واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش نشست تولید علم با نگاه تمدن ساز از منظر اهل بیت(ع)؛
علم معیاری برای ارزشگذاری انسانها در اسلام است
شناسهٔ خبر: 3010991 - یکشنبه ۶ دی ۱۳۹۴ - ۱۶:۲۸
دین و اندیشه > همایش ها و میزگردها
یک کارشناس در نشست تولید علم با نگاه تمدن ساز از منظر اهل بیت(ع) گفت: در دیدگاه اسلام، علم؛ معیاری برای ارزشگذاری انسانها به حساب می آید و کسب و طلب آن بر تمام مکلفین واجب است. به گزارش خبرگزاری مهر، نشست تخصصی تولید علم با نگاه تمدن ساز از منظر اهل بیت(ع) همزمان با هفته تمدن نوین اسلامی روز گذشته ۵ دی ماه در دانشگاه شیراز برگزار شد و چندین تن از استادان این دانشگاه مقالات خود را در این نشست ارائه کردند. تولید علم اسلامی بر اساس سیره اهل بیت(ع) مقاله نخست نوشته شکرالله خاکرند استاد تاریخ دانشگاه شیراز با موضوع آسیبشناسی سیر تطور اندیشه و تولید علم اسلامی بر اساس سیره اهل بیت(ع) توسط وی ارائه شد. وی گفت: بررسی سیر تطور اندیشه و تولید علم در تاریخ اسلام، تاریخمندی علوم اسلامی و نقش تحولات سیاسی پس از وفات پیامبر (ص) و خلفای اموی و عباسی را در این مسیر و سیر جهت دهی اندیشه و علم و فرهنگ و تمدن اسلامی را مینمایاند. وی افزود: ارزیابی این روند و نسبت آن با سرچشمه اندیشه ها و حکمت الاهی اسلامی(قرآن و سیره نبوی) از طریق علوم اهل بیت(ع) موضوعی مهم است که کمتر به آن پرداخته شده است. این محقق و استاد دانشگاه گفت: در این مقاله سعی شده با تبیین و تحلیل تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پس از وفات پیامبر (ص) بر اساس سیره قرآنی پیامبر(ص) و اهل بیت (ع) اصالت علوم اسلامی و اندیشه و عقلانیت شکل گرفته در مسیر شکل گیری علوم و تمدن اسلامی مورد ارزیابی قرار گیرد و عناصر و عوامل موثر در این مسیر و مسیره و سلوک اهل بیت (ع) در این فرآیند مورد بازخوانی و بررسی قرار گیرد. وی تصریح کرد: همچنین از خلال این مطالعه عوامل بنیانی و اساسی چرایی ضعف و زوال زودهنگام تمدن مبتنی بر این اندیشه و علوم مورد شناسایی قرار بگیرد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه ای میباشد. انگیزه تولید علم در کلام اهل بیت(ع) مقاله دوم تحت عنوان بسترسازی و ایجاد انگیزه تولید علم در کلام اهل بیت(ع) نوشته محمد شریفانی استاد فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شیراز ارائه شد. وی گفت: ایجاد انگیزه در هر مسأله و از جمله تولید علم، ضرورت است که نقش اعدادی برای تولید علم را ایفا می کند. امامان معصوم (ع) با اراده جدی از روشهای مستقیم و غیرمستقیم در امر آموزش بهره می جستند که این امر بالمآل عامل تولید علم می شده است. وی افزود: مقاله حاضر در صدد بیان روش هایی است که ائمه در مقام آموزشی به کار می بردند و زمینه تولید علم را به طور طبیعی فراهم می ساخته است. موانع ایجاد و افاده علم و عوامل مؤثر در پیشگیری و رفع آنها سخنران بعدی دکتر سیدمحمدهاشم پورمولا بود که به ارائه مقاله خود با عنوان موانع ایجاد و افاده علم و عوامل مؤثر در پیشگیری و رفع آنها با استناد به آموزشهای قرآن و اهل بیت(ع) پرداخت و گفت: تعالیم آخرین مکتب الاهی اعم از آیات قرآن و روایات معصومان(ع) همواره بر اهمیت وجایگاه علم تأکید داشته و انسانها را به آموختن توجه می دهد. وی افزود: در دیدگاه اسلام، علم؛ معیاری برای ارزشگذاری انسانها به حساب می آید و کسب و طلب آن بر تمام مکلفین واجب است. با توجه به مفهوم عام علم باید گفت هرچند که هر دانش مفیدی مورد توجه اسلام است اما مراد از علم در متون دینی در درجه نخست رسیدن به جهان بینی صحیح و مطابق با واقع است. پورمولا در ادامه سخنانش تصریح کرد: جستار کنونی با استناد به گزاره های دینی به بررسی موانعی که در مسیر ایجاد علم به معنای ادراک حقیقت و افاده و باردهی آن وجود دارد، پرداخته و در ادامه راهکارهایی را که در آموزه های قرآن واهل بیت (ع) برای پیشگیری از این موانع و یا برای رفع آنها ارائه شده است، بیان می دارد. وی در مورد موانع تولید علم گفت: این موانع با توجه به دو بعد ایمانی که عبارت است از اعتقاد و رفتار به دو نوع تقسیم می شوند کفر و شرک در زمره موانع اعتقادی بوده و مواردی چون تعصب تقلید کورکورانه، حب دنیا و غیره جزء موانع رفتاری شمرده می شود. راهکارهای ارائه شده نیز ناظر به هر دو حوزه اعتقادی و رفتار بوده و در مجموع مواردی چون ایمان، تفکر، تعقل، تقوا و صبر را در بر می گیرد. نقد تولید علم و تکنولوژی مدرن و پسامدرن مقاله چهارم با موضوع نقد تولید علم و تکنولوژی مدرن و پسامدرن با نگاهی به آموزه های مکتب اهل بیت(ع) توسط دکتر علی تقوی استاد دانشگاه شیراز ارائه شد. وی گفت: تولید علم و تکنولوژی و به تبع آن فناوری و صنعت در دوران مدرنیته و پسامدرن از واقعیات غیرقابل انکار است که هر دو دوره بر اهمیت و ضرورت آن برای زندگی بشر تاکید دارند؛ اما آنچه دوران پسامدرن را از مدرنیته جدا می کند، بحران هایی است که دوران مدرنیته برای انسان به ارمغان آورده است و پسامدرن ها در صدد نقد آن برآمده اند. تقوی در ادامه سخنانش تصریح کرد: در حالی که در این نقد، خود گرفتار نیهلیسم، نسبیت گرایی و کثرت گرایی شده اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد است تا با تکیه بر آموزه های مکتب اهل بیت(ع) به نقد مولفه هایی که علم و تکنولوژی دوران مدرن و پسامدرن بر آن استوار است، بپردازد. وی افزود: یافته های حاصل از پژوهش نشان می دهد، آموزه های مکتب ائمه اطهار(ع) با تاکید بر ماهیت مفعولی مصنوعات، صنعت را پدیده ای مثبت، سبب آسایش مندی و قوام و پایداری اجتماعات می دانند. در مکتب اهل بیت(ع) علم و تکنولوژی باید همراه با کنترل و اخلاق فناری باشد تا انسان را از درک حقیقت معنای زندگی دور نسازد. تقوی تصریح کرد: حقیقتی که بدون همراهی عقل و دین دست یابی به آن ممکن نیست و این بزرگترین خطای مدرنیته است که شعار جدایی دین و عقل را سر می دهد که نتیجه آن پوچ گرایی است. علم نافع و شاخصهای آن از منظر اهل بیت(ع) در ادامه این نشست مقاله علم نافع و شاخصهای آن از منظر اهل بیت(ع) نوشته دکتر زینب روستایی ارائه شد. وی گفت: علومی در دنیا وجود دارند که نه تنها مثمرثمر نیستند و انسان با آموختن آن ها سودی نمی برد، بلکه ممکن است به او و حقیقت روحانی اش نیز صدمه وارد شود. علم و دانش برای باز شناساندن حق از باطل است؛ از این رو لازم است انسان، هدف و حقیقت و راه رسیدن به آن را از طریق علم شناخته و موانع را نیز دانسته تا اعمالش را برای رسیدن به هدف مطلوب تر، بر اساس آن تنظیم کند. وی افزود: اگر در کنار علم ادیان که علم شناخت هستی و انسان و راه هدایت اوست، از علم ابدان نیز سخن به میان آمده به معنای علم ابزاری است؛ زیرا رسیدن به اهداف آفرینش ابزاری می خواهد که سلامت بدن از جمله آنهاست. اهل بیت(ع) در دعاها و سخنان خود از علم غیرمفید به خداوند پناه برده و به طور مکرر علم نافع را طلب کرده اند؛ علمی که موجب شناخت پروردگار و پی بردن به الطاف بی نهایت الاهی نسبت به انسان می شود و مقصود از خلقت را نمایان ساخته، انسان را در دین حق، ثابت قدم می دارد. روستایی تصریح کرد: چنین علمی باعث جلای قلب و روح شده و به تبع آن باعث تقوای الاهی و زایل کردن غبار کبر و غرور از آیینه دل می شود و در نهایت منجر به تواضع و پارسایی و خشیت در برابر خالق یکتا می شود. بر همین اساس، علم نافع و شاخصه های آن، با مبنا قراردادن حدیث معروف امام صادق(ع) در چهار محور اصلی توصیف و تبیین می شود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 55]