محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1828002368
اعتکاف ؛ در خلوت رباني
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
اعتکاف ؛ در خلوت رباني (آداب، احکام و شرايط اعتکاف)در اين فراز نگاهي گذرا به اعمال، احکام، شرايط، محرمات و آداب اعتکاف افکنده ايم. اعتکاف از عبادات مستحب به شمار مي رود. البته، ممکن است هر عبادت مستحبي، تحت عناوين ديگري، واجب گردد. اعتکاف نيز با داخل شدن تحت يکي از اين عناوين از استحباب خارج شده رنگ وجوب به خود مي گيرد. اگر کسي نذر کند يا با خداي خود عهد و پيمان ببندد که سه روز در مسجد جامع معتکف شوم تحت عنوان وفاي به نذر و عهد، اعتکاف بر او واجب مي گردد.اعتکاف با شرط در ضمن عقد نيز واجب مي شود به طور مثال اگر خانه خود را به ديگري اجاره دهد و شرط کند که مستأجر سه روز اعتکاف نمايد و همچنين بر اجيري که تعهد کرده در برابر مبلغي، معتکف شود، واجب است که اعتکاف را انجام دهد. همچنين کسي که دو روز اعتکاف را تمام کند اعتکاف روز سوم بر او واجب است. نيابت در اعتکافاعتکاف را مي توان به سه صورت به جاي آورد:1) براي خود ؛2) به نيابت از مردگان3) به نيابت از زندگان اگر اعتکاف را به نيابت از کسي که، از دنيا رفته به جاي آورد، در اين صورت اعتکاف را تنها به نيابت از يک نفر مي توان انجام داد ولي اگر مقصود اهداي ثواب باشد مي توان ثواب اعتکاف را به چند نفر، زنده يا مرده، هديه کرد.در مورد نيابت از شخص زنده، در ميان فقها اختلاف نظر وجود دارد. بسياري از فقها در درستي چنين اعتکافي، ترديد کرده اند. در اين صورت، هرگاه نايب، اعتکاف را به قصد رجا، يعني اميد به مطلوب بودن عمل نزد خدا، نه به عنوان عبادتي حتمي انجام دهد، مانعي ندارد. شرايط اعتکافشرايط اعتکاف عبارت اند از:1- ايمان:اعتکاف از غير مسلمان، پذيرفته نمي شود و باطل است.2- عقل:اعتکاف انسان مجنون باطل است. البته آنان که داراي جنون ادواري هستند. يعني بعضي از اوقات در حال جنون و ديگر اوقات سالم هستند، اگر در حال سلامت معتکف شوند، اعتکاف آنها صحيح است. اصولاً هر عاملي مانند بي هوشي و مستي و ... که موجب از کار افتادگي عقل شود، اعتکاف را باطل مي کند.3- نيت و قصد قربت:در يک تقسيم بندي، واجبات و مستحبات به دو قسم تعبدي و توصلي تقسيم مي شوند. مراد از تعبدي، عملي است که قصد قربت در آن معتبر است مانند نماز و روزه؛اما در اعمال توصلي اين طور نيست. اعتکاف مانند نماز و روزه از اعمال تعبدي است و چنانچه بدون قصد قربت و با انگيزه هاي غير الهي انجام شود، باطل مي گردد. کسي که قصد اعتکاف دارد بايد قبل از طلوع فجر نيت کند. سؤال اينجاست: آيا ماندن در مسجد و روزه گرفتن به قصد اعتکاف کافي است؟ يا آن که معتکف بايد قصد کند عبادتي ديگر مانند قرائت قرآن و دعا را نيز انجام دهد؟ بيشتر فقها مي گويند براي تحقق اعتکاف، قصد ماندن در مسجد به عنوان اعتکاف، به تنهايي کافي است. در مقابل، برخي از فقها، قصد عبادتي ديگر را شرط مي دانند. 4- روزه:از شرايط اعتکاف، روزه گرفتن در ايام اعتکاف است. لذا تحقق اعتکاف از مسافري که روزه براي او جايز نيست غير ممکن است و نيز اعتکاف از زنان در حال عادت ماهيانه ( هم به دليل جايز نبودن روزه و هم به دليل جايز نبودن توقف در مسجد براي او ) پذيرفته نمي باشد و همچنين اعتکاف در روز عيد قربان و عيد فطر که روزه در آن دو روز حرام است، باطل است.5- مدت اعتکاف:اعتکاف نبايد کمتر از سه روز باشد. اگر کسي کمتر از سه روز را براي اعتکاف نيت کند باطل است. اما اعتکاف بيش از سه روز مانعي ندارد و محدود به حد معيني نيست، اگرچه بعد از هر دو روز، سومين روز آن واجب است. بنابراين اگر پنج روز اعتکاف کند، روز ششم واجب است و اگر هشت روز اعتکاف کند، روز نهم بنا بر احتياط، واجب است.6- حضور در مسجد جامع:اعتکاف بايد در مسجد جامع شهر باشد و اعتکاف در ساير مساجد، مثل مسجد قبيله يا مسجد بازار کافي نيست. اگر مسجد جامع در شهري متعدد باشد؛ مي تواند يکي از آنها را انتخاب نمايد. در صورت امکان احوط آن است که يکي از مساجد چهار گانه يعني مسجد الحرام، مسجد النبي، مسجد کوفه و مسجد بصره را براي اعتکاف برگزينند.7- اجازه صاحب اجازه:از آنجا که اعتکاف به خودي خود واجب نيست و انجام آن مستلزم خروج از منزل و صرف وقت نسبتاً زيادي است و ممکن است موجب پايمال شدن حق کسي شود، لذا يکي از شرايطي که براي آن ذکر مي کنند؛ اجازه صاحب اجازه است. اگر کسي نسبت به فرد معتکف ولايت دارد يا حقي از او با انجام اعتکاف ضايع مي شود، اجازه او در صحت اعتکاف شرط است و اگر بي اجازه او معتکف شود، زحمت بيهوده کشيده و وقت خود را تلف کرده است. به عنوان مثل اگر فرزندي بخواهد معتکف شود و اين کار او، موجب آزار و اذيت پدر و مادر مي شود يا به هر علتي به او اجازه اعتکاف ندهند، اعتکافش صحيح نيست. همچنين اگر زني بخواهد معتکف شود و اين کارش با حق شوهر منافات داشته باشد يا بدون اجازه شوهر از خانه خارج شود اعتکاف او اشکال دارد. اگر کسي طبق قراردادي مانند اجاره، بايد مدت زماني را در اختيار فرد يا سازماني باشد نمي تواند بدون اجازه صاحب کار، به اعتکاف برود. زيرا حق او با اعتکاف اين مرد ضايع مي گردد. اين در صورتي است که فرد به طور کلي مالکيت وقت و منافع خود را به ديگري واگذار کرده باشد. اما در جايي که تنها قراردادي براي انجام کار معيني بسته شده، اگر به آن عمل نکنند و به اعتکاف بپردازد هر چند به خاطر وفا نکردن به عهد خود گناهکار است اما برخي از فقها اعتکاف او را صحيح مي دانند.8- پيوستگي توقف:در اعتکاف بايد وقوف در مساجد، به طور مداوم و پيوسته باشد. اگر شخص معتکف از روي عمد و با اراده، در غير موارد مجاز، از مسجد خارج گردد، اعتکاف او باطل مي شود چه عالم به حکم باشد و چه جاهل؛ ولي اگر در صورت فراموشي يا علي رغم ميل باطني و به اجبار مسجد را ترک نمايد، اعتکاف او صحيح است. پس خروج از مسجد براي قضاي حاجت يا انجام غسلهاي واجب، به اعتکاف ضرري نمي رساند. امام صادق (علیه السّلام) مي فرمايد: "لا يخرُجُ المُعتَکفُ مِنَ المَسجِدِ الاّ فِي حاجَةٍ؛ فرد معتکف از مسجد خارج نمي شود مگر براي حاجتي ضروري". از آنجا که در ضرورتها تنها بايد به قدر دفع ضرورت اکتفا نمود لذا معتکف نمي تواند بيشتر از مقدار لازم در خارج از مسجد مکث کند.بنا بر مفاد بعضي از روايات، مي توان براي رفع حوائج مسلمين يا برطرف کردن نيازهاي نظام اسلامي، از مسجد در حال اعتکاف خارج و بعد از رفع حاجت به مسجد بازگشت. کما اينکه در سالي که ايام اعتکاف ماه رجب مصادف با 22 بهمن شده بود، فقهاي بزرگ اسلام، مرحوم آيت الله العظمي گلپايگاني و مرحوم آيت الله العظمي اراکي، جهت شرکت در راهپيمايي 22 بهمن به جواز خروج از مسجد فتوا دادند. محرمات اعتکافاز وجوه تمايز اعتکاف در اسلام و ساير اديان، محرمات اعتکاف است. محرمات اعتکاف عبارت اند از:1- پرداختن به امور جنسي به معناي وسيع آن:که شامل هر نوع بهره برداري شهواني مي باشد که از مهترين آنان مباشرت با همسر مي باشد. قرآن در اين باره آيه اي صريح دارد "وَ لا تُباشَروهُنّ وَ اَنتُم عاکِفوُنَ فِي المَساجِدِ. ( بقره :187)" در صورت ارتکاب اين عمل بايد کفاره پرداخت کند. حرمت اين عمل از سه جهت مي باشد:الف) مکان اعتکاف (مسجد)ب) روزهج) خود اعتکاف2- بوييدن عطر و هر نوع بوي خوش و گياهان معطر به قصد لذت بردن:بنابراين براي کساني که فاقد حس بويايي هستند در اين مورد مانعي وجود ندارد. امام باقر (علیه السّلام) مي فرمايد: "المُعتَکِفَ لا يشّمُ الطِيبَ وَ لا يتَلَذّذُ بِالرَيحانِ؛ معتکف از بوييدن عطر پرهيز مي کند و از گياهان معطر بهره نمي برد."3 – مجادله و مناقشه:حرمت جدال مربوط به اموري است که معتکف بخواهد فضل و برتري خود را به ديگران نشان دهد. پس اگر جدال به نيت و انگيزه درستي انجام گيرد، مانند اين که بخواهد حقي را اثبات کند يا باطلي را محو نمايد مانعي ندارد.4- محرمات روزه:در حال روزه يعني از طلوع تا غروب خورشيد، که معتکف روزه مي گيرد، بايد از محرمات روزه نيز اجتناب نمايد، البته بعضي از اين محرمات با محرمات اعتکاف مشتنرکند، بعضي نيز متفاوتند. بعضي از فقها پرهيز از محرمات احرام را بر معتکف مستحب دانسته اند. اين محرمات 24 چيز است که در مناسک حج بيان گرديده است.5- خريد و فروش: انواع تجارت و معامله بر معتکف حرام است، مگر اينکه ضرورتي پيش آيد. حکم محرمات اعتکافانجام محرمات اعتکاف سه پيامد منفي به دنبال دارد:الف: گناه و معصيت؛ پس بايد فوراً توبه نموده و از خداوند طلب عفو و گذشت نمايد.ب: بطلان اعتکاف در بعضي موارد (مانند پرداختن به امور جنسي).ج: پرداخت کفاره نيز در بعضي از موارد واجب مي شود.کفاره شکستن اعتکاف:کفاره شکستن اعتکاف همانند کفاره عمدي افطار در روزه ماه رمضان است. بنابراين بايد يا يک بنده آزاد کند يا 60 فقير را سير نمايد و يا 60 روز روزه بگيرد.آداب اعتکاف :براي اينکه يک عمل عبادي در روح و جان آدمي اثرگذار باشد، دستورات خاصي به نام آداب آن عبادت و رأي احکام و شرايط آن وجود دارد.آداب اعتکافاعتکاف نيز داري آدابي است که بعضي از آنها با ساير عبادات مشترک و بعضي هم اختصاصي است. در اينجا به ذکر آدابي چند از اعتکاف مي پردازيم.1- مراقبت بر اخلاق:چنان که گذشت، اعتکاف عملي است عبادي و نيت نيز از شرايط صحت اين عبادت است. در استمرار نيت، انسان بايد مواظب باشد که خود را در سايه خداوند ديده و از حالت عبوديت خارج نشود؛ يعني علاوه بر اجراي دستورات ظاهري اعتکاف، قلب و روح خود را از خودپرستي و حجاب خودبيني پاک کرده، هر چه بيشتر خود را به خدا نزديکتر نمايد.رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) مي فرمايد: "مَن اِعتَکَفَ ايماناً وَ اِحتِساباً غَفَرَ لَهُ ما تَقّدَمَ مِن ذَنبِهِ؛ هر کس با ايمان و اخلاص معتکف شود گناهان گذشته اش آمرزيده مي گردد". اصولاً هر عبادتي ظاهري دارد و باطني، ملکي دارد و ملکوتي، اگر علاوه بر ظاهر، انسان بتواند به باطن و ملکوت عبادت – که همانا خلوص در عبادت و توجه به ضعف وجودي خود در پيشگاه پروردگار است – دست يابد به اثري که براي عبادت در نظر گرفته شده، نايل مي آيد و در اين صورت، نمازش تَنهي عَنِ الفَحشاءِ وَ المُنکَر مي شود و روزه اش جُنةٌ مِن النّار مي گردد و اعتکافش غفران همه گناهان گذشته اش را به دنبال خواهد داشت.2- زمان اعتکاف:گرچه همه ايام سال را مي توان معتکف شد؛ ولي دهه آخر ماه مبارک رمضان و ايام البيض رجب، فضيلت بيشتري دارد. رمضان ماه بارش نور:اعتکاف از حيث زماني داراي محدوديت خاصي نيست. هر زماني که مانعي از روزه گرفتن وجود ندارد، امکان اعتکاف نيز وجود دارد. اما از روايات به خوبي استفاده مي شود که اعتکاف در ماه رمضان، به ويژه در دهه آخر آن، داراي فضيلت بيشتري است. وقوع ليلة القدر در اين دهه و آماده تر بودن معتکف براي درک ليلة القدر و بهره مندي از فيض اين شب، به فضيلت اعتکاف، مي افزايد. در اکثر کشورهاي اسلامي ماه رمضان ماه اعتکاف شمرده مي شود.توجه خاص معتکف درباره رمضان: نگاهي به آيات و روايات اهميت اعتکاف در اين ماه را بيشتر آشکار مي کند:1. رمضان شهر الله است "قَد اَقبَلَ اِلَيکُم شَهرَ اللهِ"؛ معتکف در ماه خدا، وارد خانه خدا شده و در آن سکونت گزيده است.2. ماه رمضان ماه برکت و رحمت و مغفرت است، "قَد اَقبَلَ اِليکُم شَهرَ الله بِالبَرکَةِ وَ الرَحمَةِ وَ المَغفِرة". معتکف براي وصول به اين امور مهم به اعتکاف آمده، دستيابي به اين امور در ماه رمضان، بسيار آسانتر از ماههاي ديگر است.3. رمضان ماه ميهماني خداست "هُوَ شَهرٌ دُعِيتُم فِيهِ اِلي ضِيافَةِ الله" ؛ بنابراين معتکف مهمان خدا است. اگر کمي جهد کند از سفره رحمت او دست خالي بر نمي گردد.4. نزول قرآن است "شَهرُ رَمَضان الذّي اُنزِلَ فِيه القُران" و يکي از اعمالي که معتکف در طول اعتکاف خويش در خانه دوست به آن مداومت مي ورزد، قرائت قرآن است و چه زيبا در زماني اين عمل را انجام مي دهد که ثواب خواندن قرآن بسيار بيش از قرائت آن در ماههاي ديگر است "وَ قَد جاءَکُم مِنَ اللهِ نُورٌ وَ کِتابٌ مُبينٌ (مائده15)." هرچه قرائت قرآن بيشتر شود کسب نور هم بيشتر خواهد شد.5. ماه استجابت دعا "وَ دَعائِکُم فِيه مُستَجاب" و از جمله اعمال معتکف دعا کردن است. دعا در ماهي که در آن هيچ دعايي رد نمي شود.6. ماه توبه "وَ تُوبُوا اِلي اللهِ مِن ذُنُوبِکُم"، معتکف با توبه و استغفار به سوي خدا باز مي گردد.رجب کوثر رحمت: از جمله ماههايي که فضيلت بسياري براي آن ذکر کرده اند رجب است. اين ماه از ماههاي حرام بوده و قبل از اسلام نيز مورد احترام بود. از جمله اعمال مهم اين ماه اعتکاف، به ويژه در ايام البيض يعني سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم اين ماه مي باشد که بيشترين توجه در ايران اسلامي نسبت به امر اعتکاف، در اين سه روز صورت مي گيرد. معتکف در اين ماه، خود را به کوثر رجب مي افکند تا هر زشتي و پليدي که به دامنش نشسته، پاک گردد.