تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816520616
حديث و الگوي ارتباطي
واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: دین - دكتر ابراهيم فياض: حديث از آن جهت كه در هر حال يك متن مكتوب است، ارتباطي كلامي با مخاطب برقرار ميكند. اين ارتباط زباني در جهان امروز جاي خود را به حوزه تصاوير داده است. در اين نوشته اشاراتي گذرا مي‌شود به روندي كه مي‌توان قرائن غيركلامي را در احاديث معصومان(ع) بازتوليد كرد. رسيدن به نتيجه‌اي چنين بزرگ البته نيازمند كاري بس گسترده است. اين نوشته فقط در حد طرح مسئله به اين موضوع مي‌پردازد. حديث از باب ارتباط كلامي است كه از يك بعد وارد مقولات ارتباطات انساني مي‌شود؛ يعني خود حديث ضد ارتباطات غير‌انساني (ارتباطات غير چهره به چهره) است. ارتباط كلامي، ارتباط رو در رو است كه با هم به صورت شفاهي صحبت مي‌كنيم. واضح است كه آن‌قدر كه چهره صحبت ميكند (شكل، رنگ و حالت چهره، تن صدا، نوع نگاه، حالت بدن و ...) زبان صحبت نمي‌كند. اين بخش در حديث حذف شده و قابل مشاهده نيست. يكي از كارهايي كه بايد انجام شود باز توليد اين قرائن براي احاديث است و اين كاري بزرگ و مشكل است. نزديك شدن به زبان طبيعي بايد به زبان طبيعي نزديك شد، زبان طبيعي ائمه(ع) را بايد شناخت. زبان طبيعي گوياست و زبان نوشتاري صامت است. كاري كه بزرگان معاني، بيان، نحو و صرف كردند و آوردن شعرهاي آن زمانه و مطالب آن زمانه به همين دليل بوده است؛ يعني اگر شعر صدر اسلام را مي‌آورند براي اين است كه به ارتباطات كلامي يا طبيعي آن زمان نزديك شوند. اگر «لسان‌العرب» شواهد و كاربردهاي يك لغت را مي‌آورد براي آن است كه خواننده به زبان طبيعي نزديك شود. زبان گفتاري و طبيعي به شدت پويا است و طبق زمان تغيير ميكند؛ به همين دليل فهم زبان طبيعي به شدت نيازمند زمان‌شناسي است. احاديث در هر دوره الگوهاي خاص خود را دارند كه از حيث ارتباطي بايد استخراج شود و اينكه دوره فعلي به دوره كدام يك از ائمه (ع) نزديك‌تر است. علم بلاغت همان ارتباط مؤثر است. امام(ع) در ارتباطات هم مرجع است؛ پس بايد تفاوت ساختار‌هاي ارتباطي ائمه (ع) استخراج شود. چيزي شبيه بحث «ارتباط‌شناسي عاشورا» از دكتر حميد مولانا در واشنگتن. در روز عاشورا بهترين كسي كه ارتباط‌شناسي ميكند خود امام حسين(ع) است. براي اين كار بايد راه تفتازاني را ادامه داد؛ زيرا ارتباط‌شناسي حوزوي همين است. به علم زبان‌شناسي هم نياز است كه متأسفانه حوزه نسبت به اين علم جديد غافل مانده است. گاه يكي از دلايل عدم موفقيت حوزه در ارتباط برقرار كردن با دانشگاهيان همين عدم توجه به زبان‌شناسي است. زبان‌شناسي، مادر علم ارتباطات است. ما در دين‌شناسي، ارتباط‌شناسي داريم و در ارتباط‌شناسي، دين‌شناسي داريم. حالا بايد همين را بر حديث منطبق كنيم؛ يعني تفاوت ارتباط‌شناسي امام صادق(ع) با ارتباط‌شناسي امام باقر(ع) و پيامبر(ص) و حتي در خود قرآن، آيات مكي و مدني، همه بايد استخراج شود. بستر‌شناسي ارتباطات بستر‌شناسي در ارتباطات امروز خيلي مهم است؛ يعني اكنون ظرف‌هاي ارتباطي، ظرف‌هاي معنايي، حوزه‌هاي معنايي يا نظام‌هاي معنايي به شدت در ارتباطات مؤثر است. براي فهم احاديث ائمه(ع) لازم است ظرف‌هاي ارتباطي يا حوزه‌هاي معنايي ائمه(ع) در طول 250 سال حضور ائمه (ع) فهميده شود. با يك حديث خاص از امام رضا(ع) نمي‌توان يك حديث عام از پيامبر (ص) را بدون توجه به حوزه‌هاي معنايي و زماني تخصيص زد. فرمودند:«كلم الناس علي قدر عقولهم» و جمع آوردن واژه عقل به اين معني است كه با سطوح عقل و به همين قياس با سطوح معنايي در احاديث روبروييم كه بايد به آن توجه كرد. بايد ببينيم مخاطب چه كسي بوده است. آيا انسان عالمي بوده يا عوام بوده است. ائمه(ع) اين هنر را داشته‌اند كه سخت‌ترين مطلب را به ساده‌ترين وجه بيان كنند. به همين مناسبت بايد سطوح ارتباطي احاديث را استخراج كنيم. اين سطوح به شرح زير است: 1. ارتباطات درون فردي و ارتباط شخص با خودش: اين سطح عميق‌ترين، بنياني‌ترين و اساسي‌ترين سطح است. واضح است كه اولين كار ائمه(ع) اين بوده كه فرد را از درون منقلب كنند. اينكه پيامبران مي‌گويند كار ما ذكر است و اينكه تدبر در آسمان و زمين همه‌اش ذكر است، همان ارتباط دروني است. در اين مرتبه بايد احاديثي كه ارتباط درون فردي را در بر دارد استخراج شود(مثل احاديثي كه در ارتباط با تدبر و تعقل صحبت ميكند). 2. ارتباطات بين فردي: ارتباط دو رفيق، زن و شوهر، دو همكار و از اين قبيل اخلاقيات در اين سطح قرار مي‌گيرد. 3. ارتباطات درون گروهي: مثل ارتباطات خانوادگي و خويشاوندي، دعاها و احاديث، ارتباطات درون گروهي را به شدت براي ما بيان مي‌كنند. 4. ارتباطات بين گروهي: ارتباطات در يك محله يا شهر يا يك قوم يا مثلا ارتباط بين روحانيت و مردم در شهري مثل قم. آيا در اين ارتباط موفق بوده‌ايم يا نه و دليل آن چيست؟ اين كار خيلي بزرگي است و اهميت حوزه علميه هم در اين كار است. 5. ارتباطات درون‌سازماني: مثل ارتباطات درون سازماني، حكومتي- محلي و رابطه نمايندگان دولت با حوزه علميه قم و مردم قم. 6. ارتباطات بين سازماني: ارتباطات در سطح حكومت و سطح كلان كشور. احاديثي كه در اين باب است بايد طبقه‌بندي شود. 7. ارتباطات منطقه‌اي، بين‌المللي، جهان اسلام و انسجام اسلامي كه امسال به آن نام‌گذاري شده است. 8. ارتباطات جهاني: جهان بما‌هو جهان، «ناس» بما‌هو ناس. احاديث جهان‌شمول در اين دسته قرار مي‌گيرند. رسانه‌شناسي ارتباطي اگر احاديث اين بخش تقسيم‌بندي و استخراج شود مي‌توان وضع كار و بودجه رسانه‌هاي سه‌گانه را روشن ساخت. اينكه ما در سياست‌گذاري براي ارتباطات كلامي، كتابتي و تصويري در قالب رسانه‌هاي گفتاري، نوشتاري و تصويري بايد به كدام ارتباطات و رسانه اهميت و اولويت بيشتري بدهيم؟ در چه جاهايي حرف بزنيم؟ در چه جاهايي بنويسيم؟ كجا عكس نشان بدهيم؟ و در كجا ارتباط چهره به چهره داشته باشيم؟ اين پرسش‌ها بايد از طريق رسانه‌شناسي ارتباطي حديثي پاسخ بيابند. سياست‌گذاري اسلامي شيعه، ارتباط‌شناسي نوشتاري است. ارتباطات جهان، اكنون تصويري است. هاليوود جايزه اسكار را به فيلمي مي‌دهد كه تصوير بيشتري داشته باشد تا حرف و سخن. انسان تصويري شده و عقلش در چشمانش است و اين بسيار خطرناك است. به دليل كثرت ارتباط تصويري، مردم به سمت ماهواره و اينترنت گرايش مي‌يابند و كمتر كتاب مي‌خوانند. سازمان‌شناسي ارتباطات و رسانه در احاديث چقدر سازمان‌شناسي وجود دارد؟ حق وكالت، بحث خمس و زكات در فقه به همين اشاره دارد. سازمان رسانه‌اي حوزه و اينكه خروجي حوزه منبر باشد يا كتاب و يا فيلم، در اين بحث جاي مي‌گيرد. الان جهان با سازمان رسانه‌اي يهود به ارتباطات تصويري تبديل شده است. يهود حتي خدا را هم مي‌خواهد به تصوير بكشد. ما بايد از احاديث، سازمان ارتباطي خود را استخراج كنيم. نقد ارتباطي شيوه‌هاي نقد ارتباطي كدام است؟ اگر مي‌خواهيم مردم ماهواره نگاه نكنند چطور بايد ماهواره را نقد كنيم؟ مي‌توان ادعا كرد كه در احاديث، شيوه‌هاي نقد ارتباطي وجود دارد. اينكه ما چطور نقد كنيم كه جوان مسلمان فيلم مبتذل نبيند، اين شيوه‌هاي نقد را بايد از احاديث استخراج كنيم. نتيجه بر اساس 6 مرحله قبلي بايد يك الگوي كلان از احاديث استخراج كنيم. آن وقت مي‌توانيم بگوييم شيعه‌شناسي ارتباطي كرده‌ايم.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1496]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها