تبلیغات
تبلیغات متنی
رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی
محبوبترینها
بررسی دلایل قانع کننده برای خرید صنایع دستی اصفهان
راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1804336576
رهبري و نگرش سيستمي به نظام
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
رهبري و نگرش سيستمي به نظام نويسنده:عليرضا کميلي چرا رهبري ، براي پايان دادن به معظلات ، برخي مسئولان را عزل نمي کند؟ طرح مسئله درباره مسئله رهبري نظام اسلامي و پاسخ به شبهات ولايت فقيه و رهبري دوران غيبت ، سخن هاي بسياري گفته شده و کتاب هاي متعددي نوشته شده است ؛ اما در کنار پاسخ به اين سؤالات نظري، از پاسخ به شبهات عملي مربوط به رهبري ، غفلت شده است که اتفاقا بيشتر در ميان عموم مردم رواج دارند و شايد بسياري از شبهات نظري موجود در اذهان افراد نيز به خاطر حل نشدن اين شبهات ايجاد شده باشند! برخي از اين گونه شبهات بدين قرارند:اين همه فساد ، فقر و تبعيض در جامعه که رهبري هم به آنها اشاره دارد ، اگر رهبري مطلع نيست که صلاحيت رهبري ندارد و اگر مطلع است ، چرا کاري نمي کند؟ چرا فلان نماينده منتسب رهبري ، خطا کرد و تغيير نکرد؟ چرا مدير فلان اداره، رشوه گرفت و توبيخ نشد؟ چرا وضع اقتصادي مملکت اين گونه است و به مسائل فرهنگي ، کم توجهي مي شود و دادگستري اين همه مشکل دارد ، اما رهبري کاري نمي کند؟ مگر رئيس قوه قضائيه را رهبري انتخاب نمي کند؟ به نظر مي رسد اگر مسئله کارآمدي نظام و عملکرد و نقش رهبري را درباره آن بررسي کنيم، به نحو دقيق تري ، مي توانيم سؤالات فوق را پاسخ دهيم. در اين باره ، به نکات زير توجه کنيد: وظايف رهبري و ديگران گام اول ، آن است که فارغ از مشهورات غلط و رايج ، بار ديگر ، وظايف رهبري در قانون اساسي را مرور کنيم ، زيرا تصور عمومي اين است که چون رهبر ، عالي ترين مقام کشور است و رهبري جامعه را بر عهده دارد ، مي تواند هر کاري را انجام دهد و مسئول پاسخ گويي به همه امور است ؛ در حالي که قانون اساسي ، تنها بخشي از امور را به عهده ايشان گذاشته است.قانون اساسي ، صرفا ، تعيين سياست هاي کلي نظام و نظارت بر حسن اجراي آنها را بر عهده رهبري گذاشته است و مسائلي چون امور اجرايي ، امور قضايي و قانون گذاري، هر کدام به نهاد خاص سپرده شده اند. از اين رو ، اگر کسي درباره جهت گيري کلي کشور در سياست هاي کلان اقتصادي ، فرهنگي ، سياسي ، نظامي و ... شبهه و مسئله اي دارد، مي تواند از رهبري سوال کند که البته در تدوين اين سياست ها ، مجمع تشخيص مصلحت نظام نيز به رهبري کمک مي کنند ؛ اما اگر مسئله مربوط به اجراست و يا مسائل مصداقي را شامل مي گردد ، اين مسئله، قانونا بر عهده افراد و نهادهاي ديگري است و بايد آنان را مورد سؤال قرار داد.روشن است که در بررسي وضعيت فرهنگي ، اقتصادي و ... نيز بايد اين مسئله را در نظر داشت که آيا سياست هاي کلان و جهت گيري ها ، عامل وضع موجودند يا عملکرد ها و تخطي از مقاصد تعيين شده ، تا بتوان مقصر را بهتر شناسايي کرد.از اين جهت ، از همين نقطه مي توان تکليف بسياري از سؤالات و شبهات جزئي و مصداقي يا کلي مربوط به امور اجرايي و ... را مشخص کرد و براي يافتن پاسخ، به سراغ مسئول مشخص هر کدام رفت؛ زيرا رهبري ، مسئوليتي در قبال آنها ندارند و غير مکلف را تکليف بر پاسخ گويي يا عقوبت ، ظلم است.نگرش سيستمي در اين جا ، اين سؤال مطرح مي شود که بالاخره تنفيذ حکم رئيس جمهور و انتخاب رئيس قوه قضاييه ، به عهده رهبري است و عزل رئيس جمهور هم پس از تصويب مجلس يا ديوان عالي کشور ، توسط وي امضاء مي شود؛ حال چرا رهبري که مي داند در ذيل مديريت وي ، خطاهايي رخ مي دهد ، او را عزل نمي کنند؟هر چند صرف تصور اين سؤال ، نزد انسان آشنا به امور کلان و گسترده کشور داري ، خود کفايت از اين پاسخ مي کند که نمي توان به خاطر چند مشکل ريز يا حتي درشت ، فردي در آن سطح را به همين راحتي تغيير داد - مگر آن که به فساد يا خيانت وي اطمينان پيدا بشود - اما به اين بهانه بد نيست تا نگرشي را که رهبران انقلاب نيز به خوبي و در کمال زيرکي ، بدان اعتقاد داشته و آن را تعقيب کرده اند، توضيح دهيم که همان نگرش سيستمي به کشور و مسئله کشورداري است که جايگزين کار فردي و متمرکز و موقتي مي گردد.در اين نگرش ، ايجاد نهادها و ساختارها و تقسيم وظايف که امري بديهي و منطقي است - نبايد به خاطر ناکارآمدي بخشي از سيستم يا عناصر آن ، تبديل به کار هيئتي و شخصي شود ؛ زيرا اساسا هر گونه عمل غير سيستمي ، هر چند ممکن است در کوتاه مدت جواب بدهد ، ولي به خاطر پيچيدگي و گستردگي امور مملکت ، مديريت شخصي و ورود يک يا چند شخص براي حل مسائل و معضلات ، مسئله را حل نمي کند.علاوه بر اينها ، در اين سيستم ، دستگاه هاي نظارتي و ارزيابي نيز ديده شده اند که بايد ساز و کارهاي تشويقي و تنبيهي و اصلاحي را به فراخور نياز ، اجرا و نهادينه کنند ؛ تا سيستم ، خود به خود نقص ها و ضعف ها را اصلاح کند.اگر قرار باشد شخصي مانند رهبري ، رئيس جمهور و ... به همه امور جزئي و کلي در سطح گسترده مديريت اجرايي کشور وارد شود و در حل مسائل دخالت کند ، قطعا بيت رهبري نيز بايد به تدريج عرض و طولي مشابه دولت بيابد و مراکز تخصصي مربوط به موضوعات مختلف را راه اندازي نمايد. از اين رو ، نامه هاي ارسالي به بيت رهبري، ابتدا به ارگان مربوط يا مقام بالاتر آن بخش ، ارجاع مي شوند ؛ زيرا ساز و کار سيستمي پيش بيني شده در قانون اين گونه است و در صورت عدم پاسخ يا کارايي و فساد، مسئله، به نحوي ديگر و با توجه به روش هاي ديگر پي گيري مي شود.متاسفانه يکي از دلايل ختم شدن همه نگاه ها براي حل مسائل مختلف کشور به مسئولان کلان کشور ، همين نهادينه نشدن نگرش سيستمي و اين گونه رفتارها در ميان مردم و حتي مسئولان جامعه است که غلبه فضاي سياسي ، سليقه اي و شخصي را موجب شده است که خود فسادآور است!اگر دقيق تر بنگريم ، به همين دليل که سيستم ها در کشور ما نهادينه نشده اند و عزل و نصب ها ، تشويق و تنبيه ها و تصميم گيري ها براساس سليقه و نه ويژگي هايي معين صورت مي گيرند ، تغيير مديران سطوح مختلف نيز به تغيير جدي خروجي منجر نمي شود و حتي بهترين افراد نيز نتايج در خور شأن خود به دست نمي آورند!ساختار کلان اجتماعي مسئله مهم ديگري که به نوعي کلان تر از نگرش سيستمي است ، توجه به ساختارهاي کلان سياسي - اجتماعي اداره کشور است ؛ به اين معني که اگر دولت به درستي کار کند ، اما ملت همراهي لازم را نداشته باشد ، مسائل ، گره خواهند خورد و اگر ملت و رهبري ، همسو عمل نکنند و دولت مردان را نيز وادار به جهت گيري خود ننمايند ، نتيجه جمع برداري نيروها ، مطلوب نخواهد بود!از اين رو ، همواره حضور مؤثر ، فعال و آگاهانه مردم در جامعه ، همسو با مطالبات و همراه با گام هاي رهبري و براساس سياست هاي کلي مورد نظر ، مي تواند دولت را نيز وادار به پيمودن اين مسير نمايد و آن گاه ، خروجي مطلوب ، حاصل مي شود.در سطح کلان ، اگر موتور هر ضلع اجتماع ، به هر نحوي ، بد کار کند ، نتيجه مطلوب ، حاصل نخواهد شد و شايد يکي از آسيب هاي کلان فرهنگي کشور ما ، رواج تدريجي همين روحيه باشد که همگان منتظرند تا کساني کشور را ساخته و درست کنند و هيچ گاه افراد انگشت را به سوي خود نگرفته اند که جاي من در اين مسير حرکت و تعالي چيست؛ تا به تناسب امکانات ، رسالت اجتماعي - سياسي خويش را ايفا کنند. از اين جهت ، آن چه همواره مطرح مي شود ، وظايف حاکمان نسبت مردم است و کمتر از وظايف مردم نسبت به حاکمان ، سخن گفته مي شود!مصالح کلي نظام رسالت رهبري و همه دل سوزان نظام ، قبل از هر چيزي ، حفظ اين نظام است که به برکت فداکاري هزاران شهيد گلگون کفن همين جامعه ، به دست آمده است. رهبري نيز در حرکات و اقدامات خود ، همواره بحران سازي هاي داخلي و خارجي را در نظر دارد و مصلحت را رعايت مي کند. رهبران انقلاب اسلامي ، آن جا که مردم همراهي کرده اند ، چنان فرصتي را رو به روي خود گشوده يافته اند که انقلابي ترين و آرماني ترين جهت گيري ها و تصميمات را اتخاذ کرده اند و گوي سبقت را از همگان ربوده اند و جايي براي عرض اندام دشمنان نيز باقي نگذاشته اند ؛ زيرا همه اضلاع جامعه ، به طور فعال و در يک جهت واحد ، بسيج شده اند و در اين حالات ، همواره نتيجه مطلوب حاصل شده است.شايد مسئله پيوند امت و امامت، بتواند راه مصلحت را سد کند و امکان تحقيق سطح آرماني و مطلوب را مهيا و عدالت را جايگزين کند.دسته بندي شبهات در مورد شبهات راجع به نقص ها و خطاهاي موجود ، ابتدا بايد دسته بندي درستي صورت گيرد تا ميان اشکال مختلف اشکال هاي وارده ، خلطي صورت نگيرد. در مورد دستگاه هايي که به طور غير مستقيم زير نظر رهبري هستند و رهبري ، رئيس آنها را منصوب نمي کند - مانند دولت و بدنه گسترده آن يا مجلس شوراي اسلامي - پاسخ همان است که در توضيحات گذشته ذکر شد ؛ اما درباره اموري که به شخص رهبري مربوط مي شوند يا عملکرد دستگاه هايي که مسئول آنها را رهبري تعيين مي کند ، مانند صدا و سيما ، اگر مسئله ، مصداقي خاص است که مطمئنيم رخ داده ، در صورتي که سطح مسئله جزئي است - مثلا مربوط به عملکرد عضوي از اعضاي آن مجموعه است - براساس قواعد و نکات مذکور ، حکم سابق را برايش جاري مي کنيم ؛ زيرا مسئول مربوط و سيستم تحت مديريت وي ، بايد آن را بررسي و حل کند و اگر مسئله در سطح کلان باشد يا مديريت کلان مجموعه ، پر ضعف و خطا تشخيص داده شود، به طوري که در انتخاب اوليه وي يا بقاء و تداوم مديريتش ، شبهات جدي به ميان بيايد ، بايد به سراغ بررسي علت مسئله رفت و از اعضاي بيت رهبري و يا رهبر ، علت را پرسيد.نبايد اين نکته را فراموش کرد که در هر سطحي ، بخشي از نقص ها ، ضعف ها و خطاها ، طبيعي است. در حکومت امام علي عليه السلام نيز امثال ابوالاسود دوئلي يا عثمان بن حنيف يا حتي شريح قاضي حضور داشتن که تعويض يا توبيخ يا بنا به مصلحت ، ابقا شدند و منصفانه آن است که ميان خيانت و خطا، تفاوت قائل شويم و البته عدم صلاحيت را نيز پس از بررسي ، بايد پذيرفت. مسئله مهم ديگر ، کمبود نيروي توانمند ، براي اداره پست هاي حساس کشور است و از اين نظر ، تفاوت نمي کند که سازمان مورد بحث ، مستقيما توسط منصوبين رهبري اداره شود يا غير مستقيم زير نظر وي باشد ؛ مثلا درباره قوه قضاييه ، اين مسئله ، به خوبي مشهود بوده است . بسيارند افرادي که در ظاهر ، انديشه و نگرش مناسبي دارند ؛ اما به هيچ وجه ، مديران موفقي نيستند . از اين رو ، يافتن مديراني که بتوانند سيستم تحت مديريت خويش را به درستي سامان دهند، کمتر ممکن است !از طرف ديگر براساس منابع و شنيده ها و بيان خود رهبري ، تذکرات خفي ايشان به مسئولان بسيار بوده است و چنانچه شاهد بوده ايم ، انتقادات صريح وي از دستگاه هاي مختلف کشور، در مجامع عمومي نيز بيان شده است.عوامل مؤثر در کارآمدي در سطحي ديگر و از منظري عيني ، اگر عوامل موثر در کارآمدي نظام را بشماريم و سپس به نقش رهبري نگاه کنيم ، به جايگاه رهبري در توليد روش هايي براساس علم بومي و ديني و دميدن روحيه علمي و تلاش فکري که از عوامل جدي رشد و بالندگي کشورند ، دست مي يابيم. در سوي ديگر، فعال سازي بدنه مردمي کشور و احياي نقش مردم در سرنوشت خويش و تقاضاي مطالبه عدالت از سوي وي ، جلوگيري از آزمون و خطا و پراکنده کاري و ترسيم اهداف مشخص افق آينده کشور ، حمايت از فعاليت هاي موثر ، توجه ويژه به نخبگان علمي ، فرهنگي ، هنري ، سياسي و ... ، توجه اساسي به مسائل امنيتي نظامي کشور و رشد چشمگير آنان ، مديريت صحيح بحران هاي داخلي و خارجي و اتخاذ سياست هاي لازم ، بخشي از اموري هستند که جاي پاي رهبر انقلاب در آنان ، بسيار پررنگ تر از کساني بوده است که شايد مسئوليت مستقيمي در قبال آنها داشته اند.لزوم نقد و پرسشهمان گونه که خود رهبري بارها تاکيد کرده ، هيچ کس ، مصون از نقد و بررسي نيست. از اين رو ، در نظام اسلامي ، بايد مردم و نخبگان بتوانند در فضايي اخلاقي ، منطقي ، منصفانه و آزادانه ، نقدها و سؤالات خويش را مطرح کنند و شبهات موجود را برطرف سازند. در اين ميان ، نقش نخبگان آگاه و دل سوز کشور ، براي توضيح اموري مشابه آن چه گفته شد ، ضروري است ؛ تا جلوي تبليغات دشمنان و سوء استفاده مغرضان را بگيرد.نکته مهم و پاياني اين که ، اگر اجزاي مختلف کشور ، رسالت خويش را به درستي انجام دهند و عدالت برپا شود ، بسياري از شبهات موجود ، خود به خود رفع مي شوند؛ زيرا مردم ، عمل صحيح و نتيجه خوب را مي بينند و در اين صورت ، به شنيده ها اعتناي نخواهند کرد ؛ اما وقتي مشکلات فزوني يابند ، کوچک ترين شايعات ، مي توانند به شبهاتي بزرگ و سؤالاتي اساسي مبدل شوند.منبع: مجله ي پرسمان/خ
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 688]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها