تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835021231
مدیریت تعطیلات نوروزی؛ تلاقی فرهنگ جمع‌گرایانه و روحیات فردگرا
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: یادداشت؛
مدیریت تعطیلات نوروزی؛ تلاقی فرهنگ جمع‌گرایانه و روحیات فردگرا
شناسهٔ خبر: 2521745 یکشنبه ۲ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۰:۴۸
دین و اندیشه > اندیشمندان
با رشد فردگرایی در جامعه کنونی ایران و قدرت گرفتن عاملان انسانی محتوای مراسم نوروزی در حال دگردیسی و تغییرات جدی است که در این مقاله به برخی از آنها پرداخته شده است. به گزارش خبرنگار مهر، دکتر مجتبی پورترکارانی فارغ التحصیل دکتری جامعه شناسی دانشگاه تهران در یادداشتی با عنوان «مدیریت تعطیلات نوروزی: تلاقی فرهنگ جمع گرایانه و روحیات فرد گرا» به تحلیل جامعه شناختی از چگونگی شرایط مراسم عید نوروز و تعطیلات آن پرداخته است. شما را به مطاله متن این مقاله دعوت می کنیم؛نوروز یکی از آئین های قدیمی فارسی زبانان است. تقارن سال نو با تغییر فصل و بهار طبیعت در جای خود بسیار نمادین است. این آیین در سده های اخیر در همبستگی جامعه ایرانی و فارسی زبانان وتداوم میراث فرهنگی در نسل های بعدی نقش مهمی داشته است تا جائیکه هر ایرانی در هر جای جهان، نوروز را یکی از عناصر هویت بخش خود را می داند. هر جایی که باشد، هر چند فرزندانش فارسی صحبت نکنند و یا شاهنامه و خیام را نفهمند، ولی هفت سین و نوروز برایش نماد تعلق به یک هویت جمعی است که کمتر می تواند آن را کنار بگذارد. نوروز در سطوح مختلفی دارای کارکردهای مختلفی می باشد. در سطح فرد و خانواده، برای بیشتر خانواده ها یادآور عیدی دادن، مسافرت رفتن، دید و بازدید با خویشاوندان، جمع شدن در خانه پدر بزرگ، تمیزی و نظافت منازل و شستن و زدودن دل ازکینه های گذشته بوده است. در سطح میانی و کلان جامعه نیز باعث تقویت همبستگی در درون جامعه و تداوم میراث فرهنگی می باشد.در مورد کارکردهای نوروز سخن بسیار است که می توان به جای خود در باب آنها سخن گفت ولی آنچه هدف این مقاله است آن است که نشان دهد با وجود تحولاتی که در جامعه به وقوع پیوسته و فردگرایی در جامعه رشد کرده است، عاملان انسانی، قدرت زیادی در تأثیرگذاری بر آداب و سنت های این مراسم پیدا کرده اند و محتوای مراسم نوروزی در حال یک دگردیسی و تغییرات جدی قرار دارد. در این نوشته مختصر سعی می شود با بررسی شواهدی در این زمینه به تشریح علل و پیامدهای آن در حد یک مقاله پرداخته شود و امیدوار باشیم فتح بابی درانجام تحقیقات دراین زمینه برای پیدا کردن روند تغییرات اجتماعی در جامعه ما باشد.شواهد و واقعیت ها: در اثر تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بسیاری از خانواده ها کمتر تمایلی به مهمانی های متقابل در تعطیلات نوروزی دارند. عید نوروز را با یک پیامک کلیشه ای و یا به اصطلاح فورواردی به دیگران تبریک می گویند. از ۲۸ اسفندماه تا ۱۳ فروردین به مسافرت می روند و ترجیح می دهند عید دیدنی های گزینشی خود را به بعد از ۱۴ فروردین موکول کنند. خانواده ها به خاطر در مسافرت بودن و گاه در درون چادرهای مسافرتی، کمتر شب عید را دور هفت سین خانوادگی تجربه می کنند. عیدی گرفتن از پدر بزرگ و مادر بزرگ، عمو و خاله دیگر کمرنگ شده است. نوعی اجتناب و دوری از ملاقات یکدیگر و عید دیدنی و حتی تماس تلفنی و شاید به گونه ای افراطی فرار از هم وجود دارد. تا جاییکه با دست کاری روی تلفن همراه آن را از دسترس خارج می کنند. بر سر اینکه شب عید را در مهمانی وابستگان زن یا وابستگان شوهر باشند، اختلافاتی بین زن و شوهر رخ می دهد که ترجیح می دهند در یک جای سومی(هتل ورستوران و یا ...!؟)، آن هم دور از دسترس دیگران این شب را سپری کنند. نوع و کیفیت کادوی شب عید و دادن و ندادن آن به عامل اختلاف و قهرخانواده ها تبدیل شده است و خلاصه مدیریت تعطیلات عید بدون داشتن تنش و اختلاف به آرزوی تقریباً محال بدل شده است.اگر وقوع این موارد را در خانواده های هسته ای یا همان خانواده های ۳-۴ نفره ای محتمل بدانیم. اما وضعیت در بسیاری از خانواده ها که فرزندان با سنین بالا و مجرد در آنها فراوان است تا حدی بغرنج تر است.در ایران امروز، به دلیل بالا رفتن سن ازدواج و نبود شغل در برخی خانواده ها، فرزندانی با سن بالا وجود دارند که این فرزندان دارای فاصله اجتماعی و روانی گسترده ای با پدر و مادر خویش هستند. این فرزندان به علت بالا رفتن سن، ارتباط خانوادگی خود را با خویشاوندان محدود نموده و مایل به برقراری رابطه حتی با نزدیکان خود نیستند. برای این نسل وجود مراسم عید یعنی اجبار به ایجاد ارتباط با کسانی که خواهان ارتباط با آنها نیستند. این فرزندان پدر و مادر خویش را که نیازمند این ارتباط با برادر و خواهر های خود هستند محدود می کنند. با توجه به قدرت بالای این فرزندان مجرد در درون خانواده ها، خانواده ها در چنین شرایطی مانند نوروز دچار اختلافات جدی شده اند. برای پدر و و مادر پیر بر سر کجا رفتن و چه کسی را دعوت کردن، با چه کسی مسافرت رفتن، معادله پیچیده ای شده که حل کردن آن بسیار مشکل است.پدر مادرها در آخر عمر با تصور اینکه بزرگ خانواده هستند و قدرت دارند وباید بزرگی کنند، در دست فرزندانی اسیر شده اند که از آنها قدرت تصمیم گیری بر سر مهمانی را گرفته اند. از طرفی بسیاری از این فرزندان به علت بیکاری و ناامیدی، دچار ناراحتی های روحی و روانی از جمله افسردگی هستند که توان یک ارتباط سالم را از آنها گرفته است. این وضعیت که نشان دهنده مشکلات عظیمی در جامعه ایرانی است خود را در بزنگاه های زمانی مانند عید نوروز نشان می دهد. عید نوروز محل تلاقی بسیاری از موضوعات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است و به ناچار باید آن را با ارتباطات اجتماعی و هزینه های اقتصادی آن و روحیات و خلقیات فرد گرایانه با هم هماهنگ نمود که در این پیوند زدن ها تعارض های جدی رخ می دهد.علت کاوی: گر چه پیدا کردن علل این وضعیت نیازمند تحقیقات گسترده ای است اما می توان به عللی اشاره کرد که وزن و سهم هر یک در پدید آمدن این وضعیت متفاوت است.نخست: فردگرایی و حتی به نوعی خودمحوری در بین جامعه ایرانی رشد کرده است. تحقیقات مختلفی این موضوع را تأیید می کنند. این جامعه به دلیل فردگرا شدن خواهان است که سنت ها و آیین ها را مطابق با برداشت و دیدگاه خود انتخاب و یا اجرا نماید. همچنین این فرد گرایی به افراد، نوعی عاملیت و قدرت برای تأإثیر گذاری برساختارها بخشیده اما ساختارهای خانوادگی و اجتماعی چنین فرصتی را به افراد برای تغییر نداده است. تعارض بین افراد خانواده و حتی نسل ها از همین جا شروع می شود که فرد به دنبال آزادی و انتخاب خود است و مایل به انجام مراسم نوروزی نیست. اما ارزش ها و فرهنگ جمعی انجام این مراسم را وظیفه خود می داند و این آزادی را مطلوب نمی داند. بنابراین افراد در کشمکش بر سر آزادی و انتخاب با اجبار با خود و دیگران می جنگند و نوروز یکی از میدان های بروز این برخورد و نزاع است که هم انرژی خانواده ها را می گیرد و هم باعث تغییرات اجتماعی می شود.دوم: هزینه های بالای اقتصادی خانوار و نوعی نمایش سبک زندگی در میان طبقات مختلف جامعه باعث شده که ارتباطات اجتماعی بسیار هزینه بر شود. تا جائیکه بسیاری بر سر این دو راهی: ماندن در خانه خود و پذیرایی از دیگران و هزینه های کمرشکن آن یا محدود کردن ارتباطات اجتماعی خود و رفتن به مسافرت و لذت بردن خود و خانواده، گزینه دوم را انتخاب می کنند و ترجیح می دهند هزینه چنین مراسمی را به لذت خود و فرزندانش اختصاص دهد تا این که آن را صرف ارتباطات اجتماعی کنند که بعدها منشأ اختلافاتی هم شاید بشود.!سوم: کاهش سرمایه اجتماعی و ایزوله شدن در خانواده های ایران اتفاق افتاده است. معمولاً در مهمانی خانوادگی فرد غایب سوژه صحبت های خودمانی شده است. فرافکنی عیب ها و مشکلات خانوادگی های خود به دیگران و برشمردن گناه دیگران در غیاب بحث های سازنده و شاد، به موضوعات تکراری و جذاب مهمانی تبدیل شده است. ائتلاف های خانوادگی مقطعی به شدت به چشم می خورد. بنابراین افراد ترجیح می دهند کمتر در چنین مهمانی هایی حاضر شوند و این وضع به انزوا و دوری از چنین مراسمی دامن می زند.هر کس می داند در غیاب خود به سوژه دیگران تبدیل می شود. بنابراین افراد بسیاری ترجیح می دهند برای فرار از این بحث های تکراری و بی حاصل، در نوروز، یا سرک کشیدن دیگران در موضوعات خانوادگی اش، از این گونه روابط اجتماعی دوری کند.چهارم: شیوع مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی در جامعه ایرانی به ویژه در بین جوانان است. از طرف این دیگر این جوانان در ساختار تصمیم گیری خانواده ها قدرت زیادی دارند. بنابراین این فرزندان در چنین مراسمی که به صورت جمعی برگزار می شود کمتر حضور پیدا کرده و حتی مانع انجام چنین مراسمی توسط والدین شان می شوند. این فرزندان همچنین مایل به همراهی بزرگ ترها در تعطیلات خود نیستند. بنابراین در یک برخورد اعضای خانواده نتیجه آن می شود که هریک از اعضا وقتی می بینند نمی توانند خواسته خودرا محقق کنند، حداقل دیگران را از رسیدن به خواسته هایش محروم می کنند.پیامدها: چنین وضعیتی باعث؛ دور شدن جامعه از مراسم و آئینی است که می تواند در جایی شادی افراد و همبستگی اجتماعی را تقویت کند. کاهش سرمایه اجتماعی در درون خانواده ها وافزایش فاصله اجتماعی بین نسل های مختلف خانواده روندی است که در حال اتفاق است. تضعیف اقتدار معنوی نسل پدر بزرگ و مادربزرگ هایی است که خواهان تداوم آن در نسل بعد است و این زنجیره در حال گسستن است.افزایش تنش در درون خانواده ها در این گونه مراسم بیشتر شده و به جای اینکه چنین مراسمی حامل دوستی باشد به منشأ اختلافات تبدیل شده است.جای آن دارد که مدیریت تعطیلات نوروزی نه فقط درسطح خانواده ها بلکه در سطح جامعه و دولت مورد تأکید قرار گیرد. خانواده ها، سیاستگذاران و متفکران در این مورد بیشتر بیاندیشند و راهکارهای عملیاتی ارائه دهند تا بتوانیم تعطیلاتی با بیشترین خوشی و کمترین اختلاف داشته باشیم. چنین باد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها