تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 5 دی 1403    احادیث و روایات:  امام موسی کاظم (ع):هر که می خواهد که قویترین مردم باشد بر خدا توکل نماید .
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

خودارزیابی چیست

فروشگاه مخازن پلی اتیلن

قیمت و خرید تخت برقی پزشکی

کلینیک زخم تهران

خرید بیت کوین

خرید شب یلدا

پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان

کاشت ابرو طبیعی

پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

پارتیشن شیشه ای

اقامت یونان

خرید غذای گربه

رزرو هتل خارجی

تولید کننده تخت زیبایی

مشاوره تخصصی تولید محتوا

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1844273782




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

لوازم اسلامي‌سازي علوم


واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: لوازم اسلامي‌سازي علوم
  در شماره های گذشته به طرح و نقد برداشت های مختلف از «علم دینی» پرداخته شد و معنای منتخب «علم دینی» از منظر علامه مصباح یزدی تبیین گردید. در این شماره به عنوان آخرین شماره از این سیر ستون فلسفتنا (رابطه علم و دين در انديشه علامه مصباح يزدي)، به لوازم اسلامی سازی علوم می پردازیم. اصلاح و بازسازی علوم موجود، با تکیه بر مبانی هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی اسلامی موضوع این نوشتار است.   ساده‌ترين و رو‌بنايي‌ترين شكل برخورد با علوم موجود آن است كه نتايج تحقيقات آنها با همان متد تجربي خودشان و بر اساس اصول موضوعه‌اي كه در آنها پذيرش عام يافته‌اند، مورد بررسي نقادانه قرار گيرند تا روشن شود آيا به اصول و روش‌هاي خود پايبند بوده‌اند يا خير. در اين مرحله مي‌توان نشان داد كه برخي از تلاش‌هاي علمي انجام شده به اصول و مباني اعلام شده خود وفادار نمانده‌اند. گاهي اين عدم وفا‌داري به بي‌توجهي و سهل‌انگاري برخي دانشمندان و گاهي به مثابه صحه گذاشتن بر ناكافي و ناكار آمد بودن اصول و مباني مذكور تلقي مي‌شود كه در اين صورت وارد نقد مبنايي شده، نياز به بازنگري در مباني را گوشزد مي‌كند. مباني «معرفت‌شناختي» علوم علوم در اثبات يا ابطال مسائل مربوط به خود - در حد يقين يا ظن، به عنوان قضايايي اثبات‌پذير، تأييد‌پذير يا ابطال‌پذير- بر اصولي مبتني‌اند كه آگاهانه يا نا‌آگاهانه پذيرفته شده‌اند. اين اصول از مباني معرفت‌شناسي به مثابه سنگ بناي معرفت بشري آغاز مي‌شود و تا مباني هستي‌شناختي، انسان‌شناختي، ارزش‌شناختي و دين‌شناختي پيش مي‌روند. بنيادي‌ترين سؤال‌ها در هر تلاش علمي پرسش‌هاي مربوط به اصل معرفت است. مسائلي از قبيل اينكه معرفت انسان چيست و چند نوع است، چگونه و از چه راه‌هايي به دست مي‌آيد، چه اندازه و به چه دليل اعتبار دارند و از چه راهي اعتبارشان اثبات مي‌شود و آيا مي‌توان معرفت يقيني پيدا كرد يا خير؟ تا اين مسائل حل نشود نوبت به اثبات اصول موضوعه يك علم هم نمي‌رسد، چه رسد به اينكه بخواهند بر اساس آن اصول موضوعه مسائل علمي را حل كنند. تلاش براي پاسخ به اين سؤالات يك تلاش صددر‌صد آكادميك و علمي است، نه يك فعاليت ايدئولوژيك از روي تعصب به اسلام و نه حتي براي تحقق بخشيدن به شعارهاي انقلاب اسلامي. بنابر اين براي اسلامي‌سازي علوم ابتدا بايد مباني معرفت شناختي علوم موجود را به دقت بررسي كرد و اگر در اين مباني خللي وجود دارد، آنها را كشف و آسيب‌شناسي و اصلاح نمود. يكي از مهم‌ترين مسائل معرفت‌شناسي كه نقش اساسي در علوم مختلف دارد، سؤال از راه‌هاي منابع معرفت است. ما در معرفت‌شناسي اثبات مي‌كنيم كه همه راه‌هاي معرفت، به معرفت‌هاي حسي ختم نمي‌شوند و عقل جايگاه مهمي در معرفت بشري دارد. به علاوه به وسيله دلايل عقلي، اعتبار راه وحي را نيز اثبات مي‌كنيم. تا زماني كه معرفت‌شناسي صحيحي نداشته باشيم نوبت به حل مسائل هستي‌شناسي نمي‌رسد و بدون داشتن فهم صحيحي از مسائل كلي هستي(فلسفه)، شناخت درستي از پديده‌ها ـ اعم از پديده‌هاي طبيعي و انساني ـ نخواهيم داشت و بدون شناخت كامل پديده‌ها، درك روابط علي و معلولي و ديگر انواع رابطه ميان آنها ميسر نخواهدشد. مباني «هستي شناختي» علوم پس از درك و اثبات مباني صحيح معرفت‌شناختي، نوبت به مسائل هستي‌شناختي مي‌رسد. اين دسته از مسائل در علمي مورد بررسي قرار مي‌گيرند كه موضوع خود را كلي‌ترين مباحث مربوط به هستي قرار داده است. براي مثال اثبات موجود‌هايي غير مادي و مجرد، از زيربنايي‌ترين مسائل هستي‌شناسي است كه مسائل و افق‌هاي جديدي فراروي علوم مي‌گشايد، علاوه بر آنكه برخي اعتقادات ديني مانند خدا، وحي و ملائكه را تبيين مي‌كند. همچنين در قلمرو انسان‌شناسي، اثبات روح مجردي كه بتواند مستقل از بدن باقي بماند، گام اول در شناخت صحيح و منطقي از انسان را تشكيل مي‌دهد. معناي اسلامي‌سازي علوم در اين مرحله آن است كه فرضيات و نظريات علمي كه بر اصولي مثل ماترياليسم و اصالت ماده مبتني باشد كه خلاف واقع است و اسلام هم آن اصول را نفي مي‌كند، تغيير يابند و مباني صحيح سنگ بناي تحقيقات جديد قرار گيرند. علمي ديني است كه دست كم در مباني هستي‌شناسي خود با مباني هستي‌شناسي دين تعارض نداشته باشد. اين تحول علاوه بر مقام پژوهش بايد در مقام آموزش نيز تجلي كند و در كتاب‌هاي درسي و دانشگاهي نيز حضور داشته باشد. مباني «انسان شناختي» علوم علوم انساني رفتار‌ها يا حالات انسان را بررسي مي‌كنند و بر اساس آنها علوم دستوري را به وجود مي‌آورند و توصيه‌هايي براي اخلاق، سياست، اقتصاد و مسائل خانواده و... ارائه مي‌دهند. روشن است كه قبل از تحقيق در اين دسته از علوم، سير منطقي اقتضا مي‌كند كه علاوه بر اثبات مباني معرفت‌شناختي و هستي‌شناختي، در حوزه انسان‌شناسي به تحقيق بپردازيم تا حقيقت انسان را شناسايي كنيم. اين سه حوزه علمي به ترتيب بر تحقيق در مسائل علوم انساني تقدم دارند. حل مسائل انسان‌شناسي پيش از ورود به مسائل علوم انساني از دو جهت ضرورت دارد؛ اول آنكه براي تبيين پديده‌‌ها و روابط انساني نيازمند شناختي صحيح از انسان و ابعاد وجودي او، جنبه‌هاي اصلي و فرعي وجود او و ظرفيت‌ها و محدوديت‌هاي اوييم. جنبه دوم هم نياز علوم انساني دستوري به معرفتي كامل از حقيقت انسان و سر‌انجام اوست. علوم انساني دستوري بر شالوده نظام ارزشي استوار مي‌شود. همانگونه كه در فلسفه اخلاق و ارزش‌ها اثبات شده است، ارزش‌ها و دستور‌العمل‌ها در صورتي از پشتوانه واقعي و عقلاني برخوردار خواهند بود كه بر حقايق نفس الامري و واقعي مبتني باشند. اين مسائل نيز در انسان مورد كنكاش واقع مي‌شوند. همچنين يكي از پيش‌فرض‌هاي سخن گفتن از علم ديني يا اقدام به اسلامي‌سازي علوم آن است كه موضع خود را در برابر دين مشخص كنيم و به اين سؤال پاسخ دهيم كه: آيا دين يك حقيقت الهي است، يا ابزاري ابتدايي و دست‌ساز بشر براي حل برخي مشكلات ساده انسان‌ها نخستين يا بازيچه دست قدرت‌ها براي اخدير توده‌ها. بنا‌براين سير منطقي بحث عبارت خواهد بود از: معرفت‌شناسي، هستي‌شناسي، انسان‌شناسي، ارزش‌شناسي و دين‌شناسي. تنظيم‌كننده: محمد زند

منبع : روزنامه جوان



تاریخ انتشار: ۳۰ تير ۱۳۹۳ - ۱۳:۱۶





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[مشاهده در: www.javanonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 57]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


دین و اندیشه
پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن