محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831545930
پیامبر(ص) و خدیجه(س)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
پیامبر(ص) و خدیجه(س) نويسنده:علیاكبر صمدی منبع:مجله ديدار آشنا ادب و عاطفه 9 شوّال سال 28 قبل از هجرت، روزی بود كه پیامبر اكرم(ص) خدیجه كبرا(س) آن بانوی بزرگ را به همسری گرفت. این روز كه امسال مصادف با 18 بهمن است، بیتردید روز مباركی برای امت اسلامی و مبدأ بركات بسیار بود. آنچه میخوانید نگاهی كوتاه است به روابط عاطفی میان پیامبر(ص) و خدیجه(س) كه اشارهای نیز به مقدمات این ازدواج دارد. زندگی مشترك پیامبر(ص) و خدیجه(س) درسآموز تمام مردان و زنانی است كه جویای سعادت در زندگی خود هستند. عدم دلبستگی خدیجه به سیم و زر دنیا وتوجه به امور معنوی، عشق و علاقه به پیامبر(ص)، عطوفت و مهربانی متقابل رسول خدا(ص) و خدیجه(س)، ایثار و وفاداری نسبت به یكدیگر، همه و همه درسهای آموزندهای است برای جویندگان سعادت.شخصیت حضرت خدیجه(س)خدیجه را نباید تنها یك بانوی سرمایهدار دانست. كه شتران حامل مالالتجاره را به مناطق مختلف میفرستاد، و سودهای كلان بدست میآورد، بلكه وی به عنوان یك شخصیت معنوی، عفیف، پاكدامن و ایثارگر، دارای شناخت و فكر بلند و تیزبین مطرح بود.این بانوی بزرگ، حتی در دوران جاهلیت، كه پاكدامنی جایگاهی نداشت، به دلیل عفّت و دامن پاكش، طاهره نامیده میشد. «و كانت تُدعی فی الجاهلّیة بالطّاهره لشدّة عفافها و صیانتها».(1)خدیجه آنچنان بر بلندای معنویت صعود كرده است كه پیامبر خدا(ص) به كمال وی شهادت داده و فرموده است: «كمل من الرجال كثیر و لم یكمل من النساء الاّ أربع: آسیة بنت مزاحم امرأة فرعون، و مریم بنت عمران، و خدیجة بنت خویلد، و فاطمة بنت محمد(ص)».(2)مردان بسیاری قلّه كمال را فتح نمودهاند، ولی از زنان، چهار نفر به این قلّه دست پیدا كردهاند:آسیه دختر مزاحم و همسر فرعون، مریم دختر عمران، خدیجه دختر خویلد و فاطمه دختر محمد(ص).این بانوی بامعرفت، آنچنان حقیقتشناس و تیزبین است كه در میان همه مردان و زنان عصر بعثت، اولین فردی است كه نبوت رسول خدا را تصدیق میكند، و مدال پرافتخار ایمان را بدست میآورد.(3)خدیجه از بهترین زنان بهشت و برگزیده خداوند تبارك و تعالی است.(4)مقام این بانوی بزرگ به اندازهای رفیع است كه پیامبر خدا(ص) خطاب به وی فرمودند: «یا خدیجة انّ اللّه عزّ و جلّ لیباهی بكِ كرام ملائكته كلُّ یومٍ مرارا».(5)خدیجه! خداوند عز و جل روزی چندین بار به عظمت تو در نزد ملائكه مقربش مباهات میكند.و در مورد دیگر نیز فرموده است: «قال جبرئیل: هذه خدیجة فاقرء علیهاالسلام من ربّها و منّی و بشّرها بیت فی الجّنة»(6). سلام خداوند و مرا به خدیجه ابلاغ كن و مژده خانهای در بهشت را به او بده. زمینه ازدواج با رسول خدا(ص)خدیجه از پیش مانند سایر مردم، محمد(ص) عزیز قریش را به عنوان فردی امین و درستكار میشناخت. بر همین اساس از حضرتش دعوت كرد تا مسؤولیت یكی از كاروانهای تجارتی وی را بپذیرد، و شاید هم میخواست شخص مورد علاقه خود را به دقت بیازماید. به هر حال، محمد(ص) مسؤولیت كاروان را پذیرفت. خدیجه هم غلام مورد اعتماد خود مَیْسره را همراه حضرتش نمود، تا هم كمككارش باشد، و هم هنگام بازگشت گزارش سفر را از وی دریافت كند. علایم نبوت در سفر تجارتدر بازگشت كاروان تجاری، آن چیزی كه بیشتر از خیر و بركت و سود تجارت این سفر، به سرپرستی محمد(ص)، نظر خدیجه را به خود جلب نمود، گزارش دلانگیز میسره بود:... در بین راه به صومعه راهبی رسیدیم. امین كاروان زیر سایه درختی كه نزدیك صومعه بود قرار گرفت، راهب صومعه آمد و پرسید: این شخص چه كسی است كه زیر این درخت آرمیده است؟گفتم: مردی از قریش، از اهل حرم.گفت: تا كنون جز پیامبران خدا كسی زیر این درخت قرار نگرفته است!!خدیجه بسیار متعجب شد و تشنه شنیدن سخنان میسره، كه وی اضافه كرد و گفت:در بین راه هوا به شدت گرم بود، ناگهان دو فرشته را دیدم كه آمدهاند و بر سر امیر كاروان سایه افكندهاند و او زیر سایه فرشتگان حركت میكرد.(7)این گزارش، آنچنان قلب خدیجه را از عشق به رسول خدا(ص) آكنده نمود كه بلافاصله خود را به عموی دانشمند خویش، ورقة بن نوفل رسانید، و جریان را با وی در میان گذاشت.ورقة بن نوفل گفت: اگر این گزارش میسره درست باشد، محمد(ص) همان پیامبری است كه بعثتش به این امت وعده داده شده است، و من اوصاف وی را در كتابها خواندهام.(8) عشق سرشار خدیجه به محمد(ص)آن گزارش میسره، و این نوید ورقة بن نوفل، چنان طوفانی از محبت محمد(ص) در دل خدیجه ایجاد كرد كه بیصبرانه حضرتش را طلبید و خطاب به وی چنین گفت:«یا بنعم، انّی قد رغبت فیك لقرابتك و سطوتك فی قومك و امانتك و حسن خلقك و صدق حدیثك».(9) ای پسرعمو، به دلیل خویشی، شرافت خانوادگی، امانتداری، حسن خلق و راستگویی كه در شما سراغ دارم، به شما اشتیاق پیدا كردم.آنگاه برای ازدواج با پیامبر(ص) اعلام آمادگی كرد.این عمل خدیجه نشاندهنده این است كه وی گرچه از نظر مال و ثروت ممتاز بود، اما دل به امور معنوی داشت. او طالب شخص با كمال بود، نه فرد پولدار.بر اساس همین دیدگاه بلند بود كه خواستگارانی پولدار چون عقبة بنابیمعیط و صلت بنابییهاب، كه هر كدام چهارصد غلام و كنیز داشتند را نپذیرفت(10). اما در برابر شخص باكمالی چون رسول خدا(ص)، هم خود پیشنهاد ازدواج داد، و هم مهریه را از مال خود تعیین كرد. امام صادق(ع) میفرماید: در جلسه خواستگاری، خدیجه(س) وقتی ملاحظه كرد عمویش ورقة بننوفل در برابر سخنان ابوطالب از عهده پاسخ برنمیآید، بیدرنگ گفت:«یا عمّاه انّك و ان كنت اولی بنفسی منّی فیالشهود، فلست اولی بی من نفسی، قد زوجّتك یا محمد نفسی و المطّهر علیّ فی مالی»(11) عموجان ممكن است درمسایل دیگر اختیار مرا داشته باشید، ولی اینجا اختیار با خود من است. سپس گفت: ای محمد من خودم را به همسری شما درآوردم، و مهر را هم خودم از مال خود قرار میدهم.این كار خدیجه عشق غیر قابل توصیف وی را نسبت به رسول خدا(ص) میرساند، آن هم عشقی مقدس و معنوی كه وراء همه امور مادی است، عشق به كمال است؛ عشق به صداقت است، عشق به امانت است، عشق به همه خوبیهاست، و در یك كلام عشق به خداست.این بانو میداند كه همه سعادت و خوشبختی در ارتباط با فرستاده خدا است، و لذا در بیانی چنین میگوید: «سَعِدَتْ مَنْ تُكونُ لِمحمّدٍ قرینةً، فانّه یُزیِّنُ صاحِبَه»(12) خوشبختی نصیب زنی است كه همسر محمد(ص) گردد، زیرا محمد برای وی مایه افتخار است.محبت و علاقه دو جانبهعشق و علاقه خدیجه به رسول خدا(ص) یكطرفه نبود، بلكه محبت دو جانبه بود. این واقعیت را ابوطالب(ع) در خطبه عقد چنین بیان كرد: « و له فی الخدیجة رغبة ولها فیه رغبة»(13) خدیجه و محمد هر دو علاقهمند به یكدیگر هستند.چه خوش بیمهربانی هر دو سر بی كه یك سر مهربانی دردسر بی همان گونه كه خدیجه نسبت به رسول خدا(ص) شناخت پیدا نموده و به حضرتش علاقهمند شده بود، رسول خدا(ص) نیز كمالات خدیجه(س) را دریافته و او را شایسته برای همسری خود میدانست. و لذا با اینكه وی قبلاً دو شوهر دیگر كرده، و از نظر سنی بنا به قولی 15 سال از رسول خدا بزرگتر بود(14)او را از هر زن دیگر برای همسری خود مناسبتر دید، و با وی ازدواج نمود، و او را همواره مورد احترام و تجلیل قرار میداد.رسول خدا(ص) هیچ زنی را همتای خدیجه قرار نمیداد «یثنی علیها و یفضّلها علی سائر امّهات المؤمنین و یبالغ فی تعظیمها»(15). او را ستایش میكرد و بر سایر همسران خود برتری میداد و در بزرگداشت و تكریم او تلاش زیاد مینمود. ادب خدیجه در برابر رسول خدا(ص)بررسی زندگی مشترك رسول خدا(ص) و خدیجه(س) نشان میدهد كه این دو شخصیت بزرگ كه الگوی همه انسانهای باكمال میباشند، برای یكدیگر ارزش خاصی قائل بودند. وی نه تنها مال و ثروت خود را به رخ شوهر كه دستش از مال دنیا تهی بود نمیكشید، بلكه با افتخار ثروت كلان خود را در اختیار همسر خویش قرار داد. وقتی پیشنهاد ازدواج را به حضرتش داد، حضرت در مقابل این پیشنهاد فرمود: «یا عم ابنة أنت امرأة ذات مال و أنا فقیر لاأملك الاّ ما تجودین به علیّ و لیس مثلك من یرغب فی مثلی و أنا أطلب امرأة یكون حالها كحالی و مالها كمالی».شما بانویی هستید دارای ثروت و من فردی فقیرم كه چیزی در اختیار ندارم، كسی دارای موقعیت تو رغبت به كسی مثل من پیدا نمیكند، من جویای همسریام كه حالش مانند حال خودم و از نظر مالی همتای خود من باشد.بانوی باكمال قریش كه شرافت و كمال با ذاتش عجین بود، در پاسخ گفت: «واللّه یا محمد ان كان مالك قلیلاً فمالی كثیر، و من یسمح لك بنفسه كیف لا یسمح لك بماله، و أنا و مالی و جواری و جمیع ما املك بین یدیك و فی حكمك لا امنعك منه شیئا».به خدا سوگند ای محمد اگر تو مالی نداری، من ثروت زیادی دارم، و كسی كه خود را در اختیار تو قرار داده است، چگونه مالش در خدمت شما نباشد، من و سرمایهام، و كنیزانم و آنچه كه در اختیار دارم از آن شماست، و تحت امر شماست و هیچ منعی از طرف من نیست.آنگاه اشك در چشمانش حلقه زد و گفت:واللّه ما هب نظام الشمالالاّ تذكرت لیالی الوصالیولا أضامن نحوكم بارقالاّ توهمت لطیف الخیالجور اللیالی خصّنی بالجفامنكم و من یأمن جور اللیالیرقوا و جودوا و اعطفو و ارحموالا بّد لی منكم علی كل حال(16)به خدا سوگند هر وزش نسیم، مرا به یاد شبهای وصال میاندازدو چون از سوی (خانه) شما فروغی درخشیدن میگیرد، میپندارم كه آن نور شبح و سایه شما استدرد و جور شبانهای از (فراق) شما كشیدهام، و چه كسی (دلدادهای ) است كه از جور و رنج شبانه در امان باشد ترحم و دلسوزی كنید، و عطوفت به كار گیرید، كه در هر حال مرا گریزی از (دلبستگی) به شما نیست.ممكن است كسی گمان كند، این ادب و احترام خدیجه آن هم نسبت به شوهری چون رسول خدا(ص) یك امر عادی و طبیعی است، در حالی كه با اندك توجهی میشود دریافت كه ادب خدیجه نسبت به شوهر عزیزش، فراتر از ادب یك زن در برابر شوهر است.وی از آن جهت كه شخصیت رسول خدا را شناخته، و رفعت مكان وی را درك كرده است، این گونه محترمانه برخورد میكند.این ادب و احترام، حتی قبل از ازدواج نیز از این بانو نسبت به عزیز قریش دیده میشود. خدیجه هنگامی كه از امین قریش برای سرپرستی كاروان تجارتی استفاده میكند، به دو غلام خود، میسره و ناصح میگوید: «اعلما قد ارسلت الیكما امینا علی اموالی و انه امیر قریش و سیّدها، فلا یدٌ علی یده، فان باع لایمنع، و ان ترك لا یؤمر، فلیكن كلامكما بلطف و أدب و لا یعلوا كلامكما علی كلامه».من امینی بر اموال خود گماشتم، همو كه امیر بزرگ قریش است، دستی بالای دست او نیست. اگر تصمیم بر فروش متاعی بگیرد، نباید كسی مانع شود. اگر تصمیم گرفت چیزی نفروشد، كسی حق ندارد دستوری به او بدهد. شما موظفید با لطف و ادب با وی سخن بگویید، و بالای حرف او حرفی نزنید. قدردانی رسول خدا(ص) از خدیجه(س)اگر خدیجه نسبت به همسر گرامی خود این گونه رعایت ادب و احترام میكند، رسول خدا(ص) نیز از خدیجه به نحو شایستهای قدردانی مینماید، و برای خدیجه احترام خاصی قائل میشود، كه در اینجا به نمونههایی از آن اشاره میشود.رسول خدا(ص) در زندگی، خود با رأی و نظر خدیجه مخالفت نمینمود. مثلاً وقتی ابوالعاص، پسر خواهر خدیجه، زینب، دختر رسول خدا را خواستگاری نمود، «فسألت خدیجة رسولاللّه(ص) ان یزوّجه و كان رسولاللّه لا یخالفها»، خدیجه از رسول خدا(ص) خواست كه زینب را به وی تزویج كند، و رسول خدا(ص) پیشنهاد وی را پذیرفت چون رویّه حضرت بر این بود كه مخالفت خدیجه نمینمود.(18)رسول خدا(ص) آن چنان به خدیجه محبت داشت و قدردان بود كه قبل از خدیجه همسری اختیار ننموده و تا خدیجه زنده بود نیز همسری اختیار نكرد.(19)این قدردانی رسول خدا(ص) نسبت به خدیجه تنها به زمان حیات او خلاصه نمیشد، بلكه پس از مرگ وی نیز همواره او را یاد میكرد و از وی تجلیل به عمل میآورد. با آنكه همسران دیگری داشت هر وقت به یاد خدیجه میافتاد از وی به خوبی یاد میكرد و گریه مینمود.روزی عایشه گفت: ای رسول خدا، چقدر از خدیجه یاد میكنید! خدیجه پیرزنی بود از دست شما رفت، خدا بهتر از خدیجه را به شما عنایت كرده است!!رسول خدا(ص) برآشفته گشت و فرمود: «صدّقتنی اذ كذبتم و آمنت بی اذ كفرتم و ولدت لی اذ عقمتم»(20). او زمانی نبوت مرا تصدیق كرد كه شما مرا تكذیب مینمودید. به من ایمان آورد، شما كافر بودید. وی مادر فرزندان من است، در حالی كه شما چنین نیستید.عایشه میگوید: من بعد از این با ذكر خیر خدیجه خود را نزد پیامبر(ص) عزیز میكردم!عشق و عاطفه رسول خدا(ص) به همسر باكمالش به حدّی رسیده بود كه دوستان خدیجه نیز از آن بهرهمند بودند.عایشه میگوید: پیرزنی وارد بر رسول خدا(ص) شد، و از سوی حضرت مورد احترام خاصی واقع شد. پیرزن كه از محضر رسول خدا(ص) خارج شد، پرسیدم: این زن چه كسی بود كه این گونه مورد الطاف شما واقع شد؟رسول خدا(ص) فرمود: این زن از دوستان خدیجه است. وقتی خدیجه زنده بود، زیاد نزد ما میآمد.(21)اینها همه به خاطر شخصیت والای خدیجه(س) و فداكاریهای آن بانوی بزرگ بود. خدیجهای كه داخل خانه پیامبر(ص) پناه آن حضرت به حساب میآمد و تمام ناراحتیها و شكنجههای جسمی و روحی وارده از سوی قریش را با عواطف غیر قابل وصف خود، جبران مینمود.خدیجهای كه مادر فرزندانش، یعنی: قاسم، طاهر، طیب، زینب، رقیّه و امكلثوم بود، و از همه مهمتر مادر امالائمه زهرای مرضیه(سلاماللّه علیها) بود، كه اگر هیچ افتخاری برای خدیجه(س) نبود، جز اینكه وی مادر فاطمه است، برای وی كافی بود.و اینچنین بود كه از دست دادن خدیجه برای رسول خدا(ص) بسیار ناگوار و دشوار بود، به گونهای مرگ خدیجه در روح و روان رسول گرامی اسلام، اثر گذاشت كه سال درگذشت وی را كه قرین وفات حضرت ابوطالب(ع) بود (عامالحزن) نامید، و پس از وفاتش نیز هرگاه به یاد خدیجه میافتاد، یا كسی از وی نام میبرد، چشمان مباركش پر از اشك شده و از خوبیهای خدیجه سخن میگفت. پی نوشتها :1ـ سیر اعلام النبلاء، ج2، ص111.2ـ تفسیر المیزان، ج19، ص346.3ـ بحار، ج16، ص2. سیره ابن هشام، ج1، ص257. سیر اعلام النبلاء، ج2، ص109.4ـ بحار، ج16، ص2.5ـ عوالم العلوم، ج11، ص41.6ـ صحیح بخاری، چاپ دارالقلم، ج5، ص112.7ـ سیره ابنهشام، ج1، ص199.8ـ همان، ج1، ص203.9ـ همان، ج1، ص201.10ـ بحار، ج16، ص22.11ـ فروع كافی، كتاب النكاح، باب خطب النكاح، ح9.12ـ بحار، ج16، ص23.13ـ فروع كافی، كتاب النكاح، باب خطب النكاح، ح9.14ـ سیر اعلام النبلاء، ج2، ص111.15ـ همان، ج2، ص110. صحیح بخاری، ج7، ص107.16ـ بحار، ج16، ص55.17ـ همان، ص29.18ـ سیره ابنهشام، ج2، ص306.19ـ سیر اعلام النبلاء، ج2، ص110.20ـ بحار، ج16، ص8. سیر اعلام النبلاء، ج2، ص112، 117.21ـ بحار، ج16، ص8.
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 432]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها