واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گفتاری از حجت الاسلام خسروپناه؛
چرا اهل عرفان گرفتار شطح شدند؟/ ادعیه؛ بزرگترین منبع عرفانی شیعه
شناسهٔ خبر: 3561168 - شنبه ۱ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۱:۱۸
دین و اندیشه > اندیشمندان
حجت الاسلام خسروپناه گفت: از آن جا که معصوم هیچ گاه گرفتار تنگنای زبانی نمی شود در آثار و ادعیه ایشان شطح وجود ندارد. به گزارش خبرنگار مهر، گفتاری از حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه، رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در مورد ادعیه در پی می آید؛ از آن جا که معصوم هیچ گاه گرفتار تنگنای زبانی نمی شود در آثار و ادعیه ایشان شطح وجود ندارد و هر عارفی که سیر و سلوک و ترجمه و شهود را از معصوم بیاموزد، دچار شطح نمی شود. یکی از آسیبها و مشکلات جدی در عرفان، آسیب زبانی عرفان است. یعنی عارف حقایق را مییابد ولی نمیتواند بیان کند و زبان را در بیان این حقایق ناتوان معرفی می کردند. به همین خاطر، اهل عرفان گرفتار شطح شدند. شطحیات همان الفاظی است که دیگران برداشتی دیگر از آن دارند اما عرفا معنایی دیگر و عمیق از این الفاظ اراده می کنند ولی شطحیات در قرآن و در کلام معصومین(ع) به هیچ وجهی وجود ندارد. چون وقتی انسان معصوم اوج میگیرد یعنی از کشف عالی معنوی برخوردار می شود؛ قطعاً کشف صوری هم در اختیار وی قرار می گیرد. لذا الفاظی را خدای سبحان در اختیار او قرار میدهد که دیگر گرفتار شطح نمی شود. عرفا هم به کشف تام محمدی(ص) قائل هستند. آنها میگویند وحی، کشف تام محمدی است لذا معتقد هستند که یکی از مهم ترین معیارهای ما این است که کشف و شهود خودمان را با وحی بسنجیم. اگر دیدیم با وحی هماهنگ است، بپذیریم و اگر هماهنگ نباشد معلوم میشود این کشف شیطانی است. یعنی وحی نبوی و کلام نبوی را کشف تام میدانستند و معتقد هستند که با وحی باید سنجیده شود. حال اگر این عرفا انس بیشتری با ادعیه پیدا میکردند، گرفتار شطح نمیشدند و لذا اهل عرفان شیعه، شطح ندارند. شطح، مخصوص عرفان اهل سنت است زیرا از ادعیه محروم بودند. ممکن است فردی سیر و سلوک کرده باشد و زحمت هم کشیده باشد و چون از قرآن و سنت پیامبر(ص) بهره میبرد به هم حقایقی برسد، اما بیش از اینهم میتوانست استفاده کند و کمتر گرفتار شطح شود. حال این سؤال وجود دارد که آیا ما بر اهل عرفان خرده بگیریم یا نه؟ توجیه بعضی این است که وقتی فردی شهود میکند ناخودآگاه زبان او حرف میزند و دست خودش نیست و بعضی دیگر معتقد هستند اگر ایشان انس بیشتری با ادعیه پیدا میکردند، گرفتار شطح نمیشدند. پس دو مقام را باید از هم جدا کنیم، یک مقام یافت و یک مقام زبان؛ اگر زبان قصوری دارد که عبارت است از شطح، نباید خیال کنیم معنا نادرست است، بلکه معنا را با قرآن و سنت میسنجیم و اگر هماهنگ بود می پذیریم. در هر صورت، ادعیه بزرگترین منابع عرفانی شیعه است. دعاهایی که وجود دارد در هیچ کدام شطح نیست، چون معصوم هیچ گاه گرفتار تنگنای زبانی نمی شود. عرفای شیعه هم سیر و سلوک را از معصوم می آموزند و هم ترجمه شهود را از معصوم فرا می گیرند، چون زبان کشف و شهود را ادعیه بیان کردند. بنابراین آنها گرفتار شطح نمی شوند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]