واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
روش شناسي فهم مسئله آزادي در انديشه سياسي اسلام (1) نويسنده:شريف لك زايي 1. هر تمدني داراي يك (دانش مركز) است كه همه دانش هاي ديگررا هدايت و چارچوب دار مي كند. در تمدن اسلامي قديم ، مانند تمدن رومي و يوناني ، فلسفه ، محور قرار گرفته بود; اين فلسفه يوناني يا رومي يا حكمت اسلامي است كه چارچوب مفهومي دانش هاي آينده را تعيين مي كند. 2. هر تمدني زماني مي تواند به وجود بيايد و ماندگار شود كه يك (چارچوب معرفتي ) داشته باشد كه (چارچوب مفهومي حاكم ) را شكل وسپس اين چارچوب مفهومي ، (چارچوب كنشي ) را تشكيل مي دهد.اين چارچوب كنشي نيز همان (عقلانيت حاكم ) بر تمدن را شكل داده ،به همين دليل ، فلسفه يا حكمت ، عقلانيت حاكم بر تمدن را سامان مي دهد. 3. اصالت معنا تمدن آينده را تشكيل مي دهد، به دليل (سياليت فرهنگي ) جهان كه به وسيله (رسانه هاي جهاني ) به وجود آمده است ،حكمت نيز متفاوت خواهد بود. آنچه غربي ها، براي توجيه وضعيت جديدبه كار برده اند، (اصالت لفظ يا اصالت نشانه ) است كه نام (جهاني شدن ) يا (پسامدرنيسم ) بر آن گذاشته اند. 4. جهاني شدن همان اصالت نشانه است كه از وحدت اصالت نشانه وپراگماتيسم در امريكا، و فلسفه تحليلي و اصالت نشانه در انگلستان به وجود آمده است (فرق دو نظريه جهاني شدن در امريكا و انگلستان ).نتيجه اين نظريه ، (سطحي ساختن معنا به لفظ) است كه جذابيت خودرا از طريق (تكرار نشانه ) به وجود مي آورد كه به آن (فرهنگ پاپ ياعوام گرا) گفته مي شود.5. پسامدرنيسم نيز همان اصالت لفظ است . پسامدرنيسم ، نظريه ساختار شكني معاني متعين مدرنيسم است . پس اعتقاد به (تكثرگرايي معنايي ) دارد كه از (تكثرگرايي الفاظ) به وجود آمده است ; به عبارت ديگر، پسا مدرنيسم (تقليل معنا به لفظ) است و از طريق اين تقليل ،تكثر لفظي را به تكثر معنايي سرايت مي دهد كه اين همان (نهيليسم فعال ) اروپايي و غربي است . 6. نتيجه جهاني شدن يا پسامدرنيسم ، (بي معنايي ) خواهد بود كه نتيجه آن افسردگي و واماندگي اجتماعي است ، چون معنا قصد و هدف مي آفريند و تكثرگرايي معنا، بي مرز و بي تعين ، بي هدفي را مي آفريند واين موجب از (هم پاشيدگي ساختار كنشي ) خواهد شد. از هم پاشيدگي ساختار تمدني غرب خواهد شد. 7. اصالت معنا، در حالي كه مزاياي اصالت لفظ را دارد، از مشكلات آن نيز بركنار مانده است . اصالت معنا اصالت را به معنا مي دهد و لفظ را درآن امحا و محور مي كند. معنا پنجه اي گشوده دارد كه همانا شهود است ،چون (معنا و شهود) دو عنصر به هم پيوسته است ، پس آن را به حوزه لفظ و نشانه مي كشاند و قواعد لفظ و نشانه را ناديده نمي گيرد. (و ما من رسول الا بلسان قومه ليبين لهم ). 8. اين نظريه ، به دنبال يافتن (نظام توليد معنا و مبادله آن در ساختاريك دانش ) است ، پس دانش در اين نظريه ، نظامي فرهنگي است كه تابع نظام جهان پديداري يك جامعه است ، پس فلسفه معرفتي بر اين مبنا، بر (ارتباطشناسي دانش ها) بنا مي شود; مشكل ارتباط شناسي رياضيات يا فيزيك ، يا ارتباط شناسي علوم اجتماعي يا ارتباط شناسي اقتصاد...9. هر دانشي ، از معنا و نشانه هاي مربوط به آن شكل مي يابد. معنا ونشانه بنيادهاي شناختي و چارچوب حاكم بر دانش شناسي ، تمدن جديد را تشكيل مي دهند و اين معنا و نشانه ها ، تابع (آفاق و انفس )هستند، پس علوم بشريت متكثر و غني مي شوند و از سوي ديگر، نيز با(جهان پديداري فطري ) بشر به وحدت و تعامل مي رسد. 10. اصالت معنا با وحدت بخشي به دانش هاي بشري ، نهيليسم معرفتي و ساختاري را از بين مي برد و آنكه اهداف (فرهنگ هاي انساني ) به كار مي گيرد و سپس با نشان دادن (كلمه سواء)، به تعامل ميان دانش و ميان فرهنگي بپردازد و اين همان (وحدت در كثرت وكثرت در وحدت ) است ، پس با توجيه گرايي به نفي ديگر فرهنگ هانمي پردازد و به دام شرك معرفتي غرب نمي افتد. 11. نقد فرهنگ هاي بشري ، به علت گرفتار آمدن به دام اصالت لفظ ونشانه (مثل تقدس قائل شدن براي سنتي آباء) آگاهي شكل اسطوره به خود مي گيرد و سپس شرك و تكثر گرايي در اسطوره ، تجلي مي يابند، ازنقد دانش آنها ريشه مي گيرد، چون فرهنگ ها در يك مدت طولاني كه به تمدن تبديل مي شود و تمدن ها براساس (تعين ) شكل مي گيرند وتعين ها براساس (تكرار) به وجود مي آيند و تكرار در معني نيست ، بلكه در لفظ است ، پس اصالت لفظ به وجود مي آيد و (انحطاط معنايي ) يك جامعه و تمدن را رقم مي زند.12. (نظام رسانه اي دانش ها) در اصالت معنا بر اين اساس بنيادمي گيرد كه به تكرار دچار نشود: (من ساوا يوماه فهو مغبون ). غفلت جاي خود آگاهي نگيرد. پس ايده اعتبار بخش و عبرت بين را تبليغ مي كند. اين (خلاقيت دانشي ) را رقم مي زند و اين بر يك نكته انسان شناسي بنا مي كند و آن (صاحبان عقول ) يا (اولوا الالباب ) است كه نگاه عبرت بين به طبيعت و تاريخ و فرهنگ ها دارد.
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 413]