تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 4 آذر 1403    احادیث و روایات:  امام صادق (ع):هرگاه دیدید که بنده ای گناهان مردمان را جستجو می کند و گناهان خویش را فراموش کرده...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

بی متال زیمنس

ساختمان پزشکان

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1833056928




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

بررسي تطبيقي مباني حقوق بشر دوستانه در اسلام و مسيحيت (1)


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
بررسي تطبيقي مباني حقوق بشر دوستانه در اسلام و مسيحيت (1)
بررسي تطبيقي مباني حقوق بشر دوستانه در اسلام و مسيحيت (1)   نويسنده:دکتر محمد حسن خاني *   چکيده :اديان الهي به طور عام ، اسلام و مسيحيت به طور خاص ، نقش بسيار عمده و بسزايي را در روند تکاملي جوامع بشري در طول هزاره هاي گذشته ايفا کرده اند . ابعاد و عمق تأثير تعاليم اين دو آيين بزرگ الهي به طور مشخص در طول دو هزاره ي گذشته مشهود است . در بسياري از موارد اين تأثيرات فراتر از جوانب زندگي شخصي و حتي اجتماعي در درون جوامع رفته و مناسبات ميان جوامع و نحوه ي تعامل ميان دولت ها در نظام بين الملل را نيز در بر گرفته است . مقولاتي چون جنگ و صلح ، و عرفها و سنتهاي مربوط به آنها که شالوده ي حقوق بين الملل محسوب مي شوند ، در اين زمره اند . اين مقاله بر آن است تا در يک مطالعه ي تطبيقي ضمن مقايسه ي احکام و آراي وارد شده در اسلام و مسيحيت ، با مقايسه ي رويکردهاي اين دو آيين الهي دربارهء حقوق بشر دوستانه به توضيح نقش آنها در تکوين و تکامل حقوق بشر دوستانه بپردازد . در اين مقاله به طور مشخص به دو مفهوم جنگ عادلانه (just war) و صلح خدايي (truce of god) در مسيحيت پرداخته مي شود و ديدگاه هاي اسلام در مورد اين مفاهيم بررسي مي شود . کليد واژه : جنگ ، صلح ، حقوق بشر دوستانه ، حقوق بين الملل ، اسلام ،مسيحيت ، جنگ عادلانه (مشروع ) ، صلح خدايي مقدمه   تاريخ بشر از آغاز تاکنون مملو از منازعات ، مناقشات ، درگيريها و جنگهاي بزرگ و کوچک بوده است . جنگها که بخش بزگ و البته ، غم انگيزي از تجربه ي زندگي اجتماعي بشر را روايت مي کنند ، چنان با تار و پود تاريخ جهان عجين شده اند که بسياري از متفکران و صاحب نظران جنگ را جزء جداناشدني و اجتناب ناپذير روابط ميان اقوام و ملل در طول تاريخ دانسته اند . اديان الهي از آنجا که همواره ناظر به زندگي انسان در دو بعد فردي و اجتماعي بوده اند ، به موازات ارائهء نسخه براي ارتقاء و بهبود خصائل فردي آحاد افراد جامعه ، تلاش فراوان و سعي بليغي را صرف اين مهم کرده اند تا براي زندگي اجتماعي بشر و دفع بلايا ، آفات و مصائب کلان ، که در سطح و حوزه ي اجتماعي گريبانگير آدميان شده است ، نيز به ارائه راهکار بپردازند . در اين راستا، يکي از دغدغه هاي مهم اديان الهي به ارمغان آوردن عدالت و صلح پايدار ميان اقوام و ملل گوناگون بوده است . در اين مسير گرچه ايده ي ريشه کن کردن جنگ يک آرمان دست نيافتني به نظر مي رسيد ، محدود کردن دامنه ي آن آرزويي دست يافتني مي نمود . از اين رو ، تأکيد بر حل و فصل مسالمت آميز مناقشات به منظور اجتناب از وقوع جنگ در کنار محدود کردن دامنه ي جنگ و نيز قانونمند کردن آن در صورت وقوع ، وجه ي همت بسياري از احکام و تعاليم وارد شده در اديان الهي از جمله مسيحيت و اسلام بوده است . عنصر مشترک در اسلام و مسيحيت تا آنجا که به ايده ي جنگ عادلانه مربوط مي شود ، به دست دادن تعريف و شرايط محدود و مشخصي است که در آن شرايط در اين راستا به جنگ را توجيه کرد و آن را يک پديده ي مشروع و قابل دفاع تلقي کرد . در اين راستا وضع قوانين و احکامي ، که بتوان بر مبناي آنها از جان و مال بي گناهان و غير نظاميان حمايت کرد و دامنه ي قربانيان آن را چه در سطح نظاميان و چه در سطح غير نظاميان محدود ساخت ، مهم ترين هدف ايده ي جنگ عادلانه قرار مي گيرد ؛ به عبارت ديگر ، جنگ عادلانه راهکاري براي جدايي ميان استفاده ي توجيه پذير و استفاده ي توجيه ناپذير از نيروهاي نظامي است . به نظر بسياري از صاحب نظران حقوق ، تلاش بشر دوستانه ، فلسفه ي اصلي طرح جنگ عادلانه تلاشي براي محدود ساختن دامنه ي توسل به زور ، انساني تر نمودن نحوه ي توسل به زور و سرانجام سوق دادن آن در جهت ريشه کن کردن آن براي برقراري يک صلح و عدالت پايدار است (Falk,2001) جنگ عادلانه در سه حوزه و سه ساحت متفاوت مطرح مي شود :حوزه ي نخست در پاسخ به اين سؤال است که چه زماني درست ، صواب و مشروع است که به جنگ روي آورد و يا به عبارت بهتر ، در چه شرايطي مي توان به اقدام به جنگ توسل جست (jus ad bellum) ؛ در مرحله ي دوم ، اين سؤال مطرح مي شود که در هنگام جنگ چه بايدها و نبايدهايي را بايد مد نظر داشت و مراعات کرد ؛ به عبارت ديگر ، دومين فلسفه ي ايده ي جنگ عادلانه ، يافتن پاسخي به اين سؤال است که در صورت اجتناب ناپذير بودن توسل به جنگ و در صورت وقوع آن ، چگونه بايد جنگيد تا اصل جنگ و نحوه ي چگونه جنگيدن در چارچوب اخلاقيات و ملاحظات انساني قابل توجيه و دفاع باشد (Jus in bello) ؛ سرانجام ، حوزه ي سوم از آينده ي جنگ عادلانه که در دهه هاي اخير مورد توجه حقوقدانان بوده است ،تمرکز بيشتري روي چگونگي پايان دادن عادلانه به جنگها و نحوه ي محاکمه ي جنايتکارران جنگي است(jus post bellum). 1.جنگ عادلانه در تعاليم مسيحيت يکي از مثالهايي که به نظر بسياري از علماي مسيحيت در زمره ي مصاديق اشاره به شرايط جنگ عادلانه است ، آيه اي از انجيل است که به سربازان و جنگجويان هر لشکري اين حق را مي دهد که بتوانند در مورد عادلانه و مشروع بودن يک جنگ قضاوت کنند و بر مبناي اين قضاوت تصميم به حضور يا عدم حضور در آن جنگ بگيرند . فصل پنجم از انجيل هبرو (hebrew bible) نيز آنجا که سرود دبرا (song of deborah) را روايت مي کند . اشاره ي مستقيم به جنگ عادلانه مي کند و به بيان ويژگيهاي آن درعنوان «جنگ مقدس » مي پزدارد . سنت آگوستن (Saint Augustine) در زمره ي کساني است که در نوشته هايش براي نخستين بار به طور مشخص و با ذکر جزئيات به تبيين ايدهء جنگ عادلانه در آيين مسيحت پرداخت . اين ايده بعدها توسط مشاهيري چون سيسرو (Cicero)،توماس آکيوناس (Thomas Aquinas) و هوگو گروسيوس (Hugo Grotius) مورد توجه قرار گرفت و در چار چوب يک عرف بنيادي در حقوق بين الملل مطرح شد (Fixdal&Dan, 1998,p.283) 2.شرايط جنگ عادلانه   2-1.شرايط شروع   بر اساس احکام و تعاليم وارد شده در مسيحيت شرايط زير در زمره ي اصلي ترين شروط براي عادلانه بودن يک جنگ از حيث شروع به شمار مي روند : يک . وجود دليل و علت عادلانه براي توسل به جنگ (Just cause) دو . اقدام به جنگ توسط يک مرجع دولت مشروع و قانوني ؛ سه . نيت و قصد صواب مشروع از ادقام به جنگ (right intention) چهار . احتمال موفقيت (probability of success) پنج . هماهنگ بودن و هم وزن بودن و تناسب ميزان خسارات و تلفات و صدمات احتمالي بر اثر وقوع جنگ با دستاوردهاي مثبت آن (proportionality) شش. وسرانجام ، توسل به جنگ به عنوان آخرين راه حل پيش رو (last resort) . (Viotti and Kauppi, 1987) 2-2 .شرايط جنگيدن و نحوه ي هدايت آن   بر اساس مباني جنگ عادلانه ، هر گاه و به هر دليل جنگي آغاز شود ، دو طرف يا اطراف درگير جنگ بايد ضوابط و مقررات خاصي را رعايت کنند . اهم اين ضوابط از اين قرارند : - تمايز ميان نظاميان و غير نظاميان اولين اصل از مباني جنگ عادلانه است . بر اساس اين اصل عمليات جنگي بايد صرفاً متوجه جنگجويان و ستيزه جويان باشد و ساير افراد از جمله غير نظاميان بايد از آلام و آسيبهاي جنگ در امان بمانند . به زعم بسياري از متخصصان مباحث حقوق بين الملل بر اساس اين اصل به کارگيري هر نوع سلاح کشتار دسته جمعي در هر جنگ و منازعه اي با هر گونه ابعادي در تضاد آشکار و خلاف اصول اوليه ي جنگ عادلانه است ، به کارگيري سلاح هسته اي نمونه بارز و مصداق آشکاري از نقض اصول جنگ عادلانه است (1)(Siemes) - دومين اصلي که بايد در جريان جنگها رعايت شود ، هماهنگ بودن و متناسب بودن ابعاد عمليات جنگي و ميزان سلاحهاي به کار گرفته شده با ميزان فتنه و تهديدي که براي آن جنگ آغاز شده است ؛ - سومين اصل اکتفا کردن به حداقل نيروي لازم براي اداره و به سرانجام رساندن امر جنگ است . اين اصل به طور آشکار بر اين امر تکيه دارد که ميزان تلفات و تخريب ناشي از جنگ بايد به حداقل ممکن برسد ؛ - اعمال هر گونه شکنجهء نظاميان و به طور اولي ، غير نظاميان ممنوع است؛ - تعامل و رفتار اسراي جنگي بايد محترمانه و براساس اصول انساني باشد ؛ - و سرانجام ، اعزام اجباري افراد به جبهه هاي جنگ و وادار ساختن آنان به مشارکت در جنگ نيز خلاف اصول جنگ عادلانه است . 2-3. شرايط ناظر بر چگونگي پايان جنگ   سومين بخش از نظريه ي جنگ عادلانه ناظر بر چگونگي خاتمه يافتن جنگ است . به عبارت روشن تر سؤال اصلي در اين بخش اين است که در چه شرايطي در چارچوب نظريه ي عادلانه پايان دادن به جنگ توجيه پذيرو احياناً الزامي است ؟ نظريه پردازان جنگ عالدانه و از جمله برايان اوراند (Brian Orand) به پنج شرط ذيل در اين خصوص اشاره مي کنند : يک . نخستين آنها وجود يک علت عادلانه ، مشروع و منطقي براي پايان دادن به جنگ است . يکي از مصاديق تحقق اين شرط زماني است که متجاوز حاضر به مذاکره در خصوص چگونگي تسليم خود باشد . عذر خواهي رسمي ، پرداخت غرامت ، تن دادن به محاکمه ي احتمالي از جمله مواردي است که در اين مذاکرات مي تواند مباحثه شود ؛ دو . نيت صالح و قصد درست و صواب دومين شرط در اين راستاست ؛ سه . اعلان عمومي چگونگي و شرايط پايان جنگ توسط يک مرجع مشروع ، و قبول آن توسط مراجع صلاحيت دار در طرف مقابل و از طريق اعلان عمومي شرط ديگر است ؛ چهار . از ديگر شروط مورد اشاره در اين بخش تفاوت قائل شدن ميان رهبران سياسي و نظامي و نيز جنگجويان و غير نظاميان در خصوص اعمال تنبيهات احتمالي پس از پايان جنگ است ؛ پنج . و سرانجام ، متناسب بودن شروط تسليم شدن با حقوق اوليه هر دولت و کشوري و عدم تلاش براي منکر شدن حوق ابتدايي کشور تسليم شده و قبول حق آن براي مشارکت در جامعه ي بين المللي از ديگر موارد مورد استناد در پايان دادن به جنگها بر اساس نظريه ي جنگ عادلانه است (Orand,2000) پی نوشت ها :   *استاد دانشکده معارف اسلامي و علوم سياسي دانشگاه امام صادق (ع) 1.جان زيمس ، استاد فلسفه ي مدرن در دانشگاه کاتوليک توکيو ، درزمره ي افراد است . براي آگاهي بيشتر از نظريات وي در اين خصوص به يکي از مقالات وي در سايت پروژه آوالون دانشگاه ييل به آدرس ذيل مراجعه کنيد : http ://www. yale. edu/ lawweb/ avalon/ abomb/ mp25.htm   منبع:پايگاه نور ش 30 ادامه دارد...  
#دین و اندیشه#





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 491]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


دین و اندیشه
پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن