تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
دستگاه آب یونیزه قلیایی کره‌ای
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1871565010
ده اصل در جلوگیری از سقوط در فضای مجازی - بخش دوم و پایانی مجهز بودن دنیا به دوربین مدار بسته الهی
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: ده اصل در جلوگیری از سقوط در فضای مجازی - بخش دوم و پایانی
مجهز بودن دنیا به دوربین مدار بسته الهی
برای کاهش معضلات مربوط به فضای مجازی و کارکردهای رسانه‌ای آن، علاوه بر راه‌کارهای بیان شده در بُعد حاکمیتی، باید در سطح خانواده‌ها نیز برای استفاده صحیح از ابزارهای نوین ارتباطی، فرهنگ‌سازی شود.
مدیریت رسانه در خانواده به پنج قسمت تقسیم می‌شود: الف) مدیریت نیاز باید بین نیاز و درخواست فرزندان تفاوت قائل شویم. فرزندان به محبت والدین، خوراک، پوشاک، لوازم‌التحریر، کسب دانش، معارف و علوم دینی و ... نیازمندند و والدین وظیفه دارند به این نیاز پاسخ مناسب دهند. اما برخی از مطالبات فرزندان، نیاز حقیقی نیست بلکه خواسته آنان محسوب می‌شود که برآورده کردن این خواسته می‌تواند مشکلات فراوانی را برای خانواده به وجود آورد. در اختیار داشتن گوشی و تبلت هوشمند برای کودکان و نوجوانان، به صلاح آنان نیست و روان‌شناسان بسیاری به‌صراحت این نکته را مورد توجه قرار داده‌اند. همچنین داشتن اینترنت با سرعت بیش از 128 کیلوبایت بر ثانیه به هیچ عنوان مورد نیاز اعضای خانواده حتی برای تحقیقات علمی و پژوهشی نیست. ب) مدیریت ابزار والدین باید برای فرزندان خود ابزاری را تهیه کنند که برای آن محتوای مطلوب در کشور تهیه و تدارک دیده شده است. برای نمونه، نرم‌افزارهای پرورشی- آموزشی خوبی متناسبِ کودکان، نوجوانان و جوانان برای رایانه‌ها تولید شده است. اما هم اکنون ابزارهایی ارتباطی در دسترس کاربران قرار دارد که ما برای آن هیچ محتوایی نداریم و تمام محصولات موجود در بازار عرضه، غربی و غیر بومی است. خرید چنین ابزاری موجب بروز مشکلات فراوانی برای خانواده‌ها می‌شود. برای نمونه، با گذشت چندین سال از ورود کنسول‌های بازی پلی‌استیشن، ایکس‌باکس و نینتندو به کشورمان، هنوز متولیان امر و مسؤولان کشور، هیچ بازی‌ای برای این ابزار تهیه نکرده‌اند. بنابراین هر بازی که والدین تهیه کنند، غیربومی است و قریب به‌اتفاق این بازی‌ها دارای مشکلات متعدد اخلاقی-رفتاری هستند؛ در حالی‌که برای تلفن‌های هوشمند و رایانه، بازی‌های متعددی توسط متخصصان داخلی تولید شده است. این مطلب درباره ماهواره هم صدق میکند و ما برای آن محتوای مطلوبی نداریم. نکته مهم دیگر آن است که مالکیت این ابزار باید در اختیار والدین باشد، نه فرزندان، تا در مراحل بعدی والدین بتوانند به راحتی بر چگونگی استفاده فرزندان نظارت و کنترل کافی داشته باشند. ج) مدیریت محتوا بهتر است والدین قبل از خرید ابزارهای نوین ارتباطی بازی‌ها، نرم‌افزارها و به‌طورکلی محتواهای خوبی را برای آن، رصد و تهیه کنند. سپس ضمن معرفی آن به فرزند خود، به مرور زمان بخشی از محتوای تهیه‌شده را در اختیار آنان قرار دهند. بهمنظور تهیه محتوای خوب برای رسانه‌های دیجیتال می‌توانید به این منابع مراجعه کنید: تارنمای www.peyvandha.ir برای آشنایی با تارنماهای اینترنتی مناسب برای گروه‌های سنی مختلف. تارنمایwww.ircg.ir بهمنظور آشنایی با بازی‌های مناسب برای گروه‌های سنی مختلف. تارنماهای www.rasekhoon.net و www.tebyan.net برای تهیه فیلم‌ها و پویانمایی‌های مناسب. تارنمای فروشگاه اینترنتی ایفه به آدرس www.efeh.ir جهت آشنایی با اسباب‌بازی‌های مناسب برای کودکان. د) مدیریت زمان هر خانواده برای استفاده مطلوب از رسانه‌های نوین، زمان مشخصی را در نظر بگیرد. برای نمونه اگر برای نوجوان کل زمان استفاده از این رسانه‌ها را 2 ساعت در نظر بگیریم، می‌توان 1 ساعت را به رایانه و ساعت دیگر را به تلویزیون اختصاص داد. همچنین شب‌هنگام نامناسب‌ترین زمان برای استفاده از ابزارهای ارتباطی است. ضمن این‌که زمان استفاده از رسانه‌های نوین نباید با زمان اختصاص‌یافته به مسائل مهم‌تری همچون عبادت، مطالعه، تفریح با دوستان، بازی‌های حقیقی و ... تداخل داشته و موجب برهم‌خوردن نظم حاکم بر موارد فوق‌الذکر گردد. مثلاً نباید نماز اول وقت را به دلیل حضور در شبکه‌های اجتماعی به تأخیر انداخت و یا در ایام امتحانات به بازی‌های رایانه‌ای پرداخت. امام کاظم علیه‌السلام در حدیثی نورانی در زمینه استفاده مطلوب از ساعت‌های زندگی می‌فرمایند: «اجْتَهِدُوا فِی أَنْ یکونَ زَمَانُ کمْ أَرْبَعَ سَاعَاتٍ سَاعَه لِمُنَاجَاه اللَّهِ وَ سَاعَه لِأَمْرِ الْمَعَاشِ وَ سَاعَه لِمُعَاشَرَه الْإِخْوَانِ وَ الثِّقَاتِ الَّذِینَ یعَرِّفُونَکمْ عُیوبَکمْ وَ یخْلِصُونَ لَکمْ فِی الْبَاطِنِ وَ سَاعَه تَخْلُونَ فیها لِلَذَّاتِکمْ فِی غَیرِ مُحَرَّمٍ وَ بِهَذِهِ السَّاعَه تَقْدِرُونَ عَلَی الثَّلَاثَه سَاعَاتٍ22؛ تلاش کنید که وقت شما چهار ساعت باشد: ساعتی برای مناجات باخدا، ساعتی برای کار زندگی(امرار معاش)، ساعتی برای معاشرت با برادران و اشخاص مورد اعتماد که شما را از عیب‌های‌تان آگاه کنند و از دل با شما خالص و یک‌رو باشند و ساعتی که در آن برای لذت‌های غیرحرام خویش خلوت کنید و با این ساعت، برای سه ساعت دیگر نیرو می‌یابید.» هـ) مدیریت مکان به بهانه‌های گوناگونی مانند به‌روز بودن و ارتباط با جهان، از ارتباط با اطرافیان‌مان محروم شده‌ایم. یکی از مهم‌ترین دلایل این آسیب، مدیریت‌نکردن مکان استفاده از این ابزار است. کاربران نباید از این ابزار در محل عبادت (مانند مساجد و زیارتگاه‌ها)، جلسات میهمانی، اتاق‌خواب (هم والدین و هم فرزندان)، محیط‌های آموزشی، محل کار و ... استفاده کنند. برخی از این رسانه‌ها مانند رایانه و دستگاه بازی نیز باید در هال و مقابل دیدگان والدین مورد استفاده قرار گیرد؛ نه در اتاقی جداگانه. همچنین بهتر است خانواده‌ها شب‌هنگام (مثلاً بعد از نماز مغرب و عشا) گوشی‌ها و تبلت‌های خود را در یک جای مشخص (مثلاً یک سبد) قرار دهند و خود را از لذت گفتگو با اعضای خانواده محروم نکنند. در مهمانی‌ها نیز صاحب‌خانه می‌تواند از مدعوین خیلی محترمانه در خواست کند که گوشی‌های خود را در دست نگیرند و آن را خاموش کرده، یا حداقل در حالت سکوت قرار دهند. 6. اصل جایگزین سازی وقتی استفاده از ابزاری خاص موجب بروز آسیب‌های فراوان برای کاربران می‌شود، بایستی به دنبال جایگزینی مناسب بود تا میزان آسیب‌ها را به حداقل رساند یا تهدید را به فرصت تبدیل کرد. اصل جایگزین سازی، از دو حیطه قابل بررسی است. اول آداب، رسوم و فرهنگ اسلامی ـ ایرانی است که به عنوان مهم‌ترین جایگزین مطرح است و در مرحله دوم استفاده از تولیدات و سرویس‌های بومی کشور. در این‌جا توضیحات هر کدام از این دو مورد خواهد آمد. الف) آداب، رسوم و فرهنگ اسلامی-ایرانی بهترین جایگزین برای ابزارهای نوین ارتباطی بهمنظور کاهش آسیب‌ها و معضلات آن، آداب، رسوم و فرهنگ اسلامی ـ ایرانی است. تفکری که می‌گوید راه حل مشکلات فضای مجازی منحصر در فضای مجازی است، بسیار دور از واقعیت بوده، راه‌کارهایش کاربر را به ترکستان می‌برد. برای نمونه، انسان موجودی اجتماعی است و به ارتباط با اطرافیان خود نیاز دارد. حال اگر بخواهیم پاسخگویی به این نیاز را در ارتباط‌های مجازی منحصر کنیم (این اتفاق متأسفانه در حال وقوع است)، ارتباط‌های اجتماعی و واقعی‌مان دچار آسیب‌های فراوانی می‌شود. در این‌جا برای حل معضلات به‌وجود آمده نمی‌توان تنها از فضای مجازی مدد گرفت؛ بلکه باید از بستر و امکانات فضای واقعی برای حل مشکلات پدید‌آمده از ناحیه فضای مجازی، یاری خواست و ارتباط‌های واقعی را تقویت کرد. بهترین جایگزین؛ آداب، رسوم و فرهنگ فراموش‌شده اسلامی ایرانی است و مهم‌ترین بستری که می‌تواند عمل جایگزینی را انجام داده، ضمن غنی‌سازی صحیح اوقات فراغت، فرهنگ اصیلمان را احیا کند، خانواده و کارکردهای مربوط به آن است. به نظر می‌رسد موارد ذیل باید جایگزین ارتباط‌های نادرست فضای مجازی در خانواده‌ها شود: گفتگو و تعاملات خانوادگی در حالی که قرآن انسان‌ها را به حُسن معاشرت (تعامل و گفتگوی صحیح و سازنده) در خانواده‌ها امر میکند «وَعاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ؛ و با زنان به‌طور شایسته معاشرت کنید»، مطابق برخی آمارها، میزان گفتگو در خانواده‌های ایرانی به طور متوسط تنها 13 دقیقه در روز است. چنین آماری زنگ‌های هشدار را به صدا درمی‌آورد و باید دانست که هرچه این عدد کاهش یابد، پیامدهای ناگوارتری را به دنبال خواهد داشت. از این رو لازم است با فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی از راه‌های گوناگون، میزان گفتگو و تعاملات درون‌خانوادگی افزایش یابد. پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: «الْخَلْقُ عِیالُ اللَّهِ وَ أَحَبُّ الْخَلْقِ إِلَی اللَّهِ مَنْنَفَعَ عِیالَ هُوَ أَدْخَلَ السُّرُورَ عَلَی أَهْلِ بَیتِه23؛ مردم، خانواده خدا هستند. پس، محبوب‌ترین مردمان نزد خداوند، کسی است که به خانواده‌اش منفعت رساند و آنان را شاد و خوشحال سازد». همچنین در روایت دیگری امام موسی کاظم(ع) می‌فرماید: «الْخَلْقُ عِیالُ اللَّهِ فَأَحَبُّ هُمْ إِلَیهِ أَحْسَنُ هُمْ صَنِیعاً إِلَی عِیالِه24؛ مردم، خانواده خدا هستند. پس، محبوب‌ترین مردم نزد خداوند، خوش رفتارترین آنها نسبت به خانواده‌اش است.» صله ارحام ارتباط با اقوام و بستگان، از بهترین راه‌کارهای پاسخگویی به نیازهای ارتباطی انسان‌هاست. دین اسلام به عنوان دین کامل، به صله ارحام و رفتوآمد اقوام، سفارش‌های فراوانی کرده است. با تقویت و تعمیق ارتباط با اقوام، ضمن کاهش نیاز به ارتباط‌های مجازی، از فواید فراوان آن نیز بهره‌مند می‌شویم. امام موسی کاظم(ع) می‌فرماید: «صِلَه الْأَرْحَامِ تُحَسِّنُ الْخُلُقَ وَ تُسَمِّحُ الْکفَّوَ تُطَیبُ النَّفْسَ وَ تَزِیدُ فِی الرِّزْقِ وَ تُنْسِئُفِی الْأَجَلِ25؛ صله‌رحم خلق را نیک و ودست را باز و نفس را پاکیزه و روزی را زیاد کند و مرگ را پس اندازد.» در روایت دیگری پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد(ص) می‌فرماید: «إِنَّأَ عْجَلَ الْخَیرِ ثَوَاباً صِلَه الرَّحِمِ26؛ همانا سریع‌ترین خیر از نظر ثواب که به انسان می‌رسد، صله‌رحم است.» ارتباط با همسایگان ارتباط با نزدیکان: یکی دیگر از آموزه‌های مترقی اسلام، ارتباط و رفت و آمد با مسلمانان است. پیامبر بزرگوار اسلام حضرت محمد(ص) می‌فرماید: «اخْتِلَافُ أُمَّتِی رَحْمَه27؛ رفتوآمد امت من بایکدیگر، رحمت است28». بنابر این روایت، رفت‌و‌آمدها موجب جلب رحمت الهی است و در پرتو جلب رحمت الهی، برکت‌های زیادی نهفته است. برای نمونه، امام موسی کاظم(ع) می‌فرماید: «تَزَاوَرُوا فِیبُیوتِکمْ فَإِنَّ ذَلِک حَیاه لِأَمْرِنَا رَحِمَ اللَّهُ عَبْداًأَحْیاأَمْرَنَا29؛ در خانه‌هایتان به دیدار یکدیگر بروید که این کار باعث حیات امر ماست، رحمت خدا بر آن بنده‌ای که امر ما(اهل بیت) را احیا کند.» به بیان دیگر حیات دینی ما نیز وابسته به احیای سنّت‌های حسنه‌ای مانند ارتباط نزدیکان و افراد مورد اطمینان است. از این رو به جدّ توصیه می‌شود که قسمتی از وقت خود را به رفتوآمد با برادران دینی اختصاص دهیم. فرزندآوری فرزندآوری علاوه بر فواید معنوی مانند مباهات پیامبر بزرگوار اسلام(ص) در روز قیامت30، موجب کسب برکت‌های مادی و دنیوی نیز می‌شود. وقتی تعداد فرزندان زیاد باشد، بچه‌ها با همدیگر بازی می‌کنند و شخصیت آنها از جهات مختلف به خوبی رشد میکند. بازی و سرگرم‌شدن بچه‌ها با یکدیگر فواید بسیار زیادی دارد اما در موضوع بحث ما، موجب کاهش مراجعه آنها به فضای نامناسب مجازی اعم از سخت‌افزاری و نرم‌افزاری می‌شود. بازی‌ها و تفریحات سالم بازی و تفریحات سالم، علاوه بر جذابیت فراوان، از یک‌سو موجب شادی افراد می‌شود و از سوی دیگر می‌تواند زمینه‌های رشد معنوی، تقویت خلاقیت و پرورش جسم را فراهم کرده و نقاط ضعف و قوت کودکان را نشان دهند. بازی از نیازهای اساسی و اولیه کودکان است که باید به شکل صحیح و واقعی به این نیاز پاسخ داد. دین اسلام به این مهم توجه فراوانی کرده، ضمن بیان اهمیت، شاخصه‌های آن را نیز بیان کرده است. پیامبر اعظم(ص) می‌فرماید: اِلهُوا و العَبوا؛ فإنّ یأکرَهُ أن یری فی دِینِکم غِلظَه31؛ تفریح و بازی کنید؛ زیرا من خوش ندارم که در دین شما، سختی و خشونت دیده شود.» در سیره رسول خدا آمده است: «کانَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَینُ یرْکبَانِ ظَهْرَ النَّبِی(ص) وَ یقُولَ انِحَلْحَلْ «2» وَ یقُولُ نِعْمَ الْجَمَلُ جَمَلُ کمَا؛ امام حسن و امام حسین علیهما‌السلام بر پشت مبارک پیامبر خدا(ص) سوار می‌شدند و می‌گفتند: حرکت کن. رسول اکرم(ص) هم می‌فرمود: شتر شما خوب شتری است.» آن حضرت همچنین درباره شیوه بازی با کودکان نیز می‌فرماید: «مَنْ کانَ عِنْدَهُ صَبِی فَلْیتَصَابَ لَهُ32؛ هر کس را کودکی در کنار است باید با وی چون کودکان هم‌بازی شود.» بنابراین والدین نباید مسائلی چون کمبود وقت و یا خستگی را بهانه قرار داده، بچه‌ها را از این موهبت محروم کنند. داستان‌گویی داستان‌گویی از روش‌های خوب تربیت دینی است، به‌گونه‌ای‌که قرآن از این روش برای بیان مهم‌ترین و عالی‌ترین مفاهیم تربیتی استفاده میکند. در زمان‌های نه‌چندان دور، نقل داستان در خانواده‌ها بخصوص توسط پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها به عنوان یک سنّت اسلامی-ایرانی، هم موجب سرگرمی کودکان می‌شد و هم با انتخاب داستان‌های مفید و هدفمند، روش تربیتی مناسبی برای کودکان به حساب می‌آمد. این سنّت نیکو اکنون با ورود فناوری‌های نوین ارتباطی رو به فراموشی است. خانواده‌هامی‌توانند با احیای این سنّت حسنه، وقت فراغت کودکان را به خوبی پر کرده، صمیمیت را در خانواده افزایش دهند. برای نمونه، کتاب کلیله و دمنه هم‌اکنون با قلمی سلیس و روان بازنویسی شده، از جمله کتاب‌های جذاب و پندآموز برای چنین جلساتی است. همچنین حافظ‌خوانی یکی از سنّت‌های اصیل ایرانی بود که با احیای آن، جایگزین خوبی برای استفاده نابجا از ابزارهای نوین ارتباطی یافته‌ایم. رعایت مجموع موارد فوق‌الذکر، نیاز به ارتباط، گفتگو، تعامل و تبادل اطلاعات را به صورت حقیقی پاسخ می‌دهد و بُعد اجتماعی‌بودن انسان را تقویت میکند. در این صورت، شاهد کاهش مراجعه کاربران به فضای مجازی خواهیم بود. زیرا نیاز به ارتباط و حضور در اجتماع، به صورت صحیح و حقیقی پاسخ داده شده است. ب) سخت‌افزار و نرم‌افزارهای بومی وقتی از آسیب‌های فضای مجازی سخن به‌میان می‌آید، بلافاصله کاربران، سرویس‌های جایگزین را مطالبه می‌کنند؛ بخصوص اگر مباحث پیرامون اینترنت، بازی‌های رایانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی مطرح و مسائل فرهنگی و امنیتی نیز جلو ویژه‌ای بیابد. خوشبختانه هم اکنون جایگزین‌های مناسبی برای سرویس‌های غربی در داخل کشور وجود دارد که به اختصار برخی از آنها را ذکر می‌کنیم: خدمات خدمات خارجی جایگزین ایرانی 1 شبکه اجتماعی فیسبوک، توییتر و گوگل پلاس افسران، کلوب و فیسنما 2 شبکه اجتماعی اینستاگرام و فلیکر ویسگون و لنزور 3 شبکه اجتماعی یوتیوب و ویمئو آپارات 4 برنامه ارتباطی وایبر، واتس اپ و تلگرام بیسفون و ساینا 5 ایمیل جیمیل و یاهو میل چاپار، میهن میل و پست میل 6 موتور جستجو گوگل، بینگ و یاهو سلام و پارسی جو 7 مرورگر موزیلا فایر فاکس، کروم و اپرا ساینا 8 پیام‌رسان گوگل تاک و یاهو مسنجر ایطاها، ال‌فورآی و آی‌تگ 9 آپلود و ذخیره سازی گوگل داکز و دراپ باکس پیکو فایل و پرشین گیگ 10 نقشه گوگل مپ نقشه ایران 11 وبلاگ بلاگر بلاگفا، میهن بلاگ و پرشین بلاگ نکته قابل توجه درباره جایگزینی سرویس‌ها آن است که کاربران بیان می‌کنند سرویس‌های جایگزین بومی نباید امکانات و قابلیت‌های کم‌تری از سرویس غیربومی داشته باشند؛ وگرنه رغبتی برای استفاده از این سرویس‌ها نخواهند داشت. در پاسخ، ذکر دو نکته بسیار ضروری است: الف) خدمات غیربومی هم در ابتدا با کمبودها، اشکالات و نواقص زیادی عرضه شدند و به مرور زمان و با صبر و تحمل کاربران، نواقص رفع شده و رو به تکامل نهادند. این روند باید برای برنامه‌های داخلی نیز طی شود. ب) یکی از مباحث انحرافی که توسط رسانه‌ها به ذهن‌ها القاء شد، جایگزینی غیرعاقلانه است؛ به این معنا که هر خدماتی، صرف‌نظر از ذات، آثار و پیامدهای آن به جایگزین بومی از همان جنس نیاز دارد. برای نمونه، برای مقابله با سیگارهای آمریکایی، باید جایگزینی ایرانی از همان جنس برای آن در نظر گرفته شود و خودمان دست به تولید سیگار بزنیم! سیگار با تمام زیان‌هایش اگر توسط خودمان هم ساخته شود، همان نتیجه را دربردارد. به‌واقع خودمان با دست خود، خویشتن را به کشتن داده‌ایم در حالی که قرآن می‌فرماید: «وَ لاتُلْقُوا بِأَیدیکمْ إِلَی التَّهْلُکه33؛ و خویشتن را به دست خویش به هلاکت میندازید» به این مثال‌ها توجه بفرمایید: آیا عاقلانه است از کودک خردسالی که با چاقوی خارجی بازی میکند، چاقو را گرفته و یک چاقوی ایرانی به او بدهیم؟ کودک 11ساله‌ای مبتلا به خود ارضایی است؛ چه چیز را باید جایگزین خود ارضایی او کنیم؟ اسلام به عنوان دین برگزیده الهی، چه چیز را جایگزین شراب کرد؟ بنابراین، گاهی جایگزینِ یک ابزار و یا سرویس نامناسب، از جنس همان ابزار نخواهد بود و گاهی ممکن است حتی به‌لحاظ ماهیت با اصل ابزار و یا سرویس متفاوت باشد. برای نمونه، وقتی چاقو را از کودک می‌گیریم به او عروسک و یا ماشین اسباب‌بازی می‌دهیم. سیگار را از فرد سیگاری گرفته ذهنیت وی را درباره سیگار عوض می‌کنیم و به او تنقّلات می‌دهیم. برای فرد مبتلا به خودارضایی در صورت رسیدن به شرایط مطلوب دینی، ازدواج تجویز می‌شود و در غیر این صورت با استفاده از روش‌های گوناگون وقت فراغتش را پُر و بُعد معنوی وی را تقویت می‌کنیم. در صدر اسلام، ازدواج موقت، جایگزین شراب معرفی شد. در تمام مثال‌های فوق، ماهیت چیزی که به عنوان جایگزین معرفی شد، با اصل آن تفاوت ماهوی دارد. بنابراین جایگزین یک تبلت خارجی برای کودک و نوجوان، تبلت ایرانی نیست. همچنین تنها با عنوان جذابی چون سیم‌کارت و یا تبلت دانش‌آموزی34 نمی‌توان آسیب‌های آن را برای کودکان، نوجوانان و جوانان کاهش داد. بلکه بهتر است روند پیشنهادی ذیل برای سیم‌کارت طی شود: بچه‌ها تنها با شماره تلفن‌هایی که به تأیید والدین رسیده است، بتوانند تماس برقرار و یا دریافت کنند. مثل شماره تلفن والدین، اولیای مدرسه، برخی از اقوام، چند تن از دوستان، پلیس، اورژانس و ... . یک نسخه از هر پیامکی که توسط بچه‌ها ارسال و یا دریافت می‌شود، برای والدین نیز ارسال شود. سیم کارت به نام یکی از والدین باشد. در این صورت خواهیم دید که آسیب‌های احتمالی بر اثر استفاده نادرست از سیم‌کارت، چقدر کاهش پیدا میکند. 7. اصل همراهی در کشورهایی که مردم از سواد رسانه‌ای برخوردارند، والدین فرزندان خود را هنگام بهره‌گیری از رسانه‌های دیجیتال همراهی می‌کنند. این مشارکت و همراهی به دو صورت است: الف) حضور فیزیکی فعال: یعنی والدین هنگام استفاده فرزندان از فضای مجازی بخصوص بخش رسانه‌ای آن، در کنارشان حضور دارند و یا دست‌کم فعالیت فرزندان برای والدین قابل رؤیت است. برای نمونه، 89 درصد والدین هنگام بازی در کنار فرزندان خود می‌نشینند. صرف حضور والدین در کنار فرزندان موجب کاهش بسیاری از آسیب‌های رسانه‌های نوین می‌شود. ب) مشارکت: یعنی والدین نیز همانند فرزندان و همراه آنان از فضای مجازی استفاده کنند. برای نمونه، در کشورهای یادشده 47درصد والدین با فرزندان خود بازی‌های رایانه‌ای می‌کنند. فایده این نوع همراهی آن است که اگر در حین استفاده از رسانه‌های نوین با مطالب نامناسبی مواجه شوند، می‌توانند با استفاده از روش‌های گوناگون، آسیب‌های آن را به حداقل ممکن برسانند. برای مثال، با ارائه توضیحاتی به رفع تصورات نامناسب فرزندان خود درباره یک پویانمایی و یا بازی اقدام کنند. 8. اصل ایمن‌سازی از مهم‌ترین نگرانی‌های والدین درباره مسائل مربوط به فضای مجازی فرزندانشان، این است که اگر ما با استفاده از روش‌های گوناگون بتوانیم فرزندانمان را در خانه‌ها کنترل کنیم، باز هم از آسیب‌های اجتماعی مصون نیستند. مثلاً نوجوان می‌تواند در بیرون از خانه توسط تبلت دوستانش به مطالب غیراخلاقی دسترسی داشته باشد. با چه روش‌هایی می‌توان این نگرانی را کاهش داد؟ اصل ایمن‌سازی، پاسخی به نگرانی خانواده‌ها در این زمینه است. اگر خانواده‌ها به این اصل و راه‌کارهای آن به صورت ویژه توجه کنند و اهتمام ویژه‌ای به اجرایی‌کردن راه‌کارها داشته باشند، بسیاری از نگرانی‌های آنان برطرف خواهد شد. مهم‌ترین راه‌کارهای ایمن‌سازی فرزندان در برابر آسیب‌های خارج از کنترل والدین عبارتند از: برقراری پیوند عاطفی فرزندان با نماز: «إِنَّ الصَّلاه تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکر35؛ نماز از فحشا و منکرات جلوگیری میکند» و در جایی دیگر ضایع کردن نماز را مقدمه پیروی از شهوات و فرورفتن در منجلاب گرفتاری‌ها می‌داند: «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِ مْخَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاه وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ36؛ بعد از آنان نسلی جایگزین [آنان] شد که نماز را تباه و از شهوات پیروی کردند. برقراری پیوند عاطفی با مراکز دینی: درصورتی‌که والدین فرزندان خود را با مراکز دینی و ارزشی، آشنا و پیوند عاطفی بین فرزند خود و آن مرکز برقرار کنند، آنان را از مشکلات و آسیب‌های احتمالی فراوانی مصون نگه‌داشته‌اند. مسجد، حسینیه، دارالقرآن، پایگاه‌های بسیج و ... مراکز بسیار مؤثری در تربیت دینی کودکان، نوجوانان و جوانان هستند. این نکته را نباید فراموش کنیم که ما در مقابل فرزندانمان مسؤولیت داریم. تقویت حیا: تقویت حیا در فرزندان از دیگر راه‌کارهای مفید در این زمینه است. زیرا حیا از یک‌سو مانع انجام نابهنجاری‌های گوناگون می‌شود. همان‌گونه که امام علی(ع) می‌فرماید: «الحیاءُ یصُدُّ عنْ فِعْلِ القَبیحِ37؛ حیا و شرم، مانع زشت‌کاری می‌شود.» و از سوی دیگر دریچه‌ای برای حرکت به سوی خوبی‌ها و زیبایی‌ها در مقابل افراد می‌گشاید. امیر بیان امام علی(ع) می‌فرماید: «الحیاءُ سَبَبٌ إلی کلِّ جَمیلٍ38؛حیا و شرم، وسیله رسیدن به هر زیبایی است.» تقویت بینش و بصیرت: بینش و بصیرت از جمله ضروریات اولیه در زنگی بشری است؛ زیرا آن‌که از چنین خیری بی‌بهره باشد، احتمال گمراهی‌اش بسیار زیاد است. امام صادق(ع) در روایتی زیبا می‌فرماید: «الْعَامِلُ عَلَی غَیرِبَصِیرَه کالسَّائِرِ عَلَی غَیرِالطَّرِیقِ لَایزِیدُه ُسُرْعَه السَّیرِ إِلَّا بُعْداً. 39؛ هر که بدون بصیرت عمل کند مانند کسی است که بی‌راهه می‌رود؛ هر چند شتاب کند از هدف دورتر گردد». برای افزایش بصیرت فرزندان در رابطه با فضای مجازی می‌توان از دو روش زیر بهره گرفت: طرح پرسش‌های کلیدی و تفکر برانگیز: برخی پرسش‌ها درباره فضای مجازی و کارکرد رسانه‌ای آن، تفکربرانگیز است و موجب می‌شود میزان آگاهی فرزندان درباره این مسائل بسیار بالا برود. برای نمونه، از فرزندان خود بپرسید: چرا کشور ما در همه زمینه‌ها تحریم می‌شود اما در دریافت کانال‌های ماهواره، شبکه‌های اجتماعی، اینترنت، تلفن همراه هوشمند و ... تحریم نمی‌شود؟ طرح شبهات و کمک به پاسخگویی فرزندان: خوب است والدین شبهاتی را درزمینه فضای مجازی با فرزندان خود مطرح کنند و به‌صورت مدافع شبهه در این بحث وارد شوند و نظر فرزندان را در این زمینه جویا شوند. برای نمونه، بگویند «به نظر می‌رسد تنها با تکیه بر فرهنگ‌سازی می‌توان بر مشکلات فضای مجازی فائق آمد و نیازی به نظارت حاکمیتی و پالایش کردن محتوای نامناسب از طرف مسؤولان امر نیست.» سپس نظر فرزند خود را در این باره جویا شوند. مثال دوم این که به فرزند خویش بگویند «ظاهراً والدین می‌توانند با خرید تبلت برای فرزند خردسال خود قبل از این‌که در دست دیگران ببیند و عقده‌ای شود! او را از آسیب‌های این ابزار در خارج از خانه هم حفظ کنند.» والدین باید با ظرافت فراوان، فرزندان را هنگام پاسخگویی، به سوی پاسخ مناسب راهنمایی کنند تا پاسخ مطلوب را در نهایت از زبان او بشنوند و نه از زبان خودشان. - کرامت بخشی و شخصیت‌دهی کرامت نفس و داشتن شخصیت محکم، یکی از راه‌کارهای مصون‌سازی فرزندان در مواجهه با آسیب‌های فضای مجازی است. امام علی(ع) می‌فرماید: «مَنْکرُ مَتْعَلَیِهِ نَفْسُهُ هَانَتْ عَلَیهِ [شَهْوَتُهُ] شَهَوَاتُه40؛ هر که خود را بزرگوار دید، شهوت‌هایش در دیده وی خوار گردید». با جملاتی مانند تو شیعه امام علی(ع) هستی و ارزش و جایگاه ویژه‌ای نزد خداوند متعال داری، تو با بقیه فرق داری و آینده درخشانی در انتظار توست و ... شخصیت دینی، فردی، اجتماعی و ملی او را تقویت کنید و از هر عملی که موجب شود فرزندان ضعیف‌النفس، بی‌شخصیت، حقیر و کوچک شوند، به شدت پرهیز شود. - عینی سازی عاقبت گناه عینی‌سازی عاقبت کارهای ناپسند، از دیگر راه‌های مصون‌سازی و خودکنترلی فرزندان است. والدین باید با استفاده از روش‌های گوناگون، اخبار و اطلاعات آگاهی‌دهنده‌ای نسبت به آسیب‌های فضای مجازی و عاقبت استفاده نامناسب از آن را به فرزندان خود برسانند. این که دختری به واسطه استفاده نامناسب از شبکه‌های اجتماعی فقط پس از دو هفته استفاده، در خانه‌ای تنها در مقابل 8 مرد قرار می‌گیرد و مسائل بسیار ناگواری برایش پیش می‌آید، از آسیب‌هایی است که یک بار تجربه آن نیز جبران‌ناپذیر است. پیشنهاد مطالعه کتاب و یا وبسایت خوب در این زمینه می‌تواند یکی از راه‌کارهای رسیدن به هدف فوق باشد.41 اگر فرزندان ما آثار گناه را بدانند کم‌تر گناه می‌کنند. - این دنیا مجهز به دوربین مدار بسته الهی است والدین باید به فرزندان بیاموزند که تمام اعمال ما توسط خدا و خوبانش دیده می‌شود. همچنان‌که قرآن کریم می‌فرماید: «وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلى عالِمِ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَه فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»42؛ بگو: عمل کنید به زودی خدا و پیامبرش و مؤمنان اعمال شما را خواهند دید، و به زودی به سوی دانای نهان و آشکار بازگردانده می‌شوید، پس شما را به آن‌چه همواره انجام می‌دادید، آگاه میکند.» جمله معروف حضرت امام خمینی(ره) که فرمود «عالم محضر خداست در محضر خدا معصیت نکنید» ذیل همین راه‌کار می‌گنجد. بهتر است والدین، بُعد مهدویت را برای نیل به این مقصود در فرزندان خود تقویت کنند. یعنی این نکته از راه‌های گوناگون و با بیانی شیوا و نرم در کودکان و نوجوانان نهادینه شود که اعمال آنان همه هفته و همه روزه به اطلاع امام زمان(عج) خواهد رسید. نکته بسیار مهم دیگر در این زمینه این است که نوجوانان و جوانان باید بدانند چشم و گوش و همه اعضا و جوارح ما مسؤولیت دارند و درباره نوع استفاده از آنها بازخواست می‌شویم.«وَ لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً»43؛ دنبال چیزی را که بدان علم نداری مگیر که گوش و چشم و دل در باره همه این‌ها روزی مورد بازخواست قرار خواهی گرفت.» - نظارت غیر مستقیم و مستقیم بر دوستان والدین باید رفت و آمد و دوستان فرزندان خود را به صورت غیرمستقیم و گاهی مستقیم زیرنظر داشته باشند. دوست و همنشین تأثیر زیادی بر انسان می‌گذارد. پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: «الْمَرْءُ عَلَی دِینِ خَلِیلِهِ وَ قَرِینِهِ44؛ انسان پیرو دین و آیین دوست و همنشین خود است.» در سیره اهل‌بیت(ع) ملاحظه می‌شود که حتی گاهی مستقیم در انتخاب دوست فرزندانشان دخالت می‌کردند. (امام صادق(ع) و دوست فرزندشان اسماعیل). بنابراین فرزندان را به داشتن دوستانی خوب، تشویق و از آمد‌و‌شد با دوستان ناباب نهی مستقیم و غیرمستقیم کنید. - طرح مساله و دریافت پاسخ از فرزندان یکی از روش‌های ایمن‌سازی فرزندان طرح مساله برای آنان و کمک گرفتن از ایشان است. برای نمونه، والدین به فرزندان خود بگویند: «شخصی را می‌شناسند که به علت ناآشنایی با فضای مجازی دچار افت شدید تحصیلی شده است. به نظر شما چرا افراد زیادی دچار این مشکل شده‌اند و راه‌حل آن چیست؟» شنیدن پاسخ مساله از فرزندان و مرور راه‌کارها با آنان زمینه درونی‌سازی راه‌کارها را فراهم می‌آورد و بستر پذیرش توصیه‌های تکمیلی والدین در آنان را بیش‌تر میکند. - درخواست از مسؤولان خوب است از فرزندان خواسته شود مشکلات موجود در فضای مجازی و راه‌کارهای مقابله با آن را در قالب یک نامه (به عنوان مثال)، با همراهی والدین، برای مسؤولان ذی‌ربط بنویسند و به شیوه‌های گوناگون به آنان برسانند. برای نمونه، نامه‌ای به سایت وزارت ارتباطات و یا شورای عالی فضای مجازی ارسال کنند. در این صورت هم برای فرزند خود ارزش و اعتبار خاصی را قائل شده‌اند و هم غیرمستقیم راه‌کارها را به او القا کرده‌اند. 9. اصل تدریج و استمرار کار تربیتی و فرهنگی باید سه شاخصه مهم داشته باشد. اول، مطابق با اصول و قواعد صحیح اسلامی باشد که این مورد در اصل حاکمیت قانون بیان شد. دوم، به‌تدریج انجام پذیرد و سوم، مستمر و دائمی باشد. اصل تدریج و استمرار از مهم‌ترین اصول مدیریت رسانه دینی در خانواده است؛ به‌گونه‌ای‌که حتی برای اجرای تمام اصول باید اصل تدریج و استمرار را مورد عنایت قرار داد. حذف رفتار و عادت‌های نامناسب و نابهنجار و جایگزینی آن هنجارهای مورد تایید شرع و فرهنگ حاکم بر کشور، به‌ندرت یک‌باره و ناگهانی اتفاق می‌افتد. با نگاهی به روند تربیتی قرآن در صدر اسلام درمی‌یابیم که ابتدا ذهنیت افراد درباره رفتار نامناسب در قالب بیان اصول دین اصلاح می شود و سپس میل افراد به آن رفتار نامناسب تغییر می‌یابد و از کرده خویش پشیمان می‌شوند و سرانجام، رفتار نو در قالب ترک عمل و یا انجام عملی جایگزین شکل می‌پذیرد. برای مثال، قرآن برای تحریم شراب طی چهار گام و به تدریج، تازه مسلمانان را از این عمل بازمی‌دارد. در گام اول بیان میکند که برخی مردم از نخل‌ها و درختان انگور شراب تهیه می‌کنند در حالی که می‌توان به جای آن رزق نیکو از درختان یادشده به دست آورد. وَ مِنْ ثَمَراتِ النَّخیلِ وَ اْلأَعْنابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَکَرًا وَ رِزْقًا حَسَنًا إِنَّ فی ذلِکَ َلآیَه لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ45؛ و از میوه هاى نخل‌ها و تاک‌ها شرابى مستى آور ورزقى نیکو به دست مى آورید، و خردمندان را در این عبرتى است. در واقع قرآن در این مرحله تصریح میکند از انگور و خرما می‌توان هم استفاده خوب کرد و هم استفاده نامناسب. استفاده خوب آن را به رزق نیکو و استفاده نامناسب آن را به شراب مستی‌آور تعبیر میکند. در گام دوم در قالب پرسش و پاسخ ضمن تصریح به وجود منفعت در شراب برای مردم، گناه و آسیب‌های آن را بیش‌تر از منافع آن می‌داند. یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَیْسِرِ قُلْ فیهِما إِثْمٌ کَبیرٌ وَ مَنافِعُ لِلنّاسِ وَ إِثْمُهُما أَکْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما وَ یَسْئَلُونَکَ ما ذا یُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُمُ اْلآیاتِ لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرُونَ46؛ تو را از شراب و قمار مى پرسند. بگو: در آن دو گناهى بزرگ و سودهایى است براى مردم. و گناهشان از سودشان بیش‌تر است. در این مرحله ذهنیت مردم را درباره سودآوری حداکثری شراب نسبت به ضررهای آن عوض میکند. یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَقْرَبُوا الصَّلاه وَ أَنْتُمْ سُکارى حَتّى تَعْلَمُوا ما تَقُولُونَ47؛ اى کسانى که ایمان آورده اید! آن‌گاه که مست هستید گرد نماز مگردید تا بدانید که چه مى گویید. یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَیْسِرُ وَ اْلأَنْصابُ وَ اْلأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّیْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ48؛ اى کسانى که ایمان آورده اید! شراب و قمار و بت‌ها و گروبندى با تیرها پلیدى و کار شیطان است، از آن اجتناب کنید تا رستگار شوید. در رابطه با مسائل مربوط به فضای مجازی نیز نمی‌توان رفتارهای نامناسبی همچون اتلاف وقت، استفاده غیراخلاقی، دامن‌زدن به شایعات، غفلت از خدا، خود و اطرافیان و ... را به‌آسانی و ظرف چندروز اصلاح کرد. 10. اصل اقتدار همراه با صمیمیت و مهربانی والدین باید در اجرای اصول فوق بااقتدار باشند و در مقابل خواسته‌های نابجای فرزندان از خود ضعف نشان ندهند و عقب‌نشینی نکنند. اما این اقتدار باید همراه صمیمیت و مهربانی باشد. به عبارت دیگر، درست است که والدین اصول مهم تربیتی را زیر پا نمی‌گذارند اما با چاشنی مهربانی و محبت به فرزندانشان می‌فهمانند که چون دوستشان دارند در مقابل خواسته آنها می‌ایستند. بنابراین داشتن آرامش و وقار در این زمینه بسیار ضروری است. رسول خدا(ص) می‌فرماید: «علَیکم بِالسَّکینَه و الوَقارِ؛ بر شما باد آرامش و وقار.» برای اجرا کردن این اصل و توجه‌دادن فرزندان به این نکته که ایستادگی والدین در مقابل خواسته آنها، از روی دلسوزی است، والدین باید به موارد ذیل توجه ویژه داشته باشند: اگر با استفاده نامناسب فرزندان از این ابزار روبه‌رو شدید، آنها را تحقیر نکرده، به آنان توهین نکنید. امام علی(ع) می‌فرماید: «لَاتُحَقِّرَنَّأَ حَداً مِنَ الْمُسْلِمِینَ فَإِنَّ صَغِیرَهُمْ عِنْدَاللَّهِ کبِیر49؛ نباید کسی از مسلمانان را کوچک شماری؛ زیرا کوچک آنها نزد خدا بزرگ است.» اگر شخصیت فرزندان خرد شود، احتمال لغزش‌های بعدی آنها بسیار زیاد خواهد شد. «مَنْ هَانَتْ عَلَیهِ نَفْسُهُ فَلَاتَأْمَنْ شَرَّه؛ هر که برای خود شخصیت و ارزشی قائل نشود از گزند او خاطرجمع مباش.» بنابراین، والدین به جای تحقیر شخصیت بچه‌ها، عمل ناپسند آنان را زشت بشمارند و بین عمل و شخص انجام‌دهنده آن عمل، تفاوت قائل باشند. پرهیز از تندخویی و خشم: امام علی(ع): «لِتَکن شِیمَتُک الوَقارَ،فمَن کثُرَ خُرقُهُ استُرذِلَ500؛ بایدکه خصلت تو وقار باشد؛ زیرا هر که تندی و درشتی او زیاد باشد، پس او زبون شمرده شود.» نیاز نیست برای هر بهره‌گیری نادرست از فضای مجازی، مورد ملامت و سرزنش قرار گیرند. مثلاً اگر به صورت ناخواسته با متنی نامناسب مواجه شدند نباید سرزنش شوند:«مَاکلّ ُمَفْتُونٍیعَاتَب51؛ هر فریب‌خورده‌ای را نمی‌شود سرزنش کرد«. در ملامت و سرزنش کردن فرزندان زیاده روی نکنید: «وَ الْإِفْرَا طُفِی الْمَلَامَه یشُبُّنِیرَ انَا للَّجَاجِ؛ زیاده‌روی در ملامت، آتش لجاج تو را برافروزد«. پی نوشت ها: 22. بحار الأنوار، ج 75، ص 296. 23. دعائم الاسلام، ج 2، ص 320. 24. مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 12، ص 388. 25. اصول کافی، ج 2، ص 153. 26. وسائل الشیعه، ج 21، ص 536. 27. همان، ج 27، ص 141. 28. اختلاف در این روایت به معنای تضاد عقیده نیست، بلکه مانند آیه شریفه 6 سوره مبارکه یونس «إِنَّ فی اخْتِلافِ اللَّیلِ وَ النَّهارِ وَ ما خَلَقَ اللَّهُ فِی السَّما واتِوَالْ أَرْضِ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یتَّقُون»، به معنای آمد و شد است. 29. بحارالانوار، ج 2، ص 144. 30. قال النبی(ص): «تَنَاکحُوا تَکثُرُوافَإِنِّی أُبَاهِی بِکمُا لْأُمَمَ یوْمَ الْقِیامَه وَ لَوْ بِالسِّقْطِ؛ ازدواج کنید و بر نسل خود بیفزایید. به‌درستی که من در روز قیامت بر امت مسلمان خود مباهات می‌کنم حتی اگر سقط شده باشد.» 31. نهج الفصاحه، ص 259. 32. وسائل الشیعه،ج 21،ص486. 33. بقره، 195. 34. خطر سیم‌کارت‌هایی که به صورت رایگان در اختیار دانش آموزان قرار گیرد، به‌مراتب بیش از دیگر سیم‌کارت‌ها است؛ زیرا این سیم‌کارت‌ها بی‌نام هستند و بستر مناسبی برای جرم و بزه به شمار می‌روند. 35. عنکبوت، 45. 36. مریم،59 37. غررالحکم و دررالکلم، ص 74. 38. بحار الانوار، ج 74، ص 211. 39. اصول کافی، ج 1، ص 43. 40. نهج‌البلاغه،ص 555. 41. قُل ْسیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کیفَ کان َعاقِبَه الْمُجْرِمین؛ بگو: «در روی زمین سیر کنید و ببینید عاقبت کار مجرمان به کجارسید!» 42. توبه،105 43. اسراء،36 44. اصول کافی، ج 2، ص 375. 45. نحل، 67. 46. بقره، 219 47. نساء، 43. 48. مائده، 90. 49. مجموعهورام، ج 1، ص 29. 50. تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ص 436. 51. نهج البلاغه، حکمت 15. عبد‌الله خاکپور ماهنامه فرهنگ پویا-29 انتهای متن/
94/07/07 - 05:30
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]
-
سینما و تلویزیون
پربازدیدترینها