تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1866252529
ولی، ولایت، عقلانیت
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
ولی، ولایت، عقلانیت در معارف دین عقل حجت باطنی و امام حجت ظاهری معرفی شده است.انالله علی الناس حجتین. حجه ظاهره و حجه باطنه. فاما الظاهره فالرسل و الانبیاء و الائمه و امام الباطنه فالعقول. (کافی، ج ۱، ص ۱۶) در خم پیامبر به دستور خدای متعال امیرالمومنین را به عنوان امام و ولی جامعه اسلامی معرفی می‌کند ولی تاریخ اسلام بعد از رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله)شاهد “ولایت‌گریزی” امت بود. ارتد الناس بعد الرسول الله(صلی الله علیه وآله)الاخمسه نفر (کافی ج ۲، ص ۲۴۴) و به فاصله چند دهه شاهد “ولایت ستیزی” بود که اوج آن را در فاجعه عاشورا می‌توان دید گرچه عاشورا سکه‌ای دو رو است و در یک طرف اوج ولایت پذیری اصحاب حضرت قابل مشاهده است؛ و الله انی اعلم اصحابا او فی و لاخیرا من اصحابی (مفید، ارشاد، ج ۲،ص ۹۱) ولی در تحلیل اجتماعی، جامعه و امت اسلامی گرفتار “ولایت ستیزی” و رکون به طاغوت شده به گونه‌ای که حتی فریاد حسین(علیه السلام)نیز قادر به بیداری آنها نیست.در این شرایط بحرانی و حساس، رسالت امامان شیعه تمهید و آماده‌سازی جامعه بشری برای “ولایت پذیری” است که از آن به “ظهور” یاد می‌شود . براساس این تحلیل ظهور در امتداد عاشورا نیست بلکه در مقابل آن است. “عاشورا” تجلی اوج ولایت ستیزی و ظهور تجلی اوج ولایت پذیری امت است.رهاورد این چرایی و تحلیل، رهنمون سیاستگذاری کلان جمهوری اسلامی است که زمینهسازی ظهور را شعار خود قرار داده است.راز و رمز ادبار جامعه نه افراد به امام چه بوده است؟ و امامان شیعه با چه سیاست و خط‌مشی کلانی به پرورش و تربیت اجتماع برای آمادگی ظهور پرداخته‌اند؟ و نظام جمهوری اسلامی چگونه از آن سیره برای سیاست خود استفاده کند، اینها سوالات اساسی این پژوهش محسوب می‌گردد. رابطه ولایت پذیری و عقلانیت در معارف دین عقل حجت باطنی و امام حجت ظاهری معرفی شده است.انالله علی الناس حجتین. حجه ظاهره و حجه باطنه. فاما الظاهره فالرسل و الانبیاء و الائمه و امام الباطنه فالعقول. (کافی، ج ۱، ص ۱۶)با این نگاه و اعتقاد، می‌توان گفت که جامعه به میزان بهره‌مندی از عقلانیت، ولایت پذیر خواهد بود و البته پر واضح است که “عقلانیت دینی” که بستر پذیرش ولایت است تفسیری جدا از “عقلانیت مدرن و سکولار” دارد.اگر چه مفهوم اصلی و کلیدی در مدرنیته خودباوری و عقلانیت است و اعتقاد به اندیشه و خرد بشری در نیل به جامعه آرمانی به مدد علمیه چشم می‌خورد (ایان باربور، علم و دین ص ۷۰) ولی عقل مدرن عقلی تجربی و راز زداست که هدف آن تصرف در دنیا و استیلاجویی بر طبیعت و انسان است. از بدی و خوبی فاعل و پلیدی و پاکی فعل سخن نمی‌گوید تنها سخن از سود و زیان افعال است و چنین بود که تفکر سکولار تبیین شد. قصه سکولاریسم، قصه عقل غیردینی است اگرچه ضد دینی نیست، دینی هم نیست (سروش، کیان، ش ۲۶، ص ۱۱)پرواضح است عقل مدرن که سیطره آشکار نفس اماره بر انسان را مدلل می‌سازد، نمی‌تواند تمهید لازم برای بسط ولایت الهی در شئون فرد و جامعه را بیندیشد. عقلانیت دینی و مدرن هم به لحاظ مدرک و روش و هم به لحاظ مدرک و محتوا با هم تفاوت‌های عیانی دارند. در سطح معرفت رهاورد عقلانیت دینی حکمت است در صورتی که رهاورد عقلانیت مدرن از سطح دانش‌های تجربی و حسی فراتر نمی‌رود دیگر آن که عقلانیت دین حقیقت محور است برخلاف عقلانیت سکولار که تابع “قرارداد” است. اعتماد به وحی به عنوان منبعی از منابع شناخت و اعتقاد به مس(علیه السلام)ولیت انسان و خودکفا نبودن عقل از دیگر مشخصه‌ها عقل دینی است. (امان الله فصیحی، عقلانیت دینی و سکولار، فصلنامه علوم سیاسی، ش ۵)عقلانیت دینی را در این کلام کوتاه و نغز می‌توان تعریف کرد.العقل ما عبدالرحمن و اکتسب به الجنان (کافی، ج ۱، ص ۱۱)عقلانیتی که صلاح و سداد را در پی دارد و از لذت و سود و منفعت فراتر رفته و به کشف حقایق هستی و پایبندی به ارزش‌های متعالی متعهد است چرا که اصولا عقل، عقال و بند است. نهاد وجودی آدمی که مجمع قوای متفاوت و متعددی است، شهوت، خشم، رحمت، عطوفت، که در بیان حضرت به جنود عقل و جهل تعبیر شده است اگر به تمام معنی حاکمیت بلامنازع عقل را پذیرفت و در تنظیم روابط خود به حکمیت عقل تن داد، انسان “عاقل” و در نتیجه “عادل” می‌شود. عدالت عین عقلانیت به این معناست و فسق تبعیت از جنود جهل و پذیرش ولایت طاغوت به جای ولایت عقل است. چنان که انسان اگر “عادل” باشد می‌تواند ادعای حاکمیت عقل بر وجود خود داشته باشد و هم از طرف دیگر کمال عدالت به ولایت عقل است. جامعه انسانی نیز اگر به بخشی از عدالت و عقلانیت رسید می‌تواند پذیرای حکومت “امام” برای تکمیل عدالت و عقلانیت باشد. اذا قام قائمنا وضع یده علی روس العباد فجمع به عقولهم (بحار، ج ۵۲، ص ۳۳۶)بر این تحلیل ولایت پذیری جامعه رابطه مستقیم با عقلانیت جمعی دارد. جامعه مبتنی بر شهوات و ارضای نیاز که هنوز به بلوغ حداقلی نرسیده است نمی‌توانند ولایت پذیر باشد و تاریخ نشان داد اگر ولی الهی در راس چنین جامعه‌ای قرار بگیرد، اوامرش بی اجرا خواهد شد و “امیر غیر مطاع” می‌شود. در این شرایط بحرانی و حساس رسالت امامان شیعه تمهید و آماده‌سازی جامعه بشری برای “ولایت‌پذیری” است که از آن به “ظهور” یاد می‌شود. براساس این تحلیل ظهور در امتداد عاشورا نیست بلکه در مقابل آن “عاشورا” تجلی اوج ولایت‌ستیزی و “ظهور” تجلی اوج ولایت‌پذیری امت است. در غدیر خم پیامبر به دستور خدای متعال امیرالمومنین( علیه السلام )را به‌عنوان امام و ولی جامعه اسلامی معرفی می‌کند ولی تاریخ اسلام بعد رحلت پیامبر(صلی الله علیه وآله)شاهد “ولایت‌گریزی” امت بودو به فاصله چند دهه شاهد “ولایت‌ستیزی” بود که اوج آن را در فاجعه عاشورا می‌توان دید. گرچه عاشورا سکه‌ای دو رو است و در یک طرف اوج ولایت‌پذیری اصحاب حضرت قابل مشاهده است؛ والله انی لا اعلم اصحابا اوفی و لاخیرا من اصحابی (مفید، ارشاد، ج۲، ص ۹۱) ولی در تحلیل اجتماعی، جامعه وامت اسلامی گرفتار “ولایت‌ستیزی” و رکون به طاغوت شده به‌گونه‌ای که حتی فریاد حسین( علیه السلام )نیز قادر به بیداری آنها نیست. در این شرایط بحرانی و حساس رسالت امامان شیعه تمهید و آماده‌سازی جامعه بشری برای “ولایت‌پذیری” است که از آن به “ظهور” یاد می‌شود. براساس این تحلیل ظهور در امتداد عاشورا نیست بلکه در مقابل آن “عاشورا” تجلی اوج ولایت‌ستیزی و “ظهور” تجلی اوج ولایت‌پذیری امت است. رهاورد این چرایی و تحلیل رهنمون سیاستگذاری کلان جمهوری اسلامی است که زمینهسازی ظهور را شعار خود قرارداده است. راز و رمز ادبار جامعه نه افراد به امام چه بوده است؟ و امامان شیعه با چه سیاست و خط مشی کلانی به پرورش و تربیت اجتماع برای آمادگی ظهور پرداخته‌اند؟ و نظام جمهوری اسلامی چگونه از آن سیره برای سیاست خود استفاده کند، اینها سوالات اساسی این پژوهش محسوب می‌گردد. در معارف دین عقل حجت باطنی و امام حجت ظاهری معرفی شده است. ان لله علی الناس حجتین. حجه ظاهره و حجه باطنه. فاما الظاهره فالرسل والانبیاء والائمه و اما الباطنه فالعقول. (کافی، ج۱، ص ۱۶) با این نگاه و اعتقاد می‌توان گفت که جامعه به میزان بهره‌مندی از عقلانیت، ولایت‌پذیر خواهد بود. و البته پرواضح است که “عقلانیت دین” که بستر پذیرش ولایت است تفسیری جدا از “عقلانیت مدرن و سکولار” دارد. اگرچه مفهوم اصلی و کلیدی در مدرنیته خردباوری و عقلانیت است و اعتقاد به اندیشه و خرد بشری در نیل به جامعه آرمانی به مدد علم به چشم می‌خورد (ایان باربور، علم و دین، ص ۷۰) ولی عقل مدرن عقلی تجربی و راز زداست که هدف آن تصرف در دنیا و استیلاجویی بر طبیعت و انسان است. از بدی و خوبی فاعل و پلیدی و پاکی فعل سخن نمی‌گوید تنها سخن از سود و زیان افعال است و چنین بود که تفکر سکولار تبیین شد. قصه سکولاریسم قصه عقل غیردینی است اگرچه ضددینی نیست، دینی هم نیست. (سروش، کیان، ش ۲۶، ص ۱۱) پرواضح است عقل مدرنیته که سیطره آشکار نفس اماره بر انسان را مدلل می‌سازد، نمی‌تواند تمهید لازم برای بسط ولایت ا لهی در شئون فرد و جامعه را بیندیشد. عقلانیت دینی و مدرن هم به لحاظ مدرک و روش و هم به لحاظ مدرک و محتوا با هم تفاوت های عیانی دارند. در سطح معرفت رهاورد عقلانیت دینی حکمت است در صورتی که ره‌آورد عقلانیت مدرن از سطح دانش‌های تجربی و حسی فراتر نمی‌رود، دیگر آن که عقلانیت دین حقیقت محور است برخلاف عقلانیت سکولار که تابع “قرارداد” است. اعتماد به وحی به عنوان منبعی از منابع شناخت و اعتقاد به مسئولیت انسان و خودکفا نبودن عقل از دیگر مشخصه‌های عقل دینی است. (امان‌الله فصیحی، عقلانیت دینی و سکولار، فصلنامه علوم سیاسی، ش ۵) عقلانیت دینی را در این کلام کوتاه و نغز می‌توان تعریف کرد. العقل ما عبد به الرحمن و اکتسب به الجنان(کافی، ج۱، ص ۱۱) عقلانیتی که صلاح و سداد را در پی دارد و از لذت و سود و منفعت فراتر رفته و به کشف حقایق هستی وپایبندی به ارزش های متعالی متعهد است چرا که اصولا عقل، عقال و بند است. نهاد وجودی آدمی که مجمع قوای متفاوت و متعددی است، شهوت، خشم، رحمت و عطوفت که در بیان حضرت به جنود عقل و جهل تعبیر شده است اگر به تمام معنی حاکمیت بلامنازع عقل را پذیرفت و در تنظیم روابط خود به حکمیت عقل تن داد، انسان “عاقل” و در نتیجه “عادل” می‌شود. عدالت عین عقلانیت به این معناست و فسق تبعیت از جنود جهل و پذیرش ولایت طاغوت به جای ولایت عقل است. چنانکه انسان اگر عادل باشد می‌تواند ادعای حاکمیت عقل بر وجود خود داشته باشد و هم از طرف دیگر کمال عدالت به ولایت عقل است. جامعه انسانی نیز اگر به بخشی از عدالت و عقلانیت رسید می‌تواند پذیرای حکومت “امام” برای تکمیل عدالت و عقلانیت باشد، اذا قائم قائمنا وضع یده علی روس العباد فجمع به عقولهم (بحار،ج ۵۲، ص ۳۳۶) بر این تحلیل ولایت‌پذیری جامعه رابطه مستقیم با عقلانیت جمعی دارد.منبع: روزنامه رسالت/خ
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 414]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها