محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827396371
سه امری که خدا بدان امر ونهی می کند
واضح آرشیو وب فارسی:جام نیوز:
معارف؛
سه امری که خدا بدان امر ونهی می کند
در قرآن کریم آیات فراوانی وجود دارد که در آنها به مومنین دستوراتی در جهت اصلاح جامعه داده شده باشد.
به گزارش سرویس دینی جام نیوز، آنچه یك جامعه براى رسیدن به قلّه خوشبختى و عظمت به آن نیاز دارد در این چند جمله كوتاه آمده است، و اگر این آیه به عنوان یك قانون مورد عمل قرار گیرد، در اصلاح ساختارهاى فردى و گروهى و تنظیم درست روابط اجتماعى و پیدایش جامعهاى برتر نقشى تعیین كننده خواهد داشت.
طبق این آیه، خداوند مردم را به سه چیز فرمان مى دهد و از سه چیز باز مى دارد. آن سه چیز كه خدا به آن فرمان مى دهد، عدل و احسان و دادن حق خویشاوند است و سه امری که خداوند مردم را از آنها بازمی‌دارد نیز عبارتند از دوری از فحشاء، منکر و بغی.
با رعایت این اصول شش‌گانه رشد و تعالی جوامع بشری امکان‌پذیر خواهد شد و در نتیجه حرکت به سوی کمالات بالای انسانی آسان‌تر می‌گردد.
در قرآن کریم آیات فراوانی وجود دارد که در آنها به مومنین دستوراتی در جهت اصلاح جامعه داده شده باشد. اما در این میان آیه 90 سوره نحل را می‌توان جامع‌ترین آیه در این زمینه دانست که به بیان مجموعه‌ای از قوانین و احکام و دستورات در زندگی اجتماعی می‌پردازد:
"إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إیتاءِ ذِی الْقُرْبى وَ یَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْیِ یَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ؛ در حقیقت، خدا به دادگرى و نیكوكارى و بخشش به خویشاوندان فرمان مى دهد و از كار زشت و ناپسند و ستم باز مى دارد. به شما اندرز مى دهد، باشد كه پند گیرید".
در این بخش به بررسی این آیه و بیان برخی از مهم‌ترین مسائل آن پرداخته می‌شود.
بیان شش اصل مهم اجتماعی
در این آیه به شش اصل مهم كه سه اصل، جنبه مثبت و مأمور به، و سه اصل جنبه منفى و منهى عنه دارد، دیده مى شود.
اصول مأمور به
در آغاز مى گوید: "إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى"
عدل همان قانونى است كه تمام نظام هستى بر محور آن مى گردد، آسمان‌ها و زمین و همه موجودات با عدالت بر پا هستند و جامعه انسانى كه گوشه كوچكى از این عالم پهناور است نیز، نمى تواند از این قانون عالم شمول، بر كنار باشد و بدون عدل به حیات سالم خود ادامه دهد.
عدل یعنى رسیدن هر كسى به حق و مقام شایسته خود و تقسیم عادلانه و درست امكانات جامعه كه باعث پیدایش زمینه هاى رشد و شكوفایى براى همه افراد مى شود.
همان گونه كه حكومت باید با مردم بر اساس عدل رفتار كند، مردم نیز باید در روابط خود با یكدیگر مطابق با عدل و انصاف عمل كنند.
نظر كلى و اجتماعى، عدالت بهتر از احسان و جود است ولى از نظر فردى، احسان و جود ارزش بیشترى دارد. عدل باعث رسیدن هر كس به حقوق خویش است و احسان مقدّم داشتن دیگران بر خود و تلاش براى ایجاد رفاه و آسایش براى مردم است كه برخاسته از روح ایثار و از خود گذشتگى و بزرگوارى و مروّت است.
در اخبار اسلامى و همچنین گفتار مفسران در فرق میان این دو یعنى عدل و احسان بیانات مختلفى دیده مى شود كه شاید غالباً به آنچه در بالا گفتیم باز مى گردد. در حدیثى از على (علیه السلام) آمده است: "العدل الانصاف، و الاحسان التفضل؛ عدل آن است كه حق مردم را به آنها برسانى، و احسان آن است كه بر آنها تفضل كنى".
مسأله نیكى به نزدیكان در واقع بخشى از مسأله احسان است با این تفاوت كه احسان در كل جامعه است، وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى در خصوص خویشاوندان و بستگان كه جامعه كوچك محسوب مى شود، و با توجه به اینكه جامعه بزرگ از جامعه كوچك‌تر یعنى جامعه فامیلى تركیب شده، هر گاه، این واحدهاى كوچك‌تر از انسجام بیشترى برخوردار گردند، اثر آن در كل جامعه ظاهر مى شود، و در واقع وظایف و مسئولیت‌ها به صورت صحیحى در میان مردم تقسیم مى گردد، چرا كه هر گروه در درجه اول به ضعفاى بستگان خود مى پردازد، و از این طریق همه این گونه اشخاص زیر پوشش حمایت نزدیكان خود قرار مى گیرند.
اصول منهی عنه
بعد از تكمیل سه اصل مثبت، به سه اصل منفى و منهى مى پردازد و مى گوید: "یَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْیِ".
پیرامون این تعبیرات سه گانه "فحشاء"، "منكر" و "بغى" نیز مفسران سخن بسیار گفته اند، اما آنچه مناسب‌تر با معنى لغوى و قرینه مقابله این صفات با یكدیگر به نظر مى رسد آن است كه "فحشاء" اشاره به گناهان پنهانى، "منكر" اشاره به گناهان آشكار، و "بغى"، هرگونه تجاوز از حق خویش و ظلم و خودبرتربینى نسبت به دیگران است. بنابراین، این سه مفهوم در برابر هم نیستند، بلكه در مواردى تداخل دارند و ممكن است كه یك گناه، مصداق فحشاء و منكر و بغى هر سه باشد.
منابع:
تفسیر نمونه، ج11، ص 367.
كوثر، ج6، ص: 203.
۱۱/۰۹/۱۳۹۳ - ۱۶:۰۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام نیوز]
[مشاهده در: www.jamnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 41]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها