واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
امام سجاد علیه السلام در کلام مقام معظم رهبری در دریای صحیفهامام سجاد عليهالصلاة والسلام، «صحيفهى سجاديه» را به صورت دعا تنظيم فرموده و اصلا دعا خوانده است؛ اما اين كتاب، پر از معارف الهى و اسلامى است. توحيد خالص در صحيفهى سجاديه است. نبوت و عشق به مقام تقدس نبى اسلام عليه و على آله الصلاة والسلام در صحيفهى سجاديه است. مثل بقيهى دعاهاى مأثور، معارف آفرينش در اين كتاب است. همين «دعاى ابوحمزهى ثمالى» كه مخصوص سحرهاست - سعى كنيد آن را بخوانيد و در معنايش توجه و تدبر داشته باشيد - و همين «دعاى كميل» كه شبهاى جمعه خوانده مىشود، از جمله دعاهايى است كه سرشار از معارف اسلامى است و در آنها حقايقى به زبان دعا بيان شده است. نه اينكه آن بزرگوار - امام سجاد عليهالصلاة والسلام - نمىخواسته دعا كند و دعا را پوشش قرار داده است؛ نه. دعا مىكرده، مناجات مىكرده و با خدا حرف مىزده است. منتها انسانى كه قلبش با خدا و با معارف الهى آشناست، حرف زدنش هم اين گونه است. حكمت از او سرريز مىشود و دعاى او هم عين حكمت است. ... بيانات مقام معظم رهبری در خطبههاى نماز جمعهى تهران 28/11/1373 خوف و رجا در نظر امام سجاد علیه السلام... در دعاى صحيفهى سجاديه يك جا حضرت سجاد (عليهالسّلام) از طرف خودش به خداوند متعال عرض مىكند كه: «تفعل ذلك يا الهى بمن خوفه اكثر من رجائه لا ان يكون خوفه قنوطاً»؛ من خوفم از رجايم بيشتر است، نه اينكه مأيوس باشم. اين، يك اعلان رسمى و دستورالعمل است. خوف را همراه رجاء حتماً به دلها بدميد؛ و خوف را بيشتر. اينكه ما آيات رحمت الهى را بخوانيم - كه بعضى از اين آيات و مبشرات، مخصوص يك دستهى خاصى از مؤمنين است و به ما ربطى ندارد - و يك عدهاى را غافل كنيم و نتيجهاش اين بشود كه خيال كنند - با يك توهّم معنويت - غرق در معنويتند و از واجبات و ضروريات دين در عمل غافل بمانند، درست نيست. در قرآن، بشارت مخصوص مؤمنين است؛ اما انذار براى همه است؛ مؤمن و كافر مورد انذارند. پيغمبر خدا گريه مىكند، شخصى عرض مىكند: يا رسولاللَّه! خداوند فرمود: «ليغفر لك اللَّه ما تقدّم من ذنبك و ما تأخر». اين گريه براى چيست؟ عرض مىكند: «أولا اكون عبدا شاكرا»؛ يعنى اگر شكر آن مغفرت را نكنم، پايهى آن مغفرت سُست خواهد شد. بيانات مقام معظم رهبری در ديدار روحانيان و مبلغان در آستانهى ماه محرم 05/11/1384 ترسیمی از قیامتامام سجاد (سلاماللَّهعليه) در دعاى ابوحمزه - كه دعاى خيلى با حال و خوبى است - ترس از قيامت را تشريح مىكنند: «ابكى لخروجى عن قبرى عريانا ذليلا حاملا ثقلى على ظهرى»؛ امروز مىگريم براى وقتى كه عريان و ذليل و بار سنگين عمل بر دوشم از قبر بيرون مىآيم. «انظر مرّة عن يمينى و اخرى عن شمالى اذ الخلائق فى شأن غير شأنى لكلّ امرء منهم يومئذ شأن يغنيه وجوه يومئذ مسفرة ضاحكة مستبشرة»؛ يك عده چهرههاشان خندان است و خوشنود و خوشحال و سربلندند. اينها چه كسانى هستند؟ كسانى هستند كه در دنيا از پل صراطى كه حقيقت و باطناش در آنجاست و مثال آن در اينجاست، توانستهاند رد شوند. اين پل صراط، پل عبوديت، پل تقوا و پل پرهيزگارى است؛ «و ان اعبدونى هذا صراط مستقيم»؛ صراط اين دنيا، همان صراط روى جهنم است. «انّك على صراط مستقيم»ى كه به پيغمبر مىفرمايد، يا «ان اعبدونى هذا صراط مستقيم»، همان صراط روى جهنم است. اگر اينجا ما توانستيم از اين صراط، درست، با دقت و بدون لغزش عبور كنيم، گذر از آن صراط آسانترين كار است؛ مثل مؤمنين كه مانند برق عبور مىكنند. «انّ الّذين سبقت لهم منّا الحسنى اولئك عنها مبعدون لا يسمعون حسيسها»؛ اصلاً اينها همهمهى جهنم را هم نمىشنوند؛ «و هم فى ما اشتهت انفسهم خالدون لا يحزنهم الفزع الاكبر». فزع اكبر، يعنى دشوارترين ترسى كه ممكن است براى انسان پيش بيايد. مؤمنين با همين ابعاد جسمانى و روحانى و نفسانى، فزع عظيمى كه در آنجاست، «لا يحزنهم الفزع الاكبر»؛ اينها را محزون و اندوهگين نمىكند؛ اينها از اين صراط عبور كردهاند. بيانات مقام معظم رهبری در ديدار مسؤولان نظام 06/08/1383 داروئی شفابخش برای بيماريهای اخلاقی توصيه بعدى من به شما عزيزان اين است كه بايد اخلاق اسلامى را، هم بشناسيم - همهمان؛ اين ديگر پير و جوان ندارد؛ اما جوانها بيشتر و بهترند - و هم تحلى به حليهى اخلاق پيدا كنيم. امروز خوشبختانه درسهاى اخلاق در حوزه هست؛ اما عزيزان من! درس اخلاق، همهى وظيفهى ما در باب تخلق به اخلاق حسنه را ايفا نمىكند. هر كسى خودش بايد با دل خود، با رفتار خود، به طور دائم مشغول تهذيب و مشغول كشتى گرفتن با بديها و زشتيهاى وجود خودش باشد. دعاى شريف مكارم الاخلاق را - كه دعاى بيستم صحيفهى سجاديه است - زياد بخوانيد تا ببينيد آن چيزهايى كه امام سجاد عليهالسلام در اين دعا از خدا خواسته است، چيست. بسيارى از اين چيزها يا بسيارى از دعاهاى ديگر را ما به عنوان اخلاق نيكو نمىشناسيم. مفاهيم و مضامينى كه در همين دعاى پنجم صحيفهى سجاديه هست: «يا من لاتنقضى عجائب عظمته» - كه شروعش اينطورى است - براى ما درس است؛ «اللهم اغننا عن هبة الوهابين بهبتك و اكفنا وحشة القاطعين بصلتك».با كلمات ائمه، با دعاهاى صحيفهى سجاديه، با اين داروهاى شفابخشى كه مىتواند بيماريهاى اخلاقى ما را شفا بخشد و زخمهاى وجود ما را درمان كند، خودمان را آشنا كنيم. قدر بدانيد اين دعا و توسل و تضرع و توجه و نورانيتى كه از اين راه حاصل مىشود. اين همه چيز است. بيانات مقام معظم رهبری در اجتماع بزرگ اساتيد، فضلا و طلاب حوزهى علميهى قم، در مدرسهى فيضيه 14/07/1379 استغاثه امام سجاد علیه السلامشما ملاحظه فرماييد كه امام سجاد عليه الصلاة والسلام، آن مركز نورانيت، آن معدن معنويت و كمال، زين همهى عابدين عالم، در دعاهاى صحيفهى سجاديه، با خود چگونه مواجه مىشود و خود را چطور در مقابل پروردگار عالم قرار مىدهد و استغاثه مىكند! در نيمهى شب و بعد از نماز شب؛ آن هم نه نماز شب آدم معمولى و عادى، بلكه نماز شب سيد سجاد، آن امام همام به پروردگار عالم رو مىكند و مىگويد: «و هذا مقام من استحيا لنفسه منك و سخط عليها و رضى عنك». يعنى «پروردگارا! من به خاطر نفس خودم، به خاطر ضعفها و نقصهاى خودم از تو شرمندهام. بر نفس خود خشمگينم و از تو راضىام.» اين جمله را امام سجاد عليهالصلاة والسلام، به پروردگار عالم مىگويد: «فتلقاك بنفس خاشعة و رقبة خاضعة.»بازنگرى در خود اين است، كه انسان، آسمان كمال را مرحله پس از مرحله طى مىكند و كامل مىشود. اگر انسانهاى والا پديد مىآيند و اگر معنويات و زيباييها خود را ظاهر مىكنند و نشان مىدهند، همه بر اثر بازنگرى در خود و ديدن نقايص و عيبهاى خود است. برخلاف انسانى كه چشم را بر روى همهى اين ضعفها ببندد؛ خود را فارغ بداند؛ مغرور به خود و مغرور به خدا شود؛ مغرور به اندك شعلهى نورانيتى شود كه در وجود او و بالاخره در وجود هر انسانى هست و خود را نشان داده است و نهايتا به همين قانع شود. بعضى افراد هستند كه به كمترين خيرى از خيرات در وجود خودشان قانعند. فردى كه چنين است، ديگر كمال را نمىتواند طى كند. بيانات مقام معظم رهبری در ديدار پرسنل و فرماندهان ارتش 28/01/1375 عبادت امام سجاد(علیه السلام) شبيهترين عبادات به عبادت اميرالمؤمنين(علیه السلام) امام صادق مىگويد: در تمام اهل بيتمان - اهل بيت و اولاد پيامبر - از لحاظ اين رفتارها و اين زهد و عبادت، هيچ كس به اندازهى على بن الحسين به اميرالمؤمنين شبيهتر نبود؛ امام سجاد، از همه شبيهتر بود. امام صادق فصلى در باب عبادت امام سجاد ذكر مىكند؛ از جمله مىفرمايد: «و لقد دخل ابوجعفر ابنه عليهما السلام عليه»؛ پدرم حضرت ابى جعفر باقر يك روز پيش پدرش رفت و وارد اتاق آن بزرگوار شد. «فاذا هو قد بلغ من العبادة ما لم يبلغه احد»؛ نگاه كرد، ديد پدرش از عبادت حالى پيدا كرده كه هيچ كس به اين حال نرسيده است. شرح مىدهد: رنگش از بىخوابى زرد شده، چشمهايش از گريه درهم شده، پاهايش ورم كرده و... امام باقر اينها را در پدر بزرگوارش مشاهده كرد و دلش سوخت: «فلم املك حين رأيته بتلك الحال البكاء»؛ مىگويد وقتى وارد اتاق پدرم شدم و او را به اين حال ديدم، نتوانستم خوددارى كنم؛ بنا كردم زار زار گريه كردن: «فبكيت رحمة له». امام سجاد در حال فكر بود - تفكر هم عبادتى است - به فراست دانست كه پسرش امام باقر چرا گريه مىكند؛ خواست يك درس عملى به او بدهد؛ سرش را بلند كرد: «قال يا بنى اعطنى بعض تلك الصحف التى فيها عبادة علىبنابىطالب عليهالسلام»؛ در ميان كاغذهاى ما بگرد و آن دفترى كه عبادت علىبنابىطالب را شرح داده، بياور. ظاهرا از دوران امام علىبنابىطالب عليهالسلام نوشتهها و كتابهايى در باب قضاوتهاى آن حضرت، در باب زندگى آن حضرت، در باب احاديث آن حضرت، در اختيار ائمه بود. از مجموع روايات ديگر، آدم اينطور مىفهمد كه در موارد گوناگونى از آن استفاده مىكردند. اينجا هم حضرت به پسرش امام باقر فرمود آن نوشتهاى را كه مربوط به عبادت علىبنابىطالب است، بردار بياور. امام باقر مىفرمايد: «فاعطيته»؛ رفتم آوردم و به پدرم دادم. «فقرأ فيها شيئا يسيرا ثم تركها من يده تضجرا»؛ مقدارى به اين نوشته نگاه كرد - امام سجاد، هم به امام باقر درس مىدهد، هم به امام صادق درس مىدهد، هم به من و شما درس مىدهد - با حال ملامت آن را بر زمين گذاشت؛ «و قال من يقوى على عبادة على علىبنابىطالب عليهالسلام»؛ فرمود چه كسى مىتواند مثل علىبنابىطالب عبادت كند؟ امام سجادى كه آن قدر عبادت مىكند كه امام باقر دلش به حال او مىسوزد - نه مثل من و شما؛ ما كه كمتر از اينها هم به چشممان بزرگ مىآيد - امام باقرى كه خودش هم امام است و داراى آن مقامات عالى است، از عبادت علىبنالحسين دلتنگ مىشود و دلش مىسوزد و نمىتواند خودش را نگه دارد و بىاختيار زار زار گريه مىكند، آن وقت علىبنالحسين با اينطور عبادات مىگويد: «من يقوى على عبادت علىبنابىطالب»؛ چه كسى مىتواند مثل على عبادت كند؟ يعنى بين خودش و على فاصلهاى طولانى مىبيند. بيانات مقام معظم رهبری در خطبههاى نماز جمعهى تهران 10/10/1378
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 278]