعه بر خوردار از اتحاد ملی و انسجام اسلامی و باور آنها به امکان پذیر بودن استقرار نظام حکومت مبتنی بر وحدت درونی، لازمه‌ای اساسی در دستیابی به مشخصه‌های اجتماع عدل موعود می‌باشد که قرآن کریم نیز بر آن تأکید می‌کند. سعی نگارنده در این مقاله آن است که مؤلفه‌های قرآنی اتحاد ملی و انسجام اسلامی را در جامعة آرمانی مهدوی مورد اشاره و بررسی قرار دهد و ضرورت هر چه بهتر و بیشتر آمادگی برای نیل به جامعه آرمانی متحد و منسجم اسلامی را در روزگار موعود نمایان سازد. مقدمه اتحاد ملی و انسجام اسلامی، رمز پیروزی و ماندگاری جامعة بشری در همةعرصه‌ها است و اختلاف و تفرقه، عامل انحطاط و شکست آنان است ؛ زیرا در قرآن کریم، تمام بشریت، امّت واحد، قلمداد شده [1] و داستان و تاریخ امّت‌های پیشین زمینه و عبرتی کارساز برای اهل خرد به شمار آمده است، تا از تفرقه بپرهیزند. [2] در جامعه مهدوی (مدینه فاضله عصر موعود) نیز اتحاد ملی و انسجام اسلامی از ابعاد عظمت حرکت مهدوی در بعد گسترده جهانی به شمار می‌آید و به وسیله آن، به سوی تحقق آرمانهای الهی در این اجتماع گام بر داشته می‌شود؛ زیرا یاوران مهدی، یکرنگ و یک دلند: «قلوبهم مجتمعة»[3]. مبنای حرکت آنان، خدا خواهی و خدا پرستی مطابق شریعت الهی و دستورات عظیم و انسان ساز قرآن کریم است؛ به گونه‌ای که بدون پشتوانه قرآنی و الهی، هرگز آرمان معنوی اتحاد ملی و انسجام اسلامی محقق نخواهد شد و تشتّت و اختلاف، سراسر جوامع بشری را فراخواهد گرفت؛ بنابراین اندیشة ساختن مدینه فاضله‌ای که در آن، شهروندان، متحد و منسجم، فضیلت محور و ارزش مدار زندگی کنند، نیازمند توجّه به قوانین الهی است که توسط قرآن کریم و سخنان اهل بیت علیهم السلام برای تمام یاوران مهدیعجل الله تعالی فرجه الشریف و آرزومندان حضور در آرمان شهر مهدوی ترسیم و تعیین شده است. مولفه‌های اتحاد ملی و انسجام اسلامی بدون تردید، همه افراد بشر، دارای فطرت پاک الهی[4] و برخوردار از زندگی اجتماعی هستند. به فرمودة علامه طباطبایی رحمه الله علیه نتیجه معنای «کان الناس اُمةً»دو عبارت اساسی است: 1. انسان، موجودی اجتماعی و نیازمند حضور در اجتماع است. 2. انسان، موجودی است که به اتحّاد و انسجام درونی رغبت داشته و حضور او در اجتماع این تمایل را رنگین تر می‌سازد.[5] عوامل مختلفی، از یک سو، فطرت توحیدی مردمان را پوشانده و از سوی دیگر، آنان را از یکدیگر جدا و متفاوت ساخته است؛ قرآن کریم با تاکید بر همسانی سرشت انسان‌ها، تقوا را عامل برتری آنان بر یکدیگر[6]و صالحان را وارثان حقیقی زمین در جامعة موعود می‌داند؛[7] جامعه‌ای که از مسؤولیت‌های مهم و اساسی اش، دعوت مردم به اتحاد ملی و انسجام اسلامی به منظور پاسخ گویی به ندای فطری توحید[8]و حلّ اختلافات غیر طبیعی آن ها[9] از طریق اقامه عدل[10]و اجرای حدود الهی[11] و آزادسازی انسان ها[12] از غُل و زنجیرهای خرافات، عادات و رسوم غلط، جهل و نادانی، قوانین نادرست، اسارت و استبداد در چنگال طاغوتیان و زندگی ناهنجار طبقاتی و در یک کلام «امّت سازی متّحد و منسجم اسلامی و الهی» است؛[13] که در مسیر بعثت پیامبر اعظم و با همان اهداف الهی شکل می‌گیرد؛ اهدافی چون فراگیر شدن عدالت، امّتی یگانه و جهانی[14]، معتدل و متعارف و نمونه و شاهد بر همگان[15]و به دیگر سخن بهترین اُمّت از آغاز خلقت تا کنون[16]با مؤلفه‌های متّحدانه و منسجم گرای قرآنی عدالت، مهر ورزی، تعاون و همدلی، انفاق و احسان، امر به معروف و نهی از منکر، مبارزة جدی با هر گونه فساد و سامان دهی اُمور با توجه به این که بر اساس وعدة خداوند در قرآن کریم، جامعة بشری به سوی گسترش روز افزون اسلام و تحقق اراده الهی مبنی بر حاکمیت مطلق ارزش‌های خداوندی در حال حرکت است و در آینده، جامعه جهانی واحد و تکامل یافته‌ای به رهبری مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف تشکیل خواهد شد. که در آن، همة ارزش‌های امکانی و بالقوه انسانیت، به فعلیت می‌رسد و انسان، به کمال و سعادت واقعی خویش دست خواهد یافت، رسالت همه مذاهب و فرق اسلامی، برنامه ریزی و گام بر داشتن در جهت تحقّق جامعه‌ای متّحد و منسجم بر طبق اهداف نبوی صلی الله علیه و آله و بر مبنای قرآن و سیرة معصومانعلیه السلام می‌باشد که همان نیل به عصر ظهور (مدینه فاضله موعود) و آرمان شهر مهدوی است. این امر، نیازمند ایمان کامل[17]، شرح صدری خداداد،[18]اراده پولادین[19]، رحمتی فراگیر،[20]تلاشی طاقت فرسا،[21] صبر جمیل[22]و استقامتی و الا و همه جانبه و درشأن فرمان الهی[23] با اسوه پذیری از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله[24] و نمونه و شاهد قرار دادن او است[25] زیرا پیروی از او و الگو قرار دادنش، حیات بخش می‌باشد[26] و مشتاقان به ظهور و فرج مهدی آل محمد عجل الله تعالی فرجه الشریف را آماده تر و پایدار تر می‌کند. عدالت رعایت عدالت در زندگی اجتماعی، از مبانی مهم اتحاد ملی و انسجام اسلامی در آرمان شهر مهدوی است. عدالت مورد نظر در جامعة موعود، ریشه در ولاء‌ها و ولایت‌های موقّتی و غیر اسلامی ندارد، بلکه بر گرفته از ولایت اصیل الهی و در مسیر آن است. اقامه عدل، فرمان خداوند است[27] و از اهداف اصلی جامعةمهدوی در مسیر بعثت انبیای الهی و ولایت معنوی اولیای خداوند متعال است.[28]بر همین اساس، پایة ارتباطات خیر خواهانه و بر خاسته از انگیزه معنوی و همچنین ایثار و حمایت از دیگران را عدالت و حقوق آنان در این اجتماع تشکیل می‌دهد. امام باقر علیه السلام در این باره چنین می‌فرماید: «ان لله عزوجل جنه لا یدخلها الا ثلاثه؛ رجل حکم علی نفسه بالحق، و رجل زار اخاه المومن فی ا... و رجل آثر اخاه المومن فی ا...؛ خدای عزوجل بهشتی دارد که جز سه کس به آن وارد نشود: کسی که بر علیه خویش بر اساس حق و عدالت داوری کند؛ کسی که برادر مؤمنش را، به انگیزه الهی دیدار کند و کسی که برای رضای خدا، برادر ایمانی را بر خویش ترجیح دهد.»[29] آری، بر پایی عدالت، مأموریت پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و فرزند برومندش حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است. فراخوانی به عدالت، معیار اصلی تقوا[30] و جامعة ایمانی عصر موعود، جامعه‌ای سرشار از عدل و دوری از ظلم است.[31] اجرای عدالت در جامعة مهدوی، آن چنان فراگیر می‌شود که دشمنان را نیز شامل شده و مراعات آن، دربارة آنها نیز جدی تر و نمایان تر می‌گردد؛ همان گونه که قرآن کریم فرموده: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُونُواْ قَوَّامِینَ لِلّهِ شُهَدَاء بِالْقِسْطِ وَلاَ یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُواْ اعْدِلُواْ هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ»؛ «ای کسانی که ایمان آورده‌اید، برای خدا قیام کرده، شاهدان عدالت باشید. و دشمنی با گروهی وادارتان نکند که عدالت نورزید. عدالت ورزید که به تقوا نزدیک تر است و تقوا پیشه کنید که او به هر کاری که می‌کنید، آگاه است.»[32] در این آیه، به یک اصل اساسی و یک قانون کلی درباره اجرای عدالت در همة موارد بدون استشنا اشاره می‌کند و به تمام افراد با ایمان فرمان می‌دهد: «عدالت را بر پا کنید». باید در هر حال و هر کار و هر عصر، قیام به عدالت کنید ؛ این عمل، خلق و خوی شما شود و برای حضوری خالصانه و پایداردر جامعة آرمانی مهدوی، آماده گردید و انحراف از عدالت بر خلاف طبع و روح شما شود.