واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش ميدهديلدا در ديار سربداران؛ سنتي نيكو براي پاسداشت خانواده
برخي بزرگترها در منطقه سبزوار معتقدند اگر در شب يلدا برف ببارد سال بسيار خوبي را پيش رو خواهند داشت و اگر فقط رعد و برق باشد هيچ خبري نيست.
![](http://media.farsnews.com/media/Uploaded/Files/Images/1391/09/30/13910930000106_PhotoA.jpg)
به گزارش خبرگزاري فارس از سبزوار، زمستان با آن همه سردي و سختي، داراي بركات زيادي است و با وجود سوز و سرمايش، ما ايرانيان با آغوشي باز از اين فصل زيباي سال استقبال كرده و درستتر اين است كه بگوييم سرما را براي مهمان شدن در خانههاي گرممان دعوت ميكنيم.
شب يلدا طولانيترين شب سال است كه در اعتقادات و سنتهاي ما ايرانيان داراي جايگاه خاصي بوده و پاسداشت اين شب زيبا در آداب و رسوم مردم سرزمين ما داراي آيينهاي گوناگوني است.
اين شب در سرزمين سربداران نيز داراي ريشه و قدمتي طولاني است.
سبزواريها كه داراي تاريخي طولاني در خطه خراسان هستند، آداب و رسوم جالبي در اين شب به ياد ماندني دارند با توجه به اينكه بيش از نيمي از مردم اين منطقه از طريق كشاورزي و مشاغل وابسته به آن امرار معاش ميكنند شب يلداي كشاورزان و روستائيان حال و هواي ديگري دارد.
شب چله يا شب يلدا را در جامعه كشاورزي ميتوان در حقيقت آغاز فصل استراحت و تعطيلات كشاورزان نامگذاري كرد؛ يكسال تلاش بيوفقه كشاورزان به پايان رسيده و اكنون زمان آن است كه در كنار خانواده نفس راحتي بكشند.
پاسداشت يلدا در زادگاه سومين قوم بزرگ ايران يعني پارتها داراي آيين خاصي است. اين مراسم با گذاشتن كرسي در وسط خانه و جمع شدن اعضاي خانواده و بزرگان در اطراف آن آغاز ميشود.
كرسي در حقيقت تشكيل شده از مربعي چوبي است كه در وسط خانه محيطي به متراژ نزديك به يك در يك متر را به خود اختصاص ميدهد و اعضاي فاميل و خانواده دور آن جمع ميشوند. چهار گوشه آن محل قرار گرفتن پايههاي كرسي و وسط آن گودالي نيز براي بر افروختن آتش است.
لحاف كرسي اما مزين شده به كوكهايي است كه توسط دستان پير و رنجور مادربزرگ زده شده تا آن را روي كرسي بياندازند و اهل خانه نيز با رعايت سن و سال دور آن بنشينند.
مراسم پس از اقامه نماز مغرب و عشاء شروع ميشود اهل خانواده بعد از حضور كليه فاميل چاي را از «قيط كرسي» (جايي كه آتش در آن ميريزند) برداشته و ميهمانان ابتدا با آن پذيرايي ميشوند.
شام نان در روغن با قورمه (غدايي بسيار مقوي و خوشمزه) است. پس از خوردن شام و حال و احوال كردن و خوش و بشهاي اهل فاميل، وقت خوردن ميوه و حافظخواني ميشود و ميوههاي پردانه مانند هندوانه، انگور، انار و... را مادربزرگ ميآورد.
اما زينتبخش اين شبنشيني فال حافظ است. فال تمامي فاميل اهل خانه گرفته ميشود و هر كدام از فالها تعبير ميشود.
از آنجايي كه كار كشاورزان از اذان صبح آغاز و تا غروب آفتاب به طول ميانجامد روستائيان بعد از نماز، شام خود را ميخورند و ميخوابند چرا كه ديگر برايشان رمقي نمانده اما در طولانيترين شب سال اين سنت شكسته ميشود آنها دور هم جمع ميشوند تا بدين شكل هم اتحاد و همدلي خود را حفظ كنند و هم كنار همديگر باشند.
بزرگترها معتقدند كه اگر در شب يلدا برف ببارد سال بسيار خوبي را پيش رو خواهند داشت اگر فقط رعد و برق باشد كه هيچ خبري نيست و اگر باران ببارد كه اصلا سال خوبي نخواهند داشت و برنامه سال آتي و شيوه كاشت محصول خود را با آمدن برف، باران و يا رعد و برق در آن شب تعيين كرده و به مشورت ميگذارند.
اما هنوز شب به اتمام نرسيده است. تخمه هندوانه، كدو، آفتاب گردان، مغز گردو، بادام و پسته از ديگر تنقلاتي است كه در شب يلدا استفاده ميشود و بزرگترها داستانهاي افسانه خاله شيري، بزبز زنگولهپا، افسانه سيگيزي، چاپونك، قصه كه نوم نداشت و ... را براي بچهها تعريف ميكنند تا آنها هم سهمي از اين شب داشته باشند.
يكي ديگر از رسوم ايام چله زمستان در روستاها خواندن اشعاري ويژه چلهكوچك از زبان «بهمن و عمو نوروز» است كه هنگام رسيدن اين چله (بيست روز پاياني بهمن ماه) به ماه نوروز (اسفندماه) ورد زبان روستائيان است.
اما آنچه كه از سنتهاي گذشتگان ما برميآيد اين است كه شب چله در ميان ما ايرانيان شبي ظلماني و بلند نبوده كه از دراز بودن آن به ستوه آييم، بلكه به پيروي از سنتهاي نيكوي به جا مانده از نياكان پاكمان درمييابيم كه در بزرگداشت مقام خانواده از بسياري از آيينها جلوتر بودهايم و در حقيقت اين آيينها از ما درس پاسداشت مقام خانواده را ياد گرفتهاند.
طولانيترين شب سال فرصتي است براي در كنار هم بودن كه كاش آيندگانمان هم اين نماد همبستگي و مهر را حفظ كنند.
انتهاي پيام/2202/غ30
چهارشنبه 27 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 54]