محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکتهای مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه میتوانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدلهای [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803305351
![نمایش مجدد: تنها راه شناخت به هر چیزی جز از طریق علم به خدا ممکن نیست refresh](https://vazeh.com/images/refresh.gif)
تنها راه شناخت به هر چیزی جز از طریق علم به خدا ممکن نیست
واضح آرشیو وب فارسی:مهر:
![](http://multimedia.mehrnews.com/Larg1/1392/01/23/IMG11293956.jpg)
دین و اندیشه در نشستی طرح شد؛
تنها راه شناخت به هر چیزی جز از طریق علم به خدا ممکن نیست
حجت الاسلام والمسلمین سلیمانی امیری گفت: قاعده ذوات الاسباب بیان میکند که علم تصدیقی به معلول جز از طریق علم به علت ممکن نیست و قاعده ما لاسبب میگوید که چیزی که سبب ندارد یا باید بدیهی باشد یا علم به آن ممکن نیست، و جمع این دو قاعده نتیجه پارادوکس ایجاد میکند.
به گزارش خبرگزاری مهر، نشست جایگاه قاعده ذوات الاسباب و قاعده ما لا سبب در معرفت بشری با ارائه حجت الاسلام والمسلمین سلیمانی امیری، شنبه 5 بهمن ماه در اتاق جلسات مجمع عالی حکمت اسلامی برگزار شد. گزارش خلاصه بحث از نظر شما می گذرد: از نظر ملاصدرا و علامه طباطبایی این دو قاعده ناظر به هر نوع علمی است؛ چه علم حضوری چه علم حصولی و چه حصولی تصوری و چه حصولی تصدیقی. ابن سینا این بحث را در برهان مطرح کرده است از نظر او تصدیقات نظری تحت این دو قانون شکل میگیرند. ما هم به تبع ابن سینا بحث را اختصاص به حوزه علم حصولی تصدیقی نظری میدهیم. بحث عام را به مجال دیگری موکول میکنیم. قاعده ذوات الاسباب بیان میکند که علم تصدیقی به معلول جز از طریق علم به علت ممکن نیست و قاعده ما لاسبب میگوید که چیزی که سبب ندارد، یا باید بدیهی باشد یا علم به آن ممکن نیست. جمع این دو قاعده به حسب ظاهر بیان میدارد تنها راه شناخت به هر چیزی جز از طریق علم به خدا ممکن نیست و علم به خدا باید بدیهی باشد و این نتیجه پارادوکس ایجاد میکند؛ زیرا اولا ما اموری را تصدیق میکنیم که مصداق قاعده ذوات الاسباب است یعنی اموری که ناظر به موجودات امکانیاند مانند علم به این که نفس ما مجرد است. و ثانیا: برای وجود خدا برهان اقامه میشود، در حالی که طبق قاعده «ما لا سبب» باید وجود خدا بدیهی باشد و مبرهن به برهان نباشد. برهانی که ابن سینا در قاعده ذوات الاسباب اقامه کرده این است که اگر ثبوت محمولی برای موضوع در واقع علتی داشته باشد و از راه همان علت به دست آید، روشن است که با حد وسط علّی نتیجه ضروری و قطعی خواهد بود و اما اگر از راه علتش نباشد، ثبوت محمول برای موضوع به نحو امکانی و احتمالی خواهد بود. بنابراین یقین حاصل نخواهد شد. طبق این بیان اگر علم به خسوفی را بر اساس محاسبات و علل آن استخراج کنیم تصدیق یقینی خواهد بود؛ زیرا از راه علت بدست آمده است و اما اگر از راه علت نباشد، مثلا از راه حس بدست آمده باشد، در این صورت علم یقینی نخواهد بود؛ زیرا حد اکثر حس یقین موقت خواهد داد که در علوم حقیقی یقینهای حسی که یقینهای موقتیاند، کاربرد ندارد. ممکن است کسی ادعا کند که ما میتوانیم ذوات الاسباب را از راه تجربه و تکرار مشاهده بدست آوریم و در این صورت به یقین دائمی خواهیم رسید. ابن سینا در این مورد دو نکته را بیان میکند: اولا: در علوم عقلی محض این روش راه ندارد، و در علوم تجربی هر چند این روش راه دارد ولی نتیجه عقلی محض نیست. ثانیاً: در اینجا با استفاده از قوانین عقلی کشف علیت میشود و بر اساس کشف علیت نتیجه یقینی خواهد بود، بنابراین بر اساس ذوات الاسباب است. ثالثا ممکن است در این موارد راه دیگری هم ادعا بشود و آن کشف علت از راه کشف معلول یعنی هرگاه معلولی کشف شود، با کشف معلول، میتوان علت آن را کشف کرد. این راه هم دچار مشکلاتی است. مشکل اول این است که علم به معلول از کدام راه کشف میشود. اگر از راه علت باشد، دور در استدلال لازم میآید و اگر از راه حس یا تجربه باشد، در این صورت دو مشکل روبروی ماست. مشکل اول این که از معلول خاص، نمیتوان علت خاص را کشف کرد و فقط علت مطلق بدست میآید اما علت خاص معلوم نمیشود. مثلا از علم به گرما تنها کشف میشود که علت گرمازایی این گرما را تولید کرده است. مگر در جایی که علت انحصاری باشد و کشف علت انحصاری اگر از راه عقل محض نباشد، هر چند در علوم کاربرد دارد، ولی در عین حال یقینی و قطعی نیست؛ زیرا شاید این معلول، علت جایگزین هم داشته باشد تاکنون برای ما کشف نشده است.مشکل دوم این است که در علوم عقلی محض این روش کاربرد ندارد؛ زیرا در علوم عقلی محض نمیتوان از حس و تجربه کمک گرفت.
خلاصه قانون ذوات الاسباب میگوید که در تصدیقات نظری تنها طریق عقلی برای رسیدن به معلول علم به علت آن است. از اینجا معلوم میشود که کسانی که این قانون را به نقد کشیدهاند باید به این نکته توجه میکردند که این قانون اولاً ناظر به علوم عقلی محض است و ثانیا: کشف علت انحصاری از طریق تجربه امکان پذیر نیست. مگر آنکه علت انحصاری از طریق عقلی محض معلوم شود، اما سخن در این است با چه ضابطه عقلی محض میتوان علت انحصاری این معلول را کشف کرد. تنها راهی که میتوان معرفی کرد این است که خود آن ضابطه حکم عقلی محض بدیهی باشد. اما اگر مورد علم از مصادیق ذوات الاسباب نباشد، بلکه از مصادیق ما لا سبب باشد، ابن سینا اجمالا راه سوم را نشان میدهد طبق بیان ابن سینا هرگاه ثبوت اکبر برای اصغر دارای علت نباشد، تنها راه برهان آن مطلق است که در آن هر دو لازم اصغرند جز اینکه اوسط برای اصغر و اکبر برای اوسط بدیهی است و لذا اوسط میانجی در مقام اثبات میشود. از نظر علامه این همان راه ملازمات عامه در فلسفه است و مدعی است تنها راه اثبات مسائل فلسفه همین راه است و بس. ولی این راه با بیان ابن سینا تنافی دارد که مدعی است هرگاه مورد مصداق قاعده ذوات الاسباب نباشد، قضیه باید بدیهی باشد: «فقد بان أن ما لا سبب لنسبة محموله إلی موضوعه فإما بیّن بنفسه و إما لایبین البتة بیانا یقینیا قیاسیاً»(برهان، ص 94). بنابراین چالش مهم در مورد این دو قاعده برهانهای اثبات وجود خداست. اگر برهان از طریق خواص معلول و ممکن واجب الوجود را اثبات کند، هر دو قاعده نقض می شود و اگر از راه برهان صدیقین مثلا وجود خدا اثبات شود، قاعده دوم نقض میشود. مگر قاعده دوم را از درستی ساقط کنیم. علامه طباطبایی قاعده دوم را در "نهایة الحکمة" متعرض نشده است گویا از نظر او این قاعده در نزد او تمام نیست، اما ملاصدرا توجیه دیگری دارد.
۱۳۹۲/۱۱/۶ - ۱۳:۲۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 46]
صفحات پیشنهادی
گوهر بنیادین خود ذات واجب الوجود است/ اولین چیزی که خدا آفرید چه بود
دین و اندیشه دکتر ریاضی در گفتگو با مهر گوهر بنیادین خود ذات واجب الوجود است اولین چیزی که خدا آفرید چه بود یک استاد بازنشسته فلسفه و عرفان اسلامی با بیان اینکه وجود به معنی خود وجود داشتن است و نمی توان بر این مسئله کنکاش کرد که قبل از وجود چه بوده است گفت ارتباط موجود با وجوحدت، تنها راه حل مشکلات جامعه مسلمین است
شنبه ۵ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۶ ۰۵ رئیس دانشگاه فرق و مذاهب اسلامی قم وحدت را تنها راه حل مشکلات جامعه مسلمین دانست و رهنمودهای مقام معظم رهبری را از محوریترین راهکارهای مشکل گشا در راه مقابله با جریانات تندرو سلفی و تکفیری در جهان اسلام عنوان کرد به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایراگوهر بنیادین ذات خداوند است/ اولین چیزی که خدا آفرید چه بود
دین و اندیشه دکتر ریاضی در گفتگو با مهر گوهر بنیادین ذات خداوند است اولین چیزی که خدا آفرید چه بود یک استاد بازنشسته فلسفه و عرفان اسلامی با بیان اینکه وجود به معنی خود وجود داشتن است و نمی توان بر این مسئله کنکاش کرد که قبل از وجود چه بوده است گفت ارتباط موجود با وجود یا حاددانشگاه فرهنگیان، تنها راه جذب معلم ها
دانشگاه فرهنگیان تنها راه جذب معلم ها وزیر آموزش و پرورش گفت تنها راه جذب در آموزش و پرورش ورود به دانشگاه فرهنگیان است علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش افزود رشته های دبیری فیزیک و شیمی تنها عنوان یک رشته دانشگاهی است و کسانی که در آن فارغ التحصیل می شوند در آموزش و پدريافت ريزنمرات و برنامه كلاسها از طريق تلفنهمراه ممكن شد
دريافت ريزنمرات و برنامه كلاسها از طريق تلفنهمراه ممكن شد در ادامه راهبرد ايرانسل براي فراهم سازي بسترهاي پايدار و منعطف به منظور چابكسازي فرآيند اجرايي شدن ايدهها از طريق زيرساخت خدمات دهي SDP ايرانسل از عرضه سرويس جديد اطلاع رساني به دانشجويان و دانشگاهيان خبر داد بتنها راه استخدام در آموزش و پرورش دانشگاه فرهنگیان است/ توضیح در خصوص فارغالتحصیلان رشتههای دبیری فیزیک و شی
فانی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران تنها راه استخدام در آموزش و پرورش دانشگاه فرهنگیان است توضیح در خصوص فارغالتحصیلان رشتههای دبیری فیزیک و شیمی وزیر آموزش و پرورش گفت تنها راه جذب در آموزش و پرورش ورود به دانشگاه فرهنگیان است علیاصغر فانی وزیر آموزش و پرورش در گفتگاطاعت محض از خداوند تنها راه رسیدن به سبک زندگی نبوی است
استاد حوزه علمیه قم اطاعت محض از خداوند تنها راه رسیدن به سبک زندگی نبوی است خبرگزاری رسا ـ استاد حوزه علمیه قم اظهار داشت برای رسیدن به یک زندگی خوب باید به دنبال رضایت خداوند در تمام امور زندگی باشیم و به جای کسب رضایت مردم در امور زندگی به دنبال کسب رضایت خداوند در اعمال ومعاون پارک علم و فناوری قم: کلینیک تخصصی انرژیهای نو راهاندازی میشود
معاون پارک علم و فناوری قم کلینیک تخصصی انرژیهای نو راهاندازی میشودمعاون پارک علم و فناوری قم از راهاندازی نخستین کلینیک تخصصی در حوزه انرژیهای نو در آیندهای نزدیک خبر داد به گزارش خبرگزاری فارس از قم به نقل از ستاد خبری سومین نمایشگاه بهرهوری و بهینهسازی در مصرف انرژیرئیسکل دادگستری استان بوشهر: برخورد قضایی تنها راهکار دسترسی به امنیت نیست
رئیسکل دادگستری استان بوشهر برخورد قضایی تنها راهکار دسترسی به امنیت نیسترئیسکل دادگستری استان بوشهر گفت برخورد قضایی تنها راهکار دسترسی به امنیت نیست حتی اگر برخورد موفقیتآمیز باشد عواقب و پیامدهای خاص خود را خواهد داشت به گزارش خبرگزاری فارس از بوشهر حیدر بحرانی عصر امبرنامهریزی بلندمدت برای توسعه شهر تنها راه کاهش آلودگی هوای تهران است
شنبه ۵ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۲ ۴۰ رئیس دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران کاهش آلودگی هوا را تنها در صورتی امکانپذیر دانست که برنامهریزی بلند مدتی برای توسعه شهر وجود داشته باشد دکتر عبدالرضا کرباسی در گفتوگو با خبرنگار محیط زیست خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا عدم برنامهریزی در توسنمونه هايى ازفضايل و سيره فردى رسول خدا(ص)
نمونه هايى ازفضايل و سيره فردى رسول خدا ص احترام بزرگانجريربن عبدالله گويد چون رسول خدا مبعوث گرديد من به حضورش آمدم تا با او بيعت كنم فرمود يا جرير به چه منظورى پيش من آمده اى گفتم يا رسول الله ص آمده ام تا بر دست تو مسلمان شوم حضرت عباى خود را براى نشستن من به زميناسارت چند راهبه مسیحی در سوریه
اسارت چند راهبه مسیحی در سوریه شبهنظامیان مورد حمایت خارجی در سوریه همچنان چند راهبه مسیحی را که در روستای معلولا به اسارت گرفته بودند همچنان در نزد خود نگاه داشتهاند در حالی که اکثر رسانههای بینالمللی این موضوع را پوشش ندادهاند به گزارش سرویس دینی جام نیوز شبهنظانیایش شبانه/ خدایا! تنها به تو امیدوارم!
نیایش شبانه خدایا تنها به تو امیدوارم نیایش فرصتی است برای پیوند با بیکرانهها زمانی است برای یافتن خویشتنِ خویش عرصهای است برای عرضۀ مخلوق به خالق هر شب قطعهای از تلاش برای این پیوند را پیشکش چشمان شما کاربران عزیز می کنیم مجله شبانه باشگاه خبرنگاران خداوندا من را به-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها