واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
شهوت پرستی و هوی پرستی در روایات اسلامی بى شك در وجود انسان، غرائز و امیال گوناگونى است كه همه آنها براى ادامه حیات اوضرورت دارد: خشم و غضب، علاقه به خویشتن، علاقه به مال و زندگى مادى و امثال اینها، و بدون تردید دستگاه آفرینش همه اینها را براى همان هدف تكاملى آفریده است. اما مهم این است كه گاه اینها از حد تجاوز مى كنند و پا را از گلیمشان فراتر مى نهند و از صورت یك ابزار مطیع در دست عقل در مى آیند و بناى طغیان و یاغى گرى مى گذارند، عقل را زندانى كرده و بر كل وجود انسان حاكم مى شوند و زمام اختیار او را در دست مى گیرند. این همان چیزى است كه از آن به هوا پرستى تعبیر مى كنند كه از تمام انواع بت پرستى خطرناكتر است، بلكه بت پرستى نیز از آن ریشه مى گیرد. بى جهت نیست كه پیامبر گرامى اسلام صلى الله علیه وآله وسلّم بت هوى را برترین و بدترین بتها شمرده است در آنجا كه مى فرماید: «ما تحت ظل السماء من اله یعبد من دون الله اعظم عند الله من هوى متبع، در زیر آسمان هیچ بتى بزرگتر در نزد خدا از هوى و هوسى كه از آن پیروى كنند وجود ندارد». و در حدیث دیگرى از بعضى پیشوایان اسلام مى خوانیم: «ابغض اله عبد على وجه الارض الهوى ، مبغوضترین و منفورترین بتى كه در زمین پرستش شده است بت هوى است»! در روایات اسلامى تعبیرات تكان دهنده اى در زمینه عواقب هوی پرستی و شهوت پرستی به چشم مى خورد. در روایتى از علی علیه السلام در خطبه 86 نهج البلاغه مى خوانیم: «الشقى من انخدع لهواه وغروره» : بدبخت كسى است كه فریب هوى و غرور خویش را بخورد. در حدیث دیگرى از همان حضرت مى خوانیم كه: هواپرستى دشمن عقل است « الهوى عدو العقل» . و نیز مى خوانیم: هواپرستى اساس تمام رنجها است «الهوى اس المحن» . و همان حضرت مى فرماید: هرگز نه دین با هواپرستى جمع مى شود و نه عقل «لا دین مع هوى و لا عقل مع هوى». خلاصه آنجا كه هواپرستى است نه پاى دین در میان است و نه پاى عقل، در آنجا چیزى جز بدبختى و رنج و بلا نیست، در آنجا جز بیچارگى و شقاوت و فساد نخواهد بود. بنابر این جاى تعجب نیست كه پیامبر صلى الله علیه وآله وسلّم و امیر مؤمنان علیه السلام مى فرمایند: خطرناكترین پرتگاهى كه بر سر راه سعادت شما قرار گرفته هواپرستى و آرزوهاى دور و دراز است چرا كه پیروى از هوى شما را از حق باز مى دارد و آرزوهاى دراز آخرت را به دست فراموشى مى سپارد «ان اخوف ما اخاف علیكم اثنان اتباع الهوى و طول الامل اما اتباع الهوى فیصد عن الحق و اما طول الامل فینسى الاخرة» . تعبیراتى كه در نقطه مقابل یعنى ترك هوى پرستى در آیات و روایات وارد شده نیز عمق این مساله را از دیدگاه اسلام روشن مى سازد. على علیه السلام مى فرماید: شجاع ترین مردم كسى است كه بر هواى خویش پیروز شود «اشجع الناس من غلب هواه» . در حالات دوستان حق و اولیاى پروردگار و علما و بزرگان داستانهاى زیادى نقل شده كه بر اثر ترك هواپرستى به مقامات بلندى نائل شدند كه از طرق عادى غیر ممكن بود. خطرناكترین بتها بت هواى نفس است. در حدیث خواندیم كه مبغوض ترین معبودى كه مورد پرستش واقع شده است نزد خداوند بت هوى و هوس است . در این سخن هیچگونه مبالغه نیست ، چرا كه بتهاى معمولى موجوداتى بى خاصیتند ، ولى بت هوى و هوس اغوا كننده ، و سوق دهنده به سوى انواع گناه و انحراف است. عواقب هواپرستى آنقدر شوم و دردناك است كه گاه یك لحظه هواپرستى یك عمر پشیمانى ببار مى آورد، و گاه یك لحظه هواپرستى محصول تمام عمر انسان و حسنات اعمال صالح او را بر باد مى دهد. به همین جهت در روایات اسلامى روى این امر تاكید و هشدار داده شده است. در حدیث معروف پیامبر صلى الله علیه وآله وسلّم آمده است: «ان اخوف ما اخاف على امتى الهوى و طول الامل ، اما الهوى فانه یصد عن الحق ، و اما طول الامل فینسى الاخرة !» : خطرناكترین چیزى كه بر امتم از آن مى ترسم هواپرستى و آرزوهاى دراز است چرا كه هواپرستى انسان را از حق بازمى دارد و آرزوى دراز آخرت را به فراموشى مى سپارد. و در حدیثى از امیر مؤمنان على علیه السلام مى خوانیم: كه در پاسخ این سؤال «اى سلطان اغلب و اقوى؟» : كدام سلطان ستمگر غالب تر و نیرومندتر است؟ فرمود : «الهوى ». و در حدیث دیگرى از امام زین العابدین علیه السلام آمده است كه خداوند مى فرماید: «و عزتى و عظمتى ، و جلالى و بهائى ، و علوى و ارتفاع مكانى ، لا یؤثر عبد هواى على هواه الا جعلت همه فى آخرته ، و غناه فى قلبه ، و كففت عنه ضیعته ، و ضمنت السموات و الارض رزقه ، و اتته الدنیا و هى راغمة» : به عزت و عظمتم سوگند به جلال و نورانیت و مقام بلندم قسم كه هیچ بنده اى خواست مرا بر هوى خود مقدم نمى دارد مگر اینكه همت او را در آخرت و بى نیازى او را در قلبش قرار مى دهم، و امر معاش را بر او آسان مى سازم، و روزى او را بر آسمانها و زمین تضمین مى كنم و مواهب دنیا با تواضع به سراغ او مى آید!. و در حدیثى از امام صادق علیه السلام آمده است: «احذروا اهوائكم كما تحذرون اعدائكم ، فلیس شىء اعدى للرجال من اتباع اهوائهم و حصائد السنتهم» : از هواى نفس بترسید همان گونه كه از دشمنان بیم دارید، چرا كه چیزى براى انسان دشمن تر از پیروى هواى نفس و آنچه بر زبان جارى مى شود نیست. و بالاخره در حدیثى دیگر از امام صادق علیه السلام آمده است كه فرمود: «انى لارجو النجاة لهذه الامة لمن عرف حقنا منهم الا لاحد ثلاثة» : صاحب سلطان جائر ، و صاحب هوى ، و الفاسق المعلن : من امید نجات را براى این امت براى آنها كه حق ما را بشناسند دارم، مگر براى سه گروه: دوستان سلاطین جور، و هوى پرستان، و گنهكارى كه آشكارا گناه مى كند و باك ندارد.امام باقر علیه السلام مى فرماید: «الجنة محفوفة بالمكاره و الصبر ، فمن صبر على المكاره فى الدنیا دخل الجنة ، و جهنم محفوفة باللذات و الشهوات ، فمن اعطى نفسها لذتها و شهوتها دخل النار» : جهنم در لابلاى ناراحتیها و صبر و شكیبائى و استقامت پوشیده شده است، هر كس در برابر ناراحتیها ( و ترك شهوات ) در دنیا شكیبائى كند داخل بهشت مى شود، و دوزخ در لابلاى لذات نامشروع و شهوات سركش پیچیده شده، و هر كس نفس خویش را در برابر این لذات و شهوات آزاد بگذارد داخل آتش مى شود. امام صادق علیه السلام مى فرماید: «لا تدع النفس و هواها ، فان هواها فى رداها ، و ترك النفس و ما تهوى داءها ، و كف النفس عما تهوى دواءها » : نفس را با هوا و هوسها رها مكن چرا كه هواى نفس سبب مرگ نفس است و آزاد گذاردن نفس در برابر هواها درد آن است، و باز داشتن آن از هوا و هوسهایش دواى آن است. نه تنها جهنم آخرت زائیده هوا پرستى است كه جهنمهاى سوزان دنیا، همچون ناامنیها، بى نظمیها، جنگها و خونریزیها، جدالها و كینه توزیها همه ناشى از آن است. منبع:www.tahoor.com
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1479]