واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: گزارش مكتوب... رسم چله گجسي(شب يلدا) در زنجان
زنجان / واحدمركزي خبر/ اجتماعي
گزارش مكتوب... رسم چله گجسي(شب يلدا) در زنجان
فرهنگ ايراني غني ترين فرهنگ در دنياست، فرهنگي كه سرشاراز رسومي است ؛ كه هركدام حكايت از عمق تاريخي ايرانيان دارد.
پايان وخداحافظي شايد غمگين ترين لحظه براي هرفرد باشد اما تدبيرايرانيان براي هرپاياني هم زيباست.
چله گجسي ياشب يلداكه عمر8 هزارساله دارد جشن پايان پاييزهزاررنگ است كه جاي خود را به زمستان سرد وسفيد ونويد بخش بهار مي دهد.
شب يلدا اگرچه در همه جاي ايران يكي ازجشن هاي مهم محسوب مي شود در زنجان به نحو زيبا و برنامه ريزي شده اجرا مي شود.
چند شب مانده به شب چله بازار دست فروشان و بازارميوه و تره باركاملا داغ داغ مي شود.
مردم زنجان كدوتنبل ها و چغندرهاي سرخ را براي اين شب تهيه مي كنند.
شب چره كه شامل گردو ، كشمش ، توت وگندم بوداده ولوبياي خشك است اصلي ترين آجيل شب يلدا در زنجان به حساب مي آيد.
درشهرها خريد آجيل مرسوم است اما در روستاها كشمش وتوت و آلو و زردآلوهاي خشك شده تابستان وگردوهاي خشك شده درانبارها بهترين آجيل اين شبهاست كه بانوان هنرمند باتهيه ونگه داري آنها در فصل مناسب دراين شب به نحو ويژه آنها را بر روي مجمع هاي مسين و قديمي تزئين كرده وروي كرسي ها وميزهاي پذيرايي مي گذارند.
هشترودي ، استاد دانشگاه گفت: اين شب در زنجان بعد از نوروز و اعياد مذهبي يكي ازشبهاي گرم وپرشورمحسوب مي شود وجزء رسم هايي است كه گذرزمان وشهرنشيني نتوانسته آن را تغيير دهد يا كم رنگ كند.
هشترودي افزود: اين روزها كه شبهاي طولاني وسرد در زنجان حاكم است خانواده ها بيشتر با هم همفكري ودرد دل مي كنند.
اما خوراكي هاي گرم و رنگهاي شاد ميوه هاي زمستاني نظيرهندوانه ، انارو لبو محفل گرم خانواده ها راگرم ترمي كند.
يك خانم خانه دار زنجاني گفت: 40 سال است ساكن زنجان است وسنت ديد و بازديد وپذيرايي ازمهمانان شب يلداهمچنان درزنجان پايداراست.
وي گفت: درسالهاي گذشته مادربزرگها جورابها ودستكش ها وكلاههاي رنگين كه باپشم گوسفند تهيه مي شد رادرشب چله به نوه ها ،عروس ها ، دامادهاي وميهمانان هديه مي كردند واين روزها هم دادن پول ودست بافت هايي كه براي نوه ها آماده شده همچنان ادامه دارد.
دراين شب بعدازجمع شدن كوچكترها درخانه بزرگترها وصرف شام همه افرادحاضر درجمع دوريك مجمع وسفره جمع مي شوند وبراي نيم تايك ساعت بازي اوزوك اوزوك را انجام مي دهند دراين بازي افرادشركت كننده به دوگروه مساوي تقسيم شده ودر مقابل هم قرارمي گيرند سپس انگشتريكي افراد به عنوان مهره اصلي بازي وبا قرعه به نام گروه اول درآمده وبازي آغازمي شود هرفردي درگروه مقابل بايد حدس بزند انگشتر دركدام انگشت سرگروه گروه دوم است اين بازي تا برنده شدن يگ گروه ادامه مي يابد.
بعدازاين بازي شورانگيز كه بزرگ وكوچك و جوان وپيردرآن حضور دارند همه انتظار پذيرايي باغذاهاي خوشمزه رامي كشند.
فسنجان و رشته پلو غذاي اصلي زنجاني ها براي پذيرايي درشب يلداست.
اصلي ترين برنامه هاي شب چله ، صله ارحام است كه باحال واحوالپرسي افرادمجلس ازكارودرس وزندگي يكديگررونق بيشتري مي گيرد.
درگرماگرم احوالپرسي ها كدبانوهاي مجلس كدوتنبل ها ولبوهاي پخته شده در داخل شيره انگور را به همراه قارپوز( هندوانه ) وانار وآجيل براي پذيراي فراهم مي كنند.
احمدي ، كارشناس تغذيه مي گويد: توجه به غذاهاي گرم وخوش آب ورنگ والبته مغذي درفرهنگ اين شب كاملا ديده مي شود.
وي مي افزايد: درنظرگرفتن طبع گرم وسرد ازمواردي است كه آن هم درپذيرايي هايي شب چله مورد توجه است.
ازرسم ديگراين شب در روستاها شال اندازي جوانان به خانه ها براي گرفتن عيدي است ودرشهرها هم جوراب وپول هديه اي است كه جوانان از بزرگان مجلس طلب مي كنند.
خانه هاي نوعروسان هم اين شبها پربارترازروزهاي ديگراست.
تزئين هندوانه به شكلهاي مختلف وگذاشتن درمجمع با پارچه قرمز و دركنارآن سيب قرمز، انارقرمز، تخم مرغ هاي رنگ شده باپوست پياز قرمز و روغن ونان محلي وبرنج وگوشت ويك هديه كه دربيشترمواقع طلا وپارچه است همه هديه هايي است كه خانواده داماد براي نامزد جوان خودتهيه وبا دعوت اقوام نزديك با عنوان quotation mark خونچه چله سي quotation mark به منزل نوعروس مي برند.
البته به دليل ارادت مردم پايتخت شوروشعورحسيني به اباعبدالله امام حسين (ع)
درمحرم وصفر تلاش مي كنند مراسم را بدوراز شادي برگزاركنند.
فال گرفتن ، شعرخواندن ، قصه گفتن وخاطره گويي ازشبهاي دور و درازهم از رسم شب چله درزنجان است كه فراموش نمي شود .
اين كاررا بزرگ جمع شروع مي كند وضمن آشنايي جوانان با نحوه زندگي درگذشته موجب شادي ومرور خاطره بزرگان هم مي شود.
0002
سه شنبه 26 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 105]