محبوبترینها
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798502219
اگر هدایت و گمراهی دست خداست، پس تکلیف اختیار چه می شود؟/ اول و آخر روز بگو خدا/ روز یازدهم میهمانی
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:
اگر هدایت و گمراهی دست خداست، پس تکلیف اختیار چه می شود؟/ اول و آخر روز بگو خدا/ روز یازدهم میهمانی فرهنگ > دین و اندیشه - سپاس خداى را که پرده اش دریده نگردد، و در رحمتش بسته نشود، و پرسنده اش ردّ نگردد، و آرزومندش نومید نشود ...
.jpg)
شرحی کوتاه بر دعاى روز یازدهم ماه مبارک رمضان اللهمّ حَبّبْ الیّ فیهِ الإحْسانَ وکَرّهْ الیّ فیهِ الفُسوقَ والعِصْیانَ وحَرّمْ علیّ فیهِ السّخَطَ والنّیرانَ بِعَوْنِکَ یا غیاثَ المُسْتغیثین. به نظر مي رسد كه سالك درمقام طلب به مراحل بالايي رسيده است و خواهان تغيير اساسي در وجود خويش است. او از حق متعال مي خواهد فكر و قلب او را تغيير دهد و نگرشش را نسبت به عالم تغيير اصلاح كند زيرا تا تغيير عميق و وجودي در انسان ايجاد نشود احسان براي او محبوب و معاصي برايش مترود نخواهد شد.
چرا در صبح و عصر بايد دعا كرد و خدا را صدا زد؟ / درس های ماه رمضان آیت الله آقا مجتبی تهرانی ساعات خاص روز براي دعا كردن در آیه پانزدهم سوره مباركه رعد آمده است: «وَ لِلَّهِ يَسْجُدُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ كَرْهاً وَ ظِلالُهُمْ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ». یعنی هر آنچه در آسمان و زمین است خواه ناخواه و سایه های آنها، بامدادان و شامگاهان برای خداوند، سجده می کنند.
در ذیل اين آیه شریفه روایتی از امام ششم(ع) آمده كه حضرت فرموند: «هُوَ الدُّعَاءُ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِهَا وَ هِيَ سَاعَةُ إِجَابَةٍ». یعنی منظور آيه، دعا كردن در اين زمان ها است و اين ساعت ـ قبل از طلوع و غروب آفتاب- زمان استجابت دعا است. روایت دیگری از امام صادق (ع) است که حضرت فرمودند: «إِنَّ الدُّعَاءَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِهَا سُنَّةٌ وَاجِبَةٌ». دعا كردن قبل از طلوع خورشيد و قبل از غروب آن، از احکامی است که روي آن تأکید شده است. روایت دیگري باز هم از امام صادق (ع) است كه حضرت فرمود: «إِذَا كَانَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ الْغُرُوبِ فَعَلَيْكَ بِالدُّعَاءِ وَ اجْتَهِدْ وَ لَا يَمْنَعُكَ مِنْ شَيْءٍ تَطْلُبُهُ مِنْ رَبِّكَ وَ لَا تَقُولُ هَذَا مَا لَا أُعْطَاهُ وَ ادْعُ فَإِنَّ اللَّهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ» قبل از طلوع آفتاب و غروب آن دعا كن و بر دعا كردن و خواسته اي كه از پروردگارت داري اصرار نما و چنين نگو كه اين خواسته من اجابت شدني نيست؛ دعا كن؛ چون پروردگارت هر كاري را كه بخواهد، انجام مي دهد.
اوّل و آخر بگو خدا: مردم، صبح ها که بیدار می شوند، از نظر روند طبیعی و حالِ غالب اين طور است كه در صدد آمادگی برای رفتن به دنبال امور مادّی و به دست آوردن رزق و روزی هستند. يعني غالباً انسان ها در آن ابتدایی که وارد روز می شوند، از همان موقع برای مسائل مادّی و به دست آوردن روزي تلاش مي كنند. از قديم هم اينطور بوده و به طور متداول هم كار از همان طلوع شمس آغاز مي شود و انتهای اين تلاش ها هم غروب است. اين روايات بر روی «اوّل و آخر» همه تلاش ها دست گذاشته است. از همان اوّل که بلند می شوی و می خواهی دنبال کار و كاسبي و مسائل مادّی بروی، خدا خدا كن! آخرش هم همین است. اوّل خدا، آخر هم خدا! ببینید چقدر زیبا است. چندین دلیل در اين مسأله وجود دارد. يكي اينكه چرا در صبح و عصر بايد دعا كرد و خدا را صدا کرد؟ چون مردم كه در طول روز سراغ کسب و كار می روند، امور بسیاری از وسوسه های شیطانی برايشان پيش مي آيد؛ چه شیطان درونی و چه بیرونی که آنها را فریب داده و اغفال مي کند. اين امور دائما مي خواهد انسان را از صراط شرعی و راه و چارچوب هایی که شرع برای او تعیین کرده، خارج كند. من باید چه کار کنم كه نجات پيدا كنم و از راه بيرون نروم؟ استغفار در آخر روز: می گوید همان اوّل صبح که می خواهی بيرون بروی، خودت را به خدا بسپار و دعا کن! اوّل کار هم طلوع شمس است. آخر کار هم به طور غالب تا غروب شمس ادامه پيدا مي كند. چه بسا در بین این دو مقطع زمانی، لغزش هایی هم پیدا شود. هنگام غروب که شد، خدا از یادت نرود! فکر کن و اگر خطایی از تو سرزده است، با دعا آن را برطرف کن! دعا کن و از خدا بخواه كه از تقصيرت بگذرد. بهترین دعا براي اين منظور چيست؟ استغفار است. خود را به خدا بسپار: معمولاً حوادثی در روابط اجتماعي، برای انسان پیش می آید كه از اين گرفتاری ها راه نجاتي نيست. وقتي انسان وارد جامعه مي شود، حوادث و اتفاقاتی براي او پیش می آید كه تنها حافظ او، خدا است. این مورد، غیر از آن مسأله قبلي است. آنجا بحث وسوسه های شیطانی و تخلّف از احکام الهی و حرام و حلال هاي شرعي بود؛ امّا اینجا بحث حوادث و اتفاقاتي است كه در طول روز پیش می آید. از وقتي که بیرون می آیم تا زماني كه برمي گردم، ممکن است برايم هزار اتفاق بيفتد و شايد صبح كه مي آيم، اصلاً به شب نرسم و دیگر برنگردم. لذا همان اوّل صبح که می خواهی راه بیفتی، خودت را نسبت به این حوادث به خدا بسپار! گاهی اینطور است که در بین روز، وسط کار که انسان گرم کار است، ممکن است ـ نعوذبالله ـ حوادث ناگواری برای او پیش بیاید كه ديگر نتواند كارش را ادامه دهد و يا دُرُست فكر كند. گاهی به چه کنم، چه کنم می افتد. همان وسط روز و وسط کار كه به چه کنم، چه کنم افتاده اي، متوجّه این معنا باش که گره گشا بالا است. به آنجا توجه كن! خودت را گم نکن! پیشآمد ناگواری اتفاق افتاده است؟ نترس! تو خدا داری! چرا دست و پایت را گم کرده ای؟! سرت را بالا کن و از او بخواه! گره گشای اصلی او است. نه از این طرف سرمست مادّیات شو و نه از آن طرف اگر حادثه ای پیش آمد کرد، دست و پایت را گم کن! در متن مادّیت به معنویت هم توجه كن: نکته اساسی این است که بر اساس معارفمان اصلاً مادیّت ما، آمیخته به معنویّت است و معنویت هم، در مادّیت گسترده شده است. این جزء معارف ما است كه اينها از هم جدا نیستند. خیال نکنی که مادّیت از معنویت جدا است! این خبرها نیست. این اشتباه است كه فكر كني معنويت در امور مادّي، راه ندارد و اينها از هم بيگانه اند. مادّیت ما آمیخته به معنویت است. اين روايات دارد این حرف ها را به ما می آموزد. اینها، دستوراتی است که از ناحيه بزرگان دين براي ما آمده است كه در متن مادّیت به معنویت هم توجه كن. در متن مادّیتِ من معنویت است. لذا یک مؤمن هیچگاه در زندگی اش هراس ندارد و دست و پای خودش را گم نمی کند؛ و نه غافل می شود و سرمست که خدا را فراموش کند. این روایات دارد این را به ما درس می دهد.
آیا هدایت و گمراهی بشر توسط خداوند با اختیار او تناقض دارد؟/ تفسیرهای ماه رمضان امام موسی صدر
أَلَيْسَ اللَّهُ بِكَافٍ عَبْدَهُ وَيُخَوِّفُونَكَ بِالَّذِينَ مِن دُونِهِ وَمَن يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ ﴿۳۶﴾ وَمَن يَهْدِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّضِلٍّ أَلَيْسَ اللَّهُ بِعَزِيزٍ ذِي انتِقَامٍ ﴿۳۷﴾ سوره زمر آيا خدا كفايت كننده بنده اش نيست و [كافران] تو را از آنها كه غير اويند مى ترسانند و هر كه را خدا گمراه گرداند برايش راهبرى نيست (۳۶) و هر كه را خدا هدايت كند گمراه كننده اى ندارد مگر خدا نيست كه نيرومند كيفرخواه است (۳۷)
برخی معتقدند این آیات، بر اختیار نداشتن انسان در زندگی یا آنچه در فلسفه و کلام «جبر» می نامند، تاکید می کند و می گویند خداوند عده ای را هدایت و عده ای را گمراه کرده است، گمراهان نمی توانند به هدایت دست یابند و هدایت شدگان را نیز امکان گمراهی نیست. «وَمَن يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ هَادٍ . وَمَن يَهْدِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّضِلٍّ» از اینجا به حقیقتی فلسفی رسیدند که عده ای به آن گرویده اند، اینکه بر انسان مهر گمراهی یا مهر هدایت خورده است. در نتیجه، انسان نمی تواند طبقه و گروه خود را تغییر دهد و راه و روشش را دگرگون کند. آن عده در نتیجه رسوبات ذهنیت بت پرستی و احساسات خودخواهانه، بشر را طبقه بندی کردند. این طبقه بندی انواعی دارد که برخی انواع آن را در هند شاهد بوده ایم و امروز بدترین نوع آن را در اندیشه صهیونیستی ملاحظه می کنیم. حقیقت این است که ما برای فهم قرآن کریم، باید به عرف خاص قرآن و اصطلاحات خاص قرآنی توجه کنیم و برای کشف معانی، برخی آیه ها را در کنار برخی دیگر ببینیم. اگر به نیمی از آیه بسنده کنیم و همانند این تعبیر معروف، «لا اله» را بگوییم و «الا الله» را بیندازیم، کلمه توحید، اقرار به کفر می شود. باید ار فضایی که این آیات در آن نازل شده یاد کنیم. انگار مردم رای خود را بر خدا تحمیل می کردند، مردم را طبقه بندی می کردند و می گفتند خداوند باید گروهی را به بهشت ببرد و گروهی را به دوزخ. این اندیشه وجود دارد، همان گونه که ما نوعی از آن را در صهیونیسم می بینیم. آنان بنی اسرائیل را هدایت یافته و قوم برگزیده خداوند و رستگار می دانند، کسانی که محق اند که هر طور که می خواهند با مردم رفتار کنند. پیش از آنان نیز گروه هایی دیگر در یونان و اروپا و برخی مناطق آسیایی چنین طرز تفکری داشته اند، آنان مردم را طبقه بندی می کردند و برخی را از تبار خانواده های ویژه می پنداشتند که خداوند باید آنان را پس از مرگ به بهشت ببرد؛ همان گونه که بر خدا واجب است در این دنیا آنان را بالاتر از بشر قرار دهد. قرآن کریم می خواهد این تفکر را، که سبب می شد آنان در اعتقادشان هدایت و گمراهی تبار و طبقه ای را بر خداوند تحمیل کنند، رد کند و بگوید که انسان حق ندارد هدایت گروهی را و گمراهی گروهی دیگر را بر خداوند تحمیل کند، بلکه خداوند است که گمراهان و هدایت کنندگان را انتخاب می کند. و در آیه دیگری می گوید: «یُضِلُّ مَن یَشاءُ وَ یَهدی مَن یَشاء، هر که را بخواهد گمراه می سازد و هر که را بخواهد هدایت می کند. نحل، 16» بنابراین خداوند است که گمراه و هدایت یافته را انتخاب می کند. خداوند چه کسی را برای گمراهی و چه کسی را برای هدایت انتخاب می کند؟ قرآن کریم در صدها آیه می گوید که هدایت را برای کسی انتخاب می کند که راه راست را می پیماید و گمراهی را برای کسی انتخاب می کند که راه راست را می پیماید و گمراهی را برای کسانی می گزیند که در کج راهه ها و در مسیر هوای نفس گام برمی دارند. در نتیجه، اراده خداوند در رابطه علی و معلولی میان رفتار درست و هدایت و میان رفتار انحرافی و گمراهی معلوم می شود. این مسئله در ابزار علمی جدید و علل حاکم بر آنها نیز مشخص است. هنگامی که می خواهیم جایی را روشن کنیم، باید کلیدی را بزنیم که به چراغ متصل است. اگر کلید را زدیم و چراغ روشن نشد، ایرادی وجود دارد، چیزی بر خلاف اراده مخترع یا مهندسی که کلید را برای روشن کردن قرار داده است. مهندس اراده کرده هنگامی که شخص کلید را می زند نور بیاید. ارتباط میان کلید و نور، همان اراده است و ارتباط میان هدایت و عمل، همان اراده خداوند است. از جمله چیزهایی که بر این مسئله تاکید می کند این است که در همین آیه «یُضِلُّ مَن یَشاءُ وَ یَهدی مَن یَشاء، نحل، 16» بلافاصله این جمله را می خوانیم: «وَلَتُساَلُنَّ عَمّا کَنتُم تَعمَلون، و از هر کاری که می کنید بازخواست می شوید.» اگر گمراهی و هدایت بر انسان تحمیل شده بود، پس مسئولیت چه معنایی دارد؟ از جمع میان ابتدا و انتهای آیه، مفهوم مورد اشاره به دست می آید. بنابراین دو مقوله اراده و حتمیت علت و معلول، خود نفی طبقه بندی بشر است. آیات دیگر قرآن نیز این دو جمله را تبیین می کنند که گمراهی برآیند عمل انسان است و هدایت نیز نتیجه عمل اوست. سوره شمس با سوگندهایی قاطع بر این مطلب تاکید می کند: «سوگند به آفتاب و روشنی اش به هنگام چاشت. و سوگند به روز چون گیتی را روشن کند و سوگند به شب چون فرو پوشدش و ....» سپس می افزاید: «و سوگند به نفس و آن که نیکویش بیافریده. سپس بدی ها و پرهیزکاری هایش را به او الهام کرده. که هر که در پاکی آن کوشید رستگار شد. و هر که در پلیدی اش فرو پوشید نومید گردید.» در سوره طور آمده است: «هر کس در گرو کار خویشتن است.» و در سوره مدثر: «هر کس در گرو کاری است که کرده است.» و در بعد اجتماعی در سوره رعد می گوید: «خدا چیزی را که از آن مردمی است دگرگون نکند تا آن مردم خود دگرگون شوند.» بنابراین اصل مسئولیت و اختیار در قرآن کریم روشن است و عدول از آن ممکن نیست. /6262
کلید واژه ها: ماه رمضان -
یکشنبه 7 تیر 1394 - 09:00:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها