واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: پنجشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۱۱:۱۰
یک مدرس جامعةالمصطفی العالمیه گفت: مبعث عید تکمیل بهترین الگوی اخلاقی بشریت، یعنی اخلاق اسلامی است. حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی مروی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه خراسان، ضمن بیان این مطلب اظهار کرد: مبعث عید تکامل مکارم اخلاق و کرامت انسان است و در روایتی منسوب به پیامبر اسلام در خصوص هدف از بعثت آمده است که ایشان فرمودهاند: إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ. وی ادامه داد: در این روایت ایشان هدف اصلی رسالت خویش را تکمیل مکارم اخلاق دانستهاند البته کرامت بخشی به انسان، هدفی بوده است که همه پیامبران الهی به دنبال آن بودهاند چرا که اگر انسانی به کرامت و ارزش واقعی خویش آگاهی پیدا کند از تباهی و نابودی ایمن خواهد شد کسی که اعتقاد راسخ به کرامت خویش دارد برای انسانیت خویش ارزش و اعتباری بیشتر از این دنیا قائل است. اما اگر کسی جان شریف آدمیت را آلوده به گناه میکند کرامت و ارزش انسانی خویش را نشناخته و یا آن را از بین برده باشد. این پژوهشگر دینی تصریح کرد: به این ترتیب کرامت انسان از اصول مورد پذیرش همه انسانها و زیر بنای بسیاری از قوانین بین المللی قرار گرفته است. اعلامیه حقوق بشر که به عنوان سندی بینالمللی در همه کشورها به رسمیت شناخته میشود و الزامات فراوانی را به همراه خود دارد، مبتنی بر همین اصل است. مروی خاطرنشان کرد: با این وجود، در مبانی و علل این کرامت، مفهوم و حدود آن و نیز راه رسیدن به این کرامت بین قرآن و اخلاق غربی اختلافات فراوانی وجود دارد. این مدرس جامعة المصطفی العالمیه عنوان کرد: اومانیسم به عنوان نماینده مکاتب بشری، معتقد است که کرامت انسان ناشی از توانمندیهای روحی و فکری انسان است و راه رسیدن به تکامل بشر را، کشف استعدادها و تکیه بر توانمندیهای او میداند و بر همین اساس است که در بعد اخلاقی اومانیسم معتقد است باید به انسان آزادی کامل داد و ملاک همه خوبها و بدها خواست و اراده انسان است. از دیدگاه اومانیسم، انسان محور همه امور عالم است، برای همین هرچیزی که انسان دوست داشته باشد خوب و پسندیده است. این کارشناس مذهبی گفت: اما اخلاق قرآنی تفاوت ماهوی با اخلاق اومانیستی دارد. به طور کل امتیازات اخلاق اسلامی و اخلاق دنیایی را میتوان در چند نکته خلاصه کرد. وی افزود: نخست اینکه در قرآن اخلاق بالاتر از خواستههای شخصی است. اخلاق آن است که انجام یا ترک یک فعل نه به خاطر میل شخصی بلکه به خاطر رضایت خداوند باشد که در همین راستا قرآن میفرماید: ممکن است از همسرت خوشت نیاید ولی او را طلاق نده «فَعَسی أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئاً وَ یَجْعَلَ اللَّهُ فیهِ خَیْراً کَثیراً» نساء/۱۹. چه بسا کراهت دارید چیزی را و خداوند قرار داده در او خیر زیادی. مروی اظهار کرد: دومین امتیاز اخلاق اسلامی این است که اخلاق بالاتر از فرقهگرایی است، در دنیای امروز سازمانهای بینالمللی که برای دفاع از حقوق انسانها درست شدهاند تنها مدافع حقوق گروههای خاصی از مردم کشورهای غربی هستند اما حقوق انسانهای دیگر اهمیت چندانی ندارد. این پژوهشگر دینی تصریح کرد: این در حالی است که امیرالمؤمنین علی علیهالسلام به استاندار خود میفرماید: همه مردم باید در حقوق مساوی باشند چه مسلمان و چه غیر مسلمان برای اینکه: «إِمَّا أَخٌ لَکَ فِی الدِّینِ وَ إِمَّا نَظِیرٌ لَکَ فِی الْخَلْقِ» (نهجالبلاغه، نامه ۵۳). «یا برادر دینی توست و یا در خلقت مثل تو انسان است». یعنی رعایت اخلاق بالاتر از اسلام است و زمانی که میگویند برخورد اخلاقی داشته باش منظور تنها برای مسلمانان نیست بلکه برای همه مردم است. این کارشناس مذهبی خاطرنشان کرد: سومین نکته در این زمینه آن است که اخلاق بالاتر از مرزهاست. قرآن میفرماید: اگر از آن طرف دنیا مظلومی بود او را کمک کنید و قیام کنید و اگر چنین نکردید مسئول هستید. «وَ ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفینَ» نساء/۷۵. چرا برای خدا و مستضعفین قیام و مقاتله نمیکنید؟ اخلاق اسلامی منحصر در قبیله یا نژاد خاصی نیست و برای همه انسانها وضع شده است. مروی با اشاره به چهارمین حسن اخلاق اسلامی نسبت به اخلاق غربی اضافه کرد: از نگاه اسلام اخلاق بالاتر از محاسبات است. تعاملات انسانها در دنیای امروز مبتنی بر نفع و سودی است که از طرف مقابل دریافت میشود به تعبیر بهتر اخلاق تاجرانه است! یعنی برای رعایت حقوق دیگران همیشه نگاه ما این است که آیا طرف مقابل هم احترام و حق ما را رعایت کرده است یا نه؟ اما از نظر قرآن این روش نکوهیده است. در قرآن آمده: «وَ یُؤْثِرُونَ عَلی أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ» حشر/۹. اخلاق قرآنی مبلغ ایثار و گذشت و دوری از نفع و ضرر دنیایی در محبت کردن به مردم است. وی با بیان اینکه «اخلاق اسلامی بالاتر از حقوق متقابل است» گفت: زیربنای اخلاق جهان مادی حقوق متقابل و نفع و ضرر متقابل است. یعنی من حق دیگران را رعایت میکنم فقط به خاطر اینکه میترسم اگر رعایت نکنم آنها هم حق مرا ضایع کنند! اما حقوق متقابل حرف راسل است. او میگوید: «گاو مردم را ندزد برای اینکه گاو تو را میدزدند.» اما این اخلاق اسلامی نیست. اخلاق اسلامی میگوید کار نیک را انجام بده ولو که هیچکس جز تو آن را انجام نمیدهد. مروی افزود: اخلاق اسلامی بالاتر از انسانیت است؛ اسلام حتی درباره حیوانات هم حقوق قائل است. حضرت علی علیهالسلام دید یکی بار روی حیوان گذاشته و ایستاده حرف میزند، فرمود: «صاحب این حیوان خودش را آماده کند برای قیامت، چرا حیوان را زیر بار نگه داشته است.» در دایره اخلاق اسلامی طبیعت و دیگر موجودات امانت الهی در دست انسان هستند که انسان تنها اجازه استفاده از آن را در حد نیاز واقعی دارد و نه بیشتر. این مدرس جامعة المصطفی العالمیه عنوان کرد: اخلاق اسلامی فوق خوشایند این و آن است و بر اساس آن اگر کاری را انجام میدهیم یا ترک میکنیم چون از ناراحتی دیگران میترسیم؛ این اخلاق اسلامی نیست، البته به دنبال شادی دیگران بودن بد نیست ولی اخلاق اسلامی بالاتر از این است. کار بد، بد است گرچه طرف نفهمد و کار خوب پسندیده است اگرچه که کسی جز خدا بر آن مطلع نشود و تشکر نکند. این پژوهشگر دینی عنوان کرد: اخلاق اسلامی برای این دنیا نیست. کمال، کمال است هم در دنیا و هم در آخرت. و لذا قرآن میفرماید: «لا یَسْمَعُونَ فیها لَغْواً وَ لا تَأْثیماً إِلاَّ قیلاً سَلاماً سَلاماً». وی ادامه داد: در بهشت هم حرف یاوه و گناه نیست، هر چه هست حرفهایی برخاسته از محبت و درود است. بر عکس در جهنم، آنچه هست لعن و نفرین و دشنام است. قرآن در وصف جهنمیها میفرماید: «کُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها» اعراف/۳۸ هر زمان گروهی به جهنم وارد میشود دیگران را لعنت میکند. پس اگر در جامعه ما به همدیگر لعنت کرده (دشنام داده و دشمنی کنیم)، این جامعه جهنمی است و اگر از همدیگر پشتیبانی کنیم، بهشتی است. این کارشناس مذهبی تصریح کرد: در پرتو توجه به این نکات است که انسان به مکارم اخلاق دست پیدا میکند. مروی خاطرنشان کرد: در قله این مکارم اخلاق شخص پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است که قرآن ایشان را به خلق عظیم متصف نموده است و بعثت ایشان مقدمه رسیدن انسانهای دیگر به مراحل بالاتر از مکارم اخلاق است. وی افزود: تفاوت مهم پیامبران الهی با دیگر راهنمایان در آن است که تنها نشان دهنده راه نیستند بلکه اتصال به مطلوب و رساندن به مقصود را هم بر عهده دارند. و در این میان پیامبر اسلام زحمات فراوانی متحمل شدند تا آنجا که قرآن فرمود: لَعَلَّکَ باخِعٌ نَفْسَکَ أَلّا یَکُونُوا مُوْمِنِینَ، و نیز با ارائه الگویی روشن و کامل از اخلاق کریمانه که قرآن آن را اسوه حسنه مینامد، نردبان تکامل و ترقی بشریت به سوی مراحل عالی کرامت انسان شدند. به امید آنکه ما هم از پیروان آن حضرت باشیم. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 134]