محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845893030
عملکرد اخلاقي اولين مخاطب قرآن
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
عملکرد اخلاقي اولين مخاطب قرآن نويسنده:دکتر سيد الوهاب طالقاني چکيده : توجه تام رسول الله (ص) به قرآن کريم به عنوان اولين مخاطب قرآن ، سيره و شخصيت آن حضرت را شايسته تاسي کرده است . « لقد کان لکم في رسول الله اسوه حسنه » ( احزاب / 21 ) هر سيره اي به هر ميزان و با هر مرتبه از مراتب قرآن هماهنگي کند به همان اندازه قرآني است و چون رسول خدا (ص) سيره اش را بر حقايق قرآني تنظيم کرده است ، سيره ي آن حضرت کاملترين سيره هاست ، از اين رو درباره ي رسول اکرم (ص) آمده است : کان خلقه القرآن ( شرح نهج البلاغه ابن ابي الحديد ج 6 ، ص 340 ) از اين رو نگرشي قرآني به عملکرد اخلاقي رسول الله (ص) داشته و عملکرد اخلاقي و تربيتي ايشان را براي تحول آفريني و هدايت بخشي در جامعه جهاني بشري بر اساس آيات قرآن بررسي نموده ام از جمله اصول مطرح در عملکرد اخلاقي و تربيتي رسول الله (ص) مي توان به حفظ کرامت انساني ، حفظ حرمت انساني ، تحکيم روابط اجتماعي ، ترغيب به فضائل انساني و نهي از رذائل اخلاقي ، حمايت از مستضعفان صالح ، ايجاد روحيه ي تلاش براي کسب فلاح و سعادت و پاکسازي محيط از افکار و رسوم جاهلي و احياء و تکميل مکرمت ها و فضائل اخلاقي اشاره نمود که در اين مقاله از مبادي و مقدمات موضوع صرفنظر نموده و به ارائه عملکرد اخلاقي رسول الله (ص) پرداخته ايم . اصل اول : حفظ کرامت انساني : رسول الله (ص) بر اساس آيات قرآن از سه طريق به حفظ کرامت انساني انسان ها پرداخته اند 1 ـ از طريق علم : الف ) ... هل يستوي الذين يعلمون و الذين لا يعلمون ( زمر 39 / 9 ) ب ) ... يرفع الله الذين آمنوا منکم و الذين اوتوا العلم درجات ( مجادله 58 / 11 ) 2 ـ از طريق مجاهده : ـ لا يستوي القاعدون من المومنين غير اولي الضرر و المجاهدون في سبيل الله باموالهم و انفسهم فضل الله المجاهدين باموالهم و انفسهم علي القاعدين درجه و کلا وعدالله الحسني و فضل الله المجاهدين علي القاعدين اجراً عظيماً ( نساء 95/4) مومنان بازنشسته ( از جهاد ) که هيچ عذر و معلوليتي ندارند با کساني که با مال و جان خويش در راه خدا جهاد مي کنند برابر نيستند ، خداوند مجاهدان با مال و جان خويش را بر بازنشستگان به درجه اي ( بس بلند ) برتري داده است و همه را خداوند وعده پاداش نيکو داده و خداوند مجاهدان را بر بازنشستگان به پاداشي برگ برتري داده است . 3 ـ از طريق تقوي : ... ان اکرمکم عندالله اتقاکم ( حجرات 13/49) اصل دوم : حفظ حرمت خود را از طريق معرفت النفس رسول الله (ص) با دعوت افراد به مراقبه ، تهذيب نفس و شناخت خويش و آيات الهي موجود در وجود انسان زمينه را براي حفظ حرمت و عظمت انسان و پرهيز از بيهوده انگاري و بي هدفي فراهم آورده است . يا ايها الذين آمنوا عليکم انفسکم لايضرکم من ضل اذا اهتديتم الي الله مرجعکم جميعاً فينبئکم بما کنتم تعملون ( مائده 5/ 105 ) ـ اي کساني که ايمان آورده ايد خود را بپائيد ؛ هر گاه خود راه يافته باشيد ( گمراهي ) کسي که گمراه شده به شما زياني نخواهد رساند ؛ بازگشت همه شما به سوي خداست پس شما را از آنچه مي کرديد آگاه خواهد ساخت . اصل سوم : تحکيم روابط اجتماعي با برقراري : الف ) قسط و عدالت : 1 ـ يا ايها الذين آمنوا کونوا قوامين بالقسط شهداء لله و لو علي انفسکم او الوالدين و الاقربين ان يکن غنيا و فقيراً فالله اولي بهما فلا تتبعوا الهوي ان تعدلوا و ان تلو او تعرضوا فان الله کان بما تعملون خبيرا ( نساء 135/4 ) ـ اي کساني که ايمان آورده ايد ، برپادارندگان عدالت و گواهي دهندگان براي خدا باشيد گر چه به زيان خودتان يا پدر و مادر و خويشان تمام شود ، که اگر آنکس توانگر يا تهيدست باشد خدا به هر دو سزاوارتر است ( و مصلحت آنان را بهتر مي داند ) ، پس درپي خواهش دل نرويد تا از حق و عدالت دست بکشيد و اگر سخن را بتابانيد يا رويگردان شويد ( اگر شهادت ناحق دهيد يا اصلاً شهادت ندهيد ) خدا به آنچه مي کنيد آگاه است . 2 ـ يا ايها الذين آمنوا کونوا قوامين لله شهداء بالقسط و لا يجرمنکم شنئان قوم علي الا تعدلوا اعدلوا هو اقرب للتقوي و اتقوا الله ان الله خبير بما تعملون ( مائده 5 / 8 ) ـ اي کساني که ايمان آورده ايد ، به پا خيزندگان براي ( اداي حقوق ) خدا و گواهان به عدالت باشيد و دشمني با قومي ، شما را بر آن ندارد که عدالت نورزيد . عدالت ورزيد که به تقوا نزديک تر است و از خدا پروا کنيد که خدا به آنچه مي کنيد آگاه است . 3 ـ لقد ارسلنا رسلنا بالبينات و انزلنا معهم الکتاب و الميزان ليقوم الناس بالقسط ( حديد 57 / 25 ) ـ همانا فرستادگان خود را با دلايل روشن فرستاديم و با آنان کتاب و ميزان ( قوانين حق و عدل ) فرو فرستاديم تا مردم به دادگري برخيزند . ب ) الفت و وحدت و ترک دشمني و مخاصمه : 1 ـ و اعصتموا بحبل الله جميعاً و لا تفرقوا و اذکروا نعمت الله عليکم اذ کنتم اعدا فالف بين قلبوکم فاصبحتم بنعمته اخواناً و کنتم علي شفا حفره و من النار فانقذکم منها کذلک يبين الله لکم آياته لعلکم تهتدون ( آل عمران 103/3) و همگي به ريسمان خدا چنگ زنيد و پراکنده نشويد و نعمت خدا را بر خود ياد کنيد آنگاه که دشمن يکديگر بوديد پس ميان دلهاي شما الفت نهاد و به نعمت او با هم برادر شديد و بر لب پرتگاهي از آتش بوديد پس شما را از آن رهايي داد ؛ خدا اين چنين آيات خود را براي شما روشن مي سازد ، باشد که هدايت يابيد . 2 - و اطيعوا الله و رسوله و لاتنازعوا فتفشلوا و تذهب ريحکم و اصبروا ان الله مع الصابرين . ( انفال 8 / 46 ) و از خدا و پيامبرش فرمان بريد ، و با يکديگر نزاع و اختلاف مکنيد ، که سست و بد دل مي شويد و قدرت و شوکتتان از ميان مي رود و شکيبايي ورزيد ؛ زيرا خدا با شکيبايان است . ج ) معاونت بر نيکي و پرهيزکاري : ... تعاونوا علي البر و التقوي و لا تعاونوا علي الاثم و العدوان ( مائده 2/5 ) د ) اصلاح ذات البين و عفو و اغماض و رفتار نيکو : 1 ـ انما المومنون اخوه فاصلحوا بين اخويکم ( حجرات 49 / 10 ) 2 ـ ... فاتقوا الله و اصلحوا ذات بينکم ( انفال 8 / 1) 3 ـ ... و ليعفوا و ليصفحوا الا تحبون ان يغفر الله لکم ( نور 24 / 22 ) 4 ـ ... و الکاظمين الغيظ و العافين عن الناس ( آل عمران 3 / 134 ) 5 ـ ... خذ العفو وامر بالعرف و اعرض عن الجاهلين ( اعراف 7 / 199 )6 ـ و لا تستوي الحسنه و لا السيئه ادفع بالتي هي احسن فاذا الذي بينک و بينه عداوه کانه ولي حميد * و ما يلقئها الا الذين صبروا و ما يلقئها الا ذو حظ عظيم ( فصلت 41 / 34 و 35 ) اصل چهارم : ترغيب به فضائل اخلاقي و اجتناب از رذايل : الف ) ... انما يتذکر اولوا الالباب : تنها خرمندان تذکر مي يابند . 1 ـ الذين يوفون بعهد الله : همان کساني که به عهد خدا وفا مي کنند . 2 ـ و لا ينقضون الميثاق : و پيمان نمي شکنند 3 ـ و الذين يصلون ما امرالله به ان يوصل : و آنان که با آنچه خداوند به پيوند با آن فرمان داده ؛ مي پيوندند . 4 ـ و يخشون ربهم : و از پروردگارشان بيم دارند . 5 ـ و يخافون سوء الحساب : و از سختي حساب مي ترسند . 6 ـ و الذين صبروا ابتغاء وجه ربهم : و آنان که براي جلب خشنودي پروردگارشان صبر کردند 7 ـ و اقامو الصلوه : و نماز را به پا داشتند 8 ـ و انفقوا مما رزقناهم سرا و علانيه : و از آنچه روزي آنها کرديم ؛ نهان و آشکارا انفاق نمودند . 9 ـ و يدرئون بالحسنه السيئه : و بدي را با نيکي دور مي سازند . اولئک لهم عقبي الدار : آنانند که سرانجام ( نيک ) آن سراي ؛ از آن آنهاست ( رعد 13 / 19 تا 22 ) ب ) و عباد الرحمن : و بندگان خداي رحمان 1 ـ الذين يمشون علي الارض هونا : آنانند که با فروتني ( آرام و طبيعي ) روي زمين راه مي روند .2 ـ و اذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاماً : و چون جاهلان آنان را مخاطب سازند سخني ملايم گويند . 3 ـ و الذين يبيتون لربهم سجداً و قياماً : و آنان که شب را در حال سجده و قيام براي پروردگارشان به سر برند . 4 ـ و الذين يقولون ربنا اصرف عنا عذاب جهنم ... : و آنان که گويند : پروردگارا ! عذاب دوزخ را از ما بگردان 5 ـ و الذين اذا انفقوا : و آنان که چون خرج و انفاق کنند : 6 ـ لم يسرفوا و لم يقتروا و کان بين ذلک قواماً : نه زياده روي کنند و نه تنگ و سخت گيرند و انفاق آنها حد معتدلي ميان اين دو باشد . 7 ـ و الذين يدعون مع الله الها آخر : و آنان که با خداوند خداي ديگري نخوانند 8 ـ و لا يقتلون النفس التي حرم الله الا بالحق : و کسي را که خداوند جانش را محترم شمرده ( ريختن خون او را حرام کرده ) جز به حق نکشند . 9 ـ و لا يزنون ... و زنا نکنند ( فرقان 25 / 63 تا 68 ) ج ) ان الله يامر بالعدل و الاحسان و ايتاي ذي القربي خداوند به عدالت و نيکوکاري و بخشش به خويشاوند فرمان مي دهد و ينهي عم الفحشاء و المنکر و البغي و از کارهاي زشت و ناپسند و ستمگري باز مي دارد يعظکم لعلکم تذکرون ( نحل 16 / 90 ) شما را پند مي دهد شايد تذکر يابيد . اصل پنجم : حمايت از مستضعفان صالح : الف ) و نريد ان نمن علي الذين استضعفوا في الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثين ( قصص 28 / 5 ) ب ) و لقد کتبنا في الزبور من بعد الذکر ان الارض يرثها عبادي الصالحون ( انبياء 21 / 105 ) ـ و تحقيقاً پس از پندنامه تورات ؛ در زبور هم نوشتيم که ( ملک ) زمين را بندگان شايسته من به ارث خواهند برد . ج ) و ما لکم لا تقاتلون في سبيل الله و المستضعفين من الرجال و النساء و الولدان الذين يقولون ربنا اخرجنا من هذه القربه الظالم اهلها و اجعل لنا من لدنک و ليا و اجعل لنا من لدنک نصيراً ( نساء 4 / 75 ) ـ و شما را چيست که در راه خدا ( آزادسازي ) مردان و زنان و کودکان مستضعف نمي جنگيد ؟ آنان که گويند : پروردگارا ! ما را از اين شهري که مردمش ستمکارند ( شهر مکه ) بيرون بر و از سوي خود براي ما سرپرستي قرار ده و از سوي خود براي ما ياوري بگمار . حمايت از ايتام و حقوق آنها و تلاش در رفاه و تعليم و تربيت آنها : الف ) و اتوا اليتامي اموالهم و لاتتبدوا و الخبيث بالطيب و لا تاکلوا اموالهم الي اموالکم انه کان حوبا کبيرا ( نساء 2/4 ) و اموال يتيمان را به آنان باز دهيد ( در کودکي به دادن مخارج آنان و در بلوغ به دادن اصل مال ) و پليد را با پاکيزه عوض مکنيد و اموال آنان را با اموال خود مخوريد که آن گناهي بزرگ است . ب ) ان الذين ياکلون اموال اليتامي ظلماً انما ياکلون في بطونهم ناراً و سيصلون سعيراً ( نساء 10/4 ) بي گمان آنان که مال هاي يتيمان را به ستم مي خورند جز اين نيست که شکمي پر از آتش مي خورند و به زودي به آتشي افروخته درخواهند آمد . ج ) و لاتوتوا السفهاء اموالکم التي جعل الله لکم قياماً و ارزقوهم فيها و اکسوهم و قولوا لهم قولاً معروفاً ( نساء 5/4 ) و اموالتان را که خداوند سبب قوام ( زندگاني ) شما قرار داده به کم خردان مدهيد و از درآمد آن ، خوراک و پوشاکشان دهيد و با آنان به گونه اي شايسته سخن گوييد . در اين ايه ، اولاً مال را مايه قوام و ثبات جامعه معرفي نموده و از يتيمان بخاطر عدم بلوغ و رشد آنها ، ( سفيهان ـ سفهاء ) ياد شده است و به منظور حفظ اموال و دارايي آنها ، دستور آمده مالشان را در اختيار آنها قرار ندهيد اما با مال آنها تجارت کنيد و از منافع مال ، سه مساله اساسي و حياتي يتيمان را به نحو احسن تامين نماييد . 1 ـ وارزقوهم فيها ( زندگي روزمره آنها از منافع مال ، تامين شود و اصل مال بايد محفوظ بماند ) نکته : اگر فرموده بود و ارزقوهم منها ، مراد اصل مال بود ، اما فرموده است ( فيها ) 2 - واکسوهم ( پوشاک آنها را تامين کنيد ) 3 ـ وقولوا لهم قولا معروفا ( تعليم و تربيت و رشد اخلاقي آنها را بر عهده بگيريد . توجه به اين نکته بسيار حائز اهميت است : تا زماني سرپرستان حق دارند اموال يتيمان را در اختيار خودقرار دهند که به حد رشد نرسيده اند اما به محض آنکه در آزمايش ، رشد عقلاني آنها ثابت گرديد بايد اموال آنها راه به آنها برگردانند.ـ و ابتلوا اليتامي حتي اذا بلغوا النکاح فان انستم منهم رشداً فادفعوا اليهم اموالهم و در پايان آيه ، چهار مساله بسيار حساس و مبتلي به جامعه را صريحاً يادآور مي شود : 1 ـ سرپرستان ايتام ، مادامي که اموال آنها را در اختيار دارند ، حفظ اصل مال آنها ، بر آنان مهم و واجب است و از هزينه کردن اموال آنها و استفاده غير مجاز به بهانه هاي مختلف ، بايد سخت بپرهيزند . ـ و لا تاکلوها اسرافا و بدارا ان يکبروا قبل از بزرگ شدن يتيمان ، مال آنها را به اسراف و زياده روي مخوريد . 2 ـ سرپرست اگر غني و بي نياز باشد ، نبايد چشم داشت به مال يتيم داشته باشد و با بزرگواري و عفاف ، از مال يتيم چشم بپوشد و چيزي به عنوان حق الزحمه برندارد . ـ و من کان غنيا فليستعفف ـ و اگر سرپرست ، خود فقير و نيازمند باشد ، در حد متعارف و معمول براي خود حقي مشخص و از مال يتيم بردارد . ـ و من کان فقيرا فليا کل بالمعروف 4 ـ مساله اي که رعايت آن از بروز اختلافات و خصومت هاي بعدي جلوگيري مي کند و عدم رضايت آن ، مشکلات زيادي را بعداً به وجود مي آورد اين است که سرپرستان به هنگام تحويل اموال يتيمان در زمان ثبوت رشد آنها ، بايد آشنايان و افراد مورد اعتماد طرفين را شاهد بگيرند . ـ فاذا دفعتم اليهم اموالهم فاشهدوا عليهم و کفي بالله حسيبا ( نساء 6/4 ) اصل ششم : سعادت افراد در گرو تلاش آنها است در اين مقوله ، بحث را از چند منظر پي مي گيريم : 1 ـ استعداد و توان افراد چون متفاوت است ، تکليف نيزمناسب با قدرت افراد تعيين مي شود : الف ) لا يکلف الله نفساً الا وسعها لها ما کسبت و عليها ما اکتسبت ... ( بقره 286/2 ) خداوند هيچ کس را جز به اندازه ي توانش تکليف نمي کند هر که هر چه خوبي کند به سود اوست و هر چه بدي کند به زيان اوست . ب ) ... لا تکلف نفس الا وسعها ... ( بقره2 / 233 ) ج ) و الذين آمنوا و عملوا الصالحات لاتکلف نفسا الا وسعها ... ( اعراف 42/7 ) 2 ـ سرنوشت و سعادت هر فرد در گروه تلاش خود اوست: الف ) و ان ليس للانسان الا ما سعي * و ان سعيه سوف يري * ثم يجزئه الجزاء الاوفي ( نجم 39/53 تا 41) و آدمي را جز آنچه تلاش کرده نيست * و تلاش او را به زودي به او بنمايند * آنگاه بر اساس همان تلاش ؛ جزاي کامل داده شود . ب ) و من اراد الاخره و سعي لها سعيها و هو مومن فاولئک کان سعيهم مشکوراً ( اسراء 19/17 ) و هر که ( سراي ) آخرت خواهد و براي آنکه کوشش درخور آن کند و مومن باشد ؛ چنين کساني کوشش آنان مورد تقدير و سپاس خواهد بود . ج ) کل نفس بما کسبت رهينه ( مدثر 38/74 ) 3 ـ خداوند تغيير دهنده سرنوشت ملت ها نيست ، اين خود مردم هستند که با اعمال آزادانه و مختارانه خود ، سرنوشتشان را تعيين و يا تغيير مي دهند : الف ) ... ان الله لايغير ما بقوم حتي يغيروا ما بانفسهم ... ( رعد 11/13 ) ب ) ذلک بان الله لم يک مغيرا نعمه انعهما علي قوم حتي يغيروا ما بانفسهم ... ( انفال 53/8 ) 4 ـ انسانها با هر توان ذاتي ، به هنگام عمل خود ، از نعمت اختيار و آزادي کامل برخوردار هستند : الف ) انا هديناه السبيل اما شاکروا و اما کفوراً ( انسان 3/76) و بگو : حق از سوي پروردگارتان است ، هر که خواهد ايمان آورد و هر که خواهد کفر ورزد ... ج ) ان هذه تذکره فمن شاء اتخذ الي ربه سبيلا ( انسان 29/76) بي شک اين يادآوري و پندي است ؛ پس هر که خواست مي تواند راهي به سوي پروردگارش پيش گيرد 5 ـ هر کس مسئول عمل خود مي باشد و گرفتاري ديگري را هرگز بر او تحميل نمي کنند و عذاب و عتاب پس از آمدن پيامبران و آگاهي کامل و اتمام حجت ، تحقق مي پذيرد : ـ من اهتدي فانما يهتدي لنفسه و من ضل فانما يضل عليها و لا تزر وازره وزر اخري و ما کنا معذبين حتي نبعث رسولا ( اسراء 15/17 ) هر کس هدايت يافت ، فقط به سود خودش هدايت يافته و هر کس گمراه شد ، فقط به زيان خودش گمراه مي شود و هيچ بردارنده گناهي بار گناه ديگري را به دوش خود بر نمي دارد ، و ما بدون اينکه پيامبري را ( براي هدايت و اتمام حجت به سوي مردم ) بفرستيم ، عذاب کننده ( آنان ) نبوديم . اصل هفتم : پاکسازي محيط از شرک و رسوم جاهلي خداوند متعال ، رسالت پيامبر خود را در پنج اصل کلي بيان مي کند : در اصل پنجم آمده است : ـ ويضع عنهم اصرهم و الاغلال التي کانت عليهم ( اعراف 157/7 ) اين پيامبر ، مردم را از قيد وبندها و رسوم جاهلي و خرافات دست و پاگير که چون غل و زنجير ، آنها را گرفتار کرده بود ، آزاد و رها نموده است . نمونه ي آن رسوم جاهلي را در آيات زير مي خوانيد : 1 ـ کشتن دختران و زنده به گور کردن آنها : الف ) و اذا بشر احدهم بالانثي ظل وجهه مسودا و هو کظيم. يتواري من القوم من سوء ما بشر به ايمسکه علي هون ؟ ام يدسه في التراب ؟الا ساء ما يحکمون ( نحل 58/16 و 59 ) و هر گاه يکي از آنان را به آوردن دختر مژده دهند ، ( رنگ و ) رويش تيره شود و خشم گلويش را بفشرد * خود را از آن قوم پنهان کند از زشتي آنچه مژده اش داده اند ( و با خود مي انديشد که ) آيا او را با سرافکندگي نگه دارد ؟ يا در زير خاک پنهان کند ؟! هش داريد که بد حکمي مي کنند . ب ) ... و لا تقتلوا اولادکم من املاق نحن نرزقکم و اياهم ... ( انعام 151/16 ) ... و فرزندان خود را از بيم تنگدستي نکشيد ؛ که ما شما و آنان را روزي مي دهيم ... ج ) و لا تقتلوا اولادکم خشيه املاق نحن نرزقهم و اياکم ... ( اسراء 31/17 ) 2 ـ به جاي طواف خانه خدا ، سوت کشيدن و کف زدن ـ و ما کان صلاتهم عند البيت الا مکاء و تصديه ... ( انفال 35/8) چه عادتي سخيف تر از آنکه نماز و عبادت آنها در خانه خدا ، سوت کشيدن و کف زدن باشد . 3 ـ تقليد کورکورانه آنها از پدران و نياکان خود و پيروي نکردن از منطق و استدلال الف ) و اذا قيل لهم اتبعوا ما انزل الله قالوا بل نتبع ما الفينا عليه آباء نا او لو کان اباوهم لايعقلون شيئاً و لا يهتدون ( بقره 170/2) و چون به آنان ( به مشرکان يا برخي يهود ) گويند که از آنچه خدا نازل کرده ، پيروي کنيد ، گويند : بلکه از آنچه پدران خود را بر آن يافته ايم ، پيروي مي کنيم . آيا ( چنين کنند ) گر چه پدرانشان چيزي نمي فهميده و راه يافته نبوده باشند ؟! ب) و اذا قيل لهم تعالوا الي ما انزل الله و الي الرسول قالوا حسبنا ما وجدنا عليه اباء نا او لو کان اباوهم لا يعلمون شيئاً و لايهتدون ( مائده 104/5 ) و چون به آنان گفته شود که به سوي آنچه خدا نازل کرده و به سوي پيامبر بياييد ، گويند : آنچه پدرانمان را بر آن يافته ايم ما را بس است ، آيا اگر چه پدرانشان چيزي ندانند و راه يافته نباشند ( باز هم از آنان پيروي مي کنند ) ؟! ج ) و اذا فعلوا فاحشه قالوا وجدنا عليها و الله امرنا بها قل ان الله لايامر بالفحشاء اتقولون علي الله ما لاتعلمون ( اعراف 28/7 ) و چون کار زشتي کنند ، گويند پدران خود را بر آن کار يافته ايم و خداوند ما را به آن فرمان داده است ! بگو : مسلماً خداوند به کار زشت فرمان نمي دهد . آيا چيزي را بر خدا ( به دروغ ) مي گوييد که خود نمي دانيد ؟! د ) اذ قال لابيه و قومه ما هذه التماثيل التي انتم لها عاکفون * قالوا وجدنا اباء لها عابدين * قال لقد کنتم انتم و اباوکم في ضلال مبين ( انبياء 52/21 تا 54 ) آنگاه که به پدر ( عمو و سرپرست ) و قوم خود گفت : اين مجسمه ها چيست که پيوست سر بر آستانشان داريد ؟! * گفتند : پدران خود را پرستش کننده آنها يافتيم ( و به سنت آنها وفادار خواهيم بود ) * گفت : راستي که شما و پدرانتان در گمراهي آشکاري بوده ايد . هـ ) و اذا قيل اتبعوا ما انزل الله قالوا بل نتبع ما وجدنا عليه آباء نا او لو کان الشيطان يدعوهم الي عذاب السعير ( لقمان 21/31 ) و چون به آنان گفته شود که از آنچه خدا فرو فرستاده پيروي کنيد ، گويند : بلکه ما از آنچه پدرانمان را بر آن يافته ايم ، پيروي مي کنيم ! ( از آيين شيطاني پدرانشان پيروي مي کنند ) هر چند که شيطان آنان را به عذاب افروخته فرا خواند ؟! و ) بل قالوا وجدنا اباء نا علي امه و انا علي اثارهم مهتدون * و کذلک ما ارسلنا من قبلک في قريه من نذير الا قال مترفوها انا وجدنا اباء نا علي امه و انا علي آثارهم مقتدون ( زخرف 43 / 22 و 23 ) ( چنين نيست ) بلکه گفتند : ما پدران خود را بر آييني يافته ايم و ما هم بر پي آنان ره جوييم * و همچنين پيش از تو در هيچ شهري بيم کننده اي نفرستاديم جز آنکه مردمان مرفه و مغرور آن گفتند : ما پدرانمان را بر آييني يافته ايم و ما هم بر پي آنان روانيم . 4 ـ مردم جاهلي ، زنان خود را با ( ظهار ) بر خود حرام مي دانستند ، قرآن آنرا رد کرده است . 5 ـ مردم جاهلي ، پسر خوانده راپسر خود مي دانستند ، قرآن مي فرمايد : پسر خوانده ، پسر نيست ـ ... و ما جعل ازواجکم التي تظاهرون منهن امهاتکم و ما جعل ادعياء کم ابناء کم ذلکم قولکم بافواهکم و الله يقول الحق ... ( احزاب 4/33 ) ـ ... و همسرانتان را که همواره با آنان ( ظهار ) مي کنيد ( يعني برپايه ي فرهنگ جاهلي ، با خواندن صيغه خاص آنان را به منزله ي مادرانتان به شمار آورده بر خود حرام مي نمائيد ) مادران شما نگردانيده و پسر خواندگانتان را پسران ( واقعي) شما ننموده است . اين سخن باطل و بي پايه شماست که به زبان شما جاري است و خدا همواره حق را مي گويد . 6 ـ مردم جاهلي ، زن پسر خوانده را از محارم مي دانستند و پس از مطلقه شدن ، ازدواج با او را ممنوع دانسته ، قرآن صريحاً مي فرمايد : اين چنين نيست : ـ ... فلما قضي زيد منها و طراً زوجناکها لکي لايکون علي المومنين حرج في ازواج ادعيائهم اذا قضوا منهن و طراً و کان امر الله مفعولاً ... ( احزاب 37/33 ) ـ ... پس هنگامي که ( زيد ) نياز خود را از همسرش به پايان برد ( و او را طلاق داد ) وي را به همسري تو در آورديم تا براي مومنان نسبت به ازدواج با همسران پسر خوانده هايشان زماني که نيازشان را از آنان به پايان برده باشند ، سختي و حرجي نباشد و همواره فرمان خدا شدني است . 7 - مدم جاهلي ، خوردن گوشت بعضي از حيوانات را بر خود ممنوع کرده بودند و اسلام آنها را حلال اعلام کرده است : ـ ما جعل الله من بحيره و لا سائبه و لا وصيله و لاحام و لکن الذين کفروا يفترون علي الله الکذب و اکثرهم لايعقلون ( مائده 103/5 ) ـ خدا هيچ حيواني را به عنوان بحيره ( ماده شتري که پنجمين حمل مادر خود باشد ) و سائبه ( شتري که ده ماده زاييده ) و وصيله ( گوسفند ماده اي که همزاد با بره نر است ) و حام ( شتري نري که ده شتر از او پديد آمده ) مقدس و ممنوع از تصرف قرار نداده است ولي کساني که کفر ورزيده اند ( اين امور را ) بر خدا دروغ مي بندند . 8 ـ عرب ، زن را مانند ساير اموال متوفي ، به ارث مي گرفت . اگر خود مي خواست از او به عنوان همسر استفاده مي کرد. و الا او را به همسري ديگران مي داد و مهريه اش را خود تصرف مي کرد . و يا اينکه آن زن را زنداني مي کرد و بر او سخت مي گرفت تا آنچه از شوهرش به او رسيده ، به او بپردازد . و برخي اگر زني را به زناشويي مي گرفتند پس از بهره گيري از او ، عرصه را بر او سخت کرده تا ثروتش را به شوهرش بدهد و يا لااقل مهريه اش را به او ببخشد . قرآن تمامي اين راههاي غير انساني و غير عاطفي را تعطيل اعلام مي کند و مي فرمايد : ـ يا ايها الذين آمنوا لا يحل لکم ان ترثوا النساء کرها و لا تعضلوهن لتذهبوا ببعض ماء اتيتموهن الا ان ياتين بفاحشه مبينه و عاشروهن بالمعروف فان کرهتموهن فعسي ان تکرهوا شيئاً و يجعل الله فيه خيراً کثيراً ( نساء 19/4 ) ـ اي اهل ايمان ! براي شما ارث بردن از زنان در حالي که خوشايند شما نيستند ( و فقط به طمع به دست آوردن اموالشان پس از مرگشان با آنان زندگي مي کنيد ) حلال نيست . و آنان را در تنگنا و فشار مگذاريد تا بخشي از آنچه را ( به عنوان مهريه ) به آنان داده ايد پس بگيريد ، مگر آنکه کار زشت آشکاري مرتکب شوند . و با آنان به صورتي شايسته و پسنديده رفتار کنيد . و اگر ( به علتي ) از آنان نفرت داشتيد ( باز هم با آنان به صورتي شايسته و پسنديده رفتار کنيد ) چه بسا چيزي خوشايند شما نيست و خدا در آن خير فراواني قرار مي دهد . 9 ـ اگر زني طلاق مي گرفت و مي خواست با شوهر اولش مجدداً ازدواج نمايد ، ميل و رغبت زن دخالتي نداشت و مردان فاميل و قبيله مانع مي شدند . قرآن صريحاً اعلام فرموده : ـ و اذا طلقتم النساء فبلغن اجلهن فلا تعضلوهن ان ينکحن ازواجهن اذا تراضوا بينهم بالمعروف ذلک يوعظ به من کان منکم يومن بالله و اليوم الاخر ذلکم ازکي لکم و اطهرو الله يعلم و انتم لا تعلمون ( بقره 232/2 ) ـ و زماني که زنان را طلاق داديد ، و به پايان عده خود رسيدند ، آنان را از ازدواج با شوهران سابق خود ، در صورتي که ميان خودشان به روشي شايسته و متعارف توافق کنند ، باز مداريد . با اين ( حکم ) کساني از شما که به خدا و روز قيامت ايمان دارند ، پند داده مي شوند. اين براي شما سودمندتر و پاکيزه تر است و خدا ( مصالح شما را در همه امور ) مي داند و شما نمي دانيد . 10 ـ مشرکين ، ملائکه را دختران خدا مي دانستند . قرآن اين ايده خرافي را مورد نکوهش قرار داده است : ـ فاستفتهم الربک البنات و لهم البنون * ام خلقنا الملائکه اناثا و هم شاهدون * الا انهم من افکهم ليقولون * و لدالله و انهم لکاذبون * اصطفي البنات علي البنين ( صافات 149/37 تا 153 ) ـ ( مشرکان سبک مغز مي گويند : فرشتگان ، دختران خدايند ) پس از آنان بپرس که آيا دختران براي پروردگار تو هستند وپسران براي ايشان ؟! يا اينکه ما فرشتگان را دختر ،آفريديم و آنان شاهد بودند ؟! * آگاه باش ! که آنان از بافته هاي دروغ خود مي گويند * که خدا فرزند آورده ! و بي ترديد آنان دروغگويند * آيا دختران را برپسران ترجيح داده است ؟ 11 ـ درپايان ، مناسب مي بينم تمام کارهاي ناشايسته اي را که خداوند يکايک برشمرده و مردم را از آنها حذر داشته است ، به عنوان حسن ختام ، ذيلاً تقديم گردد : ـ قل تعالوا اتل ما حرم ربکم عليکم الا تشرکوا به شيئاً و بالوالدين احسانا و لاتقتلوا اولادکم من املاق نحن ترزقکم و اياهم و لاتقربوا الفواحش ما ظهر منها و مابطن و لاتقتلوا النفس التي حرم الله الا بالحق ذلکم و صاکم به لعلکم تعقلون * و لاتقربوا مال اليتيم الا بالتي هي احسن حتي يبلغ اشده و اوفوا الکيل و اليمزان بالقسط لانکلف نفسا الا وسعها و اذا قلتم فاعدلوا و لو کان ذا قربي و بعهد الله اوفوا ذلکم وصاکم به لعلکم تذکرون ( انعام 151/16 و 152 ) ـ بگو : بياييد تا آنچه را پروردگارتان بر شما حرام کرده بخوانم : اينکه چيزي را شريک او قرار مدهيد ، و به پدر و مادر نيکي کنيد ، و فرزندانتان را از ( ترس ) تنگدستي نکشيد ، ما شما و آنان را روزي مي دهيم ، و به کارهاي زشت چه آشکار و چه پنهانش نزديک نشويد ، و انساني را که خدا محترم شمرده جز به حق نکشيد ، خدا اين ( گونه ) به شما سفارش کرده تا بينديشيد * و به مال يتيم جز به روشي که نيکوتر است ، نزديک نشويد تا به حد بلوغ ( بدني و عقلي ) خود برسد ، و پيمانه و ترازو را بر اساس عدالت و انصاف کامل و تمام بدهيد ، هيچ کس را جز به اندازه ي توانش تکليف نمي کنيم ، و هنگامي که سخن گوييد ، عدالت ورزيد هرچند درباره ي خويشان باشد ، و به پيمان خدا وفا کنيد ، خدا اين ( گونه ) به شما سفارش کرده تا پند گيريد . منبع:نشريه فصلنامه قرآني کوثر شماره28/خ
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 649]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها