تبلیغات
تبلیغات متنی
رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی
محبوبترینها
بررسی دلایل قانع کننده برای خرید صنایع دستی اصفهان
راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1804738167
اسلام و مسئله عدالت اقتصادی
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: اسلام و مسئله عدالت اقتصادی
بخش اقتصاد- در هر مکتب فکری که در نظر بگیریم و با هر عقیده ای مسئله ای مثل عدالت همواره مد نظر بوده و همه مکاتب و جریانهای فکری که به نوعی با انسانها سر و کار دارند به دنبال تامین عدالت هستند. در این میان تعالیم دینی که به عنوان چراغ راه بشر و از طریق وحی در اختیار بشر قرار گرفته به بهترین نحو می تواند تعریف عدالت و حدود آن را معلوم کند و این موضوع مهمی است چون یکی از دشواری های پرداختن به موضوعی مثل عدالت فراوانی تعاریف و وجود اختلاف نظرها در تعریف آن است.بد نیست اگر در اینجا نظر تعدادی از صاحبنظران اقتصاد اسلامی را ذکر کنیم:آیت الله مطهری عدالت اجتماعی را ایجاد شرایط برای همه به طور یکسان و رفع موانع برای همه به طور یکسان تعریف میکند. برای عدالت اقتصادی تعاریف متعددی ارائه شدهاست. موسویان عدالت اقتصادی را رفاه عمومی و ایجاد تعادل و توازن در ثروتها و درآمدها تعریف میكند.عیوضلو عدالت اقتصادی را یافتن راهکارهایی که براساس آنها حقوق اقتصادی افراد، گروهها و حتی اموال تعیین میشود، تعریف میكند روش اقتصادی اسلام بر سه اصل مهم استوار است و به كمك همین اصول از اقتصاد سرمایه داری و سوسیالیستی متمایز می گردد: الف: اعتقاد به مالكیت خصوصی و عمومی: بر خلاف نظام اقتصادی سرمایه داری و سوسیالیستی در اسلام انواع مختلف مالكیت همزمان و با هم قابل قبول است . زیرا از دیدگاه اسلام مالكیت خصوصی ، عمومی و دولتی قابل پذیرش و معتبر است. نظریه اقتصادی اسلام از زیربنای فكری و عقیدتی این مكتب سرچشمه می گیرد كه بخت و بررسی این موارد از حد این نگاشته خارج است. ب : آزادی اقتصادی در محدوده ای مشخص: آزادی اقتصادی از نظر اسلام در چهارچوب ارزشهای اخلاقی و معنوی محترم است لذا اسلام مانند نظام اشتراكی آزادی را نفی نمی كند و مانند نظام سرمایه داری آن را نامحدود نمی داند. بلكه به مردم اجازه می دهد تا در راستای آرمان های بلند الهی از آزادی اقتصادی به عنوان وسیله ای برای پیشرفت و تكامل استفاده كنند. ج: عدالت اجتماعی: عدالت اجتماعی از نظر اقتصاد اسلامی با تامین زندگی متوسط اجتماعی برای فقر او جلوگیری از انباشته شدن بیش از حد ثروت در دست اغنیاء تحقق می یابدنظام توزیع ثروت در اسلام به نحوی پی ریزی شده است كه قادر است عدالت اجتماعی را در جامعه پیاده نماید. در اولین خطبه رسول اكرم (ص) پس از تشكیل حكومت اسلامی مطالبی آمده است كه اهتمام اسلام به عدالت اجتماعی را نشان می دهد. رسول اكرم (ص) در آن خطبه مردم را به انفاق تشویق می فرماید و لو به اندازه نصف خرما باشد و سپس بین انصار و مهاجرین عقد اخوت برقرار می نماید. در یك نگاه جامع تر می توان اقتصاد اسلامی را اقتصادی واقع گرا، اخلاق گرا و دانش مدار دانست.اقتصاد اسلامی را به این دلیل ، اقتصادی واقع گرا می دانیم كه اهداف آن با فطرت و طبیعت آدمی سازگار است به گونه ای كه آدمی بدون اكراه و اجبار آن را می پذیرد. رمان ها و اهداف اقتصاد اسلامی ، اموری قابل تحقق و واقعی هستند، در نتیجه صرفا به راهنمایی و نصیحت بسنده نمی كند و در تمام مراحل برای تحقق اهداف خویش تدابیر عملی اندیشیده است. اخلاق گرایی اقتصاد اسلامی نیز از آن جا آشكار می شود كه بر خلاف نظام اقتصادی ماركسیستی كه ابزار تولید را تعیین كننده اهداف اقتصادی می داند، اهداف اقتصادی اسلام آمیزه ای از عوامل مادی و معنوی است یعنی اقتصاد اسلامی در راستای تحقق ارزشهای اخلاقی گام بر می دارد . ارزشهایی كه برای حیات یك جامعه ضرورت دارد. بر این اساس پاره ای از مالیات ها و حقوق مالی در اسلام جزء عبادات محسوب می شود و مسلمانان به انگیزه جلب رضایت خداوند به پرداخت آن مبادرت می نماینداسلام، فرد و جامعهعدالت در اسلام ، در تمام زمینه ها ، به خصوص در بخش اجتماعی و اقتصادی ، در ایده ئولوژی اسلامی ریشه دارد ، بلکه عدالت ، پایه ای از پایه های آن است و در ارکان دیگران، تأثیر بسیاری دارد. عدالت ، در همه مرحله های زندگی انسان ، چه فردی و چه جمعی ، در قرآن کریم ، بازتابی از عدالت حاکم بر گیتی شمرده می شود. گیتی ، در نگرش اسلامی بر پایه عدل و حق پایه گذاری شده است و کسی که برای دین می کوشد و برای رستگاری می جوشد ، باید در رفتارش عادل باشد و با آفرینش هماهنگ ، وگرنه او جسمی است غریب و ناآشنا در جهان ، و طرد شده و ناکام که در فراموشی و بی توجهی پیچیده می شود.این نکته اساسی ، هم بر فرد و هم بر جامعه ، حاکم است.بنابراین پیوند میان مسئولیت فردی و مسئولیت اجتماعی برای تحقق عدالت ، یکی از ابعادی است که در این باره ، در اقتصاد اسلامی در نظر گرفته شده است. فرد طبق روایت" کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته" ، درباره سلامت اجتماع مسئول است ، زیرا او به امر به معروف و نهی از منکر مکلف است و نیز هر آنچه از مال ، نیرو ، تجربه و حتی تندرستی و توان بدنی دارد ، تنها ثمره تلاش شخصی او نیست ، بلکه دیگران ، چه معاصران و چه آنان که در گذشته بوده اند ، در تشکیل و ایجاد آنها شریک هستند. داستان او داستان درختی است که ثمره می دهد. درست است که میوه را شاخه ای از آن درخت می رویاند؛ ولی آن درخت با همه شاخه ها و برگ ها و ریشه هایش در میوه دادن شریک اند از هوا ، خورشید ، آب ، زمین و ... و دیگر عوامل طبیعی و از تلاش های گوناگون بشری استفاده می کنند.در یک کلمه ، فرد بر آنچه دارد امین است و در برابر جامعه ، بلکه در برابر گذشته و آینده ، باید پاسخ بدهد.این نوع نگاه ، تأکید می کند که فرد حق ندارد آنچه نزد او است ، احتکار کند یا تلف کند یا مهمل و بدون استفاده بگذارد
درباره رابطه افراد با هم ، آنچه از قرآن و روایات به دست می آوریم ، این است که افراد بشر ، همگی ، یک پیکر را تشکیل می دهند و هنگامی که عضوی به درد آید ، دگر عضوها را نماند قرار ، و همه دارایی ، جان ها و پیمان هاشان برای همه است! این نکته ، بعد دیگری است که به موضوع جامعه و پیدایش آن ، روشنی تازه ای می دهد. اینها را از آیات زیر می توان به دست آورد : "لاتأکلوا أموالکم بینکم بالباطل" و "لایغتب بعضکم بعضأ" و "بعضکم من بعض".عدالت را از یک نوع حس فردی آغاز می کند و سپس آن را به تلاش فردی از یک سو ، و یک حرکت جمعی مردمی از سوی دیگر رشد می دهد ، و آن گاه عدالت را در جامعه انسانی ، با گرایش عمومی و تمایل نوع بشر به آن ، رشدی مضاعف می دهد.البته باید دانست که این ایثار و از خودگذشتگی ، نباید به فراموش کردن حق خویشان نزدیک بینجامد ، همان طور که معمولاً این فراموشی در زمانی که فردی به مرحله سخاوتمندی می رسد ، تحقق می یابد. شاید مقصود آیه شریفه "ولاتجعل یدک مغلولة الی عنقک و لاتبسطها کل البسط فتقعد ملوما محسورا" ، نیز همین باشد (که نباید هم نوع خواهی انسان سبب شود که خود او هم نادار گردد).و اما نقش دولت اسلامی در این بین چیست؟دولت اسلامی موظفاست وسایل زندگی عمومی مردم را تأمینكند. برای انجام این وظیفه دولت دوگونه اقدام میتواند انجام دهد:1. دولت اسلامی مستقیماً در اموراقتصادی دخالت میكند و واحدهای مختلفاقتصادی را تأسیس و هدایت مینماید.2. دولت اسلامی میتواند از طریق اعطای تسهیلات و داراییهای لازم امكانات و وسایل فعالیتهای مولد و مفید اقتصادی را در اختیار افراد قرار دهد. به عبارت دیگر، دولتاسلامی زمینه رفع مشكلات مردم را فراهم می آورداقدام اول از طریق تأمین اجتماعی و اقدام دوم از طریق توازن اجتماعی صورت می گیرد.1. تأمین اجتماعیدر مكتب اقتصادی اسلام، تأمین اجتماعی بر دو پایه استوار است، اول اصل همكاری و سرپرستی همگانی، دوم حق مردم در درآمدهای بخش دولتی. اصل اول مربوط به مسئولیت متقابل عموم مردم نسبت به یكدیگر است و تنها ضرورت تأمین نیازهای اساسی مردم را در نظر میگیرد ولی اصل دوم سطح بالاتری از نیازهای اساسی را مورد توجه قرار میدهد. دین اسلام همه انسانها را موظف ساخته كه از مازاد درآمد خود به نیازمندان كمك كنند.در مكتب اقتصادی اسلام، تأمین اجتماعی هم جنبه اخلاقی دارد و هم از راهگرفتن مالیات صورت میگیرد. یعنی اصل اخلاقی با اصل اجرایی(قانونی)هماهنگ هستند. وظیفه دولت اسلامی در مورد اصل اول، الزام مردم به انجام تكالیف شرعی است.در مورد اصل دوم، دولتاسلامی موظف است به طور مستقیم زندگی مناسبی برای افرادی كه سطح زندگی آنها پایینتر از حد متعارف جامعه می باشد را تأمین نماید.2. توازن اجتماعیمنظور از توازن اجتماعی، ایجاد یك نظام عادلانه برای توزیع درآمد و رفاه است. انسانها از لحاظ پایداری در برابر مشكلات، قدرت اتخاذ تصمیم، هشیاری، خلاقیت و دیگر تواناییهای شخصی دارای تفاوتهای فردی هستند و این تفاوتهای فردی موجب تفاوت در درآمد و ثروت افراد میشود اما انسانها نیازهای اولیه (مسكن، خوراك، پوشاك،بهداشت،آموزش و امنیت) مشابهی دارند. در اسلام كار مبنای مالكیت و حقوق مالكانه می باشدبا توجه به تفاوتهای فردی همه افراد قادر به تأمین نیازهای اولیه خود نیستند. چون تمامی افراد نمیتوانند از طریق كار نیازهای اولیه خود را بر طرف كنند لذا بر دولت اسلامی است كه نیازهای اولیه را برای تمام افراد جامعه كه امكان تأمین آن را ندارند، تأمین نماید.ابزارهای اجرای توازن اجتماعیتوازن اجتماعی در برگیرنده سطح زندگی عمومی یكسانی برای همه مردم میباشد. دولت اسلامی برای اجرای توازن اجتماعی ابزارهایی در اختیار دارد كه عبارتند از:الف. مالیاتهای ثابتب. سرمایه گذاری و سایر فعالیتهای بخش دولتیپ. اختیارات قانونی دولت اسلامی ریحانه حمیدی فرگروه جامعه و ارتباطات
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 380]
-
گوناگون
پربازدیدترینها