[33] عدالت که به معنای قرار دادن هر چیز و هر شخص در جایگاه شایسته خویش است،[34]دایره‌ای بسیار گسترده دارد که هم حکم و قضاوت،[35] هم سخن و گفتار[36] و هم مسائل اقتصادی[37] و اجتماعی[38] را در بر می‌گیرد. در جامعه آرمانی مهدوی، عدالت در قوانین مالی و اجرای آنها و سیستم توزیع اقتصادی و مساوات در تقسیم و در همةزمینه‌ها به دقت ظهور می‌یابد؛ به طوری که امکانات زندگی و رفاه نسبی بدون تبعیض، برای همگان، قابل دست یابی بوده [39]، ثروت، در دست گروهی خاص، انباشته نمی‌شود تا آموزه قرآنی (کی لا یکون دوله بین الا غنیاء منکم)؛[40] «تا میان توانگران شما دست به دست نگردد» تحقّق یابد. باید دانست در جامعه‌سازی آرمانی مهدوی، اقامه عدالت توسط همه انسان‌ها، تنها یک شعار زیبا و تعارف دلکش نیست؛ بلکه زمینه بهانه‌های واهی برای دست برداشتن از اجرای آن نیز بسته می‌شود. اجرای عدالت درآن جامعه، یک برنامه عملی گسترده است که با راهبردهای اساسی «بینات»، «کتاب»، «میزان» و «حدید» به صورت جدی پی گیری شده[41] و آثار عمیق و بی بدیلی در استواری، صلابت و گسترش اتحاد ملی و انسجام اسلامی در آن جامعه دارد؛ به طوری که مبنای سخن نغز علامه طباطبایی رحمه الله علیه دربارة عدالت، در آرمان شهر مهدوی به طور کامل عملی شده و به واقعیت می‌پیوندد: اگر در جامعه، حق پیروی شود و قسط به پا داشته شود، آن مجتمع، سر پای خود خواهد ایستاد و از پا در نخواهد آمد و در نتیجه، هم غنی و توانگر باقی می‌ماند و از پای در نمی‌آید و هم حال فقیر اصلاح می‌شود.[42] مهرورزی توجه به مؤلفه مهرورزی، با از بین بردن زمینه‌های کینه و ایجاد فضای اخوّت و برادری، از اقدامات و برنامه‌های اساسی گسترش اتحاد ملی و انسجام اسلامی در آرمان شهر مهدوی است؛ زیرا صمیمیت و صفا با التفات به این مؤلفه عظیم، بین مردم و اعضای جامعة مهدوی به طور کامل امکان پذیر می‌شود؛ یعنی با مولفه مهرورزی پایه‌های صفا و صمیمت بین اعضای جامعه مهدوی شکل گرفته و تقویت می‌گردد و روابط آنها محبت آمیز و به دور از عزت و تکبر می‌شود و در مسیر مطلوب خود قرار می‌گیرد که مبانی آن، بر گرفته از قرآن کریم است؛ به دلایل ذیل: 1.جامعه مهدوی، جامعه‌ای کاملاً ایمانی است و مطابق نظر قرآن، همة مؤمنان با هم برادرند[43]و خداوند، آنان را عضو امّت یگانه و بزرگ اسلامی و بندگان حقیقی خود خوانده است.[44] 2.مهرورزی، تألیف قلوب را در پی داشته و راه‌های تفرقه را می‌زداید و زدودن تفرقه، از برنامه‌های اصیل و مهم جامعه سازی مهدوی (مدینه فاضله عصر موعود) است.[45] 3. با رواج دائمی تقوا در همه زمینه‌ها، اتحاد و انسجام نیز قطعی شده و با رویکردی حقیقی گسترش می‌یابد، لذا اختلافات از میان مردم رخت بر می‌بندد و این، همان خواسته قرآن است.[46] 4. با اتحاد ملی و انسجام اسلامی، دین خداوند به طور کامل در جامعه موعود حاکم می‌شود و صراط مستقیم الهی، تنها مسیر هدایت و اندیشة نیروها و اعضای این جامعه است.[47] 5.مهرورزی، هر گونه تنازع و در گیری بین اعضای جامعه مهدوی را از بین برده و زمینه‌های تمسک به حبل ا...،[48] اطاعت از خدا و رسول[49] و اولی الامر[50] را که محورهای اصیل وحدت اسلامی است فراهم می‌کند و هر گونه تحاکم به طاغوت و پذیرفتن حکم جاهلیت[51] و نپذیرفتن مرجعیت نهایی امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را محو می‌کند؛ زیرا گرایش به این جنبه‌ها، نشانة بی ایمانی،[52]نفاق[53] و تشتت مذهبی است که در آرمان شهر مهدوی جایگاهی ندارند. بنابراین، در سنت مبارک مهدوی مانند سنت نبوی، از یک سو مهرورزی و دوستی با یکدیگر[54]در پرتو جلال و عظمت الهی، صفت مؤمنان مقرب و یاوران حقیقی موعود نزد خداوند معرفی شده [55]و از سوی دیگر، افراد، از دست یا زیدن به قتل کسی،[56] گرفتار آمدن به عجب و غلو در آیین و شعائر دینی، خویش[57]و تکفیر هر مسلمان به انگیزه‌های دنیایی و جاه طلبی‌های فردی یا گروهی نهی شده و در امانند[58] (مقصود از تکفیر هر مسلمانی این است که اعمال ضروری را با انگیزه‌های مذکور از ارزش و اعتبار حقیقی انداخته او را کافر جلوه دهند.) اینان همان کسانی هستند که در آخرت، از نور الهی بر خوردار خواهند شد.[59] تعاون و همدلی بسط و گسترش اصل تعاون و همدلی اعضای جامعه اسلامی، یکی از مؤلفه‌های اساسی تبلور اتحاد ملی و انسجام اسلامی در آرمان شهر مهدوی است. مبنای مؤلفه مذکور را دیدگاه اسلام در این خصوص تشکیل می‌دهد: «اعضای جامعه اسلامی عضو یک پیکرند[60] که در شادی و غم یکدیگر شریک می‌باشند؛ آنان باید دست به دست هم بدهند تا با همکاری و تعاون مشکلات را حل کنند و همکاری‌ها بر محور«بِرّ»[61] باشد نه بر محور «اثم»[62].[63] زمینه‌های شکل‌گیری و توجّه به مؤلفه تعاون و همدلی در جامعه آرمانی مهدوی از دیدگاه قرآن کریم عبارت است از: 1. خداوند، همگان را به تعاون و مشارکت در کارهای خیر و تقوا و عدم همکاری در گناه و تجاوز فراخوانده است.[64] 2.عصر ظهور، (مدینه فاضله) عصر تبلور همدلی‌ها و همکاری‌های مستمر در امور خیر است. خداوند متعال، علاوه بر فراخوانی به تعاون و همدلی، راه‌های آن را نیز پیش رو نهاده، تا آمادگی هر چه بهتر برای حضور در عصر مدینه فاضله موعود برای همگان فراهم باشد و بهانه جویی‌ها برای گریز از این مسؤولیت بزرگ اجتماعی منتفی شود. سلام کردن به هر مؤمن، هنگام ملاقات[65] و سلام دیگران را به نیکی جواب دادن ـ حتی در حال نمازـ[66] حضور فعال در اجتماعات مذهبی هم چون نماز جماعت و جمعه، پرداخت زکات،[67] متعهد بودن برابر خویشاوندان و همسایگان از هر ملت و مذهب،[68]خیرخواهی و ابراز خالصانه‌ترین آرزوهای نیک قلبی و در خواست آمرزش از خداوند متعال برای برادران مؤمن[69] از جمله این راه‌ها است. انفاق و احسان از مهمترین برنامه ریزی‌های قرآنی و اقدامات اساسی جامعه اسلامی برای نیل به سعادت و ایجاد آمادگی و نشاط در نهاد معنوی افراد در راستای تبلور اتحاد ملی و انسجام اسلامی و حضور در جامعه جهانی و سراسر نور موعود، چنین است: بهسازی وضعیت عمومی افراد جامعه، محرومیت زدایی، مبارزه با فقر، رسیدگی به ضعفا و ایتام و زیردستان از طریق برنامه‌ریزی‌های کلان، تدوین و اجرای قوانین توزیع عادلانه ثروت،[70] توجّه به نیازمندی‌های افراد جامعه و بر آوردن آنها به وسیله آن چه خداوند روزی کرده،[71] اعطای وام[72] و مهلت دادن برای ادای آن،[73] نیکو کاری[74] و پرداختن صدقه به محرومان نه از سر ترحم و همراه منت و اذیت و فخر فروشی،[75] بلکه از سر شریک دانستن فقرا در ثروت خویش[76] که به عنوان راه کارهای قرآنی وحدت و انسجام معنوی انفاق و احسان مطرح می‌باشند.[77] امر به معروف و نهی از منکر پی افکندن نظارت همگانی[78]، توصیه متقابل مسلمانان به حق و کنار نهادن رخوت، سستی و بی تفاوتی به امور اجتماعی با مؤلفه امر به معروف و نهی از منکر، از مهمترین راه کارهای قرآنی توسعه اتحاد ملی و انسجام اسلامی برای نیل به عصر ظهور و آمادگی برای حضور در جامعة آرمانی مهدوی به شمار می‌رود.[79] قرآن کریم، جامعة اسلامی را به دلیل اجرای امر به معروف و نهی از منکر در آن، بهترین جوامع، و جامعه مهدوی را نمونه‌ای عالی برای تبلور این ویژگی در سطح آن می‌داند؛[80]زیرا به وسیلة ترویج و اشاعة صحیح این دو فریضه بزرگ الهی در آرمان شهر مهدوی، راه‌ها امن می‌گردد و کسب و کار مردم به طور کامل حلال می‌شود، حقوق افراد تأمین می‌گردد، در سایه آنها، زمین‌ها آباد و از دشمنان انتقام گرفته می‌شود و در پرتو آن، همة امور، به صلاح می‌گراید و اتحاد و همبستگی معنوی و ملی، وسعت می‌یابد.[81] به طور کلّی، از اقدامات جامعه ساز حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در عصر ظهور، برای تبلور اتحاد ملی و انسجام اسلامی، پرس و جو برای اطلاع یافتن از وضع مردم و پیش گیری از گمراهی آنان،[82] تلاش دلسوزانه برای دور ساختن مردم از گناه،[83] تشویق مداوم مردم به محاسن اخلاقی،[84] معرفی نیک و بد و مصادیق آن [85]در سایه‌سار امر به معروف و نهی از منکر می‌باشد. نکته مهم و شایان ذکر این است که انجام این اصل اجتماعی در جامعة مهدوی، به دور از خود محوری و یک سویه‌‌نگری می‌باشد[86] و حفظ احترام و ادب، پرهیز از سخنان تنفّر بر انگیز،[87]بردباری، حیا، صداقت، تواضع، تعادل، نرمی سخن و کوتاهی صدا، احترام به بزرگتر‌ها و ترحّم به کوچک تر‌ها از مبانی عملی آن به شمار می‌رود.[88] مبارزه جدی با هر گونه فساد خداوند، به هیچ وجه فساد را بر نمی‌تابد و جامعه اسلامی را بدون فساد می‌خواهد؛ به همین دلیل، در آیات بسیاری از کتاب آسمانی خود، آدمیان را از ارتکاب هر گونه فساد نهی می‌کند. در جامعه آرمانی مهدوی نیز مبارزه جدی با هر گونه فساد، از شاخصه‌های گسترده و جهانی عدل به شمار می‌آید. با حاکمیت مهدوی، اختلافات وبی عدالتی‌ها که منشاء اصلی فسادند، از بین می‌رود. مرحوم طبرسی نیز دربارة مسأله و مؤلفه قرآنی مذکور در ذیل آیه[89] چنین می‌گوید: منظور از فساد در زمین، اضرار و زیان رساندن به مردم است و در جامعة مهدوی، از فساد و زیان رسانی هیچ خبری نیست.[90] شیح طوسی نیز در تبیان می‌گوید: فساد، عبارت است از هر چیز که از اعتدال و استقامت خارج شده باشد.[91] در جامعة مهدوی، همه امور و برنامه ریزی‌ها بر اساس تعادل و مطابق آرمانهای قرآن کریم است؛ همان طور که رسول خداصلی الله علیه و آله در حدیثی فرموده: «ابشرکم بالمهدی یبعث فی امتی علی اختلاف من الناس و زلازل فیملا الارض قسطا و عدلا کما ملت جورا و ظلما یرضی عنه ساکن السماء و ساکن الارض…: شما را به مهدی مژده می‌دهم که او در امت من، به هنگام اختلاف و سختی‌ها بر انگیخته می‌شود، پس زمین را پر از قسط و عدل می‌سازد؛ همان طوری که از جور و ستم پر شده باشد. ساکنان آسمان و زمین، از او راضی می‌شوند...» [92] به این ترتیب، قرآن کریم، برای گسترش و ظهور هر چه بیشتر اتحاد ملی و انسجام اسلامی، (پیوند قلبها و گسترش هر چه بیشتر اخوت و برادری) برای نیل به جامعه پویا و آرمان مهدوی، خودداری و جلوگیری از قتل و آدم کشی،[93] فتنه،[94] دزدی،[95] رباخواری،[96] قطع رحم،[97] نابود ساختن زراعت و نسل[98] و از میان برداشتن انواع تباهی و نادرستی در محیط اجتماعی[99] را از امّت اسلامی در خواست کرده است. در سیرة متعالی امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز با الگو گیری کامل از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در امور گوناگون فردی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، نکاتی وجود دارد که در راستای تحقّق اصل مهم جامعه سازی قرآنی، با توسعه اتحاد ملی و انسجام اسلامی، معنای حقیقی خود را باز می‌یابد: تعهد اموال بیت المال و دغدغه آن در مورد مقرّر خود،[100] طرد فاسدان و کافران و نهی از هم نشینی با آنها،[101] تحریم و منع همراهی و همکاری با ظالم،[102]عدم دریافت هدیه از کفار،[103] ممنوع ساختن ترور و کشتار جمعی،[104] قاطعیت در برابر ویژه خواهی و خواسته‌های ناصحیح نزدیکان و یاران نزدیک، همانند در خواست آنان درباره باز بودن درب خانه‌ها یشان به مساجد.[105] سامان دهی امور و به سامان بودن آن مدینه فاضله اسلامی، در حقیقت، آرمان شهر رفاه و آسایش همیشگی و همگانی است؛ زیرا امور مختلف مردم، هرگز به حال خود رها نمی‌شود و با چاره اندیشی، طرح و برنامة اجرایی صحیح و سامان دهی و فراهم بودن امکانات، در جهت به سامان کردن مسائل اقدام می‌شود. برنامه ریزی‌های امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف در تحقّق این مؤلفه، بر اساس شکل‌گیری و گسترش اتحاد ملی و انسجام اسلامی در جامعه آرمانی موعود مبتنی بر این موارد ذیل می‌باشد: تاکید و رواج مشورت در امور، پیش از تصمیم گیری[106] برای حل امور و سامان دهی آنها،[107] عاقبت نگری به هنگام تصمیم گیری،[108] ترویج فرهنگ مدارا با هم دیگر[109] قدرت نمایی و ظاهر آرایی در برابر دشمن[110] و عدم انفعال در برابر تهدیدات و خشونت دشمنان.[111] نتیجه جملات ذیل را می‌توان نتایج این مقاله بیان کرد: 1. جامعة آرمانی مهدوی، در سایه‌سار اتحاد ملی و انسجام اسلامی با مؤلفه‌های قرآنی عدالت، مهرورزی، تعاون و همدلی، انفاق و احسان، امر به معروف و نهی از منکر، مبارزة جدی با فساد و سامان دهی و به سامان بودن امور، حتماً و بر اساس وعده خداوند در قرآن کریم[112] محقّق خواهد شد. 2. مطابق فرمایش عمیق علامه طباطبایی رحمه الله علیه، کاوش عمیق در احوال کائنات، نشان دهنده این است که انسان، در جایگاه جزئی از کائنات در آینده به غایت و کمال خود خواهد رسید و همة انسان‌ها، متحد و منسجم در سایة استقرار اسلام و با مدیریت الهی و تکامل مجتمع انسانی در سطح جهانی به زندگی کاملاً ایده آل و مطلوب دست خواهند یافت که همان حکومت جهانی موعود و سراسر معنوی مهدی آل محمّد صلی الله علیه و آله می‌باشد و به مدینه فاضله اسلامی معروف است.[113] 3.جوامع، تمدن‌ها و فرهنگ‌ها، به سوی یگانه شدن، متحدالشکل شدن و در نهایت امر، ادغام شدن در یکدیگر سیر می‌کنند و آینده جوامع انسانی، اجتماع جهانی واحد تکامل یافته‌ای است که در آن، مؤلفه‌های قرآنی اتحاد ملی و انسجام اسلامی شکل می‌گیرد؛ تمام ارزش‌های امکانی انسانیت به فعلیت می‌رسد و انسان، به سعادت و کمال واقعی و بالاخره به انسانیت اصیل خود خواهد رسید.[114] 4. نکته قابل توجّه دیگر این که برای محقّق ساختن وعدة الهی مبنی بر حاکمیت ارزش‌های اسلامی به وسیله گسترش اتحاد ملی و انسجام اسلامی در میان ملل مسلمان و تشکیل امّت متحّد و یگانه اسلامی، باید همه مذاهب اسلامی در پر تو قرآن و بر اساس سنّت و سیره نبوی و اهل بیت مطهّرش علیهم السلام، برنامه ریزی کرده و به سوی جلو گام بردارند، تا زمینه جامعة نمونه و متّحد و منسجم جهانی به رهبری مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف فراهم آید. پی نوشت [1]. (کَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً): بقره (2): 213. [2]. (لَقَدْ کَانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِّأُوْلِی الأَلْبَابِ): یوسف (12): 111. [3]. فرمایش امام علی علیه السلام، یوم الخلاص، ص 223. [4]. روم (30): 31. [5]. المیزان، ج2، ص 126. [6]. حجرات (49): 13. [7]. انبیاء (21): 105. [8] . بقره (2): 21؛ مائده (5): 72؛، اعراف (7): 59، 65، 73، 85، و نحل (16): 36. [9]. (وَمَا أَنزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ إِلاَّ لِتُبَیِّنَ لَهُمُ الَّذِی اخْتَلَفُواْ فِیهِ)، نحل (16): 64؛ نیز بقره (2): 213. [10]. (لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ): حدید (57): 25. [11].، نساء (4): 13و14. [12]. (وَیَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلاَلَ الَّتِی کَانَتْ عَلَیْهِمْ): اعراف (7): 157. [13]. ر.ک: ناصر مکارم شیرازی؛ تفسیر پیام قرآن، ج7، ص 28-26. [14]. انبیاء (21): 92؛ مؤمنون (23): 54 و سباء (36): 28. [15]. (وَکَذَلِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَکُونُواْ شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ): بقره (2): 143. [16]. (کُنتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ): آل عمران (3): 110. [17]. (آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مِن رَّبِّهِ): بقره (2): 285. [18]. انشراح (94):1. [19]. (فَاصْبِرْ کَمَا صَبَرَ أُوْلُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ): احقاف (46): 35. [20]. انبیاء (2): 107. [21]. مزمل (73): 7. [22]. معارج (70): 5. [23]. هود (11): 112. [24]. (لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِیراً): احزاب (33): 23. [25]. (وَیَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیْکُمْ شَهِیدًا): بقره (2): 143. [26]. (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اسْتَجِیبُواْ لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاکُم لِمَا یُحْیِیکُمْ): انفال (8): 24. [27]. نحل (16): 90. [28]. حدید (57): 25. [29]. اصول کافی، ج 3، ص 257. [30] مائده (56): 8 . [31]. (لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ): بقره (2): 279. [32]. مائده (5): 8 . [33]. ناصرمکارم شیرازی و جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، ج4، ص 161. [34]. نهج البلاغه، ح 437. [35]. (و وَإِذَا حَکَمْتُم بَیْنَ النَّاسِ أَن تَحْکُمُواْ بِالْعَدْلِ): نساء (4):58. [36]. (وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُواْ): انعام (6): 152. [37]. (وَأَوْفُوا الْکَیْلَ إِذا کِلْتُمْ وَزِنُواْ بِالقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ): اسراء (17): 35. [38]. (کُلُواْ مِن ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَآتُواْ حَقَّهُ یَوْمَ حَصَادِهِ): انعام (6):141. [39]. محسن قرائتی، نبوت، قم، نشر و العصر، ص 119-120 . [40] حشر (59): 7. [41]. حدید (57): 25. [42]. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج 5، ص 109. [43]. حجرات (49): 10. [44]. مؤمنون (23): 52. [45]. (وَاذْکُرُواْ نِعْمَةَ اللّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنتُمْ أَعْدَاء فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ):آل عمران (3): 103. [46]. (فَاتَّقُواْ اللّهَ وَأَصْلِحُواْ ذَاتَ بِیْنِکُمْ): انفال (8): 1. [47]. (أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِیهِ): شوری (42 ): 13. [48]. آل عمران (3): 20 و 103. [49]. (وَأَطِیعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَلاَ تَنَازَعُواْ): انفال (8): 46. [50]. نساء (4):59. [51]. نساء 04): 60. [52].همان، آیه 65. [53]. (وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ تَعَالَوْاْ إِلَى مَا أَنزَلَ اللّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ رَأَیْتَ الْمُنَافِقِینَ یَصُدُّونَ عَنکَ صُدُوداً): نساء (4): 61. [54]. (وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ): فتح (48): 29. [55].ر.ک: محمدبن یعقوب کلینی، کافی، ج2، ص 172. [56].ر.ک: علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج1، ص 149. [57]. (لاَ تَغْلُواْ فِی دِینِکُمْ): نساء (4): 171، نیز مائده (5): 77. [58]. نساء (4): 94و نیز توبه، 11. [59].ر.ک: سید مرتضی، تنزیه الانبیاء، ص 127؛ همچنین ر.ک: شیخ مفید،اختصاص، ص 365 و ر.ک: میرزا حسین نوری، مستدرک‌الوسائل، ج12، ص 225. [60]. محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ج 2، ص 165. [61]. برّ به معنی نیکوکاری و تقوا است. [62]. اثم به معنای گناه و تجاوز است. [63]. معنای محوریت مذکور، این است که در تعاون و همکاری ها باید تنها مصلحت جامعه اسلامی و آرمانی مهدوی و رضایت خداوند را در نظر گرفت. [64]. (وَتَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى وَلاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ): مائده (5): 2. [65]. (وَإِذَا جَاءکَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِآیَاتِنَا فَقُلْ سَلاَمٌ عَلَیْکُمْ): انعام (6): 54. [66]. قال رسول ا... صلی الله علیه و آله: کان قائماً یصلی فمر به عمار بن یاسر فسلم علیه فرد علیه النبی هکذا (ر.ک:، محمدبن یعقوب کلینی، اصول کافی، ج3، ص 366.) [67]. (وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّکَاةَ وَارْکَعُواْ مَعَ الرَّاکِعِینَ): بقره (2): 43. [68]. (وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَبِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَالْجَارِ ذِی الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالجَنبِ): نساء (4): 36. [69]. (رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا: حشر (59):10. رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِلْمُؤْمِنِینَ): ابراهیم (14): 41 . [70]. حشر (59): 7. [71]. بقره (2): 267 و منافقون (53): 10. [72]. (مَن ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضَاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ کَرِیمٌ): حدید (57): 11. [73]. (و ان کان ذو عسره فنظره الی میسره): بقره (2): 28. [74]. (وَأَحْسِنُوَاْ إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ): بقره (2): 195. [75]. (یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِکُم بِالْمَنِّ وَالأذَى): بقره (2): 262و264. [76]. (وَالَّذِینَ فِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَّعْلُومٌ. لِّلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ): معارج (7): 24و25. [77]. ر.ک: مجله اندیشه تقریب، ش دهم، ص 33-30. [78]. اعراف (7): 199. [79]. انفال (8): 25. [80]. آل عمران (3):11؛ برای مطالعه تفصیلی موضوع ر.ک:، سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج 3، ص 415. [81]. ر.ک: وسایل الشیعه، ج11، کتاب امر به معروف، باب 1، حدیث امام باقر علیه السلام درباره امر به معروف و نهی از منکر؛ همچنین ر.ک: ناصرمکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج3، ص 47. [82]. ر.ک: شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص79. [83]. محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج9، ص 331. [84]. محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ج 2، ص 144. [85]. بقره (2):129و آل عمران (3):164. [86]. ر.ک: مجله اندیشه تقریب، ش 10، ص 36-34. [87]. طبرسی، مجمع البیان فی علوم القرآن، ج4، ص 54 و همو، مکارم الاخلاق، ج1، ص 22. [88]. همان، ج1، ص 24-22. [89]. سوره اعراف (7): 56. [90]. مجمع البیان فی علوم القرآن، ج4، ص 56. [91]. تفسیر تبیان، ج1، ص 75. [92]. معجم الاحادیث الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف: ج1 ص 92. [93]. نساء (4): 93. [94]. بقره (2):217. [95]. یوسف (12): 73. [96]. بقره (2): 279. [97]. محمد (47): 22. [98]. بقره (2): 205. [99]. هود (11): 88. [100]. ر.ک: علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج1، ص51. [101]. شیخ حر عاملی، وسایل الشیعه، ج16، ص265. [102]. ر.ک: دیلمی، ارشاد القلوب، ج1، ص 76. [103]. ر.ک: میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج11، ص128. [104]. همان، ج15، ص136. [105]. ر.ک: اربلی، کشف الغمه، ج1، ص 320-319. [106]. وسایل الشیعه، ج12، ص44. [107]. تفسیر فرات کوفی، ص 614. [108]. برقی، محاسن، ج 1، ص 16. [109]. کلینی، اصول کافی، ج2، ص 117. [110]. همان، ج6، ص 481. [111]. ر.ک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج15، ص 62-61. [112]. نور (24): 55. [113]. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج4، ص100. [114]. ر.ک: مرتضی مطهری، مجموعه آثار، ج2، ص 359-358. مهدی سلطانی رنانی ماهنامه انتظار موعود - شماره 23 پایان متن/
94/02/21 - 03:13
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 231]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها