تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1817325232
اخلاق در بازار(1)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
اخلاق در بازار(1) نويسنده:محبوبه عظيم زاده آراني امام علي (ع) با بازاريان سفارش کرده است: «يا معشرالتجار، قدموا الاستخاره، وتبرکوا بالسهوله، واقتربوا من المبتاعين، وتزينوا بالحلم، وتناهوا عن اليمين وجانبوا الکذب، وخافوا عن الظلم، وانصفوا المظلومين، ولاتقربوا الربا، واوفوا الکيل والميزان، ولاتبخسوا الناس اشياء هم، ولا تعثوا في الارض مفسدين؛ اي جماعت تاجران! پيش از شروع کسب وکار از خداوند طلب خير کنيد وبا آسان گيري درمعامله ازخداوند برکت جوييد، به خريداران نزديک شويد، به زيور بردباري آراسته شويد، از قسم خوردن بپرهيزيد، از دروغ گفتن دوري کنيد، از ستم کردن واجحاف بترسيد، با مظلمان به انصاف وعدالت رفتار کنيد وپيرامون ربا نگرديد، وپيمانه و ترازو را کامل کنيد وچيزي از حق مردم فرو نگذاريد ودرزمين به فساد نکوشيد».(1) دريچه بازار به معناي خريد وفروش کالا وميدان داد وستد سوداگران است که به عربي «سوق» گويند. بازار در فرهنگ ومتون اسلامي جايگاه ويژه اي دارد وهميشه مورد توجه بزرگان اسلام بوده و آنان صلاح وفساد آن را جداي از صلاح و فساد جامعه نمي دانسته اند. چون بازار اجناس مورد نياز مردم را تهيه مي کند ويکي از بزرگ ترين کارهاي خدماتي را انجام مي دهد، ارزش وقداست خاصي دارد و اگر آلوده به برخي مسائل نمي شد، بدون شک يک عبادت بزرگ به حساب مي آمد؛ زيرا قضاي حاجت مردم وبرطرف ساختن مشکلات جامعه، از بزرگ ترين عبادات است. اگر از ديد کسب وکار وطلب روزي، به بازار بنگريم، قداست آن بيشتر روشن مي گردد؛ زيرا بيکاري و سربار جامعه بودن، ننگ و فساد آور، واشتغال وسربار مردم نبودن، خود يک فضيلت محسوب است .چنان که طبق احاديث، عبادت ده جزء است که يک جزء آن، طلب روزي حلال، دنبال کسب و کار و حلال رفتن وتهيه نان حلال، براي خانواده است. بنابراين مي توان عنوان «بهترين عبادت» را به کسب و کار داد.(2) اهميت کسب وکار يکي از پايه هاي مهم اقتصاد اسلامي، کار است واسلام براي کارهاي توليدي، به ويژه کشاورزي ودامداري و کارهاي توزيعي وکسب وتجارت، اهميت بسيارقائل است ومردم را از بيکاري وتنبلي به شدت نهي کرده است. از نظراسلام بدترين فرد کسي است که با وجود توانايي برکار، بيکار و سربار جامعه باشد. دراحاديث آمده است: «شر الناس من حمل کله علي الناس؛ بدترين مردم کسي است که سربار ديگران باشد». الف) قرآن درقرآن کريم، آيات بسياري به ما مي آموزند که خداوند، جهان را براي انسان مسخر ساخته وبه او نعمت سلامتي وتوانايي کار و عقل و بينش و ...عنايت کرده است تا از آنها استفاده کند وبه کار وکوشش بپردازد. آيات متعددي درباره کسب و کار وجود دارد که از آن جمله است: (الذي جعل لکم الارض مهداً و سلک لکم فيها سبلاً)؛(3) «خداوند زمين را آسايشگاه شما قرار داد وبراي شما (جهت روابط و رفع حوائج ) در آن، راه هايي قرار داده است». (فاذا قضيت الصلاه فانتشروا في الارض وابتغوا من فضل الله واذکروا الله کثيراً لعلکم تفلحون)؛ (4) «آن گاه که نماز جمعه پايان يافت، باز در پي کسب وکار خود، در زمين منتشرشويد واز فضل وکرم خدا روزي طلبيد وزياد به ياد خدا باشيد؛ شايد رستگار وسعادتمند گرديد». ب) روايات 1. کار، مانند جهاد است امام صادق(ع) فرمود: «الکاد علي عياله کالمجاهد في سبيل الله؛(5) تلاش کننده براي اداره خانواده و زندگي، مانند مجاهد در راه خداست.» 2. استحباب طلب روزي درصبحگاه امام موسي بن جعفر(ع) به يکي از اصحاب خود فرمود: «اعذ الي عزک، اغني السوق؛ (6) صبحگاهان به سوي عزت(کسب) خود حرکت کن، که مقصودم، رفتن به بازار است».(7) 3. تلاش کسب مال حلال، عبادت است پيامبر اکرم(ص) «العباده سبعون جزء افضلها طلب الحلال؛ (8) عبادت هفتاد جزء است، که برترين آنها به دست آوردن مال حلال است». 4. کسب حلال، شرمندگي ندارد امام صادق (ع) فرمود: «من لم يستحي من طلب المعاش خفت مؤنته و رخي باله و نعم عياله؛(9) هر که درکسب روزي شرم نکند، بار زندگي بر او سبک، و خاطر او آسوده، ورفاه نصيب خانواده اش مي گردد.» 5. استجابت دعا امام صادق(ع) فرمود: « من سره ان تستجاب دعوته فليطيب مکسبه؛ (10) هر که بخواهد دعايش مورد اجابت قرار گيرد، بايد کسب خود را پاک و طاهر گرداند». تجارت قرآن کريم درباره تجارت مي فرمايد: (يا ايها الذين امنوا لا تاکلوا اموالکم بينکم بالباطل الا ان تکون تجاره عن تراض منکم) ؛(11) «اي کساني که ايمان آورده ايد! اموال يکديگر را به ناحق مخوريد، مگر آنکه تجارتي باشدکه هر دو طرف بدان رضايت داده باشيد». امام علي (ع) درباره اهميت تجارت مي فرمايد: « تعرضوا للتجارات، فان لکم فيها غني عما في ايدي الناس، وان الله عز وجل يحب المحترف الامين؛ (12) به کارهاي تجاري بپردازيد که آن، شما را از مال ديگران بي نياز مي کند، وخداوند عز و جل پيشه ور درستکار را دوست دارد». همين طور امام صادق (ع) درمورد ترک کردن تجارت مي فرمايد: «ترک التجاره ينقص العقل؛ (13) رها کردن تجارت، خرد را مي کاهد». معاذ بن کثير- جامه فروش- به امام صادق(ع) عرض کرد: من براي خود ثروتي دارم و تصميم دارم بازار را رها کنم. آن حضرت فرمود: «اذا يسقط رايک و لا يستعان بک علي شيء ؛ (14) دراين صورت، نظرت از اعتبار مي افتد و درهيچ چيز از تو کمک گرفته نمي شود». از پيامبر اسلام (ص) نقل است که فرمود: « برکت ده بخش است که نه جزء آن در تجارت و يک دهم آن در دامداري است».(15) تجارت درلغت تجارت درمعناي لغوي به معناي سوداگري و بازرگاني است. تجارت در اصطلاح فقهي، مبادله مال است به مال. تجارت به لحاظ حکم فقهي، بر پنج قسم است: 1. واجب: که براي مخارج عيال واولاد باشد. البته مطلق تجارت، واجب کفايي است، به اعتبار آنکه نظام جامعه احتياج بدان دارد. 2. مستحب: اگر به منظور توسعه درامور زندگي باشد. 3. مباح: اگر براي زيادتي درمال باشد. 4. مکروه: اگر کسب به امور مکروه و ناخوشايند باشد. درمورد کسب هاي مکروه روايت شده که اسحاق بن عمار مي گويد: به حضرت صادق (ع) عرض کردم: پسري دارم که در صددم او را به کسبي بگمارم، از نظر شما چه نوع کسبي بهتر است؟ فرمود: «از پنج کار او را به دور بدار و به هر کاري خواهي، وي را بگمار: او را به صراف مسپار که صراف از ربا سالم نمي ماند، و شاگرد کفن فروشش مکن که کفن فروش دوست دارد وبا بيفتد ومردم بميرند، واو را به دکاني که مواد غذايي در آن به فروش مي رسد، منه که چنين کسي از احتکار سالم نماند، ودر اختيار قصابش منه که قصاب رحم از دلش بيرون مي رود، ودر اختيار برده فروشش مده که پيامبر اکرم(ص) فرمود: بدترين مردم کساني اند که مردم را مي فروشند. 5. حرام: اگر کسب به امور نامشروع باشد، تجارت حرام است؛ مانند: شراب فروشي ومشاغلي که شرعاً وعرفاً ناخوش ونامشروع است. مستحبات کسب وتجارت 1. مستحب است کسي بين طلوع فجر و طلوع شمس به تجارت نپردازد؛ زيرا پيامبر اکرم(ص) تجارت دراين هنگام را نهي فرموده است.(16) البته از طرفي خوابيدن دراين زمان نيز کراهت دارد. پس بهترين فرصت براي مطالعه، کسب فضايل ومعارف اخلاقي و رشد و نورانيت عقل، همين وقت است. 2. امام صادق (ع) فرمود: « من ذکر الله عز و جل في الاسواق غفرالله له بعدد اهلها؛(17) کسي که در بازار ذکر خدا گويد، خداوند به عدد اهل بازار، او را مشمول غفران و بخشش خود قرار مي دهد». 3. گاهي مشتري درحال گفتگو با فروشنده درباره جنس است که مشتري ديگري از راه مي رسد وهمان جنسي را مي خواهد که در دست مشتري اول است. دراينجا نبايد به مشتري دوم توجه کرد؛ زيرا از پيامبر (ص) نقل شده است که: «صاحب السلعه احق بالسوم؛ (18) کسي که جنس را در دست دارد، سزاوارتر است درمورد جنس خود تصميم بگيرد». 4. مستحب است معاملله اي که انجام مي گيرد، سود آور وداراي منافع باشد. 5. مستحب است صاحب جنس، اجناس خود را براي ايجاد رغبت وجلب نظر مشتريان تزئين نکند. شهيد ثاني در آداب تجارت مي فرمايند: اگر قصد فروشنده از اين عمل فريب و ترغيب جاهل نباشد، مثلاًً از نظر عرف، اجناس مزين مطلوب باشد، در اين صورت تزئين جنس اشکالي وايرادي ندارد.(19) 6. اگر کسب وکار و زندگي کسي شيرين است، مستحب است که ديگران پنهان کند؛ زيرا از روحيات باطني مردم خبر نداريم، اگر کسي ضرري نرساند، سودي نخواهد رساند(20) 7. مستحب است معاملات نسيه اي، دردفتري ثبت گردد.(21) پي نوشت ها : 1-بحار الانوار، ج54، ص100. 2-بازار سالم، نقش بازار درجامعه اسلامي، عباس رحيمي، ص 11، نصر، قم، 1380ش. 3-مؤمن/61. 4-جمعه/10. 5-الفروع من الکافي، ج5، ص88. 6-وسائل الشيعه، ج12، ص4. 7-اخلاق دربازار، حسن صنعتکار، ص37-39، بوستان کتاب، قم، 1386ش. 8-وسائل الشيعه، ج12، ص11. 9-بحار الانوار، ج103، ص7. 10-وسائل الشيعه، ج4، باب دعا. 11-نساء/ 29. 12-وسائل الشيعه، ج12، ص4. 13-الفروع من الکافي، ج5، ص148، ح1. 14-همان، ح 10. 15-بحار الانوار، ج 103، ص4. 16-وسائل الشيعه، ج12، ص295. 17-همان، ص303. 18-همان، ص295. 19-شرح لمعه، قسمت آداب تجارت. 20-وسائل الشيعه، ج12، ص336. 21-اخلاق د ربازار، ص63-73. منبع:نشريه فرهنگ کوثر، شماره83. ادامه دارد .... ae
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 742]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها