واضح آرشیو وب فارسی:جام نیوز:
نظرات مخالفین نظام در مورد آزادی بیان؛
حدود آزادی بیان چیست؟
مشخص است که اکثریت متفکرین دنیا و حتی متفکرین غربی، آزادی بیان را مطلق و بدون قید نمی دانند. وجود مفهومی به نام "هولوکاست" اگر بر فرض درست و مستند باشد، با توجه به اینکه حوادث بدتر از آن هم در تاریخ بسیار رخ داده است، و ممنوعیت انکار و یا تمسخر آن، آشکارترین دلیل بر محدودیت آزادی بیان در دنیاست.
به گزارش سرویس دینی جام نیوز، بحث حق آزادی بیان، از این زاویه که محدود است یا نامحدود، پس از موضوع مجله “شارلی ابدو”، که تحریریه آن مورد حمله تروریستی قرار گرفت، بیشتر مورد توجه واقع شد. پیش از این هم این بحث در رسانهها بارها بالا گرفته بود، از جمله به دنبال انتشار کاریکاتورهایی از پیغمبر اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) در یک مجله دانمارکی. مباحث آزادی، و آزادی بیان دومطلب جداگانه است که به هر کدام باید جداگانه و دقت زیادی پرداخت. آزادی در اعمال و رفتار و فکر کردن و مشی انسان، اگر ضرری برای افراد دیگر نداشته باشد و آنان را از راه کمال طلبی و تعالی باز ندارد، شاید با جرأت بتوان گفت که هیچ محدودیتی ندارد. اگر انسانی بخواهد بر خلاف دین حرکت کند، دین دستان او را نمی بندد. در این مورد تنها و مهمترین ضرری که متوجه فرد می شود، همان ضرری است که به خود زده و خود را از کمال و تعالی محروم کرده است. دین و مجریان دینی اعم از انبیا، معصومین و علما و مذهبیون، از اینکه یک انسان به کمال نرسد متأثرند و تلاش می کنند که او را کمک کنند و به جلو حرکت دهند، و پیام دین در راستای به تعالی رسیدن را به او برسانند، اما اگر نخواست و ابا کرد، قانون "لا اکراه فی الدین" نمی گذارد که دین در مورد فکر انسان و دل انسان و رفتار فردی انسان هم اجبار و شدت به خرج دهد. اما مشکل از جایی شروع می شود که این انسان پا را از خود و فردیت خود فراتر گذاشته و دیگران را هم با خود همراه کند. دقیقا همینجاست که مبحث آزادی بیان به میان می آید. آزادی بیان با آزادی فردی فرق می کند. وقتی مبحث "بیان" و تبلیغ و ارتباط مطرح می شود، عملکرد انسان از نفس فراتر رفته و دیگران را تحت تأثیر قرار می دهد و اصولا بیان و زبان برای ارتباط با افراد دیگر است و جنبه اجتماعی دارد. نظرات دین مبین اسلام در مورد حدود آزادی بیان در قرآن و روایات معلوم و مشخص است. نظرات شرعی و قانونی نظام اسلامی و متفکرین اسلامی در ایران هم کم و بیش مورد توجه کاربران محترم بوده است. اما در این میان، نگاهی به نظرات اپوزیسیون و خارج نشینان و مدافعان آزادی بیان به این موضوع خالی از لطف نیست. "سایت رادیو زمانه /radiozamane" در مطلبی تحت عنوان "آزادی بیان، محدود یا نا محدود" به بررسی نظرات عده ای از روشنفکران ایرانی مقیم خارج از کشور پرداخته و از آنان خواستهاست که به این پرسش ترکیبی پاسخ دهند:
حق آزادی بیان، با قید و شرط است یا نامحدود و نامشروط است؟ با برداشتی که از جامعه و فرهنگ ایران و تاریخ سیاست در کشور دارید، به نظر شما بایستی به عنوان ایرانی در بحث آزادی بیان به چه نکاتی توجه ویژه داشته باشیم؟ گیسو جهانگیری
فعال حقوق بشر و مدیر بنیاد «آرمانشهر»:
به گفته او آزادی بیان در کشورهای مختلف براساس قوانین آنها تعریف میشود . با مقایسه کشورها می توان این مساله را مشاهده کرد.
داریوش آشوری
نویسنده، مترجم و زبانشناس:
داریوش آشوری معتقد است که آزادی بیان دارای حد و مرز است. به این معنی که هر چیزی را نمی توان بر مبنای آزادی بیان بر زبان بیاوریم. به گفته آشوری مساله لحن بیان و ادب اجتماعی مقوله مهمی در مشخص کردن حدود آزادی بیان است.
منصوره شجاعی
فعال حقوق زنان:
به گفته او هرچند که آزادی بیان یک شاخصه برای یک جامعه دموکراتیک و چند صدایی است ولی به هر حال مطابق یک توافق عمومی شامل چارچوب هایی است.
مهدی جامی
کارشناس رسانه:
به نظر مهدی جامی هیچ رفتار انسانی نامحدود نیست. به گفته او اصولا همه رفتارهای انسان با قید و شرط همراه است و نمی توان هیچ تصوری از آزادی مطلق داشت؛ اصولا در هر حالتی انسان در یک وضعیت مقید است. مقید به عرف، مقید به قانون و قیدهای دیگر.
شهلا شفیق
جامعه شناس و نویسنده:
او معتقد است آزادی بیان، مثل هر آزادی دیگری به طور طبیعی محدودیت هایی خاصی به همراه دارد، ولی این محدودیت ها در چهارچوب حقوق بشر تعریف می شوند. بهزاد کریمی
فعال سیاسی:
او معتقد است آزادی اگر بخواهد به چیز دیگری محدود و مشروط شود، دیگر آزادی نیست. هرگونه قائل شدن محدودیت برای آزادی فردی یا اجتماعی تبدیل به تکلیف میشود و از جنس و جوهر آزادی خارج می شود و این به معنای استبداد است. ملیحه محمدی
فعال سیاسی و روزنامهنگار:
ملیحه محمدی آزادی بیان را به عنوان یک مفهوم، یک هنجار عمومی میداند. او میگوید آزادی بیان یک ارزش است، به صورت قانون درمیآید و در هیچ کجا نیست که بدون قید و بند باشد. علی پورنقوی
فعال سیاسی:
علی پورنقوی میگوید هیچ آزادیای را نمیشناسد که بدون قید و شرط باشد. به باور او مشخصاً آزادی بیان، اعتبار ندارد اگر به معنای آزادی توهین باشد. البته این افراد، در بیان جزئیات آزادی بیان مطالب مفصلی هم بیان می کنند اما با یک نگاه کلی مشخص است که اکثریت متفکرین دنیا و حتی متفکرین غربی، آزادی بیان را مطلق و بدون قید نمی دانند. وجود مفهومی به نام "هولوکاست" اگر بر فرض درست و مستند باشد، با توجه به اینکه حوادث بدتر از آن هم در تاریخ بسیار رخ داده است، و ممنوعیت انکار و یا تمسخر آن، آشکارترین دلیل بر محدودیت آزادی بیان در دنیاست. اما اینکه متفکرین و مخالفین دین و دین گرایی چرا مابین مفاهیم مذهبی، و مفاهیم حقوق بشری که البته مصوب غربی هاست و در تصویبش از تمام جوامع بشری نظر نخواسته اند، فرق قائل می شوند، سؤال بدون جوابی است. نظر شما در این مورد چیست؟ چرا طبق مفاهیم حقوق بشری امروز دنیا توهین به هولوکاست، مضموم، اما توهین به پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله وسلم) جایز است؟
۱۳/۱۱/۱۳۹۳ - ۱۹:۰۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 136]