محبوبترینها
از کجا بفهمیم قاشق چنگال اصل است | قاشق چنگال تقلبی نخرید!
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1799585279
ده اصل در جلوگیری از سقوط در فضای مجازی - بخش اول روش‌های کسب آگاهی درباره فضای مجازی
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: ده اصل در جلوگیری از سقوط در فضای مجازی - بخش اول
روش‌های کسب آگاهی درباره فضای مجازی
برای کاهش معضلات مربوط به فضای مجازی و کارکردهای رسانه‌ای آن، علاوه بر راه‌کارهای بیان شده در بُعد حاکمیتی، باید در سطح خانواده‌ها نیز برای استفاده صحیح از ابزارهای نوین ارتباطی، فرهنگ‌سازی شود.
ده اصل در جلوگیری از سقوط در فضای مجازی برای کاهش معضلات مربوط به فضای مجازی و کارکردهای رسانه‌ای آن، علاوه بر راه‌کارهای بیان شده در بُعد حاکمیتی، باید در سطح خانواده‌ها نیز برای استفاده صحیح از ابزارهای نوین ارتباطی، فرهنگ‌سازی شود. به همین منظور، داشتن راه‌کارهایی کاربردی و قابل اجرا در خانواده‌ها بسیار ضروری است. نکته مهم درمورد این راه‌کارها، به‌هم‌پیوستگی و درهم‌تنیدگی آن است. به عبارت دیگر تمام راه‌کارها به نوعی باهم در ارتباط هستند که برای منظم‌‌ساختن آن تحت ده اصل تدوین شده است. اگر خانواده‌ای به‌هم‌پیوستگی اصول را که با عنوان اصول زنجیره‌ای رسانه دینی در خانواده مطرح می‌شود، رعایت نکند و برای نمونه به یکی از اصول بی‌توجهی کند، به‌واقع نخ تسبیح را پاره کرده و حسن تدبیر را در این زمینه از دست داده است. اصول زنجیره‌ای رسانه دینی در خانواده عبارتند از: 1. اصل حاکمیت قانون اولین اصل از اصول دهگانه رسانه دینی در خانه، اصل حاکمیت قانون است. وجود قانون و رعایت آن در خانه برای فضای مجازی، بسیاری از مشکلات و آسیب‌ها را کاهش می‌دهد و راه صحیح استفاده از آن را به اعضای خانواده می‌آموزد. قانون رسانه‌ای در خانه‌ها به دو صورت مطرح است: الف) حاکمیت قانون خدا در چگونگی استفاده از رسانه، آن‌چه به عنوان سند بالادستی عمل میکند و بر تمام اصول دیگر برتری دارد، آموزه‌های دینی و برنامه‌های الهی است. بنابراین آموزه‌های دینی به عنوان برنامه الهی که از جانب خداوند متعال در قرآن و معصومین علیهم‌السلام در روایات آمده، تعیین‌کننده نهایی شیوه بهره‌گیری از رسانه‌های دیجیتال است. به عبارت دیگر، زندگی باید رنگ و بوی خدایی داشته باشد، همچنان‌که قرآن کریم می‌فرماید: «صِبْغَه اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَه وَ نَحْنُ لَهُ عابِدُونَ1؛ رنگ خدا را و چه کسی رنگش نیکوتر از رنگ خداست؟ و ما فقط پرستش کنندگان اوییم.» و اگر یاد خدا نباشد و زندگی رنگ و بوی خدایی نداشته باشد، انسان به حال خودش رها می‌شود: «وَ لاتَکونُوا کالَّذینَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْساهُمْ أَنْفُسَهُمْ؛2 و مانند کسانی مباشید که خدا را فراموش کردند، پس خدا هم آنان را دچار خودفراموشی کرد.» و اگر خدا انسان را فراموش کند، آغاز سقوط انسان است. بنابراین خانواده‌ها باید درباره مسائل دینی مربوط به رسانه‌های نوظهور، بخصوص فتاوای مراجع معظم تقلید، در مواردی همچون خرید و فروش ابزارهای نوین رسانه‌ای3، عضویت در شبکه‌های اجتماعی4، چت با نامحرم5، دیدن فیلم، سریال و پویانمایی که تصاویر نامحرم در آن پخش می‌شود، دیدن عکس نامحرم، استفاده از برخی سرویس‌های خاص6 و ... آگاهی کامل داشته باشند. ب) حاکمیت قوانین استفاده از رسانه نمی‌توان بدون قانون مشخص و مدوّن، کاری کرد که از آسیب‌های رسانه در امان بود. برای داشتن نظام مشخص استفاده از رسانه در خانواده، فرزندان باید با والدین خود قرارداد رسانه‌ای داشته باشند. این قرارداد در دو موضع قابل‌استفاده است. نخستین موضع مربوط به زمانی است که خانواده تصمیم می‌گیرد برای فرزند خود ابزارهای نوین ارتباطی تهیه کند. قبل از خرید ابزار، والدین و فرزندان، مطابق شرایط مندرج در متن قرارداد، نوع استفاده از رسانه‌های دیجیتال را مشخص می‌کنند. موضع دوم مربوط به زمانی است که فرزندان، رسانه‌های دیجیتال را در اختیار دارند و والدین شرط استمرار استفاده از ابزارهای فوق‌الذکر را امضای قرارداد پیش‌گفته می‌دانند. استفاده از رسانه باید تابع قوانین مترقی دینی باشد؛ چراکه خداوند متعال در قرآن می‌فرماید: «وَ لاتُلْقُوا بِأَیدیکمْ إِلَی التَّهْلُکه7؛ خویشتن را به دست خود به هلاکت نیفکنید» و استفاده بدون ضابطه از ابزارهای نوین ارتباطی می‌تواند انسان را به پرتگاه‌های سقوط بکشاند. برخی از مهم‌ترین محورهای قانونی که لازم است توسط کاربران(همه اعضای خانواده) مورد توجه قرار گرفته و رعایت شود عبارت است از: شرط اساسی استمرار استفاده از این ابزارها عوض نشدن سبک زندگی است: خوراک پوشاک روابط با اطرافیان اخلاق با توجه به زیان‌بار بودن اینترنت نسل سوم و چهارم تلفن همراه تا قبل از راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و پروژه‌های اقماری آن، از فعال‌سازی آن برای فرزندان خودداری کنید. فرزندان، تنها در کنار والدین می‌توانند فیلم، موسیقی، نرم افزار و ... دانلود کنند. بازی‌هایی با محتوای قتل، مسائل غیراخلاقی، هیجان کاذب، جادوگری، سرقت، مسائل غیرتوحیدی و ... استفاده نشود. با توجه به تحقیقات کارشناسی و مشورت با اساتید، روانشناسان، مشاوران خانواده و ... حداکثر سرعت اینترنت منازل برای امور علمی و تحقیقاتی و سایر نیازهای واقعی و نه کاذب 128kb/sمعیّن گردید. فرزندان فقط در روز از این ابزارها استفاده کنند و از استفاده شبانه پرهیز شود. به علت برهم زدن تمرکز در محیط‌های پرورشی و آموزشی، بهتر است از این ابزارها در محیط‌های یاد شده استفاده نشود. بازی‌های آنلاین بسیار خطرآفرین و غیرقابل‌کنترل هستند. از این رو، بازی‌ها را با نظارت والدین به صورت آفلاین بازی کنند و از اتصال اینترنت به دستگاه بازی خودداری شود. زمان استفاده از این ابزار باید محدود و مشخص باشد. فرزندان وقت خود را هدر ندهند و به استفاده از این ابزار اعتیاد پیدا نکنند. برنامه‌ها را با نظارت والدین نصب و استفاده کنند و از نرم‌افزارهای مخرّب و نامناسب استفاده نکنند؛ مانند نرم‌افزارهایی که می‌توان با آن کانال‌های ماهواره را دریافت کرد. به علت اشراف و مدیریت غرب بر فضای مجازی و خطر درز اطلاعات، اطلاعات شخصی و خصوصی خود را حتی در این ابزارها ذخیره نکنند. برای این کار باید از یک هارد اکسترنال مستقل از رایانه استفاده کرد. همچنین بنابر دلایل یاد شده، استفاده از حافظه‌های ابری فعلاً صحیح نیست. از شبکه‌های اجتماعی ایرانی سالم مانند افسران استفاده کنند. استفاده از پالایه‌شکن ممنوع است. از موسیقی‌های مجاز و متناسب با فرهنگ اسلامی ایرانی استفاده شود. فرزندان با این ابزار خلوت نکنند؛ بنابراین دستگاه باید در حضور والدین استفاده شود. استفاده از تبلت و ... هنگام مهمانی‌رفتن و آمدن میهمان ممنوع است. استفاده از رمز عبور برای تلفن، تبلت، رایانه و ... در خارج از خانه، عاقلانه است اما در خانه هیچ توجیهی برای این کار وجود ندارد. در صورت صلاحدید والدین برای داشتن رمز عبور، آن رمز در اختیار والدین قرار گیرد. داشتن پَروَنجا (فایل) و پوشه مخفی در دستگاه‌های ارتباطی ممنوع است. استفاده از این ابزارها و روش‌های نوین ارتباطی نباید موجب افت تحصیلی شود. در این صورت محدودیت‌های بیش‌تری اعمال شود و در صورت مؤثرنبودن محدودیت‌ها، این ابزار در اختیار فرزندان قرار نگیرد. مالکیت ابزارها با والدین باشد و نه فرزندان. مثلاً مالکیت تلفن همراه و یا تبلت از آن والدین است و آن‌ها به فرزندان خود اجازه استفاده از آن را می‌دهند؛ همان‌گونه که مالکیت آسمان‌ها و زمین از آن خداست و او اجازه تصرف را به ما داده است. اگر مالکیت با والدین باشد، مدیریت بر استفاده از آن بسیار آسان‌‌تر از زمانی خواهد بود که مالکیت با فرزندان باشد. 2. اصل مسؤولیت‌پذیری مسؤولیت‌پذیری والدین برای داشتن رسانه سالم در خانواده، حاکمیت باید شرایط مطلوبی را برای خانواده‌ها مهیا سازد که موارد مربوط به آن ذکر گردید. آن‌چه مسلم است در حال حاضر کشورمان با شرایط مطلوب رسانه‌ای بخصوص رسانه‌های دیجیتال فاصله فراوانی دارد. اما تعلل برخی مسؤولان در سالم‌سازی فضای رسانه‌های دیجیتال کشور موجب نمی‌شود والدین درباره مساله مهمی چون رسانه‌های دیجیتال از خود سلب مسؤولیت کنند. بنابر آیه شریفه «یأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ قُواْ أَنفُسَکمُ وَ أَهْلِیکم نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالحِجَارَه؛8 ای کسانی که ایمان آورده‌اید! خود و خانواده‌تان را از آتشی که هیزم آن مردم و سنگ‌ها هستند نگه دارید» پدر خانواده مسؤول سالم‌سازی فضای معنوی و مادی خانواده است و رسانه‌های دیجیتال از این مقوله مستثنا نیستند. سراسر نامه 31 نهج البلاغه که خطاب آن به امام حسن علیه‌السلام است، بیان‌گر حسّ مسؤولیت‌پذیری امام علی علیه‌السلام در برابر فرزند برومندشان است. به همین علت، والدین به‌ویژه پدر خانواده باید توجه خاصی را به رسانه‌های دیجیتال مبذول دارند. مسؤولیت پذیری فرزندان از سوی دیگر فرزندان نیز باید مسؤولیت‌پذیرتربیت شوند تا بتوانند مسؤولیت‌های خطیر آینده را به عهده بگیرند. والدین باید با به‌کارگیری روش‌های مناسب تربیتی، فرزندانی مسؤولیت‌پذیر بار بیاورند. اگر فرزندان، مسؤولیت‌های کوچک را در کودکی به عهده بگیرند، می‌توانند در دوران نوجوانی و جوانی در قبال خود، خانواده، جامعه و خداوند متعال مسؤولیت‌پذیر باشند. پیامبر بزرگوار اسلام(ص) می‌فرماید: «الْوَلَدُ سَیدٌ سَبْعَ سِنِینَ وَ عَبْدٌ سَبْعَ سِنِینَ وَ وَزِیرٌ سَبْعَ سِنِین َفَإِنْ رَضِیتَ خَلَائِقَ هُلِ إِحْدَی وَ عِشْرِینَ وَ إِلَّا فَاضْرِبْ عَلَی جَنْبِهِ فَقَدْ أَعْذَرْتَ إِلَی اللَّهِ تَعَالَی9؛ فرزند تا هفت سال حاکم است (یعنی آزاد) و تا هفت سال بنده است (باید کاملاً تحت تربیت و تابع والدین خود باشد و مسؤولیت‌هایی را از جانب آن‌ها بپذیرد)، و هفت‌ساله سوم وزیر است (باید مورد مشورت قرار گیرد) اگر در 21 سالگی اخلاقش رضایت‌بخش شد، که بهتر، وگرنه به او بزن که در نزد خدا معذوری.». اگر فرزند مسؤولیت‌های هرچند کوچک را در هفت‌ساله دوم پذیرفت، می‌تواند در هفت‌سال سوم در مقام مشورت قرار بگیرد که مسؤولیت بزرگ‌تری است؛ و الا فرزندان تبدیل به افرادی می‌شوند که نمی‌توانندمسؤولیت‌های ریز و درشت فردی و اجتماعی را بپذیرند و یا به خوبی از عهده آن برآیند. 3. اصل آموزش و آگاه‌سازی از دیگر اصول مهم مربوط به مدیریت رسانه در خانواده‌ها، آموزش و آگاه‌سازی است. آموزش و آگاه‌سازی اصل بسیار مهمی در زندگی به‌شمار می‌آید، تا جایی‌که در قرآن از آن به راه نجات خانواده از آتش تعبیر شده است. امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «لمّا نَزَل تْهذه الآیه: [یا أیها الّذینَ آمَنوا قُوا أنفسَکم و أهلیکم نارا] قالَ النّاسُ: یا رسول اللّه! کیفَ نَقِی أنفسَنا وَ أهلِینا؟ قالَ: اعمَلُوا الخیرَ و ذَکروا بهِ أهْلِیکم فأدِّبُوهُ معلی طاعه اللّه؛ چون آیه (ای کسانی که ایمان آورده‌اید! خود و خانواده خود را از آتش نگه دارید) نازل شد، مردم گفتند: یا رسول‌الله! چگونه خود و خانواده‌مان را حفظ کنیم؟ فرمود: عمل خیر انجام دهید و آن را به خانواده خود نیز یادآوری کنید و برپایه فرمان‌برداری از خدا پرورش‌شان دهید.» آگاهی‌های مورد نیاز والدین والدین باید نسبت به کارکردها، آسیب‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای فضای مجازی اطلاعات لازم را جمع‌آوری و مطالب مفید آن را به فرزندان، دوستان، اقوام و نزدیکان خود منتقل کنند. الف) آشنایی با آداب، رسوم و فرهنگ اصیل اسلامی- ایرانی؛ ب) آشنایی با روش‌های تربیتی صحیح در اسلام؛ ج) آگاهی‌های رسانه‌ای؛ والدین باید در مورد رسانه‌های دیجیتال، آگاهی‌های لازم را داشته باشند که در ذیل به آن اشاره می‌شود: چیستی رسانه‌های دیجیتال (پَروَنجا شبکه عنکبوتی به پیوست است) کارکردهای رسانه‌های دیجیتال (پَروَنجا متنی به پیوست است) مالکان و گردانندگان رسانه‌های دیجیتال (مطالعه مطالب سایت www.nsainfo.ir) بایدها و نبایدهای رسانه‌های دیجیتال (به معنای آشنایی با آسیب‌های رسانه و پالایش محتوای آن و حذف موارد نادرست از مصرف رسانه‌ای خانواده که در اصل مدیریت بیان می‌شود) شبهات مربوط به رسانه و فضای مجازی (به علت اهمیت بسیار زیاد شبهات رسانه، این شبهات به همراه پاسخ‌های آن‌ها در فصل جداگانه‌ای خواهد آمد) شناخت فرهنگ‌های معارض با فرهنگ اسلامی-ایرانی و اهداف آن: بهتر است والدین آشنایی اجمالی با فرهنگ‌های معارض داشته باشند تا بتوانند خط سیر آن را در فیلم، پویانمایی، بازی، شبکه‌های اجتماعی، موتورهای جستجو و ... پیدا کرده و کاملاً آگاهانه با آن مواجه شوند10. شناخت متخصصان دلسوز و آگاه رسانه‌های نوظهور: والدین نمی‌توانند تمام ابعاد رسانه‌ای را شناسایی کرده، به صورت مطلوب با آن مواجه شوند. از این رو باید با متخصصان این فن مشورت کنند. امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: «مَنِ استَبَدَّ برأیهِ هَلَک، و مَن شاوَرَ الرِّجالَ شارَکها فی عقول‌ها11؛ هر که خودرأیی کند نابود شود و هر که با متخصص مشورت کند، در خردهای‌شان شریک گردد.» اما نکته مهم، شناخت متخصص دلسوز رسانه‌ای است که فهم خوبی از رسانه‌های نوین دارد. مطالعه دیدگاه‌های مقام معظم رهبری12، شهید آوینی13، پروفسور حمید مولانا، پروفسور هربرت شیلر14 و جمعی از اندیشمندان این حوزه می‌تواند والدین را در فرهنگ‌سازی رسانه‌ای یاری رساند. جالب است که حتی مطالعه آثار جوزف نای15 به‌عنوان فردی که در اتاق جنگ نرم آمریکا حضور مؤثری دارد و دیدگاه‌های گوناگونی درباره جنگ نرم علیه کشورمان بیان میکند نیز می‌تواند روشن و تأیید کننده آرای اندیشمندان دلسوز رسانه‌های نوظهور باشد. روش‌های کسب آگاهی درباره فضای مجازی یکی از راه‌کارهای کسب اطلاعات، تجربه‌های شخصی است. به عبارت دیگر، والدین خودشان این فضا را تجربه کنند و با فرصت‌ها و تهدیدهای آن آشنا شوند و آن‌گاه دیگران را نیز آگاه سازند. با توجه به وقت اندک خانواده‌ها و خطرهای فراوان موجود در این فضا حتی برای والدین، توصیه می‌شود از تجربه‌های اساتید و کارشناسان این فضا استفاده شود و اطلاعات مورد نیاز را با مشورت ایشان به دست آورند. امام علی علیه‌السلام در حدیثی زیبا می‌فرماید: «أَی بُنَی إِنِّی وَ إِنْ لَمْ‌أَکنْ عُمِّرْتُ عُمُرَ مَنْ کانَ قَبْلِی فَقَدْنَظَرْتُ فِی أَعْمَالِهِمْ وَ فَکرْتُ فِی أَخْبَارِهِمْ وَ سِرْتُ فِی آثَارِهِمْ حَتَّی عُدْتُک أَحَدِهِمْ بَلْ کأَنِّی بِمَا انْتَهَی إِلَی مِنْ أُمُورِهِمْ قَدْعُمِّرْتُ مَعَ أَوَّلِهِمْ إِلَی آخِرِهِم16؛ ای نونهالم! هرچند من (ایام) عمر آنان را که پیش از من بوده‌اند درنیافتم ولی در کردارشان نگریستم و در گزارش اخبارشان اندیشیدم و در آثارشان گشتم تا همچون یکی از آنان شدم و حتّی به مدد آن‌چه از کارهای ایشان به من رسیده، چنان شدم که گویی عمری از آغاز تا پایان با آنان به سر برده‌ام.». بنابر این والدین می‌توانند با مطالعه آثار در خور توجه و قابل اعتماد، اطلاعات مطلوبی را در این زمینه به دست آورند. در چه زمانی باید آگاهی های رسانه‌ای را کسب کرد؟ آموزش و آگاه‌سازی باید در زمانی صورت گیرد که فرزند به مسائل نامناسب مبتلا نشده و آلودگی‌های فضای مجازی روح و جسم او را تسخیر نکرده باشد؛ بخصوص پیش از این‌که به وسیله افکار باطل مانند مطالب غیراخلاقی و شبهات فراوان اعتقادی که از طریق رسانه‌ها فرستاده می‌شود، ذهن او دچار تشویش شده و احساسات و رفتارش به کنترل فضای مجازی درآید. امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «بادِروا أحداثَکم بِالحَدیثِ قَبلَ أنتَ سبِقَکم إلَیهِ مُالمُرْجِئه17؛ نوجوانان خود را، پیش از آن‌که افکار مخالفان به سراغ‌شان روند، حدیث بیاموزید.» اهمیت آگاه‌سازی فرزندان و پاسخ به شبهاتشان چنان است که امام علی علیه‌السلام در وصیت خویش به فرزند برومندشان امام حسن علیه‌السلام آن را مقدّم بر آموزش قرآن، تفسیر، شریعت و احکام اسلامی می‌داند. ایشان در ابتدای وصیتشان می‌فرماید: «وَ أَنْ أَبْتَدِئَکَ بِتَعْلِیمِ کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ تَأْوِیلِهِ وَ شَرَائِعِ الْإِسْلَامِ وَ أَحْکَامِهِ وَ حَلَالِهِ وَ حَرَامِهِ لَا أُجَاوِزُ ذَلِکَ بِکَ إِلَى غَیْرِهِ ثُمَّ أَشْفَقْتُ أَنْ یَلْتَبِسَ عَلَیْکَ مَا اخْتَلَفَ النَّاسُ فِیهِ مِنْ أَهْوَائِهِمْ وَ آرَائِهِمْ مِثْلَ الَّذِی الْتَبَسَ عَلَیْهِمْ فَکَانَ إِحْکَامُ ذَلِکَ عَلَى مَا کَرِهْتُ مِنْ تَنْبِیهِکَ لَهُ أَحَبَّ إِلَیَّ مِنْ إِسْلَامِکَ إِلَى أَمْرٍ لَا آمَنُ عَلَیْکَ بِهِ الْهَلَکَه وَ رَجَوْتُ أَنْ یُوَفِّقَکَ اللَّهُ فِیهِ لِرُشْدِکَ وَ أَنْ یَهْدِیَکَ لِقَصْدِکَ18؛ و خواستم از تعلیم کتاب خدا و تأویل آیات قرآن و مقررات و احکام اسلام و حلال و حرام دین آغاز کنم و به سخن دیگر نپردازم، ولی از این نکته نگرانم که اشتباهاتی که هوا و هوس‌ها به بار آورده و موجب اختلاف میان مردم گشته، تو را نیز دامن‌گیر شود، از این رو با این‌که از تذکر این شبهه‌ها دل‌خوش نیستم (که ذهن صاف و بی‌آلایش ترا تیره و کدر کند) اما محکم‌کردن پایه (و روشن‌کردن موارد شبهه) بهتر از آن است که تو را به دست چیزی سپارم که از هلاکت در آن بر تو ایمن نیستم (تو را در ورطه بی‌خبری و بی‌اطلاعی رها کنم، با این‌که ممکن است هنگام برخورد با افکار و آرای گوناگون حق را نیابی و به گمراهی افتی) امیدوارم خدایت در این لغزش‌گاه‌ها توفیق هدایت عطا کند، و به راه راست هدایت فرماید» آگاهی‌هایی که لازم است والدین درباره فضای مجازی به دست آورند و به ترویج آن از طریق گفتگو در جلسات خانوادگی، میهمانی و حتی نوشتن کتاب، مقاله، نامه به مسؤولان و یا سخنرانی اقدام کنند، در سه محور خلاصه می‌شود: 4. اصل الگوسازی الگوسازی از مهم‌ترین اصول کاربردی برای داشتن رسانه سالم در خانواده است. اصل الگوسازی در تمام مباحث تربیتی کاربرد دارد و استفاده از الگوها از بهترین راه‌کارهای اصلاح رفتار نادرست به سوی رفتارهای هنجار و مطلوب دینی است. آن‌چه باید خانواده‌ها در این باره بدان توجه کنند، عبارت است از: بهترین منبع برای آشنایی با الگوهای آسمانی و انسان‌ساز، آموزه‌های سراسر نور قرآن کریم است که با بیان و توصیف زندگانی انبیا و اولیای الهی و دعوت انسان به تبعیت از آن‌ها، در اوج صلابت آدمی را تربیت و از خطرها حفظ میکند. زندگی پیامبر گرامی اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) سرشار از مواردی است که نشان می‌دهد آن‌ها چقدر به‌وقت و گذران عمر اهمیت می‌دهند و از لحظه لحظه زندگی‌شان چگونه استفاده می‌کنند. 19 و یا این‌که در سیره عملی ایشان هرگز هدف (مثلاً تبلیغ دین)، وسیله (برای نمونه، استفاده از شبکه‌های اجتماعی صهیونیستی) را توجیه نمی‌کند. والدین با تهیه کتاب، نرم‌افزار، سخنرانی، مقاله و ... در این باره، زمینه الگوبرداری از بهترین الگوهای آسمانی را برای فرزندان خود فراهم کرده‌اند؛ همان‌طور که قرآن کریم زندگی پیامبر (صلی‌الله علیه و آله و سلم) را بهترین الگو معرفی میکند: «لَقَدْ کانَ لَکمْ فی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَه حَسَنَه لِمَنْ کانَ یرْجُوا اللَّهَ وَ الْیوْمَ الْآخِرَ وَ ذَکرَ اللَّهَ کثیراً20 ؛ به‌یقین، برای شما در [روش و رفتار] پیامبر خدا الگوی نیکویی است برای کسی که همواره به خدا و روز قیامت امید دارد؛ و خدا را بسیار یاد میکند.» والدین با رعایت موارد مندرج در این نوشتار، اصلاح مصرف رسانه‌ای و بهره‌مندی از فضای مجازی را از خودشان شروع کنند و در مرحله بعد از فرزندانشان بخواهند که از رسانه به صورت قانون‌مند استفاده کنند. بنابراین برای نمونه پیشنهاد می‌شود پدر خانواده تلفن همراه خود را شب‌هنگام و زمانی که در کنار خانواده است به کناری نهد و از اعضای خانواده بخواهد که آن‌ها نیز چنین کنند. وقتی والدین در محیط خانه بر تلفن همراه و یا رایانه خود رمز عبور نگذاشته باشند، می‌توانند از فرزندان نیز چنین عملی را انتظار داشته باشند. در‌واقع رفتار پدر و مادر باید به صورت الگوی صحیح در ذهن فرزندان، ترسیم و شیوه درست استفاده از فضای مجازی به شکل عملی به آنان آموزش داده شود. بیان زندگی‌نامه دانشمندان مسلمان و افتخارآفرینان این مرز و بوم می‌تواند در جهت‌دهی فرزندان در استفاده بهینه از وقت بسیار تأثیرگذار باشد. ارائه زندگی‌نامه افرادی چون ابوریحان بیرونی، جابر بن حیان، پروفسور حسابی، شیخ صدوق، شیخ مفید و ... در قالب‌های گوناگون، مفید است. شهدا به عنوان کسانی که با رنگ سرخ خونشان سند سعادت دنیوی و اخروی خود را امضا کردند، از بهترین الگوهای تربیتی برای نسل جدید به شمار می‌روند. در بین شهدا بسیارند کسانی که در عرصه علم و عمل موفقیت‌های زیادی را کسب کرده‌اند. شهید چمران، شهید آوینی، شهید احمدی روشن، شهید تهرانی مقدم و ... از گل‌های سرسبد گلستان علم و عمل شهدا محسوب می‌شوند. والدین باید بتوانند این الگوهای آسمانی را به فرزندان خویش معرفی کنند. 5. اصل مدیریت مدیریت در زندگی نقش مهمی دارد، همان‌طور که حضرت علی علیه‌السلام آن را جزء اصول مهم زندگی می‌داند: «قِوامُ العَیشِ حُسنُ التَّقدیرِ، و مِلاکهُ حُسنُ التَّدبیر21؛ رکنِ زندگی، برنامه‌ریزی درست و پایه آن مدیریت صحیح است.» این اصل در رسانه نیز کاربرد دارد. برای داشتن رسانه مطلوب خانواده، بعد از کسب آگاهی‌های لازم در مورد رسانه، باید دانسته‌های خود را اجرا و استفاده از فضای مجازی را در خانه‌ها مدیریت کرد. به بیان دیگر، والدین پس از کسب آگاهی‌های لازم درباره فضای مجازی و اجرایی‌کردن آن در زندگی شخصی و خانوادگی(مدیریت رسانه)، ضمن سالم‌سازی فضای مجازی برای خانواده، زمینه‌های ترقی و تعالی را در خانواده به وجود می‌آورند. پی‌نوشت‌ها 1. بقره،138. 2. حشر،19. 3. برای نمونه، خریدن ماهواره و نگهداری آن چه حکمی دارد. 4. به فتوای مقام معظم رهبری، عضویت در شبکه‌های اجتماعی غیر بومی که موجب تقویت دشمنان اسلام شود، حرام است. 5. به فتوای مقام معظم رهبری چت با نامحرم حرام است. 6. استفاده از نرم افزارهایی که صدای مرد و زن را عوض میکند. 7. بقره،195. 8. تحریم، 6. 9. بحارالانوار، ج 101، ص 95. 10. برای آشنایی اجمالی با برخی از فرهنگ‌های معارض ر-ک: جریان‌سازی ضد فرهنگ‌ها به قلم عبدالحسین خسروپناه. 11. نهج البلاغه، ص 500. 12. مرا جعه به تارنمای www.leader.ir و جستجوی واژه‌های فرهنگ، رسانه، استعمار فرا نو، اینترنت، ماهواره و ... . 13. مطالعه جلد اول کتاب آیینه جادو. 14. مطالعه کتاب ایشان با عنوان ارتباطات و سلطه فرهنگی. 15. کتاب آینده قدرت از آثار نامبرده. 16. نهج البلاغه، ص 393. 17. وسائل الشیعه، ج 17، ص 331. 18. نهج البلاغه، ص 394. 19. یکی از آفت‌های بسیار مخرب فضای مجازی، صرف‌نظر از محتواهای نامطلوب آن، اتلاف وقت و از دست دادن فرصت‌ها است. 20. احزاب،21. 21. غررالحکم و دررالکلم، ص 503. عبد‌الله خاکپور ماهنامه فرهنگ پویا-29 ادامه دارد...
94/07/07 - 05:30
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]
-
سینما و تلویزیون
پربازدیدترینها