توجه به ويژگي هاي ماه رجب، انگيزه معتکف را در امر اعتکاف و جدي گرفتن اين عمل، بيشتر مي سازد.1. روزه ماه رجب بسيار با فضيلت بوده، باعث دوري از جهنم و آمرزش گناهان و راحتي در هنگام مرگ است.2. رجب از ماههاي حرام است و معصيت در چنين ماهي، عقوبت مضاعف دارد.3. ماه دعا و نماز است و از براي اين ماه اعمال و ادعيه ويژه در نظر گرفته شده است.4. ماه رجب از ماههاي بسيار عظيم است که يوم الله بعثت در آن واقع شده است و همچنين روز تولد امام علي (علیه السّلام) نيز در اين ماه مي باشد.5. رجب و شعبان ما را براي درک رمضان و ليلة القدر آماده مي سازد.6. اولين روز رجب، روز سوار شدن نوح بر کشتي و نجات صالحان است و ... بنابراين توجه معتکف به اين فضيلتها سازنده است. 3. اشتغال به امور آخرت:کسي که چند روز، در خانه خدا در راستاي حيات ابدي به اعتکاف نشسته، ديگر نمي تواند مانند روزهاي ديگر، اوقات خود را براي امرار معاش، امور دنيوي، استراحت و عبادت اختصاص دهد. چنين فردي در طول مدت اعتکاف، تمام لحظات خود را، صرف رسيدگي به امور اخروي نموده و براي کارهاي ديگر، به حد ضرورت اکتفا مي کند. فرد معتکف گمان نکند، چون در مسجد اقامت کرده کار مهمي انجام داده بلکه صرف ماندن در مسجد بدون ذکر خدا و عبادت، ارزش چنداني ندارد. پيامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در اين مورد به ابوذر مي گويد: "يا اَباذَر کُلُّ جُلوُسٍ فِي المَسجدِ لَغوٌ اِلاّ ثَلاثَ: قَراءَةُ مُصَلٍ اَو ذِکرُ اللهَ اَو سائِلٌ عَن عِلمٍ؛ اي ابوذر هر نشستي در مسجد بيهود است مگر براي سه کار، نماز خواندن، ياد خدا کردن و پرسش در امور علمي." علي (علیه السّلام) مي فرمايد: معتکف در مسجد تنها به ذکر خدا و تلاوت قرآن و نماز مي پردازد. از دنيا سخن نمي گويد و شعر نمي خواند، خريد و فروش نمي کند، تشييع جنازه يا عيادت بيمار نمي رود.4. آداب حضور در خانه خدا:معتکف بايد آداب حضور در مسجد را در نظر گرفته و بداند که در مکاني بس والا و با عظمت حضور يافته، مکاني که خداوند در تمجيد آن فرموده: "في بُيوتٍ اِذنِ اللهَ اَن تُرفَعَ وَ يذکَرَ فيها اِسمُهُ". (نور 36) بنابراين در اين مکان مقدس بايد از هرگونه عملي که موجب هتک حرمت مي شود اجتناب کند.5. شرط گذاشتن:بهتر است انسان، پيش از شروع اعتکاف و به هنگام نيت، بين خود و خداوند شرط کند که اگر در بين روزهاي اعتکاف مشکلي برايش پيش آمد، بتواند از قصد اعتکاف برگردد. با اين شرط چنانچه در روز سوم هم که اعتکاف بر او واجب شده مي تواند از اعتکاف خارج شود. امام صادق (علیه السّلام) مي فرمايد: "وَ ينبَغي لِلمُعتَکفِ اِذا اعتَکَفَ اَن يشتَرِطَ کَما يشتَرِطُ الذّي يحرِمُ"؛ و نيکوست که معتکف هنگامي که قصد اعتکاف کرده همانند محرم با خداي خود شرط بگذارد." منبع: http://www2. irib.ir/خ
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 394]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها