محبوبترینها
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1854242212
فارس از تلخ و شيرين شب يلدا گزارش مي‌دهداز خوردن چله قارپوزي تا هديه خنچه براي نوعروس
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس از تلخ و شيرين شب يلدا گزارش مي‌دهداز خوردن چله قارپوزي تا هديه خنچه براي نوعروس
شب يلدا بلندترين شب سال است كه به آخرين روز از فصل پاييز و نخستين شب از فصل زمستان گفته مي‌شود، اين شب در بين مردم زنجان به « چله گجه سي» معروف است.
به گزارش خبرگزاري فارس از زنجان، ايرانيان باستان زمستان را به دو بخش 40 روزه تقسيم كرده‌اند: «چله بزرگ» و «چله كوچك». شب آخر آذر ماه به اين دليل چله ناميده شده است كه آغاز چله بزرگ و آمدن سرماي زمستان را خبر مي‌دهد، درست 40 روز بعد از شب چله، جشن سده به پايان رسيدن چله بزرگ زمستان را ندا مي‌دهد. در 40 روز دوم سرماي زمستان كمتر است و آسيب كمتري مي‌رساند كه به همين دليل آن را چله كوچك مي‌نامند.
در اين شب آداب و رسوم خاصي اجرا مي‌شود كه از ديرباز اين سنن در بين مردم زنجان همانند ساير استان‌هاي كشور وجود دارد، اما سنني كه در اين شب اجرا مي‌شود، ويژه و خاص است.
از جمله سنت‌هاي كهن اين شب بردن «خنچه» براي نوعروسان است، در زنجان رسم است كه وقتي دختري به عنوان عروس يك خانواده انتخاب مي‌شود، اگر زمان نامزدي آنها مقارن با شب يلدا باشد، براي او پيشكشي از ميوه‌ها و شيريني‌هاي مختلف با عنوان «خنچه» مي‌برند.
«خنچه» عروس شامل انواع ميوه‌هاي فصل از قبيل پرتقال، سيب، انار، هندوانه، شيريني، آيينه و پارچه‌هاي اهدايي از طرف خانواده داماد است كه بر سيني‌هاي بزرگي با عنوان «طبق» گذاشته شده و پارچه قرمز رنگي با عنوان «دوآق» بر روي آن كشيده مي‌شود و غروب شب يلدا به خانه عروس برده مي‌شود.
*از شاهنامه خواني تا گرفتن فال حافظ
از ديگر سنن مرسوم در بين مردم زنجان كه در شب چله اجرا مي‌شود، شاهنامه‌خواني و گرفتن فال حافظ است، اين سنت كه در زمان‌هاي قديم با جمع شدن دور كرسي‌هاي زغالي انجام مي‌شد، در حال حاضر با جمع شدن فاميل در خانه بزرگترها صورت مي‌گيرد.
*خوردن ميوه و شيريني‌هاي مختلف در شب يلدا
خوردن انواع خوراكي‌هاي فصلي در اين شب به ياد ماندني تاريخچه‌‌اي طولاني دارد. خوردن برف سفيد همراه با شيره انگور، شكستن گردو، فندق و بادام، شلغم، كلم و خوردن تنقلاتي مانند توت و انجير خشك، كشمش و نخودچي و ميوه‌هايي همچون هندوانه،سيب و انار از ديگر سنن مردم زنجان در شب يلدا است كه در زمان‌هاي قديم وقتي امكان خريد اين ميوه‌ها براي مردم مقدور نبود از تابستان اين ميوه‌ها را در انبار خود نگهداري مي كردند تا چله رنگارنگ‌تري داشته باشند.
ناگفته نماند، خوردن هندوانه شب يلدا يكي از آداب مهم زنجاني‌ها است، برخي از خانواده‌ها معتقد هستند كه خوردن آن موجب مي‌شود، آنها از سوز و سرماي زمستان در امان باشند.
برخي هم معتقد هستند وقتي هندوانه شب يلدا توسط ريش سفيد جمع برش زده مي‌شود دعاي خير و رفع بلا براي حاضران خوانده مي‌شود.
*انواع بازي در شب يلدا
زنجاني‌ها آداب ديگري نيز براي اين شب دارند كه طرح معما و چيستان از سوي بزرگترها و بازي‌هاي دسته جمعي نظير گل يا پوچ، مشاعره از سرگرمي‌هايي است كه در شب يلدا اجرا مي‌شود تا اين شب بلد با شادي و بازي به سر شود.
*جلوه ديگر شب يلدا
اما با وجود همه اين سنت‌ها برخي از آداب و سنن اصيل ايراني و بلكه زنجاني به دست فراموشي سپرده شده است، فراموشي سنن به معناي اين نيست كه در زنجان شب يلدايي وجود نداشته باشد، بلكه برخي از خانواده‌ها بدون توجه به سنت‌هاي قديمي، شب يلدا را به شبي تجملاتي تبديل كرده‌اند كه شايد برخي از خانواده‌ها به علت نداري و فقر از آمدن آن در هراس باشند، نيست. اما گراني تنها بهانه براي فراموشي اين شب بلند سال نيست.
*خنچه عروس و تحريف شدن اين سنت
خنچه عروس كه در ابتداي گزارش شرح آن بيان شد، به جاي اينكه بهانه‌اي براي ديدار دو خانواده عروس و داماد باشد، به دستاويزي براي اختلاف تبديل شده و متاسفانه در برخي از خانواده‌ها تا حدي تجملاتي شده كه داماد مجبور است به جاي هديه پارچه و يا انواعي از ميوه، به نوعروس طلاهاي گران قيمت براي او خريداري كند و اگر چنين نشود، موجب اختلاف مي‌شود.
*خوردن ميوه و آجيل ميليوني در درازترين شب
خوردن ميوه‌هاي متنوع در شب يلدا كه هر يك با بيشينه و با هدف خاصي صورت مي‌گيرد، ديگر به شكل قديم نيست و به حدي تجملاتي و افراطي شده كه بسياري از خانواده‌ها توان پرداخت هزينه آن را ندارند.
خوراكي‌هاي اصيل شب يلدا كه شامل هندوانه، سيب، انار و ... است، جاي خود را به ميوه‌هايي همچون آناناس، موز، كيوي و ... داده است.
آجيل شب يلدا كه متشكل از نخودچي، سنجد، زردآلو خشك و كشمش بود، جاي خود را به آجيل‌هاي گران داده است و كار به جايي رسيده كه بسياري از خانواده‌ها به علت گراني آن را از فهرست خوردني‌هاي شب يلدا حذف كرده‌اند.
*تغيير نام بازي گل يا پوچ با عنوان تخته نرد، قمار و ...
بازي‌هاي سنتي و شيرين شب يلدا كه امروزه بدون توجه به اصول شرعي و اسلامي جاي خود را به بازي‌هاي حرام داده است، متاسفانه ترويج بسياري پيدا كرده به گونه‌اي كه در بسياري از خانواده‌ها با عنوان بازي شب يلدا از آن تلقي مي‌شود.
نمي‌دانم، افرادي كه اين گزارش را مي‌خوانند، جزو كدام گروه هستند، اما نكته مهم اين است كه جزو هر گروهي باشيم، حداقل امسال در شب يلدا حرمت سيدالشهدا (ع) و ياران باوفايش را نگه‌داريم، چون امسال شب يلدا همزمان با اربعين حسيني است كه براي ما مهم‌تر از همه آنچه كه در اين گزارش اشاره شد به شمار مي‌رود.
شب يلداست چنان باش خرابت نكند
غافل از واقعه كرب و بلايت نكند
اي كه دم ميزني از عشق حسين بن علي
آنچنان باش كه ارباب جوابت نكند
-------------------------
گزارش از: زهرا رسولي
--------------------------
انتهاي پيام/73005/س30
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 48]
-
گوناگون
پربازدیدترینها