واضح آرشیو وب فارسی:مهر: نماینده اسبق ایران در سازمان ملل:
حادثه منا تنها با دیپلماسی قابل حل است
شناسهٔ خبر: 2931283 - یکشنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۴ - ۱۳:۰۳
دین و اندیشه > همایش ها و میزگردها
علی خرم نماینده پیشین ایران در سازمان ملل با تاکید بر اینکه دو کشور ایران و عربستان باید محدودیت های همدیگر را درک کنند گفت: حل این قضیه نه از راه حقوقی است بلکه تنها از راه دیپلماتیک است. به گزارش خبرنگار مهر، علی خرم، نماینده اسبق ایران در سازمان ملل، در نشست «بررسی فاجعه منا از منظر موازین حقوقی بینالمللی و اندیشه اسلامی» که دیروز در کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران برگزار شد، ضمن تسلیت درگذشت کشته شدگان حادثه منا و به ویژه دکتر قرباننیا یکی از حقوقدانان کشورمان در فاجعه منا گفت: یکی از پر چالشترین موضوعاتی که اکنون مطرح است، حادثه منا است و این موضوع از چهار منظر؛ انسانی، سیاسی، حقوقی و دیپلماتیک قابل مطالعه است. وی افزود: شاید بتوان دیدگاه دیگری در مورد این موضوع یعنی دیدگاه حقوق بشر را تعریف کرد مبنی بر اینکه تک تک قربانیان یا مجروحین این حادثه چه حقوقی داشتهاند. خرم با اشاره به نگاه انسانی به حادثه منا گفت: از این دیدگاه وقوع این حادثه برای ما بسیار دردناک است و از نظر انسانی تک تک ما با تأسف عمیق دچار سرگردانی هستیم که به چه صورت باید آن را پاسخ دهیم. آیا باید تمام مشتها را به سمت عربستان نشانه رویم؟ از منظر انسانی عواطف انسانی در این موضوع دخیل میشود که اکثر کشورها یا نگاه تحملآمیز نسبت به حادثه دارند و یا نگاه تنفرآمیز که در ایران بیشتر نگاه تنفرآمیز نسبت به موضوع حاکم است. وی در ادامه گفت: در صورتیکه در ترکیه یا اندونزی نگاه تحمل آمیز حاکم است. در ابتدا ما متأثر می شویم به نگاه انسانی تعظیم می کنیم به هر حال ما متاثر می شویم از اینکه برخی از انسان ها قربانی شده اند. خرم در ادامه به منظر حقوقی پرداخت و گفت: ابتدا فرض کنید که این اتفاق در عربستان نبوده بلکه در واتیکان اتفاق افتاده است. در ابتدا ما از نگاه انسانی به قضیه می پردازیم. اما سوال این است که چنانچه میزبان دارای دلایلی مبنی بر اینکه به عمد این کار شده است در این صورت مسئولیت با آن است. چنانچه میزبان به عمد اقدامی را انجام داده باشد که باعث ضرر و زیان به افراد شود، مسئولیت کیفری متوجه میزبان است و اگر میزبان سهلانگاری کرده باشد در این صورت مسئولیت جزایی و مدنی شامل حال میزبان میشود. وی افزود: هرگاه کشوری میزبان عده دیگری باشد آنجا مقر نامیده می شود. از طرف کشوری که مقر در آن قرار دارد با کشورهایی که مهمان می فرستند یک قرارداد امضا می شود. هر ساله قرارداد مقر بین سازمان حج و زیارت ما و عربستان بسته می شود و مفاد قرارداد در آن لحاظ میشود؛ بنابراین اگر ما بخواهیم ببینیم که آیا عربستان سهلانگاری کرده یا نه باید ببینیم توافق بین ما چه بوده و چه مسئولیتهایی متوجه عربستان است. قطعاً برای این کار گروه تحقیق نیاز است که این موضوع را بررسی کند. خرم گفت: یک گروه بی طرف می تواند در مورد عمدی بودن یا نبودن این مسئله قضاوت کند و سوال دیگر این است که از نظر حقوقی آیا عربستان در مقابل این حادثه مسئولیت های دیگری دارد؟ آیا مسئولیت انسانی دارد؟ پاسخ مثبت است. آیا مسئولیت نگهبانی از حجاج را دارد؟ آیا مسئولیت آموزش حجاج را دارد؟ این موضوع که دولت عربستان از ورود تا خروج افراد برای حج چه کارهایی را باید انجام میداده و... در قراردادی که منعقد شده آمده است. همه اینها بستگی به آن قراداد مقری دارد که بین دو کشور بسته می شود. وی افزود: اینکه تعدادی از انسان ها وارد یک کریدور بشوند که موجب ازدحام شود این مسئله ای است که در ایران کمتر به آن توجه می شود درصورتیکه در بیشتر جاهای دنیا به آن پرداخته می شود. در این صورت می گویند که در چنین حالتی می بایست از ورود آنها جلوگیری بشود. این همان دلیلی است که خیلی از کشورهای جهان اسلام تحمل پذیری را انتخاب می کنند و معتقدند که هیچ نیروی خارجی در آنها دخالت نداشته است. اما در این زمان سوال هایی مطرح می شود که آیا برنامه هایی برای آنها داشته است یاخیر؟ همه اینها مسائلی هستند که باید بررسی شود. وی گفت: شنیده هایی وجود دارد که حجاج ایرانی می بایست ساعت۹ به منا برسند. این موضوع که عربستان ساعات معینی را برای حجاج در انجام مناسک حج مشخص میکند یا خیر؟ باید مورد بررسی قرار گیرد. البته در اروپا این موضوع مورد ارزیابی قرار گرفته و عربستان ظاهراً از آلمان درخواست کرده که طرحهایی را برای رفتن حجاج به رمی جمرات ارائه دهند تا این مناسک ساماندهی شود. البته بیشتر نگاه بینالمللی بر این است که افراد اضافه بر ظرفیت وارد شدهاند و این حادثه رخ داد است. خرم با طرح این پرسش که از دیدگاه سیاسی دو کشور ایران و عربستان چگونه میخواهند با هم تعامل کنند؟ به منظر سیاسی پرداخت و گفت: در این منظر آیا در نگاه ایران عربستان تنها یک متهم است و یا برعکس از نگاه عربستان ایران تنها یک متهم است. متأسفانه حادثه در زمانی رخ داده که عربستان در بدترین شرایط زمانی خودش رخ داده است و همانطور که می دانید بحث حج سال به سال دارد پیچیده تر می شود به ویژه رمی جمرات که همه حجاج در این سه روز در سه مرحله باید رمی جمرات کنند. وی با اشاره با اینکه اگر روابط سیاسی خیلی تنش آمیز باشد می تواند سرآغاز یک بدبینی و بی اعتمادی باشد گفت: درست است که عربستان در یمن جنایت جنگی کرده و شکی در آن نیست اما در مورد آن چیزی که در منا رخ داده است ما نباید آن را با یمن کپی برداری کنیم. ما باید به عنوان کشوری که علیرغم اینکه نزدیک به ۵۰۰ نفر از عزیزانمان را در این میان از دست داده ایم باید به صورت عاقلانه با این موضوع برخورد کنیم. خرم با تاکید بر اینکه «حل موضوع فاجعه منا نه از راه حقوقی و نه از راه دیگری حل نمیشود بلکه از راه دیپلماتیک قابل حل است» ابراز عقیده کرد: ما باید ببنیم که اگر مقصر بودیم میتوانستیم از عهده این موضوع برآییم و بر این اساس عربستان را باید درک کنیم؛ زیرا قربانیان دیگر زنده نمیشوند و ایران و عربستان دو همسایه هستند که در کنار هم خواهند بود. البته دارای گرایشات مذهبی متفاوت ولی هر دو کشور یک خدا و مکه و مدینه را دارند. وی افزود کشورهای اسلامی از این منظر به مسئله نگاه می کنند که چگونه به عربستان کمک کنند که در سال های آینده اینگونه حادثه ها رخ ندهد. خرم در پایان یادآور شد: ما چه بخواهیم و چه نخواهیم باید با عربستان در کنار هم زندگی کنیم و باید توجه کنیم که مشترکات بسیاری با هم داریم. حل این قضیه نه از راه حقوقی است و نه از راه های دیگر بلکه تنها و تنها از راه دیپلماتیک است. پس روابط دیپلماتیک است که در این مسائل تعیین کننده است و قطعا از یک نگاه دشمنانه نمی توانیم حل مشکل کنیم. باید محدودیت های همدیگر را درک کنیم و باید در این گونه فضا یکدیگر را درک کنیم. اگر عربستان از ما عذرخواهی کرد باید آن را بپذیریم و حادثه را بررسی کنیم. اینکه به سازمانهایی مانند ICC و ... شکایت کنیم مهم نیست بلکه باید موضوع را بررسی کرده و ببینیم که موضوع چه بوده و از چه کسی میخواهیم شکایت کنیم.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 55]