؛ در اقتصاد سرمايه داري توجه به عدالت ضدتوليد شمرده مي شود

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: ؛ در اقتصاد سرمايه داري توجه به عدالت ضدتوليد شمرده مي شود
؛حسين زاده- استاد محمد حكيمي در نشست تخصصي جشنواره رضوي با مقايسه ويژگي هاي دونظام اقتصادي اسلام و سرمايه داري، اظهار داشت: در اقتصاد سرمايه داري توجه به مسئله عدالت ضدتوليد شمرده مي شود.حكيمي كه روز سه شنبه در اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي خراسان رضوي سخن مي گفت، اقتصاد رضوي را همان اقتصاد اسلامي دانست و گفت: در اين اقتصاد، اصول اخلاقي، ارزشي و عقيدتي نقش زيربنايي بسيار مهمي دارد. وي افزود: حدود ٤٥ سال قبل در زمينه اقتصاد اسلامي حتي يك كتاب هم نداشتيم ولي به تدريج آثاري در اين زمينه تأليف شد از جمله كتاب «اقتصادنا» شهيد صدر و كتاب هاي ديگري كه هم اكنون تعداد آن ها به بيش از ٤٠٠ عنوان رسيده است. وي با اشاره به كتاب «الحيات» اظهار داشت: اين كتاب را با موضوع مكتب اقتصادي امام رضا(ع) به اتفاق برادرم استاد محمدرضا حكيمي در ٦ جلد به زبان عربي نوشتيم كه پس از انقلاب اسلامي به فارسي نيز ترجمه شد.اين پژوهشگر تصريح كرد: برعكس نظام سرمايه داري غرب، در اقتصاد اسلامي عنصري به نام عدالت وجود دارد كه مسئوليت هاي اجتماعي و اخلاقي را در اين نظام اقتصادي مورد توجه قرار مي دهد درحالي كه توجه به اين مسائل در نظام سرمايه داري حتي ضدتوليد محسوب مي شود، به عنوان نمونه مي توان به توليدات متعددي اشاره كرد كه مصرف آن ها براي افراد، محيط زيست و ... زيان دارد اما با تبليغ به فروش مي رسد.اين نويسنده به يكي ديگر از ويژگي هاي نظام سرمايه داري اشاره كرد و گفت: در اقتصاد سرمايه داري رشد توليد براي رشد مصرف مورد توجه است و همواره اين چرخه در حال تكرار است تا اين اقتصاد به حيات خود ادامه دهد، از اين رو مسئله اي به نام «عدالت» و يا تكليفي در برابر اقشار ضعيف و ناتوان مطرح نيست و اگر خدماتي چون بيمه هاي كارگري وجود دارد و يا سنديكاهاي كارگري فعال است، براي حفاظت از فعاليت چرخه توليد و تداوم اين حركت است.استاد محمد حكيمي افزود: اقتصاد سرمايه داري اكنون به مرحله اي رسيده است كه متفكراني در غرب از بي توجهي مفاهيم اقتصادي به اخلاق انتقاد و از آن با عنوان فاجعه ياد مي كنند.اين موارد در حالي است كه در نظام اقتصادي اسلام مواردي چون اخلاق و معاد با اقتصاد به هم پيوند خورده اند و اين پيوند حتي در مسائل بسيار جزئي مشاهده مي شود.اين نويسنده با بيان اين كه در اسلام فعاليت هاي مادي منفك از معنويت نيست، گفت: به همين خاطر عرفان اسلامي يك عرفان اجتماعي، اقتصادي است و «بدن» سالم براي سير معنوي ضروري دانسته شده و بر آن تأكيد شده است درحالي كه در برخي مكاتب همچون عرفان هندي، مدعي اند هرچه جسم ضعيف تر شود، روح قوي خواهد شد.نويسنده «الحيات» با بيان اين كه علماي اخلاق ما دو اصل عدالت و شجاعت را از محورهاي اصلي اخلاق محسوب مي كنند، اظهار داشت: عدالت در ٣ بخش توليد، توزيع و مصرف است و شجاعت نيز توان لازم براي ورود به عرصه هاي مختلف زندگي بدون استرس است.حكيمي با اشاره به نقش پول در اقتصاد امروز گفت: اكنون پول به عنوان ابزاري موثر و مفيد و از سويي كاركرد مخرب يافته است كه بنا به گفته يك اقتصاددان غربي ٢٠ سال زمان براي شناخت پول و كاركردهاي آن لازم است. پول كه روزي به عنوان ابزاري براي تسهيل داد و ستد به كار گرفته شد، اكنون به عاملي براي ظلم به خريدار تبديل شده است، كه اين رابطه در اسلام محكوم است.وي سپس با اشاره به توصيه هاي امام علي(ع) به مالك اشتر براي نظارت بر فعاليت تجار افزود: در حديثي از امام رضا(ع) نيز نقل شده است فروشنده به سود اندك براي گذران زندگي بايد بسنده كند و رضايت طرفين را در معامله مهم شمرده است.اين پژوهشگر با اشاره به مشكلات ناشي از نامتعادل بودن نظام هاي توليد و توزيع و مصرف در جهان امروز مصرف گرايي را يكي از اين مشكلات دانست و گفت: مصرف گرايي موجب بروز مشكلات مضاعفي همچون آلودگي محيط زيست، آلودگي درياها، آب هاي زيرزميني و نازك شدن لايه ازن شده است كه اثرات اين آلودگي ها را در زندگي انسان ها از جمله ضعف اعصاب و ده ها عارضه ديگر مي توان ديد. از اين روست براي پيش گيري از بروز چنين عوارضي در اسلام براي مصرف الگو مشخص شده و از امام رضا(ع) نيز روايت شده است توليد آن چه در آن بهره اي براي انسان هاست مفيد و غير از آن ممنوع است.حكيمي با اشاره به روايتي كه به نقل از امام رضا(ع) درباره دور نريختن دانه خرما و يا مراقبت در استفاده از سكه هاي رايج گفت: عمل به روايات و سخنان ائمه(ع) بسياري از مشكلات ما را حل مي كند. به عنوان نمونه نگهداري و استفاده صحيح پول مي تواند هزينه سنگيني را كه به اقتصاد كشور براي تعويض آن هزينه مي شود، كاهش دهد. يا دور نريختن دانه خرما كه در آن دوره مصارفي چون استفاده به عنوان بذر براي تكثير درخت خرما، به عنوان هيزم براي آتش درست كردن و حتي برخي افراد بي بضاعت با آرد از آن براي تهيه نان استفاده مي كردند، لذا در آن شرايط كه مي توانست هسته خرما مورد استفاده قرار گيرد، دور ريختن آن نهي شده بود، زيرا اسراف محسوب مي شد و از ديدگاه اسلام اسراف از گناهان كبيره است.حكيمي با اشاره به اهميت بازيافت گفت: اكنون اين امر مورد توجه جدي مسئولان ما قرار گرفته است، اما اجراي صحيح آن نيازمند مقدماتي از جمله فرهنگ سازي است، تا عموم مردم با اين مسئله آشنا شوند و در گام دوم تدوين قانون براي اجراي آن توسط تمام بخش ها و عموم مردم است و علاوه بر اين مسئولان و رسانه هاي فرهنگي براي نهادينه شدن اين فرهنگ به بسترسازي بپردازند و به اين منظور بايد آن ها را در خطبه هاي نماز جمعه، مجموعه هاي تلويزيوني و ... مطرح كنند.اين محقق با اشاره به جايگاه معنوي شهرهايي چون مشهد و نجف گفت: در شهر نجف كه زائران بسياري داشته و اكنون مورد توجه شيعيان مي باشد، مردم آن با نهج البلاغه امام علي(ع) كمتر آشنا مي باشند و حتي دوره اي كه در نجف اقامت داشتم كلاس درسي در اين زمينه وجود نداشت. اما مردم به ظاهر مراسم مذهبي اهميت مي دادند و هنگام عاشوراي امام حسين(ع) هم كار حرامي چون قمه زني انجام مي دادند.وي تصريح كرد: فاصله مشهدي ها نيز با آموزه هاي امام رضا(ع) بسيار زياد است و به گونه اي كه بسياري از ساكنان اين شهر حتي ممكن است ٣ حديث از اين امام همام نياموخته باشند. از اين رو بايد فعاليت هاي فرهنگي در اين شهر مورد توجه قرار گيرد و به عنوان نمونه مي توان براي گسترش فرهنگ رضوي ٤ خيابان اطراف حرم را مشخص كرد و به ترتيب براي اقشار مختلف مردم، جوانان، افراد كاسب و ... برنامه هاي آموزشي و شهروندي اجرا كرد. علاوه بر اين برنامه مداوم فعاليت هايي نيز براي زائران طراحي و اجرا شود، تا آنان علاوه بر زيارت امام رضا(ع) با ايشان آشنايي بيشتري پيدا كنند و در كنار اين آموزه ها الگوهاي رفتاري براي آنان ارائه شود تا سيره امام(ع) در زندگي روزمره نيز جاري شود.
پنجشنبه 16 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 165]